1. No category

Kraftsituasjonen veke 4, 2017
Høgare temperaturar bidrog til lågare kraftpris
Høgare temperaturar gjorde at forbruket i Norden gjekk ned i førre veke, spesielt i Nord-Noreg og
Nord-Sverige. Produksjonen frå kjernekraft og vindkraft totalt sett var uendra samanlikna med
veka før, medan vasskraftproduksjonen gjekk noko ned. Kraftprisane i alle dei nordiske
elspotområda vart redusert i veke 4.
Januar 2017 har vore ein mild månad samanlikna med same månad i fjor, då det vart sette nye
forbruks- og produksjonsrekordar i Noreg. I gjennomsnitt har kraftprisen likevel ligge på same nivå
som i januar 2016, noko som kan skuldast ein meir normal ressurssituasjon i år enn i fjor, da
fyllingsgraden var på eit svært høgt nivå.
Vêr og hydrologi
I veke 4 kom det mest nedbør i Nord-Noreg med 150 - 350 mm fleire stader. I sum for veka er
berekna nedbørenergi 3,2 TWh, som er 80 prosent av normalen. Hittil i år har det kome 15,6 TWh
eller 0,1 TWh meir enn normalen. I veke 5 er det venta heller lite nedbør i heile landet. Mest er
venta på Sørlandet med opp mot 50 mm. I sum for veka er det venta 1,2 TWh nedbørenergi som er
30 prosent av normalen.
I veke 4 var temperaturen 2 til 4 grader over normalen i Sør-Noreg og 6 – 7 grader over normalen i
Nord-Noreg . I veke 5 er det venta at temperaturen vil ligge 2 - 4 grader over i heile landet.
Berekna tilsig for veke 4 er 1,6 TWh, eller 170 prosent av normalen. Sum tilsig hittil i år er 6,2
TWh eller 1,8 TWh meir enn normalt. Prognosert tilsig for veke 4 er 0,9 TWh, eller 90 prosent av
normalen.
For andre detaljar om snø, vêr og vatn, sjå www.xgeo.no.
Kraftsituasjonen veke 4
2
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Magasinfylling
Tabell 1 Magasinfylling. Kjelde: NVE og Nord Pool
Prosent
Prosenteiningar
Median* veke 4
Endring frå sist
veke
Differanse frå same
veke i 2016
Differanse frå
median
- 5,2
Veke 4 2017
Veke 3 2017
Veke 4 2016
Norge
56,9
59,0
69,3
62,1
- 2,1
- 12,4
NO1
41,6
46,5
46,7
46,7
- 4,9
- 5,1
- 5,1
NO2
60,4
62,4
77,8
64,4
- 2,0
- 17,4
- 4,0
NO3
53,9
56,7
57,5
52,1
- 2,8
- 3,6
1,8
NO4
59,8
59,9
74,7
60,4
- 0,1
- 14,9
- 0,6
NO5
53,3
56,5
59,7
56,1
- 3,2
- 6,4
- 2,8
Sverige
44,7
46,7
56,3
57,5
- 2,0
- 11,6
- 12,8
*Referanseperioden for medianen er 1990-2016 for Noreg, og 2002-2016 for dei fem norske elspotområda frå 11.
januar 2017.
