Khih khohreh ka Sorkar ban pyntreikam ďa ka Mining Policy

2/20/2015
12:18 AM
Page 2
CMYK
1 & 7.qxd
www.nongsain.com
Ka Editorial/Ki Shithi Sha U
Editor/Ki Artikyl...
VOL. 58 ISSUE 46 RNI REGD. 8713/63
9 tarik yn sdang ka dorbar
mang tyngka
Shillong, Rymphang 19
Ka dorbar mang tyngka jong ka Meghalaya kan sdang
noh naduh ka 9 tarik Lber 2015, hynrei ym pat shym
la rai haduh katno sngi kan neh.
Katkum ka jingtip ba la ioh lum, na ka liang ki
dkhot ka Business Advisory Committee (BAC) kin sa
iakynduh lang ha ka 24 tarik mynta u bnai ban pynbeit
ia ki sngi shong dorbar bad kiwei de ki jingdonkam.
Ïap 2 ngut hashen ha ka
jingïatyngkhuh kali
Shillong, Rymphang 19
Uwei u nongñiah thuk thuk u la khlad noh shen
katba uwei pat u paralok ba shong lang nadien u la
mynsaw jur, hadien ba kawei ka trok ka la leit ban
tynrah ia ka thuk thuk kaba ki la niah kaba la jia ha
...Pule Sla 7
Mawphlang, East Khasi Hills.
Thmu leh be-ijot u nonghikai
Jowai, Rymphang 19
Uwei u briew ia u ba la tip
kyrteng kum u Anowar
Shaik (26 snem rta) uba
wan na ka jait Assamese u la
thmu ban bat bor ia kawei
ka khynnah khreh kot
(tution) jong ...Pule Sla 7
U Anowar Shaik
Shah kem 10 ngut ba pynkheiñ
ia ka aiñ NGT
Shillong, Rymphang 19
Haduh shi phew ngut ki briew ki la shah bat bad
shah kem noh ha ki pulit halor ka jingialeh pyrshah
bad pynkheiñ ia ka hukum jong ka National Green
Tribunal (NGT) kaba la khang pyrshah ban tih bad
...Pule Sla 7
shalan dewiong hapoh ka jylla.
Dawa pynbiang bording ka KSU
ha ki por long eksamin
Shillong, Rymphang 19
Ka Education Cell jong ka Khasi Students' Union
(KSU) ka la dawa na ka Meghalaya Energy Corporation Limited (MeECL) ba kan nym wanrah ia ka
jingthut ne ka jinglip jong ka bording ha kine ki por
jong ka jingdon jong ki eksamin bapher bapher
...Pule Sla 3
hapoh ka jylla.
Hap kynran dien ka jingthmu phah
kem ïa ki bym phong Uniform
Shillong, Rymphang 19
Hadien jingbyrngem jong ki nongkit nong hapoh
Iewduh hapoh ka lama ka Association ki nongkit
nong Khasi, kiba la byrthen ban pynlong da ki jingiakhih ban sangeh kit jingkit hapoh Iew lada na ka
liang jong ki bor pyniaid KHADC bad Hima
Mylliem kin kem lane bat ia ki nongkit bym phong
Uniform, kaba la thmu ban sdang naduh mynta ka
sngi,hynrei na ka liang ka KHADC bad Hima
...Pule Sla 3
Mylliem kila hap ban phah sangeh
KHLAD NOH I BAH LESTER WANNIANG
I Bah Lester Wanniang Kpa jong
I Bah Wankupar Syiemlieh ba
shong ba sah ha Nongspung i la
khlad noh haka 18-02-2015 bad
ka jingleit on tep ia i kan long
haka 21-02-2015 haka por
1:00 P.M
KHLAD NOH I KONG EVARISTA RANEE
I Kong Evarista Ranee iba shong
basah ha Shnong Umpling Dong
Lumdiengmet i la khlad noh ha
ka 18th February 2015 ka jingleit
ontep ia i kan long ha ka 20th
February, 2015 ha ka por 2.30
nohphaisngi ha u Lum Jingtep
ka Balang Katholik, Umpling.
Jingiathuhkhana/Request
Column bad ki wei
SHILLONG SNGI THOHDIENG 20 RYMPHANG (FEBRUARY) 2015
Namar ka jingbthah ka NGT
Khih khohreh ka Sorkar ban
pyntreikam ïa ka Mining Policy
Shillong, Rymphang 19
Hadien ar snem tam ba la shu buhrieh
khop khop khlem da leh eiei, ka Sorkar
Meghalaya ka la khih khohreh ban pyntreikam noh ia ka Mining Policy kaba la
dep ai jingmynjur da ka Cabinet naduh u
snem 2012.
