inhoudsopgave Studiegids Natuur- en Sterrenkunde 2012-2013 1 How to read this study guide 1.1 1.2 1.3 Aim of the study guide of Physics and Astronomy Some basic concepts: credits, levels and course codes Overview of study guide structure 2 De Bacheloropleiding 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6 2.2.7 2.2.8 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.9.1 2.9.2 2.9.3 2.10 Inleiding Het standaardprogramma Inleiding Verplichte majorcursussen en onderzoek Major keuzecursussen Profileringsruimte Academische vaardigheden Het eerste studiejaar Het tweede studiejaar Het derde studiejaar Het twinprogramma Inleiding twinprogramma Informatie over wiskunde voor twin Indeling eerste, tweede en derde studiejaar voor twin Honoursprogramma Studiebegeleiding Bindend studieadvies Maatregel harde knip Cum Laude Aanbevolen studiepaden Studiepaden voor masterprogramma’s binnen Natuur- en Sterrenkunde Andere masterprogramma’s en minoren aan de UU Andere Nederlandse universiteiten Studeren in het buitenland 3 The Master's Programs 3.1 3.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.4.4 3.4.5 Introduction Admissions requirements Applications and deadlines Description of the programs Nanomaterials: Chemistry & Physics Particle Physics Meteorology, Physical Oceanography and Climate (MPOC) Theoretical Physics History and Philosophy of Science inhoudsopgave 4 General information about studying 4.1 Introduction 4.2 Study information and supervision 4.3 Do’s and don’ts for courses and exams 4.4 Approval of courses/activities that are not part of a standard BSc or MSc program 4.5 Graduation procedure 4.6 Complaints 5 Course list 6 Belangrijke adressen hoofdstuk 1 1 HOW TO READ THIS STUDY GUIDE 1.1 AIM OF THE STUDY GUIDE OF PHYSICS AND ASTRONOMY This is the study guide 2012/2013 of the education programs in Physics and Astronomy. It aims to inform students, lecturers and interested others about the study programs and the courses delivered as part of the bachelor and master degree programs. Although the information in this course catalogue is partly in Dutch, the parts that are important for master students are in English. In addition to this study guide, you can use the online resources listed below to find information. 1. The student tracking system Osiris. Through Osiris you can sign up for courses; de-enrol yourself from courses; register for exams; view your exam results; monitor your academic progress; pass on your new address and access your personal course schedule. 2. The educational pages of the Faculty of Science, here you find information on time schedules of courses and examinations. 3. Blackboard, a so-called Electronic Learning Environment that functions as a support tool in a number of lecture courses. It contains, for example, subjectspecific information and coursework results. 4. The teaching and examination regulations (OER) and the Student's Charter (studentenstatuut). These documents set out the rights and obligations of the student, the lecturer and the Department; the rules and regulations for (interim) exams; the procedure for making a complaint etc. They also contain a list of useful addresses. 5. The University Study guide (Onderwijscatalogus UU) which describes the course offerings of all departments of Utrecht University. 6. Announcements and changes in the study programs will be communicated by e-mail and on Blackboard. You have to read your e-mail daily If you have any comments on this study guide, please contact Mrs P. Wilmes, Minnaert Building, room 122, 030 253 3610. hoofdstuk 1 1.2 SOME BASIC CONCEPTS: CREDITS, LEVELS AND COURSE CODES Europe has a uniform system for crediting courses: the 'European Credit Transfer System' (ects). 