Kraftsituasjonen veke 6, 2017
Auka forbruk i heile Norden
Kaldt vêr bidrog til ein monaleg auke i kraftforbruket i heile Norden i førre veke. I Noreg gjekk
kraftforbruket opp til 3,4 TWh, som er det høgaste forbruket over ei veke til no i vinter. Høgare
vindkraftproduksjon i Sverige og Danmark bidrog til redusert krafteksport frå Noreg. Kraftprisane
steg i heile Norden, men mest i Nord-Noreg der kraftprisane auka med 36 prosent.
Vêr og hydrologi
I veke 6 kom det lite nedbør i Sør-Noreg. Mest kom det på Sør- og Vestlandet med opp mot 20 mm.
I Nord-Noreg kom det opp mot 50 – 60 mm. I sum for veka er berekna nedbørenergi 0,8 TWh, som
er 20 prosent av normalen. Hittil i år har det kome 17,1 TWh eller 5,2 TWh mindre enn normalen. I
veke 7 er det venta 10 – 15 mm på Aust- og Sørlandet og 10 – 50 mm i Nord-Noreg. I sum for veka
er det venta 3,9 TWh nedbørenergi som er 120 prosent av normalen.
I veke 6 var temperaturen 2 til 3 grader under normalen i Sør-Noreg og 0 – 1 grad under normalen i
Nord-Noreg . I veke 7 er det venta at temperaturen vil ligge 3 - 5 grader over normalen i heile landet.
Berekna tilsig for veke 6 er 0,7 TWh, eller 70 prosent av normalen. Sum tilsig hittil i år er 7,7 TWh
eller 1,3 TWh meir enn normalt. Prognosert tilsig for veke 7 er 0,9 TWh, eller 130 prosent av
normalen.
For andre detaljar om snø, vêr og vatn, sjå www.xgeo.no.
Kraftsituasjonen veke 6
2
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Magasinfylling
Tabell 1 Magasinfylling. Kjelde: NVE og Nord Pool
Prosent
Prosenteiningar
Veke 6 2017
Veke 5 2017
Veke 6 2016
Median* veke 6
Endring frå sist
veke
Differanse frå same
veke i 2016
Differanse frå
median
Norge
50,4
53,8
64,2
57,6
- 3,4
- 13,8
- 7,2
NO1
31,3
36,1
39,2
39,2
- 4,8
- 7,9
- 7,9
NO2
54,9
57,8
73,5
60,3
- 2,9
- 18,6
- 5,4
NO3
45,7
50,1
51,4
47,1
- 4,4
- 5,7
- 1,4
NO4
55,6
58,0
70,2
56,2
- 2,4
- 14,6
- 0,6
NO5
44,4
49,0
53,7
48,6
- 4,6
- 9,3
- 4,2
Sverige
38,6
42,0
49,9
50,8
- 3,4
- 11,3
- 12,2
*Referanseperioden for medianen er 1990-2015 for Noreg, og 2002-2015 for dei fem norske elspotområda frå 7.
mars 2016.
Figur 1 Fyllingsgraden til vassmagasina i Noreg. Prosent. Kapasitet=84,3 TWh. Kjelde: NVE
Figur 2 Vassmagasinas fyllingsgrad i Sverige. Prosent. Kapasitet=33,8 TWh. Kjelde: Svensk Energi
Kraftsituasjonen veke 6
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 3 Vassmagasina sin fyllingsgrad for elspotområda NO1, NO2, NO3, NO4 og NO5. Prosent. Kjelde: NVE
3
Kraftsituasjonen veke 6
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
4
Kraftsituasjonen veke 6
5
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Tilsig og nedbørtilhøve
Tabell 2 Tilsig og nedbør. Kjelde: NVE
TWh
Veke 6 2017
Veke 6 2016
Veke 6 Normal
Differanse frå
same veke i 2016
Prosent av
normal veke
Tilsig
0,7
0,8
1,0
- 0,1
67
Nedbør
0,8
1,5
3,3
- 0,7
24
Tabell 2a Utviklinga i tilsig og nedbør så langt i år. Kjelde: NVE
TWh
Differanse frå
Veke 1- 6 2017 Veke 1- 6 Normal normal til no i år
Tilsig
7,8
6,4
1,4
Nedbør
17,1
22,4
- 5,3
Tabell 2b Forventa tilsig og nedbør i inneverande veke. Kjelde: NVE
TWh
Prosent av
normal
Tilsig
0,9
126
Nedbør
3,9
124
For fleire detaljar når det gjeld vassføring i Noreg sjå: http://www2.nve.no/h/hd/plotreal/
Figur 4 Nedbør i Noreg 2015 og 2016, og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh. Kjelde: NVE
Kraftsituasjonen veke 6
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 5 Nyttbart tilsig i Noreg i 2015 og 2016, maks, min og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh.