Figur 1 Fyllingsgraden til vassmagasina i Noreg. Prosent. Kapasitet=84,3 TWh. Kjelde: NVE
Figur 2 Vassmagasinas fyllingsgrad i Sverige. Prosent. Kapasitet=33,8 TWh. Kjelde: Svensk Energi
Kraftsituasjonen veke 4
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 3 Vassmagasina sin fyllingsgrad for elspotområda NO1, NO2, NO3, NO4 og NO5. Prosent. Kjelde: NVE
3
Kraftsituasjonen veke 4
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
4
Kraftsituasjonen veke 4
5
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Tilsig og nedbørtilhøve
Tabell 2 Tilsig og nedbør. Kjelde: NVE
TWh
Veke 4 2017
Veke 4 2016
Veke 4 Normal
Differanse frå
same veke i 2016
Prosent av
normal veke
Tilsig
1,6
1,5
0,9
0,1
173
Nedbør
3,2
7,2
3,9
- 4,0
82
Tabell 2a Utviklinga i tilsig og nedbør så langt i år. Kjelde: NVE
TWh
Differanse frå
Veke 1- 4 2017 Veke 1- 4 Normal normal til no i år
Tilsig
6,2
4,4
1,8
Nedbør
15,6
15,5
0,1
Tabell 2b Forventa tilsig og nedbør i inneverande veke. Kjelde: NVE
TWh
Prosent av
normal
Tilsig
0,9
86
Nedbør
1,2
34
For fleire detaljar når det gjeld vassføring i Noreg sjå: http://www2.nve.no/h/hd/plotreal/
Figur 4 Nedbør i Noreg 2016 og 2017, og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh. Kjelde: NVE
Kraftsituasjonen veke 4
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 5 Nyttbart tilsig i Noreg i 2016 og 2017, maks, min og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh.
Kjelde: Nord Pool og NVE
Figur 6 Temperaturar i Noreg i 2017, gjennomsnitt og normal for veka.
Kjelde: Meteorologisk institutt og SKM Market Predictor
6
Kraftsituasjonen veke 4
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 7 Utviklinga av snømagasin for dei norske vassmagasina vintrane 2014/15, 2015/16 og 2016/17 i
prosent av median kulminasjon. Median er for 30-års-perioden 1981-2010, maksimum og minimum er for perioden
1981-2010. Kjelde: NVE
Figur 8 Snømagasin i prosent av normalt for vintrane 2014/15, 2015/2016 og 2016/2017. Kjelde: NVE
7
Kraftsituasjonen veke 4
8
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Produksjon, forbruk og utveksling
Tabell 3 Nordisk produksjon, forbruk* og kraftutveksling. Alle tal i GWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Veke 4
Endring frå
førre veke (GWh)
Veke 3
Endring frå
førre veke (%)
Produksjon
Norge
3 436
3 478
-41
-1 %
374
1 072
562
660
769
376
1 133
551
661
757
-2
-61
11
-1
12
-1 %
-5 %
2%
0%
2%
3 768
3 799
-32
-1 %
480
1 072
2 058
158
511
1 073
2 041
175
-31
-1
18
-17
-6 %
0%
1%
-10 %
Danmark
570
584
-14
-2 %
Jylland
Sjælland
362
207
363
222
-0
-14
0%
-6 %
Finland
1 498
1 495
3
0%
Norden
9 272
9 356
-85
-1 %
3 073
3 118
-46
-1 %
953
799
552
414
354
971
799
558
431
360
-17
0
-5
-17
-6
-2 %
0%
-1 %
-4 %
-2 %
3 318
3 348
-30
-1 %
212
430
2 064
611
218
439
2 072
618
-5
-9
-8
-7
-3 %
-2 %
0%
-1 %
Danmark
682
683
-1
0%
Jylland
Sjælland
398
284
398
285
-0
-1
0%
0%
Finland
1 866
1 866
-0
0%
Norden
8 938
9 014
-76
-1 %
Norge
Sverige
Danmark
Finland
-363
-450
112
368
-359
-452
98
371
-4
2
13
-3
Norden
-334
-342
8
NO1
NO2
NO3
NO4
NO5
Sverige
SE1
SE2
SE3
SE4
Forbruk
Norge
NO1
NO2
NO3
NO4
NO5
Sverige
SE1
SE2
SE3
SE4
Nettoimport
*Ikkje temperaturkorrigerte tal.
Kraftsituasjonen veke 4
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
9
Vind- og kjernekraftproduksjon
Figur 7 Vindkraftproduksjon i Danmark og Sverige dei siste to vekene og vindkraftproduksjon per veke for Sverige
og Danmark i 2016 og 2017. (Foreløpig statistikk). Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 8: Kjernekraftproduksjon i Sverige dei to siste vekene og for same veker i 2016. Kjelde: SKM Market Predictor
(Førebels statistikk).
