logikaSi klasikuroba-araklasikurobis mimarTebis parametrebis

filosofia
f i l o s o f i i s
s a f u Z v l e b i /
T h e
b a s i c s
o f
P h i l o s o p h y
kursi miznad isaxavs studentebs gaacnos samyarosadmi adamianis mravalferovan
mimarTebaTa sistemis analizi, filosofiis ZiriTadi elementebi, zogadi buneba da
sagani, misi ZiriTadi kategoriebi, samyarosadmi adamianis mravalferovan
mimarTebaTa sistemis analizi, filosofiis epoqaluri gaazreba, Semecnebis Teoriis
warmoSoba. ganxilulia ZiriTadi metafizikuri paradigmebi da epistemologiuri
koncefciebi, adamianis raobis sakiTxi, samyaros kategoriis struqturis analizi.
filosofiis ZiriTad meTodebze dayrdnobiT filosofia warmodgenili iqneba ara
rogorc abstraqtuli, cxovrebisagan ganyenebuli cnebebis sitema, aramed rogorc
codna, romelic warmoiSva yoveldRiurobis ufro siRrmiseuli gaazrebis
Sedegad.
antikuri filosofia / Ancient Philosophy
kursis mizania, studentebi gaecnon antikuri filosofiis (Zv. w. VI s. – ax. w. VI s.)
ZiriTad Taviseburebebs, xasiaTs, cnebebs, warmomadgenlebsa da mimdinareobebs,
romlebmac mniSvnelovani kvali daamCnies evropul azrovnebas dRemde. kursis
mizania, studentebi 1) zogadad gaecnon filosofiis istoriis im did monakveTs,
romelmac mTeli Semdgomi evropuli azrovneba gansazRvra. 2) gaecnon antikuri
filosofiis principebsa da Taviseburebebs, mis mTavar warmomadgenlebsa da maT
ZiriTad Sromebs, agreTve antikurobaSi Casaxul im ZiriTad cnebebs, romlebic
SemdgomSi evropuli azrovnebis samuSao iaraRad iqca. 3) yoveli calkeuli
warmomadgenlis, skolis, Sromisa Tu cnebis gacnobisas gaaanalizon, Tu ra aris
maTSi iseTi, rac SeiZleba saintereso yofiliyo Semdgomi epoqebisTvis. kursi
iTvaliswinebs
evropuli
filosofiis
sawyisi
etapis,
ZvelberZnuli
da
laTinurenovani filosofiis Seswavlas Zv. w. VI s.-dan ax. w.-is VI-mde. ganixileba
antikuri filosofiis ZiriTadi principebi, misi ganviTarebisaTvis mniSvnelovani
Sromebi. antikuri filosofia, SeZlebisdagvarad, ganixileba antikuri kulturis
konteqstSi. yuradReba mieqceva cocxal metyvelebaSi xmarebuli sityvebis im
cnebebad Camoyalibebas, romlebic dResac Cveni salaparako Tu samecniero enis
ganuyofeli nawilia.
Sua saukuneebis filosofia /Medieval Philosophy
kursis mizania, evropuli Sua saukuneebis filosofiis (II-XIVss.) ZiriTadi
tendenciebSi, TemebSi, problemebSi zogadad garkveva, agreTve umTavresi
warmomadgenlebis SemoqmedebiTi azris gacnoba. Sua saukuneebis filosofia
ganixileba, erTi mxriv, antikurobasTan mimarTebiT, meore mxriv ki, rogorc
“momzadeba” renesansis filosofiisTvis.
sagani:
aRorZinebisa da axali drois filosofia / Philosophy of Renaissance and
Modern Times
1
kursis miznia aRorZinebis epoqisa da axali filosofiis moazrovneTa
filosofiur–Teologiur
moZRvrebaTa
safuZvliani
analizi
da
Seswavla.
studentebi safuZvlianad Seiswavlian renesansis epoqis evropuli qveynebis
warmomadgenlebs, rogorebic arian n. kuzaneli, i. boeme, j. bruno, g.galilei,
leonardo da vinCi da sxva, agreTve axali filosofiis fuZemdeblebi – fr.bekoni
(empirizmis xazi) da rene dekarti (racionalizmis xazi) TavianTi umniSvnelovanesi
warmomadgenel–gamgrZeleblebiT.
germanuli klasikuri filosofia / German Classical Philosophy
kursis mizania, rom students misces germanuli
cnebebis, konceptebisa da problemebis Sesaxeb
klasikuri filosofiis warmomadgelebis (i.