Kjelde: Nord Pool og NVE
Figur 6 Temperaturar i Noreg i 2016, gjennomsnitt og normal for veka.
Kjelde: Meteorologisk institutt og SKM Market Predictor
6
Kraftsituasjonen veke 6
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 7 Utviklinga av snømagasin for dei norske vassmagasina vintrane 2014/15, 2015/16 og 2016/17 i
prosent av median kulminasjon. Median er for 30-års-perioden 1981-2010, maksimum og minimum er for perioden
1981-2010. Kjelde: NVE
Figur 8 Snømagasin i prosent av normalt for vintrane 2014/15, 2015/2016 og 2016/2017. Kjelde: NVE
7
Kraftsituasjonen veke 6
8
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Produksjon, forbruk og utveksling
Tabell 3 Nordisk produksjon, forbruk* og kraftutveksling. Alle tal i GWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Veke 6
Endring frå
førre veke (GWh)
Veke 5
Endring frå
førre veke (%)
Produksjon
Norge
3 586
3 567
18
1%
353
1 155
525
667
885
371
1 116
543
676
861
-18
39
-18
-9
24
-5 %
3%
-3 %
-1 %
3%
3 754
3 606
148
4%
524
958
2 068
205
514
958
1 974
160
10
-0
93
45
2%
0%
5%
28 %
Danmark
809
640
169
26 %
Jylland
Sjælland
533
277
410
230
123
46
30 %
20 %
Finland
1 599
1 479
120
8%
Norden
9 748
9 293
455
5%
3 363
3 110
253
8%
1 043
873
607
453
388
938
807
572
433
360
104
66
35
20
28
11 %
8%
6%
5%
8%
3 506
3 309
197
6%
224
412
2 234
636
211
418
2 073
606
13
-6
160
30
6%
-1 %
8%
5%
Danmark
693
679
15
2%
Jylland
Sjælland
404
289
398
280
6
9
2%
3%
Finland
2 068
1 879
190
10 %
Norden
9 631
8 976
655
7%
Norge
Sverige
Danmark
Finland
-222
-248
-116
469
-457
-297
38
399
235
50
-154
69
Norden
-117
-317
200
NO1
NO2
NO3
NO4
NO5
Sverige
SE1
SE2
SE3
SE4
Forbruk
Norge
NO1
NO2
NO3
NO4
NO5
Sverige
SE1
SE2
SE3
SE4
Nettoimport
*Ikkje temperaturkorrigerte tal.
Kraftsituasjonen veke 6
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
9
Vind- og kjernekraftproduksjon
Figur 9 Vindkraftproduksjon i Danmark og Sverige dei siste to vekene og vindkraftproduksjon per veke for Sverige
og Danmark i 2015 og 2016. (Foreløpig statistikk). Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 10: Kjernekraftproduksjon i Sverige dei to siste vekene og for same veker i 2015. Kjelde: SKM Market
Predictor (Førebels statistikk).
Kraftsituasjonen veke 6
10
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Utviklinga i kraftproduksjon og forbruk
Tabell 4 Produksjon, forbruk og utveksling så langt i år. Kjelde: SKM Market Predictor
Norge (TWh)
Til no i år
Same periode (2016) Endring (%)
Endring (TWh)
Produksjon
21,0
21,7
-3,0
-0,6
Forbruk
19,1
20,1
-5,6
-1,1
Nettoimport
-2,0
-1,5
Norden (TWh)
Til no i år
-0,4
Same periode (2016) Endring (%)
Endring (TWh)
Produksjon
56,4
57,5
-1,9
-1,1
Forbruk
55,1
57,1
-3,6
-2,0
Nettoimport
-1,3
-0,4
-0,9
Utveksling
Figur 11 Nettoutveksling pr. veke for Noreg og Norden, 2015 og 2016, GWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 12 Import og eksport i dei norske elspotområda førre veke. Alle tal i GW. Kjelde: SKM Market Predictor.
Kraftsituasjonen veke 6
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 13 Marknadsflyt mellom elspotområde i Norden førre veke, GWh. Kjelde: SKM Syspower
* Tal for veka før står i parentes. Mellom Russland og Finland er det oppgjeve tal for fysisk flyt.
11
Kraftsituasjonen veke 6
12
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Kraftprisar
Engrosmarknaden
Tabell 5 Kraftprisar – nordiske elspotområde*. Vekesnitt. Kjelde: SKM Market Predictor.