Kraftsituasjonen veke 4
10
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Utviklinga i kraftproduksjon og forbruk
Tabell 4 Produksjon, forbruk og utveksling så langt i år. Kjelde: SKM Market Predictor
Norge (TWh)
Til no i år
Same periode (2016) Endring (%)
Endring (TWh)
Produksjon
13,9
15,2
-9,3
-1,3
Forbruk
12,6
13,9
-10,0
-1,3
Nettoimport
-1,3
-1,3
Norden (TWh)
Til no i år
0,0
Same periode (2016) Endring (%)
Endring (TWh)
Produksjon
37,4
39,5
-5,6
-2,1
Forbruk
36,5
39,4
-7,9
-2,9
Nettoimport
-0,8
0,0
-0,8
Utveksling
Figur 9 Nettoutveksling pr. veke for Noreg og Norden, 2016 og 2017, GWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 10 Import og eksport i dei norske elspotområda førre veke. Alle tal i GW. Kjelde: SKM Market Predictor.
Kraftsituasjonen veke 4
11
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 11 Marknadsflyt mellom elspotområde i Norden førre veke, GWh. Kjelde: SKM Syspower
0(0)
84(72)
0(0)
205(227)
0(0)
0(1)
34(19)
0(0)
130(138)
0(0)
139(150)
121(122)
83(96)
0(0)
RU
101(106)
1(9)
2(0)
392(369)
0(0)
27(15)
0(0)
0(0)
0(0)
36(26)
48(51)
143(176)
885(890)
35(28)
40(39)
EE
0(0)
36(59)
0(3)
0(0)
16(10)
0(0)
13(16)
98(119)
788(735)
26(25)
0(0)
87(86)
0(1)
1(0)
LT
0(0)
NL
6(1)
0(0)
64(57)
44(5)
134(119)
0(0)
68(61)
PL
33(41)
98(98)
DE
88(102
* Tal for veka før står i parentes. Mellom Russland og Finland er det oppgjeve tal for fysisk flyt.
Kraftsituasjonen veke 4
12
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Kraftprisar
Engrosmarknaden
Tabell 5 Kraftprisar – nordiske elspotområde*. Vekesnitt. Kjelde: SKM Market Predictor.
kr/MWh
NO1
Veke 4
267,7
Veke 3 (2017)
284,9
Veke 4 (2016)
167,6
Endring frå
førre veke (%)
-6,0
Endring frå
i fjor (%)
59,7
NO2
267,0
274,7
167,6
-2,8
59,3
NO3
262,8
276,2
167,0
-4,9
57,3
NO4
217,6
221,1
165,7
-1,6
31,3
NO5
263,1
266,9
167,6
-1,4
57,0
SE1
271,3
292,7
164,1
-7,3
65,4
SE2
271,3
292,7
164,1
-7,3
65,4
SE3
273,6
298,1
165,1
-8,2
65,7
SE4
301,6
318,5
165,2
-5,3
82,6
Finland
303,0
311,3
247,0
-2,7
22,7
Jylland
274,1
298,0
151,9
-8,0
80,5
Sjælland
302,0
318,5
158,9
-5,2
90,1
Estland
303,0
311,3
248,2
-2,7
22,1
System
266,2
283,1
172,2
-6,0
54,6
Nederland
503,3
511,9
253,2
-1,7
98,8
Tyskland
558,9
586,5
197,0
-4,7
183,8
Polen
361,2
379,0
310,0
-4,7
16,5
Litauen
352,0
381,5
360,2
-7,7
-2,3
Figur 12 Spotprisar i Noreg og Norden, Nederland og Tyskland i førre veke, kr/MWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Kraftsituasjonen veke 4
13
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Terminmarknaden
Tabell 6 Terminprisar, nordisk og tysk kraft, samt CO2 kvotar. Kjelder: SKM Market Predictor. Prisane i tabellen er
sluttprisar fredag i den aktuelle veka.