Katkum ka jingtip ba la ioh lum, dei
hadien ba la kyrsiew thiah da ka National
Green Tribunal (NGT),ba ka Sorkar
Meghalaya ka la sdang ban sei biang ia ka
Mining Policy.
Ia ka Mining Policy la thaw da ka
jingthmu ban pynthikna ba ka jingtih
dewiong bad kiwei de ki mar poh khyndew ha Meghalaya kan nym wanrah ia ka
jingjot jingjulor jong ka mariang (environment). Ha kajuh ka por ban don ruh ia
ki lad jingiada kiba biang ia ki briew kiba
trei ha ki par dewiong, mawshun bad
kiwei par ki jait mar pohkhyndew.
Ia ka Miming Policy la ...Pule Sla 7
Kynrei ki jingsniew hapoh ka jylla halor
ki jingring Video lyngba ki Mobile
Jowai, Rymphang 19
Ha kawei na ki jingjia ba
sniew phylla ba ar ngut ki
kynthei ia kiba la tip
kyrteng kum ka Reda Ksoo
24 snem na Mooralong,
Jowai bad ka Emi Tariang
24 snem na Salaroh Jowai
West Jaintia Hills District,
kine ar ngut ki kynthei kila
shah ujor ejahar mynta ka
sngi ka 19 tarik Rymphang
ha ki women wing jong ka
seng Hynniewtrep Achik
National
Movement
(HANM) Central Body
hapoh ka jingialam ka
President ka Kong Bety
Jyrwa ha thanad Jowai
halor ki kam jakhlia jong
ki, kaba la pynsaphriang
mynta ha baroh ka Ri lyn-
gba ki Whatapp na ki
Mobile phone.
Kitei ki kynthei kila leh
ia kane ka kam ba poh jait
ha ka shnong Umran Ribhoi District, ha ka por ba
ki leit pyntbit ialade ha ka
Outreach Workers & Pure
Educator Meghalaya AID
Control Society, kane ka
jingshah hikai ...Pule Sla 7
"Ngin peit tang ïa ki jingeh ki nongkit ba phong Uniform"
Kiba kwah phong Uniform kin
phong, ki bym kwah kam pher: CEM
Shillong, Rymphang 19
Ka jingialang ba la khot da u
CEM ka KHADC ha ryngkat ka jingiadonlang u
Paiem ka Hima Mylliem, U
Paiem Lathomanik Syiem,
ha ka jingiadonlang u
Myntri ka Iewduh u Bah K
Langstieh, u Myntri ka pla
tyngka ka Hima u Bah M B
...Pule Sla 7 Ki dkhot ka AKNKK ha ka jingialang bad u CEM KHADC
Kharlukhi, u
Aiti u Commandant ïa ka
kaiphod halor ka jingïap u SI
Shillong, Rymphang 19
Ka jingtohkit ba la thung
da ka Police Headquarters
ban tohkit halor ka jingsuba shah pyniap u Sub
Inspector ka Patharkhmah,
u Bah Pearlystone Joshua
Marbaniang ka la dep bad
la dep aiti ruh ia la ka jong
Shah kem 2 ngut
ki nongïarap ka
ULFA, GNLA bad 2
ngut ki UALA
Tura, Rymphang 19
Ar ngut ki nongiarap
jong ka seng lehnoh
United Liberation Front
of Assam (Independent)
bad ka Garo National
Liberation Army (GNLA)
mynta ka sngi ki la shah
kem noh ha ki pulit ka
jylla ha ki bynta jong ka
shnong Mahendraganj,
kaba don ha ki jaka khappud jong ka India-Bangla
-desh ha South West
Garo Hills.
Kitei ki arngut ki la
...Pule Sla 7
shah kem
ka kaiphot (report) sha ki
bor kiba halor ka tnat pulit
dang shen.
Ka tyllong khubor ka
iathuh ba napdeng ki lai
tylli ki jingtohkit, kawei ka
jingtohkit ba la thung da
ka Police Headquarters
ban tohkit bniah halor
katei ka jingjia, la khlieh da
u Commandant ka Sixth
Battalion u Bah J.
Rymmai.
"Ka jingtohkit da u Bah
Rymmai ka la dep bad ia
ka kaiphot halor ka jingtohkit la dep aiti sha Police
Headquarters. Hynrei ym
pat lah ban tip shai, kiei ki
jinglap jingshem jong kane
ka jingtohkit," la ong ka
tyllong khubor. ...Pule Sla 7
REGISTERED ME/850/2015-2017
U MDC bad ki rangbah katba ki dang jurip surok.