Endring frå
førre veke (%)
7,5
Endring frå
i fjor (%)
70,3
175,8
5,7
67,1
176,3
18,7
90,2
223,3
174,9
36,1
73,8
273,9
174,3
5,6
65,9
345,2
288,6
172,5
19,6
100,1
SE2
345,2
288,6
172,5
19,6
100,1
SE3
345,2
289,8
180,0
19,1
91,7
SE4
348,5
320,6
182,5
8,7
90,9
Finland
359,6
310,0
258,9
16,0
38,9
Jylland
306,6
285,9
174,4
7,3
75,8
Sjælland
348,5
320,6
177,7
8,7
96,1
Estland
361,7
310,0
293,4
16,7
23,3
System
320,1
280,1
180,7
14,3
77,2
Nederland
450,6
450,2
240,4
0,1
87,5
Tyskland
443,1
449,5
201,9
-1,4
119,5
Polen
353,9
348,8
301,3
1,5
17,4
Litauen
362,8
323,7
308,9
12,1
17,5
kr/MWh
NO1
Veke 6
299,4
Veke 5 (2017)
278,6
Veke 6 (2016)
175,8
NO2
293,8
277,9
NO3
335,3
282,4
NO4
303,9
NO5
289,3
SE1
Figur 14 Spotprisar i Noreg og Norden, Nederland og Tyskland i førre veke, kr/MWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Kraftsituasjonen veke 6
13
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Terminmarknaden
Tabell 6 Terminprisar, nordisk og tysk kraft, samt CO2 kvotar. Kjelder: SKM Market Predictor. Prisane i tabellen er
sluttprisar fredag i den aktuelle veka.
Terminprisar (kr/MWh)
Veke 6
Veke 5 (2017)
Endring (%)
Nasdaq OMX
Mars
2. kvartal 2017
3. kvartal 2017
252,1
212,1
206,1
269,2
224,0
212,8
-6,4
-5,3
-3,2
EEX OMX
2. kvartal 2017
3. kvartal 2017
283,2
284,9
291,9
289,9
-3,0
-1,7
CO2 (kr/tonn)
Desember 2017
Desember 2018
45,6
46,0
45,7
46,0
-0,2
0,0
Figur 15 Daglege sluttprisar for enkelte typar kontraktar i den finansielle kraftmarknaden siste tolv månader,
kr/MWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 16 Daglege sluttprisar for utslippskvotar på CO2, kr/tonn. Kjelde: SKM Market Predictor
Kraftsituasjonen veke 6
14
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Sluttbrukarprisar
Tabell 7 Vekeutvikling i sluttbrukarprisar. Alle prisar er inkl. mva. bortsett frå spotpriskontrakt i Nord-Noreg. Dette
er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på
straum, faktisk betalar.
Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot, Energimarknadsinspektionen og NVE.
Øre/kWh
Variabelpris
kontrakt*
Marknadspris- /
spotpriskontrakt
Fastpriskontrakt
Snitt frå eit utval av
leverandørar
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
Veke 6 2017
Veke 5 2017
Veke 6 2016
Endring frå
førre veke
41,0
42,2
33,4
-1,2
7,6
Veke 6 2017
Veke 5 2017
Veke 6 2016
Endring frå
førre veke
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
Aust-Noreg (NO1)
41,8
39,2
26,2
2,6
15,6
Sørvest-Noreg (NO2)
41,1
39,1
26,2
2,0
14,9
Midt-Noreg (NO3)
46,3
39,7
26,2
6,6
20,1
Nord-Noreg (NO4)
33,9
25,8
20,8
8,1
13,1
Vest-Noreg (NO5)
40,6
38,6
26,0
2,0
14,6
Veke 6 2017
Veke 5 2017
Veke 6 2016
Endring frå
førre veke
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
1 år (snitt Noreg)
35,8
36,1
31,5
-0,3
4,3
3 år (snitt Noreg)
35,0
37,7
31,9
-2,7
3,1
1 år (snitt Sverige)
45,0
44,7
40,6
0,3
4,4
3 år (snitt Sverige)
42,7
42,8
41,0
-0,1
1,7
* Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn
ti nettområder.
Figur 17 Vekeutvikling i pris på variabelpriskontrakt* og spotpriskontrakt** med eit påslag på 4,4 øre/kWh***.
Kjelder: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE.
* Prisar for variabelpriskontraktar meldas fram i tid. Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder
gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder.
**Alle prisar bortsett frå spotpriskontrakt for Nord-Noreg inkluderer mva.
*** Frå og med veke 1 2017 vart påslaget endra frå 4,2 øre/kWh (inkl. mva) til 4,4 øre/kWh (inkl. mva.) som følgje av
ein antatt auke i påslaget grunna elsertifikatordninga. For meir informasjon om elsertifikatmarknaden, se
www.nve.no/elsertifikater
Kraftsituasjonen veke 6
15
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Figur 18 Utviklinga dei siste 52 vekene i prisane for norske* og svenske eitt- og treårige fastpriskontraktar, basert
på eit årleg forbruk på 20 000 kWh. Alle prisar inkl. mva. i norske øre/kWh.