1 ects is equivalent to 28 hours of study; a full program consists of 60 ects per year. Each course has a level: level 1 means 'introductory', level 2 means 'deepening', level 3 'advanced' and level M 'master level'. Each course also has a course code, which is unique. The course codes also give information about the course: • The first 3 symbols are characteristic for the Department that is responsible for the course. Physics and Astronomy has 'NS-'; Mathematics 'WIS'. • Master courses then have 2 letters, indicating the program to which the course belong: NM=Nanomaterials, HP=History and Philosophy of Science, MO=Meteorology, Physical Oceanography and Climate, PP=Particle Physics and TP=Theoretical Physics. • The first number gives the level of the course: '1' means level 1; '2' level 2, '3' level 3. • At the end of the code: 'B' stands for Bachelor course, 'BP' for non-major optional course (profileringscursus) and 'M' for Master course. 1.3 OVERVIEW OF STUDY GUIDE STRUCTURE Chapters 2 and 3 contain the information that you will probably need to look up most often. Chapter 2 (completely in Dutch) lists the Bachelor’s degree program in Physics and Astronomy. Chapter 3 (in English) deals with the Master’s degree programs. Please note that you can find up-to-date course timetables via 'Osirisstudent' or the 'Onderwijscatalogus UU'. Chapter 4 presents some rules and regulations with respect to course administration, exams, supervision and counselling. Chapter 5 lists the course titles and lecturers. Chapter 6 lists a number of addresses that may be useful to you during your studies. It also contains a calendar with the academic year schedule. We wish you every success with your studies. August 2012 hoofdstuk 2 2 DE BACHELOROPLEIDING 2.1 INLEIDING De bacheloropleiding Natuur- en Sterrenkunde heeft als ingangseis een vwodiploma Natuur en Techniek of een vwo-diploma met een ander profiel aangevuld met wiskunde b en natuurkunde. Je wordt ook toegelaten met een hboeinddiploma technische natuurkunde, (technische) informatica, electrotechniek of een opleiding tot leraar natuurkunde in het voortgezet onderwijs. Over andere vooropleidingen moet je contact opnemen met de examencommissie van de opleiding (informatie bij mw. P. Wilmes, 030 253 3610). De standaard bacheloropleiding heeft een omvang van 180 ects, verdeeld over drie jaarprogramma's van 60 ects. Het hart van de bacheloropleiding wordt de major genoemd, de wetenschapsdiscipline waarin de student studeert. In de major zitten de verplichte cursussen waarin de belangrijkste natuurkundige theorieën en vaardigheden worden geïntroduceerd. Een belangrijk onderdeel is ook de wiskunde, de taal waarin de fysische wetten geformuleerd worden. Naast de verplichte cursussen biedt de major een groot aantal major keuzecursussen die aansluiten bij het onderzoek en de masterprogramma’s van het departement. De major wordt afgesloten met het bacheloronderzoek. Naast de major is er de profileringsruimte waar je een eigen invulling aan kunt geven. Dit kan een verdere verdieping of verbreding binnen natuur- en sterrenkunde zijn, maar het kan ook een ruimere verbreding van de studie inhouden naar andere wetenschapsdisciplines aangeboden door de Universiteit Utrecht. Binnen de profileringsruimte kan ook een minor worden gedaan: een samenhangend pakket van cursussen in een bepaald vakgebied. Naast het standaardprogramma wordt ook het twinprogramma aangeboden, een combinatie van een major natuur- en sterrenkunde en een major wiskunde. Het programma richt zich op studenten met belangstelling voor theoretische fysica, (zuivere) wiskunde en de vele raakvlakken daartussen. Het is zwaarder dan het standaardprogramma: het bevat de verplichte onderdelen van beide afzonderlijke programma’s, is qua omvang 217,5 ects en bevat minder profileringsruimte. Door de afgestemde roostering is het mogelijk om ook het twinprogramma in 3 jaar af te ronden. Om dit programma te volgen moet je zowel voor de opleiding Natuur- en Sterrenkunde als voor de opleiding Wiskunde zijn ingeschreven (het maakt niet uit welke