Terminprisar (kr/MWh)
Veke 4
Veke 3 (2017)
Endring (%)
Nasdaq OMX
Februar
2. kvartal 2017
3. kvartal 2017
251,4
196,1
192,0
265,1
205,6
201,7
-5,2
-4,6
-4,8
EEX OMX
2. kvartal 2017
3. kvartal 2017
280,0
281,3
294,9
296,3
-5,0
-5,1
CO2 (kr/tonn)
Desember 2017
Desember 2018
45,1
44,2
49,1
49,2
-8,2
-10,2
Figur 13 Daglege sluttprisar for enkelte typar kontraktar i den finansielle kraftmarknaden siste tolv månader,
kr/MWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 14 Daglege sluttprisar for utslippskvotar på CO2, kr/tonn. Kjelde: SKM Market Predictor
Kraftsituasjonen veke 4
14
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Sluttbrukarprisar
Tabell 7 Vekeutvikling i sluttbrukarprisar. Alle prisar er inkl. mva. bortsett frå spotpriskontrakt i Nord-Noreg. Dette
er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på
straum, faktisk betalar.
Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot, Energimarknadsinspektionen og NVE.
Øre/kWh
Variabelpris
kontrakt*
Marknadspris- /
spotpriskontrakt
Fastpriskontrakt
Snitt frå eit utval av
leverandørar
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
Veke 4 2017
Veke 3 2017
Veke 4 2016
Endring frå
førre veke
44,2
45,0
32,5
-0,8
11,7
Veke 4 2017
Veke 3 2017
Veke 4 2016
Endring frå
førre veke
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
Aust-Noreg (NO1)
37,9
40,0
25,1
-2,1
12,8
Sørvest-Noreg (NO2)
37,8
38,7
25,1
-0,9
12,7
Midt-Noreg (NO3)
37,2
38,9
25,1
-1,7
12,1
Nord-Noreg (NO4)
25,3
25,6
19,9
-0,3
5,4
Vest-Noreg (NO5)
37,3
37,8
25,1
-0,5
12,2
Veke 4 2017
Veke 3 2017
Veke 4 2016
Endring frå
førre veke
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
1 år (snitt Noreg)
36,5
37,3
30,9
-0,8
5,6
3 år (snitt Noreg)
35,3
35,2
32,6
0,1
2,7
1 år (snitt Sverige)
44,9
46,0
41,5
-1,1
3,4
3 år (snitt Sverige)
43,0
43,9
42,4
-0,9
0,6
* Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn
ti nettområder.
Figur 17 Vekeutvikling i pris på variabelpriskontrakt* og spotpriskontrakt** med eit påslag på 4,4 øre/kWh***.
Kjelder: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE.
* Prisar for variabelpriskontraktar meldas fram i tid. Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder
gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder.
**Alle prisar bortsett frå spotpriskontrakt for Nord-Noreg inkluderer mva.
*** Frå og med veke 1 2017 vart påslaget endra frå 4,2 øre/kWh (inkl. mva) til 4,4 øre/kWh (inkl. mva.) som følgje av
ein antatt auke i påslaget grunna elsertifikatordninga. For meir informasjon om elsertifikatmarknaden, se
www.nve.no/elsertifikater
Kraftsituasjonen veke 4
15
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 18 Utviklinga dei siste 52 vekene i prisane for norske* og svenske eitt- og treårige fastpriskontraktar, basert
på eit årleg forbruk på 20 000 kWh. Alle prisar inkl. mva. i norske øre/kWh.
Kjelder: Energimarknadsinspektionen og Forbrukerrådet.
* For norske kontraktar er det brukt eit gjennomsnitt av fastpriskontraktar som er tilbodne i fleire enn ti
nettområder.
Tabell 8 Vekeutvikling i straumkostnaden* for sluttbrukarar. Straumkostnaden er eksklusiv nettleige og
forbruksavgift, men inkl. mva. bortsett frå elspotområdet Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete
av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar.
Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE.
