Áberávkus ja vuovdnás doaresbealluoddarievvár, vai?

Áberávkus ja vuovdnás doaresbealluoddarievvár, vai?
Hei, Geir. jurddašin čállit veahá ságáha váldosadječállosa birra mii lei duo muhtun beaivvi, mas
bálkestit munnje ruovttoluotta.
Eirik Palm, FeFo kommunikašuvnna ja servodatoktavuođa jođiheaddji
Vuosttamužžan: Giitu go Finnmárkkuopmodaga bures. Dat maid FeFo bargá lea mávssolaš eanas
ássiide Finnmárkkus, danne lean duhtavaš ahte mediat čuvvot buriid ja baháid, ja Ságat dahká
vuđolaš barggu. FeFo ovdanboahtá nana beallin, ja ferte danne gierdat go gehččet kritihkalaččat min
barggu.
Dasto veahá duogáš: Ságaha vuosttaš siiddus čakčamánu 23. beaivvi roaškala Sámi álbmotbellodaga
báikkálaš jođiheaddji Bjarne Store-Jakobsen maŋŋil bures čađabargojuvvon ođasášši mas redaktevra
Geir Wulff lea leamaš peanna duohken. Vuolggasadji lea golbma sierranas dáhpáhusa;Okta Sievjjus ja
guokte Unjárggas, main eaiggátvuođagažaldat lea meannuduvvon Finnmárkku
Meahcceduopmostuolus. Dat golbma namuhuvvon ášši loahpahuvvo soabahemiin, ja ođasáššis
konkluderet don dasto ahte FeFo dainna lea dagahan 1,3 miljovnna dárbbašmeahttun goluid
servodahkii. Aviissa ovdasiiddus gohčoda Store-Jakobsen visot « doaresbealluodda-rievideapmin», ja
moadde beaivvi maŋŋil čuovvola Ságat váldosadječállosis čielggadusain FeFo:in man vuođđun lea
namuhuvvon artihkal. Das gohčoduvvot mii «áberávkus, vuovdnás, ja skuordna dálloeaiggádin» gii
dušše berošta iežas gárrái čoaggit. Dat addá munnje vejolašvuođa muitalit veahá min birra.
25 jagi vásáhusain norgga preassas liikon mun bastilis cealkámušaid. Mun liikon vel lossa áššiid
álkibun dahkamiige, muhto dat lea oainnat nu ahte juohká okta gii eallá ja ássá Finnmárkkus lea
Finnmárkkuopmodaga ovddasvástádus. Vuolggasadjin lea ahte dus, Geir, mus ja Bjarne StoreJakobsenis ja earáin galgá leat lihkka buorre vejolašvuohta vánddardit ja geavahit luonddu fylkkas gos
mii ássat. Nugo dilli lea odne, eaiggáduššat mii 95 proseantta fylkka eatnamiin. Dan dahkat mii
ovttas eará ássiiguin. FeFo lea biddjon áimmahuššat dan eaiggátvuođa buoremussan buohkaide. Dan
mandáhta berret hálddašit jierpmálaččat.
Dat lea diehttelas oahpis, muhto dá lea almmatge oanehaččat muitaluvvon: Go FeFo válddii
badjelasas Finnmárkku eatnamiid suoidnemánu 1. beaivvi 2006:s ássiid bealis geat goas ihkinassii
ásašedjet dáppe, lei eaktun ahte galgá guorahallat ja čielggadit individuálalaš ja kollektiivvalaš rivttiid
Finnmárkokommišuvnna bokte (jus leat vuostemielas lea dušše googlet «finnmárkkuláhka ja scrollet
vulos kapihtal viđežii). Muhto mo áššiiguin mat leat eahpečielgasat? Berret go lohkat juo? Mo dasto
eará sullásaš áššiiguin? Láhka váldá vuhtii dan maiddái.
Don čálát ahte FeFo stivra bargá lága bustáva ja vuoiŋŋa vuostá. Vuollegašvuohta oktasašvuhtii ja
doibmii mii midjiide lea addon, dahká ahte mii háliidit ahte ii galgga leat eisege eahpádus ahte lea
riekta go vuoigatvuođat molsašuvvet oktasaš opmodahkan priváhta oamastussii. Dasa leat mii
maiddái geatnegahtton.