Selingis) adgili filosofiis istoriaSi da
azrovnebaze.
klasikuri filosofiis ZiriTadi
codna; daanaxos maT germanuli
kantis, g. hegelis, i. fixtes,
maTi gavlena Semdgomi epoqebis
logika/ Logic
kursSi ganxiluli iqneba logikis meTodologiuri problemebis, winadadebaTa da
pirveli safexuris predikatebis klasikuri logikis, Tvisebebisa da mimarTebebis
(cnebis) zogadi Teoriis, induqciisa da hipoTezis, cnebisa da kategoriuli
silogizmebis tradiciuli Teoriis Sesaxeb codnis gadacema, 2) argumentirebis
(bWoba-gansjis) logikurobis kriteriumebisa da logikis kanonebisa da wesebis
gamoyenebiT dasabuTebisa da sxva Teoriuli konstruqciebis analizisa da
kritikuli Sefasebis unar-Cvevebis gamomuSaveba. uZvelesi droidan XX saukunemde
Seqmnili umTavresi logikuri koncefciebisa da amave periodSi logikis
ganviTarebis ZiriTadi tendenciebis Sesaxeb Teoriuli codnis aTviseba, zogierT
mniSvnelovan TeoriaSi praqtikuli orientaciis, agreTve maTi filosofiuri
gaazrebis unar-Cvevebis floba.
metafizika da ontologa/ Metaphisycs and Ontology
kursis mizania, studentebs gaacnos ZiriTadi ontologiuri mimdinareobani, is
cnebebi da terminologia, romlebsac amgvari Teoriebi iyeneben; mis amocanas
warmoadgens studentebis daintereseba ontologiuri problematikiT; maTi
filosofiuri Tvalsawieris gafarToeba.
Semecnebis Teoria / Epistemology
kursis mizania Semecnebis problemis arsis, Semecnebis Teoriis warmoSobis, misi
sagnisa
da
amocanebis
gansazRvra,
Semecnebis
ZiriTadi
paradigmebisa
da
epistemologiuri koncefciebis ganxilva, Semecnebis adgilis dadgena adamianis
yofierebisa da kulturis mTlianobaSi. kursis safuZvlianad aTvisebam students
unda gamoumuSavos ZiriTadi epistemologiuri cnebebisa da principepis konkretuli
faqtebisadmi miyenebis unar-Cvevebi, aseve nebismier filosofiur problemaze sakuTari
poziciis gamoxatvisa da debatebSi monawileobis unari.
2
esTetika /Aesthetics
kursis mizania students misces codna esteTikuris, mSvenierebis da xelovnebis
arsis,
struqturis, misi ontologiuri statusis,
misi Semecnebis gzebisa da
meTodebis, funqciebis, ZiriTadi cnebebisa da kategoriebis, esTetikuri gemovnebis,
esTetikuri Sefasebis formebis, xelovnebis gagebisa da interpretaciis Sesaxeb.
gaacnos Tanamedrove samyarosaTvis damaxasiaTebeli erT-erTi specifikuri niSnis
- sayovelTao esTetizaciis - ZiriTadi Taviseburebani.
eTika / Ethics
kursi warmoadgens eTikis ZiriTadi sakiTxebis prezentacias. kursis mizania, gaacnos
students zneobrivi Rirebulebebis specifika, zneobrivi fenomenis struqtura,
zneobrivi procesis kanonzomierebani, sulieri Rirebulebebisa da keTildReobis
arsi, eTikuri cnebebisa da kategoriebis klasifikacia da sxva sakiTxebi. Tanamedrove
eTikuri Teoriebis Suqze
gaanalizdeba im principebisa da normebis Sinaarsi,
romlebiTac xasiaTdeba postindustriuli sazogadoeba. ZiriTadi eTikuri
poziciebisa da eTikuri sakiTxebis gaSlis gziT students saSualebas miscema
gaerkves Tanamedrove eTikis dilemebsa da koliziebSi, igi SeiZens maTi gaazrebisaTvis
aucilebel codnasa da unar-Cvevebs. yoveli Temis Teoriul ganxilvas aucileblobiT
mohyveba diskusia da analizi. amasTan erTad, weris kulturis ganviTarebis mizniT
studentebs daevalebaT akademiuri naSromis Sesruleba.
