Jeeqama ABO muddatee fi madda isaa ABO fi qabsoon bilisummaa

Jeeqama ABO muddatee fi madda isaa
ABO fi qabsoon bilisummaa Oromoo jeeqama keessa turuunii fi jiraatuun waan haalamamuu miti. Jeqamni kun, dhokataa miti; ifaa dha; ija
keenya dura jira. Akkuma Oromoon yoo makmaaku ijji hin argitu, qalbii dha jedhu, jeeqama kana fi madda isaa qalbiin hubatuun barbaachisaa
dha.
Akkuma seenaa saboota addunyaa kamiiyyuu, seenaa qabsoo bilisummaa Oromoo keessa yeroon gaddaa fi gammachuun yaadatamtu jira.
Qabsoo bilisummaa keessattiis ta’ee, ykn qabsoo jireenya hawaasummaa keessatti, sabni tokko yoo waan saganteefate tokkotti milkawe, ni
gammada; yoo milkaawuu dhabe, ni gadda. Barri keessatti milkaawame, gammachuun yaadatama. Akkasumas, barri hammeenyi keessatti
nama muddate gaddaan yaadatama. Qabsoo bilisummaa Oromoo keessatti waggalee gammachuudhaan bara-baraan yaadatamanii fi gaddaan
yaadatamantu jira. Fakkeenyaaf, barri 1973 fi 1976 gammachuun yaadatamu. Barri 1973, bara ABOn bu’uurreffame yoo ta’u, barri 1976 bara
ABO qabsoon hidhannoo eegale. Akkasumas, barri 1980 fi 1999 baroota gaddaan yaadataman. Barri 1980, bara hoogganootni ABO ol’aannoon,
Hayyuu-Duree dabalatee qabsoo keessatti, bakka tokkotti wareegama qaalii kaffalan ture. Barri kun, gaddaan yadatama. Akkasumaas, barri
1999, bara gadda ti. ABO jeeqama har’a keessa jiruu fi keessaa bahuu dadhabe, bara 1999 jalqabe. Barri kun, bara ABO hurrii dukkanaatiin
marfame. Garuu, Oromootni heddu qayyabannoo itti hinlaatne.
Barri 1999, bara ayyaanlaallatootni aaydiyooloojii fi ilaalcha siyaasaa Itoophiyummaan dhanga’aman ABO weeraran ture. Weeraruu duwwaa
osoo hin taane, bara caasolee ABO irraa-jalaan ayyaanlaallatootaan dhuunfatan ture; bara ABO diguun itti fuulleeffatamee fi diigaan eegalame
ture. Barri kun, bara Daawuud Ibsaa fi Bultum Biyyoo hoogganummaa ABO dhuunfatan ture. Murni kun, hoogganummaa dhuunfatuu duwwaa
osoo hin taane, caasolee fi qaamoota ABO hundaa irraa-jalaan bakka furtuu qabsoof ta’an maraa ayyaanlallatootaa fi booddessitoota kittillayyoo
isaanii kan akka Bayaan Asooba, Leencoo Baatii, Bulaa Atoomsaa, Abubakar Ali Xasee(Odaa Xasee), Licho Bukuraa, Hasan Husseen fi kkfn guutan.
Kanaan booda, dhagaraa diigaa qabatanii ABO falaxuu, diiguu, miseensoota facaasuu, qabsaawoota mooggeessuu, qabsoo laamshesuu fi
dhaaboota Habashaa wajjiin wahilummaa ijaaratuu jalqaban. Hojjii kanatti milkaawuudhaan, bara 2001 ABO bakka lamatti baqassan.
Caccabsuun kun, hamma har’atti hin dhaabanne. Har’allee murna/faction garagaraa keessa taa’anii diigaa isaanii itti fuufanii jiru.
Jeeqama hoogganummaan Daawuud Ibsaa fi Bultum Biyyoo bara 1999 irraa eegalanii sadarkaa-sadarkaan ABO fi QBO diiggaan irraan gahanii fi
gahaa jiran Chaartii/Chart armaa jalaan mul’isuun yaalamee jira. Chaartiin kun, sadarkaa ABOn ittiin caccabsamee fi har’a illee ABO keessa jiru
mul’isa. Jeeqama kana, Oromootni heddu barruu garagaraatiin ibsuu yaalaa turan; ammallee yaalaatuma jiru. An gama kootiin, karaa Chaartiin
ibsuu filadhe. Chaartiin kun, jeeqama ABO fi QBO irraan gahamee fi gahamaa jiru akka salphatti akka namaaf galutti ibsa jedheetiin amana.
Hogganummaa Dawuud Ibsaa
fi Bultum Biyyoo Bara 1999-2015
Bara 2000 Ajanda nagaa (Peace Agenda) ABO bakka lama tii baasee
Bara 2000 Ajanda nagaa (Peace Agenda) ABO bakka lama tii baasee
Bara 2001 ABO QC
Bara 2001 ABO SG
2002 Yaallan Shanachaa
Jarsumma sabaaba Dawuud
Ibsan ttiin fashallee
bara 2002 tokkumman ULFO bara
2000 ibsame sabaaba Dawuud
Ibsan akka hojji iraa hin ollee
ta'ee
2003 WBOn Ajjajja H/D tiin biyya
Eretria irra ka’ee garaa Somaliattii otto
deema jira harka diina seene
Akka adda walabumma
oromiyaa (AWO) dhabatuu
tasissee
Bergan Conference 2004
ba’a tokko malee hafee
Bara 2004 Kayyoo ABO
gara Itoophiyaa
diimookraatessuu ti jijjire
Murtii KS 3ffan shaneen Filalloo bara 2005
ta’e irraa qooda fudhachuu ture;haata'u
malee odoo itti hin milkaawin hafe
Bara 2005 labsaa Fincila didda
Garbuumma labse. Labsi kun, ummata
keenya biyya keessa irratii badii hamaa fide
SG bara 2006 AFD ijjaare; yeroo gabaabaa
keessa jalaa fashale
Bara 2007 SG ABO , ABO QC mana seera alagaa
dhiheste; haa ta'uu malee murtiin mana seera
SG ABO irratti jige.
Bara 2008 Shaneen bakka lamatti addan baate
Shanee
Gumii
ABO
Bara 2010
Hogganni SG
WBO qabate
diinatti
harka
Bara 2012 ODF
labsa baasee
miseensoota
SG 80% irraa
ba'e
Koree Yeroo
ABO
Bara 2009 Walii
galteen SG fi KY
yeroo gabaaba
keessattii fashale
Bara 2011 KY
bakka sadatii
qoodame.
1. Hoggana Kamal Galchuu
2. Hoggana Ibraahim M.
3 Gurmuu Qabsawootaa
Bara 2014 Hogganni Kamal
Galchuu bakka lamatii addan
ba'e:
Bara 2013 Hogganni shanee
ol'annaan 2
Ertriyaa irraay Ameerikaa fi
Awustiraliyaatti kooluu galan
Bara 2014 ABO QC
fi ABO SG hoggana
Dawuud
tokkommaa
labsamee ture
sabaaba Dawuud
Bara 2015
?
Garee Kamal
Galchuu (G7)
Bara 2015
?
Garee
Nuuroo Daddafoo
Bara 2015
?