DOR `.3/-
Shillong, Rymphang 19
Ki jingkylli ki la nang mih shuh shuh halor ka jingshah
pyniap u Sub Inspector (SI) uba dei peit ia ka police outpost ka Patharkhmah,, Ri-Bhoi District, u Bah
Pearlystone Joshua Marbaniang, khamtam halor ka jingpyndam noh ia ki sabut (evidence) shuwa ka jingtohkit
Katba ka jingtohkit da ka Special Investigation Team
(SIT) ka dang iaid shakhmat, ki jingkylli ruh ki la mih
shuh shuh mynta ha kaba ki pulit ki hap ban ai jubab.
Lt. PJ Marbaniang
ã Balei la sait noh ia ka snam ba dambit ha ka kamra jong
u SI? Hato la dep shim ia ki sabut shwa ban sait bad phah leh Forensic? Mano ba
bthah ban pyndam ia ki sabut?
ã Kaei kaba pynlong ia u SP ka Ri-Bhoi kham mynshwa ban ong ba u SI u siat hi
ialade?
ã Hato la leh ia ka 'hand wash' ban lap ia ki phngit bakhor na ka kti u SI lada dei
shisha ba u la siat hi kumba la kynnoh?
ã Haba ki dak mong ha ka khlieh bad lyngkdong jong u SI ki kham ipher (strange),
balei ka eh ia ki pulit ban ñiew ba ka dei ka jingshah pynïap (homicide)?
ã Haduh mynta ym pat tip ia ka por kaba tikna halor ka jingiap u SI. Ka jingjia ka
dei ha ka 24 tarik Kyllalyngkot, 2015 hapdeng 8.45 PM bad 9.00 PM. Hynrei ka
kaiphot na GNRC ka ong ba u SI u la iap ha ka 25 tarik Kyllalyngkot, 2015 bad
ka por ba pyntip (time of report) ka dei 3.12 AM. Hynrei ka kaiphot ba ai na
Nongpoh Civil Hospital sha ki bahaïing la thoh ba u SI u la khlad ha ka 24 tarik
...Pule Sla 7
Kyllalyngkot ha ka por 8.50 PM.
Naba pynslem pynbna paidbah ïa ka kaiphot
Da ka pakhang surok miet ba khlem
buh por khot ki 5 seng ha Jaintia Hills
Shillong, Rymphang 19
Ka kynhun jong ki san tylli
ki sengbhalang jong ka Ri
lum Jaintia ki la pynbna
syndon da ka jingpakhang
surok kaba khlem buh por
ka ban sdang naduh ka 25
tarik mynta u bnai, kum ka
jingiakhih kaba nyngkong
pyrshah ia ka jingpynslem
jong ka sorkar jylla ha ka
ban pyllait paidbah noh ia
ka kaiphot jong ka jingtohkit 'Magisterial Inquiry'
halor ka jingjia shah siat
jong ki ar ngut ki riew
paidbah
ha
shnong
Mookhep kaba la jia ha u
snem ba la lah.
Kitei ki san tylli ki sengbhalang kiba la pynbna ia
katei ka bynta jong ka jin-
giakhih ha ka sngi Palei ki
kynthup ia ka seng Ri Jaintia
Youth Federation (RJYF),
Meghalaya People's United
Front (MPUF), Hynniewtrep Achik National Movement (HANM), Jaintia Students' Movement ( JSM)
bad
ka
Hynniewtrep
National Youth Front
...Pule Sla 7
(HNYF).
Dawa pynkynriah kam noh ka JAC ïa u
SDO Amlarem Sub-Division
Dawai, Rymphang 19
Ka Joint Action Committee ( JAC) War Jaintia &
Riwar Mihngi kaba kynthup ia ka KSU Bakur
Dawki Unit, bad ka
Hynniew Trep National
Youth Fronth (HNYF)
Southern Riwar circle ka
dap da ka jingsngew lyn-
gngoh halor ka jingpynmih
ia ka hukum da u SDO ka
Amlarem Civil SubDivision ia ki nongsam
rason (dealers) ha Dawki
ban ai khlaw lang ia ki bar
jylla da bishar bniah khamtam ia ki bym don card
rashon.
Ka JAC ka pyrshah jur
70% ki kwah ban pyrshang ïa
ka kam ri jingri : Dr. Jyrwa
La plie ïa u mawnongrim ban
tei ïa ka 'Residential School'
Nongpoh, Rymphang 19
Ka long shisha ka sngi kaba dap da ka jingkmen bad ka
ban sah jingkynmaw ha ka histori jong ki paidbah
nongshong shnong jong ka Nongrim Synjai bad ruh ia
ka District hi baroh kawei, ha kaba na ka bynta ka kam
ba bha ban pyniar ia ka jingnang jingstad ha Ri Bhoi
District ha kaba 10 ngut ki riew paidbah kiba dei ruh
na kawei ka Kur ka Jaid ki la noh synniang syndon da
ka jaka jong ki haduh 26 akar sha ka sorkar jylla na ka
bynta ban tei pat ia ka 'Residential School' ne ka jaka
sah ha skul kaba ar hapoh ka Ri Bhoi District.