NOK
Marknadspris-/ spotpriskontrakt **
Aust-Noreg
(NO1)
SørvestNoreg (NO2)
Midt-Noreg
(NO3)
Nord-Noreg
(NO4)
Vest-Noreg
(NO5)
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
Variabelpris
20 000 kWh
kontrakt
40 000 kWh
Berekna
straumkost
nad for
veke 4 2017
108
217
433
108
216
432
106
213
426
72
145
289
107
213
426
128
253
501
Berekna
straumkost
nad for
Endring frå
veke 3 2017 førre veke
114
227
454
110
220
440
110
221
442
73
145
291
107
214
429
130
256
507
-5
-11
-21
-2
-4
-8
-4
-8
-16
0
-1
-2
-1
-1
-2
-2
-3
-6
Berekna
straumkost
nad for
veke 4 2016
72
144
288
72
144
288
72
143
287
57
114
228
72
144
288
95
186
367
Berekna
straumkost Differanse
nad hittil i frå 2016 til
2017
no i år
451
903
1806
437
874
1749
436
872
1745
307
614
1228
432
865
1730
520
1025
2035
-30
-60
-121
23
45
91
-14
-29
-57
-48
-97
-193
18
36
71
149
300
603
* NVE nyttar ein temperaturkorrigert justert innmatningsprofil, basert på alminneleg forsyning i 2009-2014, for å
berekna straumkostnaden til sluttbrukarane. Innmatingsprofilen er berekna av konsulentselskapet Optimeering AS
på oppdrag frå NVE. Den same innmatningsprofilen er nytta for alle elspotområda og variabelpriskontrakt.
** NVE nyttar eit påslag på 4,4 øre/kWh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2017 og 4,2 øre/kWh inkl. mva i 2016,
bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-N|oreg, kor påslaget er på hhv 3,5 øre/kWh og 3,4 øre/kWh ekskl. mva.
Kraftsituasjonen veke 4
16
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Tilstanden til kraftsystemet1
Det er vedlikehaldsarbeid på linjenett og ved kraftstasjonar fleire stader i Norden. For meir
informasjon om linjer og kraftverk viser vi til heimesidane til Nord Pool
(https://umm.nordpoolgroup.com/#/messages eller trykk på linkane).
Produksjon
Type
Planned
Unplanned
Planned
Område
Publisert av
Enhet
Dato fra
Dato til
Varighet
Installert Utilgjengelig
Link
NO2
Agder Energi
Vannkraft AS
Brokke
365
365
Link 1
DK1
DONG Energy
Thermal Power
A/S
Studstrupværket
SSV4
2016-12-01 2017-03-31 120 dager 380
380
Link 3
DK2
DONG Energy
Thermal Power
A/S
Avedøreværket
AVV1
254
Link 7
2017-01-17 2017-01-23 5 dager
2017-01-26 2017-02-06 11 dager
254
Overføring
Type
Publisert av
Enhet
Dato fra
Dato til
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
Unplanned
LITGRID AB
LITGRID AB
Statnett SF
Statnett SF
Statnett SF
Statnett SF
Statnett SF
Statnett SF
Statnett SF
Statnett SF
Statnett SF
LT -> SE4
SE4 -> LT
NO5 -> NO1
NO1A -> NO1
NO5 -> NO1
NO1 -> SE3
NO2 -> NO1
NO5 -> NO1
NO1 -> SE3
NL -> NO2
NO2 -> NL
2017-01-17
2017-01-17
2017-01-21
2016-10-13
2016-10-13
2016-10-13
2016-10-13
2017-01-12
2017-01-12
2016-10-26
2016-10-26
2017-01-24
2017-01-24
2017-01-27
2017-09-01
2017-09-01
2017-09-01
2017-09-01
2017-01-29
2017-01-29
2017-01-13
2017-01-31
1
Varighet
7 dager
7 dager
6 dager
323 dager
323 dager
323 dager
323 dager
17 dager
17 dager
80 dager
98 dager
Kjelde: https://umm.nordpoolgroup.com/#/messages (“Urgent Market Messages (UMM)”)
Installert Utilgjengelig
700
700
3900
6850
3900
2145
3500
3900
2145
723
723
700
700
500
2350
900
2145
1300
1500
2145
23
223-323
Link
Link 2
Link 2
Link 4
Link 5
Link 5
Link 5
Link 5
Link 6
Link 6
Link 8
Link 8