Kjelder: Energimarknadsinspektionen og Forbrukerrådet.
* For norske kontraktar er det brukt eit gjennomsnitt av fastpriskontraktar som er tilbodne i fleire enn ti
nettområder.
Tabell 8 Vekeutvikling i straumkostnaden* for sluttbrukarar. Straumkostnaden er eksklusiv nettleige og
forbruksavgift, men inkl. mva. bortsett frå elspotområdet Nord-Noreg.*** Dette er gjort for å gi eit meir korrekt
bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar.
Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE.
Marknadspris-/ spotpriskontrakt **
NOK
Aust-Noreg
(NO1)
SørvestNoreg
(NO2)
Midt-Noreg
(NO3)
Nord-Noreg
(NO4)
Vest-Noreg
(NO5)
Variabelpris
kontrakt
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
10 000 kWh
20 000 kWh
40 000 kWh
Berekna
straumkost
nad for
veke 6 2017
117
235
469
115
231
462
130
260
520
95
190
381
114
228
455
115
230
455
Berekna
straumkost
nad for
Endring frå
veke 5 2017 førre veke
110
221
442
110
220
441
112
223
447
73
145
291
109
217
435
121
238
471
7
14
28
5
11
21
18
36
73
22
45
90
5
10
20
-5
-8
-16
Berekna
straumkost
nad for
veke 6 2016
73
147
294
73
147
294
74
147
294
58
117
234
73
146
292
96
188
371
Berekna
straumkost Differanse
nad hittil i frå 2016 til
2017
no i år
679
1358
2717
663
1325
2651
678
1356
2711
475
950
1900
655
1310
2620
757
1493
2961
54
107
214
104
209
417
83
167
334
5
10
20
97
194
387
194
393
789
* NVE nyttar ein temperaturkorrigert justert innmatningsprofil, basert på alminneleg forsyning i 2009-2014, for å
berekna straumkostnaden til sluttbrukarane. Innmatingsprofilen er berekna av konsulentselskapet Optimeering AS
på oppdrag frå NVE. Den same innmatningsprofilen er nytta for alle elspotområda og variabelpriskontrakt.
** NVE nyttar eit påslag på 4,4 øre/kWh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2017 og 4,2 øre/kWh inkl. mva i 2016,
bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-N|oreg, kor påslaget er på hhv 3,5 øre/kWh og 3,4 øre/kWh ekskl. mva.
*** Oversikt over nettleige per fylke (inkl. mva og fobruksavgift) finnes på NVEs nettsider:
https://www.nve.no/elmarkedstilsynet-marked-og-monopol/nettjenester/nettleie/nettleiestatistikk/nettleiestatistikkfor-husholdninger/
Kraftsituasjonen veke 6
16
Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2017
Tilstanden til kraftsystemet1
Det er vedlikehaldsarbeid på linjenett og ved kraftstasjonar fleire stader i Norden. For meir
informasjon om linjer og kraftverk viser vi til heimesidane til Nord Pool.
Produksjon
Type
Område
Planned
DK2
Planned
DK2
Unplanned DK2
Unplanned DK1
Publisert av
Enhet
DONG Energy Thermal
Power A/S
HOFOR Energiproduktion A/S
DONG Energy Thermal
Power A/S
DONG Energy Thermal
Power A/S
Avedøreværket
AVV1
Amagervaerket
B3
Asnæsværket
ASV5
Studstrupværket
SSV4
Dato
fra
201701-26
201702-07
201303-05
201612-01
Dato
til
201702-07
201702-17
201812-02
201703-31
Varighet Installert Utilgjengelig
Link
11 dager 254
254
Link 1
10 dager 250
2098
dager
640
120
dager
380
250
Link 2
0-640
Link 3
380
Link 6
Overføring
Type
1
Publisert av
Enhet
Dato fra
Dato til
Varighet
Installert
Utilgjengelig
Link
Unplanned
Statnett SF
NO1A -> NO1
2016-10-13
2017-09-01 323 dager
6850
2350
Link 4
Unplanned
Statnett SF
NO5 -> NO1
2016-10-13
2017-09-01 323 dager
3900
900
Link 4
Unplanned
Statnett SF
NO1 -> SE3
2016-10-13
2017-09-01 323 dager
2145
2145
Link 4
Unplanned
Statnett SF
NO2 -> NO1
2016-10-13
2017-09-01 323 dager
3500
1300
Link 4
Unplanned
Statnett SF
NL -> NO2
2016-10-26
2017-01-13 80 dager
723
23
Link 5
Unplanned
Statnett SF
NO2 -> NL
2016-10-26
2017-02-12 110 dager
723
223-323
Link 5
Kjelde: http://umm.nordpoolspot.com/ (“Urgent Market Messages (UMM)”)