politikuri filosofiis Sesavali/ Introduction to Political Philosophy
kursis mizania
politikuri analizis meTodur wanamZRvrebis,
ideologiuri
kriteriumebisa
da
Rirebulebebis,
politikuri,
filosofiuri
teqstebis
politizirebis sazRvrebis, politikis samyaros, rogorc politikur-filosofiuri
refleqsiis obieqtis, politikuri filosofiis arsobrivi xasiaTis, politikuri
filosofiis, politikuri sociologiisa da politikuri mecnierebis sazRvriTi
cnebebisa da ZiriTadi niSan-Tvisebebis Seswavla, rac xels Seuwyobs antikuri
droidan Tanamedrove politikuri filosofiis warmomadgenlebis naazrevis
Seswavlas. kursis mizania, studentebs gamoumuSavdes politikuri teqstebisa da
procesebis kritikuli analizis unari da maT rogorc weriTi, ise zepiri formiT
SeZlon argumentirebulad Camoayalibon dagrovili codna.
religiis filosofia/ Philosophy of Religion
kursis mizania, students gaacnos religiuri filosofiis, rogorc azrovnebis
tradiciisa
da
filosofiuri
disciplinis,
formirebis
ZiriTadi
etapebi,
mimarTulebebi da koncefciebi, yvelaze mniSvnelovani religiis filosofiuri
problemebi, postulatebi, romlebic qmnian religiuri mentalobis specifikas da
religiuri da kulturuli identobebis mniSvnelovan elementebs warmoadgenen.
TiToeul Temaze Teoriuli
sakiTxebis ganxilvas mihyveba diskusia, analizi,
3
saseminaro muSaoba. kursis mizania, students gamoumuSaos religiur-filosofiuri
problematikis ganmartebisa da interpretaciis unar-Cvevebi.
mecnierebis filosofia/ Philosophy of Science
kursis
gavlis
Semdeg
adamianis yofierebaSi
studentma
icis,
rom
1.Tanamedrove sazogadoebasa da
gansakuTrebul rols TamaSobs codna da codnis warmoeba,
rogorc adamianis umniSvnelovanesi saqmianoba, romelic gansazRvravs sazogadoebis
politikur, socialur da ekonomikur mdgomareobas. 2. mecniereba da filosofia aris
adamianis SemecnebiTi aqtivobis (codnis,kontentis, sazrisebis) ori umniSvnelovanesi
mawarmoebeli da maT Soris urTierTobis xasiaTis, maTi rolisa da mniSvnelobis
garkveva Tanamedrove sazogadoebisa da adamianis yofierebaSi mniSvnelovania.
3.mecnierebis kanonebis buneba, axsnis struqtura, induqciis
problema,
4.mecnieruli
5.mecnieruli
codnis
Teoriis,
kanonisa
specifikis
da
hipoTezis
da mizezobriobis
(demarkaciis
axsna
Semowmebis,
problema),
dadasturebisa
da
darRvevis procedurebi. 6.mecnieruli codnis cvalebadobis, evoluciis, zrdis
kanonzomierebebi. am problemebTan kavSirSi Seswavlili iqneba
mecnierebis
filosofiis koncefciebi XX saukuneSi.
kulturis filosofia /Philosophy of Culture
kursis mizania, moamzados studenti kulturis rTuli da mravalmxrivi bunebis
Teoriuli SeswavlisaTvis, garda amisa, axalgazrdas gaufarToos Tvalsawieri da
moamzados
Tanamedrove
monawileobisaTvis.
samyaroSi
garkvevisaTvis,
kursis mizania, students
kulturaTa
dialogSi
misces codna kulturis arsis,
kulturis struqturis, misi ontologiuri statusis,
misi Semecnebis gzebisa da
meTodebis, funqciebis, ZiriTadi cnebebisa da kategoriebis da sxv. Sesaxeb.