Viidáseappot lea buorre prinsihppa Norggas ahte mii diktit eahpitkeahtes oasálačča - rievtti mearridit nággogažaldagaid. Dan dahká maiddái Finnmárkkuláhka, ja ulbmil das lea ahte nu oallugiin
go vejolaš - sorjákeahttá man olu sis lea bumbávuođus – galgá leat vejolaš geahččalit áššis almmá
mávssekeahttá. Dat lea gal buorre ortnet mii áimmahuššá buot oasálaččaid, iige duššás golahuvvon
ruhta. Mis soabaheimmet danne go lei láhččojuvvon dasa dain konkrehta áššiin. Dat lea dábálaš
vuohki čoavdit áššiid, daid dieđuid vuođul mat leat go ášši lea gieđahallamis rievttis. Buot áššiin lei
dilli Finnmárkku Meahcceduopmostuolus ahte ledje ilbman ođđa dieđut mat eai lean leat go
kommišuvdna meannudii ášši.
Dábi dihte: FeFo lei buot golbma namuhuvvon áššis stevdnejuvvon rievtti ovdii. Ii leat goassege
dáhpáhuvvan ahte FeFo lea stevdnen ovttage.
Vuoigatvuođaid čielggadeapmi lea stuorra ja viiddis bargu, ja leat dvendigvis olu áššit maidda
meahcceduopmostuollu ferte buktit oaiviliiddis. Dasa bijai maiddái Stuorradiggi fuomášumi go
riikkačoahkkaneapmi mearridii Finnmárkkulága 2005:s. Áššit bohtet nappo dađistaga, ja maŋŋil dan
mii mearriduvvui Stierdná-áššis gieskat Alimusrievttis, joatká Unjárga-ášši meahcceduopmostuolus.
Das lea muđui láhkadieđaprofessor Øyvind Ravna – mii lea olu gerddiid čielggadan FeFo:in,
Finnmárkokommišuvnnain ja Finnmárkkulágain, ja maid mediat geavahit eahpitkeahtes áššedovdin –
veahkeheaddjin Unjárgga gilisearvái rievttis. (Son gii lea namuhuvvon maŋemus lea dasa lassin
dahkan stuorra ášši das ahte FeFo ja vuolláičálli ii dovdan ON-erenoamášraportevrra raportta mas
FeFo čájehuvvui leat sierra fáddá. Mu vástádus epoasttas NRK Sápmái lei ahte mii eat dovdan
sisdoalu dalle. Dat lea sakka erohus.)
Don jearat oaivečállosis ipmirda go FeFo veala du ja mu. Dan mii dahkat. Muhto lea maiddái vealla du
ja buohkaid.
Dasto loahpahat don nannemiin ahte FeFo beaggin lea sakka doddjon. Ii leat FeFo duohken mearridit
leago mis buorre beaggin, muhto buohkaid earáid. Midjiide leat buorit oktavuođat min
«eaiggádiidda» deaŧalaččat. Ádden maiddái ahte lea álki sympatiseret geahnohis beliin, muhto
jáhkán seammás ahte beaggin livčče gillán eambbo jus livččiimet miehtan buot. Ii várra dakka viđe,
muhto guhkit áigái go dás ja dál. Mis han gal lea ovddasvástádus sidjiide geat bohtet min
maŋábealde.
Dasto manne biehttalit mii? Mii sáhttit goit bisánit ja guorahallat paradoksa mii lea ahte dat guhte
soahtá Finnmárkku álbmoga vuoigatvuođaid ovddas obbalohkái - ja guhte čuožžu dáhkideaddjin
fylkka privatiserema vuostá – lea dat seamma fitnodat ja seamma stivra maid don gohčodat áberávku
ja vuovdnájin.
Sávan diehttelas ahte joatkát čállimis FeFo birra sihke buriid ja baháid. Jus dovddan du riekta
preassaalmmájin boađát don dahkat dan. Olu dearvvuođat