Progressive Collapse Resistant Design

‫خرابی پیشرونده و طراحی مقاوم‬
‫سازه ها در برابر آن‬
‫‪Progressive Collapse Resistant‬‬
‫‪Design of Structures‬‬
‫كريم عابدي‬
Part 1
‫تعریف خرابی پیشرونده‬
‫خرابی پیشرونده )‪ (Progressive Collapse‬را می توان به عنوان‬
‫یک واکنش زنجیره ای )‪ (Chain Reaction‬یا انتشار خرابی‬
‫)‪ (Propagation of Failure‬تعریف کرد که در آن تحت عللی‬
‫خاص‪ ،‬صدمه موضعی )‪ (Local Damage‬در ناحیه نسبتا کوچکی‬
‫از سازه رخ می دهد و در شرایطی این صدمه موضعی‪ ،‬به بخش های‬
‫دیگری از سازه گسترش یافته و در نهایت به خرابی کلی ‪(Overall‬‬
‫)‪ Collapse‬سازه‪ ،‬منتهی می شود‪ .‬به عبارت دیگر بعض ی مواقع‬
‫خرابی محل عضو‪ ،‬به صورت موضعی باقی نمانده و در کل سازه منتشر‬
‫می شود‪.‬‬
‫پدیده دومینو‬
‫با استفاده از پدیده ‪ Domino‬یا ‪ House of cards‬می توان پیشروندگی خرابی را‬
‫به وضوح نشان داد‪ .‬شکل زیر تعدادی کارت با ارتفاع ‪ L‬را نشان هی دهد که به فاصله‬
‫‪λ‬ازهمدیگرقرارگرفته اند‪.‬‬
‫فرض می کنیم یکی از کارت ها‪ ،‬در اثر ضربه‪ ،‬پایداری خود را از دست داده و خراب شود‪.‬‬
‫وضعیت کارت های دیگررا بعد از این خرابی می توان دردو حالت بررس ی کرد ‪:‬‬
‫• حالت اول ‪ :λ ≥L‬یعنی وقتی که فاصله کارت ها‪ ،‬از ارتفاع شان کمتر است‪ .‬این وضعیت در‬
‫شکل زیر نشان داده شده است‪ .‬در این حالت‪ ،‬ناپایداری کارت اولی باعث گسترش ناپایداری به‬
‫صورت پیشرونده به تمام کارت های دیگر خواهد شد‪ ،‬یعنی خرابی به صورت پیشرونده رخ خواهد‬
‫داد‪.‬‬
‫حالت دوم‪ :λ ≤ L‬یعنی وقتی که فاصله کارت ها‪ ،‬از ارتفاع شان بیشتر است‪ .‬این‬
‫حالت نیز در شکل زیر نشان داده شده است‪ .‬همان طوری که مشاهده می شود در این‬
‫حالت ناپایداری اولیه به صورت موضعی در محل شروع خرابی باقی مانده و انتشاری واقع‬
‫نمی شود‪.‬‬
‫سئواالت اساس ی درهنگام بررس ی خرابی پیشرونده‬
‫‪ -1‬علت وقوع خرابی چه بوده است ؟‬
‫‪ -2‬چه هنگاهی یک خرابی محلی‪ ،‬به صورت موضعی باقی می ماند و انتشاری‬
‫ایجاد نمی شود؟‬
‫‪ -3‬تحت چه شرایطی یک خرابی محلی می تواند در بخش بزرگی از سازه‬
‫انتشاریابد؟‬
‫‪ -4‬چه پارامترهایی امکان انتشارخرابی محلی را افزایش یا کاهش می دهند؟‬
‫‪ -5‬چگونه طراح می تواند ازوقوع پدیده انتشار جلوگیری نماید؟‬
‫عوامل ایجادکننده خرابی پیشرونده‬
‫خرابی پیشرونده درسازه ها بیشتربه دو علت زیر اتفاق می افتد‪:‬‬
‫الف) خطا های طراحی و اجرایی‬
‫)‪(Construction and Design Errors‬‬
‫ب) بارهای غیرعادی )‪(Abnormal Loading‬‬
‫که موجب شکست محلی )‪ (local Fracture‬یا ناپایداری محلی)‪ (Local Instability‬می شوند‪.‬‬
PROGRESIVE
COLLAPSE
Inadequate
robustness
Conception
Local
instability
Human
errors
Erection
Local
fractures
Dynamical
effects
Service
Earthquake
Explosion
Earthquake
+
explosion
+
fire
Fire
Impact
Impact
+
explosion
+
fire
‫‪(Local‬موارد وقوع ناپایداری محلی‬
‫)‪Instability‬‬
‫و انتشارآن‬
LOCAL INSTABILITY
Inadequate robustness – double layer grids
DOMINO EFFECT
propagation
of buckling
lines of collapse
DYNAMIC EFFECT
a=16g
PROPAGATION OF LOCAL INSTABILITY IN SIGLE LAYER DOMES
ARCHETYPE OF DOMINO EFFECT
IN SPACE STRUCTURE
Collapse of Hartford Civic Center Arena Roof
January 18,1978
Collapse of Hartford (Connecticut, USA) Arena Roof, 1978
first local failure
LOCAL INSTABILITY
Dynamical effects
Progressive collapse of initial local buckling
PIPE BUCKLING
MEXICO BAY
20
21
22
Collapse of Paris Airport Terminal 2E, 2004
Structure
separation
Arch buckling
COLLAPSE OF RETICULATED DOMES
Done with 72 members
Numerical tests. Dynamical analysis of local buckling propagation
ANSYS
A. Ivan, 1999
Snow
agglomeration
EXPOSITION HALLS FROM BRNO AND BUCHAREST
BUCHAREST
BRNO
ARCHETYPE OF LOCAL BUCKLING PROPAGATION
Collapse of exposition hall Bucharest-1963
Before collapse
After collapse
COLLAPSE OF EXPOSITION HALL, Bucharest, 1963
snow agglomeration
local buckling
snap - through
PROPAGATION OF LOCAL BUCKLING
snow agglomeration