Kitei ki 10 ngut kiba la pynpaw ia ka mynsiem ban ai
ka jingiatreilang bad ka sorkar jylla hapoh ka district kiba
dei ruh na ka Kur Syiem ki kynthup ia u Bah C.B Syiem,
ka Kong Phrip Syiem, Kong Tuibon Syiem, Bah Lambert
P Syiem, Kong Theodora Syiem, Kong Biatris Syiem,
Kong Elbina Syiem, Kong Meristela Syiem, ...Pule Sla 7
PAGES - 8
Mih ki jingkylli halor ka jingshah
pynïap u heh pulit ha Patharkhmah
Ki dkhot ka MVSA ha ka jingialang mynta ka sngi.
Shillong, Rymphang 19
"Kumba 70% na ki briew jong ka jylla, ki kwah ban pyrshang ia ka kam ri jingri bad kane ka pyni ba ka kam ri
jingri ka dei kawei na ki kam ha kaba ki briew ka jylla ki
lah ban leh lada shim khia ia ka," la ong u Director ka
tnat Veterinary, u Dr. J.S. Jyrwa mynta ka sngi ha ka 19
General Body Meeting ba la pynlong da ka Meghalaya
Veterinary Services Association (MVSA), ha kaba la
iadonlang ruh ka M.H.K. Marak, IAS, Commissioner
...Pule Sla 7
& Secretary, A.H & Veterinary Dept.,
Ki lynti syngkien ki long kiba kongsan na ka bynta ki paidbah: MDC
Nongstoin, Rymphang 19
Nalor kiwei pat ki kam pynroi kiba u MDC ka Nongstoin Bah LG Nongsiej u la
iai iakhun lyngba ki skhim
bapher bapher ki jong u, kata
ban iakhun ban rat dyngkhong ia ki jingsahdien, u
la shim ruh ia ka sien jam
lane ka thong kaba hakhmat
eh na ka bynta ban pynioh
ruh ia ki lynti ki syngkien
kum ki surok bad kiwei
8
6
Khmih lynti ka Royal
Wahingdoh ban ïai bteng...
kiwei na ka bynta ka bha ka
miat ka suk ka sain ha ka
iaid ka ieng jong ki paidbah
nongshong hapoh ka konstituwensi hi baroh kawei.
Kane ka la paw ha ka
sngi Saitjain jong ka taiew
ba la lah ha kaba u Bah
Nongsiej u la leit ban jurip
hi da lade ia ka surok hapoh
ka shnong Upper New
Nongstoin kaba don hapoh
ka Dong 4 bad ...Pule Sla 7
ruh halor ka jingmaham
ban mudui bad pynduh
noh syndon ia ka permit
jong ki nongsam rashon ki
bym treh ban leh kumba la
bthah da u SDO.
Ka jingsahdien palat
jong ki bor pyniaid shnong
ka la long kawei na ki daw
kaba la pynlong ...Pule Sla 3
Leh shiliang
khmat ka sorkar
ïa kiba pass DSC
Shillong, Rymphang 19
Ka Jaintia Students,
Union ( JSU) Sengkmie
ha ka jingpyllait khubor
mynta ka sngi lyngba u
General Secretary, u Sam
-la Emperor Bareh, ka
pynpaw ia ka jingsngewkhia halor ka jingshah niew shiliang khmat
ki samla pass DSC jong
ka West Jaintia Hills
District halor ka jingshah
kyntait ban pynjlan shuh
shuh ia ka por (Extension
of validity period) kumba
ka sorkar ka la leh ha
kiwei pat ki District.
Ha ka jingshisha ki
samla pass ...Pule Sla 3
Da kaba shu rwai, pynrem ki
samla Congress ïa ka Sorkar BJP
Shillong, Rymphang 19
Ki samla Congress ha Meghalaya ki la pynrem jur ia ka
Sorkar BJP da kaba shu rwai halor ka jingkynnoh ba ki
nongshong shnong jong ka thaiñ Shatei Lam-Mihngi
ka Ri India ki dei tang ki poiwir (immigrants).
Dei ha ka por ba la pyllait paidbah ia ki mat treikam
(vision document) jong ka seng, shuwa ka ilekshon
MLA kaba la long ha Delhi, ka BJP ka la kynthoh ba ki
briew ka thaiñ Shatei Lam-Mihngi ki dei tang ki poiwir.
Ha ka jingsdang ia ka State Level Leadership
...Pule Sla 3
Development Workshop ba lai sngi
CMYK
54
Leit hikai ka Nargis Fakhri
ï a ka martial arts ha ...