mTel msoflioSi kulturis kvlevam intensiuri xasiaTi miiRo. miiCneven, rom
bipolaruli
samyaros
homogenuri
xdaba,
postindustriuli
rRvevis
xolo
Semdeg,
msoflio
kulturaTa
sazogadoebis
mTavar
TandaTanobiT
politikurad
gansxvavebas
ganixilaven
Soris
winaaRmdegobad,
amitom
kulturis
filosofia, rogorc disciplina, dResac inarCunebs aqtualobas.
qarTuli filosofiuri azri/ History of Georgian Philosophical Thought
kursis mizania, studentebi gaecnon qarTuli filosofiuri azris ganviTarebis
istoriaSi ZiriTad warmomadgenlebs, mimdinareobs, teqstebsa da filosofiur
cnebebs. ZiriTadi aqcenti gakeTdeba Sua saukuneebis (XI-XII) ss.-is filosofiurTeologiur teqstebze, gansakuTrebiT ioane petriwis komentarze prokles
“Teologiis safuZvlebze.”.
aRmosavluri filosofiuri moZRvrebebi /Eastern Philosophy
4
kursis
mizania,
umdidresi
sakacobrio
sulieri
kulturis,
Teologiur–
filosofiuri memkvidreobisSeswavla. es exeba rogorc e.w. orTodoqsalur (mimansa,
sanhqia, ioga, niaia, vaiSeSika, vedanta), aseve araorTodoqsalur (budizmi, jaianizmi,
Carvaka–lokaiata) moZRvrebebs. rogorc cnobilia, aRmosavlurma azrovnebam
xangrZlivi procesi gaiara. saswavlo kursis mizania aRmosavluri moZRvrebebis
mdidari masalis arsebiTi da safuZvliani analizi, imanenturi tendenciebis
gamovlena ara mxolod maTi urTierTSedarebis gziT, aramed sakacobrio azrovnebis
dinebis, ganviTarebis TvalsazrisiT. kerZod, Cven mxedvelobaSi gvaqvs evropeli da
aRmosavluri filosofiuri–Teologiuri azrovnebis Sinagani identuri impulsebi da
xSir SemTxvevebSi maTi organuli istoriuli kavSirebi.
antikuri da qristianuli platonizmi /Ancient and Christian Platonism
kursis mizania, studentebma konkretuli teqstebis Seswavlis safuZvelze gaigon,
ra
igulisxmeba
filosofiis
istoriisTvis,
da
sazogadod
azrovnebis
istoriisTvis umniSvnelovanes cnebaSi “platonizmi”, dainaxon platonuri Temebis
interpretaciis aspeqtiT msgavsebebi da gansxvavebebi antikur, gvianantikur da
qristianul
msoflmxedvelobebs
Soris.
kursi
iTvaliswinebs
platonis
filosofiis ZiriTadi aspeqtebis (ontologia: mimarTeba erTsa da mravals Soris;
kosmologia: kavSiri ideas, demiurgsa da samyaros Soris; eTika da anTropologia:
ra aris sikeTe, bedniereba, neba, Tavisufleba) ganxilvas rogorc TavisTavad (anu
„platonurad“), aseve maTi Semdgomi interpretaciisa da transformaciis kuTxiT.
ZiriTadi amosavali teqstebi iqneba Sesabamisi adgilebi platonis dialogebidan:
„parmenide,“ „timaiosi,“ „saxelmwifo.“ ganixileba am dialogebis ZiriTadi Temebis
interpretacia antikur neoplatonizmSi, kerZod, plotinis „eneadebis“ ramdenime
teqstSi, agreTve prokles komentarebSi platonis xsenebul dialogebze da mis
sxva SromebSi. kursis meore nawili daeTmoba antikuri platonizmis recefciasa
da transformacias qristianul (neo)platonur teqstebSi, kerZod, fsevdo dionise
areopagelis Txzulebebsa da mis Sua saukuneebis komentarebSi, agreTve ioane
petriwis komentarebSi prokles Sromebze.
rusuli religiuri filosofia/ Russian Religion Philosophy
kursis mizania, students gaacnos rusuli filosofiuri azrovnebis formirebis
ZiriTadi etapebi, mimarTulebebi, amosavali postulatebi da yvelaze mniSvnelovani
religiur-filosofiuri
konceptebi,
romlebic
qmnian
sakuTriv
rusuli
filosofiuri mentalobis specifikas da rusuli kulturisa da identobebis
mniSvnelovan faqtebs warmoadgenen.
enis filosofia/ Language Philosophy
kursis mizania, studentebs gaacnos XX saukunis me-2 naxevris dasavleTSi erT-erTi
yvelaze gavrcelebuli filosofiuri mimarTulebis, analitikuri enis filosofiis
problemebi. kursSi didi adgili daeTmoba analitikuri filosofiis konkretuli
problemebis ganixilvas. kursma unda aCvenos
mimarTulebisaTvis aqtualuri
5
problemebis kavSiri filosofiis klasikur problematikasTan, is TuU ramdenadaa
saxecvlili klasikuri filosofia gasuli saukunis filosofiur problemebSi.
humanitaruli codnis meTodologia/ Methodology of Humanitarian Knowledge
saswavlo
kursis
mizania,
humanitarul
mecnierebaTa
meTodologiis
konceftualuri aparatisa da principebis kritikuli gaazreba. kerZod, yuradReba
gamaxvildeba
humanitaruli mecnierebebis specifikuri bunebis gansazRvraze,
humanitaruli mecnierebis adgilsa da Rirebulebaze adamianuri codnis mTlian
sistemaSi, meTodis rolze humanitarul kvlevebSi, paradigmebis cvlis dinamikaze
humanitarul mecnierebebSi da humanitaruli mecnierebebis mniSvnelobasa da
Taviseburebebze postmodernis epoqaSi.
analitikuri filosofia/ Analytical Philosophy
kursis mizania, studentebs gaacnos analizuri filosofiis centraluri figurebi
(muri, raseli, vitgenStaini, venis wre, quaini, graisi, patnemi, kripke da sxva) da
problemebi. gaecnobian analitikuri filosofiis ZiriTadi cnebebs, problemebsa da
mimdinareobebs. gaanalizebuli iqneba analitikuri filosofiis roli da adgili
Tanamedrove azrovnebaSi, gaacnobian azrovnebis analitikuri wessa da mniSvnelovan
teqstebs.
informaciuli sazogadoeba da komunikaciebi / Informational Society and Communocations
kursis mizania, studenti gaecnos informaciuli epoqis ganviTarebis ZiriTad
niSnebsa da indikatorebs, informaciuli sazogadoebis modelebs, saxelmwifosa
da Zalauflebis axal paradigmas, informaciuli sazogadoebis kulturis,
adamianis
yofierebis
Taviseburebas.
studenti
daeufleba
informaciuli
sazogadoebis
ganviTarebis
filosofiur-sociologiuri
problematikisa
da
ZiriTadi cnebebis kritikul analizs.
istoriis filosofia/ Philosophy of History
saswavlo kursis mizania, studentebs gaacnos istoriis filosofiis ZiriTadi
ontologiuri da epistemologiuri xasiaTis problemebi, maTi gadawyvetis gzebi
da Taviseburebebi. kerZod, konceftualuri midgomisaTvis upiratesobis miniWebis
pirobebSi, studentebs mkafio warmodgena SeeqmnaT istoriis filosofiis
ganviTarebis ZiriTad etapebze (antikurobidan dRemde), adamianis istoriulobis
specifikur (mxolod adamianisaTvis damaxasiaTebel) bunebaze, istoriuli
(warsulis) Semecnebis Taviseburebebsa da mis mimarTebaze Semecnebis sxva
tipebTan.
saswavlo kursma studentebs (mniSvnelovan moazrovneTa originaluri
filosofiuri teqstebisa da damxmare literaturis Seswavlis safuZvelze)
SesaZlebloba unda misces, rom erTmaneTisagan gamijnon da kritikulad gaiazron
istoriis filosofiisaTvis fundamenturi midgomebi da paradigmebi.
filosofiuri anTropologia/ Philosophical Anthropology
kursi iTvaliswinebs filosofiuri anTropologiis ZiriTadi problemebisa da
konceptebis Seswavlas. maT Soris yuradReba gamaxvildeba adamianis sami ZiriTadi
ideis Sesaxeb: antikurobidan momdinare adamianis ganmarteba, rogorc animal
6
racionale, Teologiuri anTropologiis tradiciaze, romelic gamoxatulia
generalur TezisSi _ `adamiani Seqmnilia xatad da msgavsad RvTisad,” mesame
tradicia gulisxmobs adamianis ganxilvas bunebis evoluciis erT-erT safexurad
da produqtad. kursis farglebSi Seiswavleba TiToeuli am tradiciis principebi
da postulatebi, aseve, maTi Semdgomi interpretaciisa da transformaciis Sedegad
warmoSobili koncefciebi. kursSi mniSvnelovani adgili daeTmoba maqs Selerisa
da misi mimdevrebis koncefciaTa Seswavlas, agreTve froidis, teiar de Sardenis,
frangi struqturalistebisa da postmodernistebis anTropologiuri koncefciebis
Seswavlas.
xelovnebis filosofia/ Philosophy of Art
saleqcio kursis mizania, moicvas xelovnebis filosofiis ZiriTadi Temebi da
sakiTxebi. man SesaZlebloba unda misces studentebs, safuZvlianad gaerkvnen
xelovnebis filosofiuri gaazrebis problematikasa da specifikaSi, sxvadasxva
midgomisa da pozicias Soris arsebul gansxvavebasa da am gansxvavebis arsebiT
aspeqtebSi. ontologiuri midgomisaTvis upiratesobis miniWebis pirobebSi
studentebs saSualeba unda mieceT xelovneba gaiazron esTetikuri midgomis
krizisis,
adamianis
yofierebis
Riaobis,
WeSmaritebis,
enis,
movlinebis,
istoriulobis, kulturis da sxva (konceftualurad fundamentur) cnebebTan
mimarTebiT. es daexmareba
studentebs xelovnebis sinqronul-diaqronuli
suraTis, agreTve xelovnebis filosofiis Sesaxeb sistemuri Tvalsazrisis
CamoyalibebaSi.
Semoqmedebis filosofia/ Philosophy of Creativity
kursis mizania students misces codna Semoqmedebis arsis,
struqturis, misi
ontologiuri statusis, misi Semecnebis gzebisa da meTodebis, funqciebis, masTan
dakavSirebuli ZiriTadi cnebebisa da kategoriebis: warmosaxvis, STagonebis,
intuiciis, anticipaciis, Semoqmedebis saxeebis, procesis, niWis talantis, geniis
da sxva, aseve AaCvenos Semoqmedebis roli da mniSvneloba kulturSemoqmedebaSi.
XX saukunis filosofiuri mimdinareobebi/ Philosophy oF XX Century
kursis farglebSi ganxorcieldeba Tanamedrove kontinenturi da amerikuli
filosofiuri azris, rogorc dasabuTebuli filosofiuri diskursis Ziebis dinamika,
misi ZiriTadi mimarTulebebi da maTi saerTo maxasiaTeblebi, samomavlo perspeqtivis
WrilSia gaxsnili. kursi gaiSleba T. adornos mier dasmul kiTxvaze “raRa saWiroa
filosofia?” pasuxTa analizis fonze. kursis farglebSi gamarTuli diskusiebi
students miscems dasabuTebul codnas imis Taobaze, rom Tanamedrove sakacobrio
kultura warmoudgenelia nicSes, pirsis, jemsis, diuis, rortis, haidegeris, fromis,
Seleris, sartris, fukos, deridas gareSe. kursi imgvaradaa agebuli, rom students
saSualebas misces gaerkves Tanamedrove filosofiis procesebis arsebiT
tendenciebSi, SeiZinos misi gaazrebisaTvis aucilebeli codna da unar-Cvevebi. igi
aiTvisebs im xerxebs, romlebic SemdgomSi mas daexmareba damoukideblad ikvlios
misTvis saintereso sakiTxi.
7
8