opleiding de eerste inschrijving is, want Wiskunde biedt precies hetzelfde twinprogramma aan). Voor een volledig overzicht van de mogelijkheden van dit programma zijn de studiegidsen van beide opleidingen nodig. Alle bachelorcursussen worden aangeboden op drie cursusniveaus: inleidend (niveau 1), verdiepend (niveau 2) en gevorderd (niveau 3). De niveaus zijn terug te vinden in de cursuscode (zie paragraaf 1.2). hoofdstuk 2 2.2 HET STANDAARDPROGRAMMA 2.2.1 Inleiding Het gehele bachelorprogramma (180 ects) bestaat uit de volgende 3 onderdelen: 1. verplichte majorcursussen 82,5 ects • 45 ects op niveau 1 • 22,5 ects op niveau 2 • 15 ects op niveau 3 (bacheloronderzoek) 2. major keuzecursussen 52,5 ects • 7,5 ects op niveau 1 • 15 ects op niveau 2 • 30 ects op niveau 3 3. profileringsruimte 45 ects • waarvan minstens 15 ects op niveau 2 Binnen de profileringsruimte kunnen één of meer minoren worden gevolgd. In schema ziet dat er als volgt uit: Niveau 1 Major verplicht 45 Major keuze 7,5 Profilering (evt. minor) 7,5* Totaal 60 Niveau 2 22,5 15 22,5* 60 Niveau 3 15 30 15* 60 Totaal 82,5 52,5 45 180 * Voorwaarde: minstens 15 ects op niveau 2. De verdeling over de niveaus van de profileringsruimte mag dus ook anders dan hier wordt gesuggereerd. Indien de profilering bijv. volledig buiten natuur- en sterrenkunde wordt ingevuld is een verdeling: 22,5 ects op niveau 1, 15 ects op niveau 2 en 7,5 ects op niveau 3 meer voor de hand liggend. De cursussen die behoren tot de verschillende onderdelen staan hieronder. In paragraaf 2.2.6, 2.2.7 en 2.2.8 staan suggesties voor de planning van het onderwijs in respectievelijk het 1e, 2e en 3e studiejaar. 2.2.2 Verplichte majorcursussen en onderzoek In de major natuur- en sterrenkunde zijn de volgende cursussen verplicht. Op niveau 1: NS-106B Relativistische en klassieke mechanica NS-107B Elektromagnetisme: theorie en praktijk NS-108B Golven en optica: theorie en praktijk NS-109B Data acquisitie en toegepaste analyse WISN101 Wiskundige technieken 1 WISN102 Wiskundige technieken 2 Totaal op niveau 1: 45 ects Op niveau 2: NS-202B Kwantummechanica NS-203B Statistische fysica WISN201 Fouriertheorie (NIET verplicht voor twin) Totaal op niveau 2: 22,5 ects Op niveau 3: NS-310B Bacheloronderzoek 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 ects ects ects ects ects ects 7,5 ects 7,5 ects 7,5 ects 15 ects Het bacheloronderzoek is het verrichten van een experimenteel onderzoek of het schrijven van een scriptie over een onderwerp uit de natuurkunde. Voorop staat een zelfstandige inbreng, het schrijven van een verslag en presentatie van de resultaten. Het bacheloronderzoek kan op ieder vakgebied binnen het departement Natuuren Sterrenkunde worden gedaan (zie ook paragraaf 2.2.8.2). hoofdstuk 2 2.2.3 Major keuzecursussen Er is een groot aanbod van keuzecursussen binnen de major. De cursussen zijn geconcentreerd rond de verschillende onderzoeksrichtingen van het departement Natuur- en Sterrenkunde. Dit zijn theoretische natuurkunde, nanomaterialen, meteorologie en fysische oceanografie, deeltjesfysica en geschiedenis en grondslagen van de natuurkunde. De onderzoeksrichtingen zijn verbonden met masterprogramma’s die als vervolg op de bacheloropleiding gevolgd kunnen worden. In dit hoofdstuk is ook een paragraaf 'aanbevolen studiepaden' opgenomen waarin suggesties worden gedaan voor de keuze. Bij het kiezen geldt voor het standaardprogramma als voorwaarde dat: 1. tenminste 30 ects aan cursussen op niveau 3 ligt en 2. tenminste 15 ects aan cursussen op niveau 2 ligt. Dit aantal mag worden verminderd in de mate waarin het minimum op niveau 3 wordt overschreden. NB: deze randvoorwaarden betekenen dat op niveau 1 binnen de major maximaal 7,5 ects aan major keuzecursussen kan worden opgevoerd. Kiest men meer cursussen op niveau 1 dan komen deze ten laste van de profileringsruimte. Onderstaande major keuzecursussen worden dit studiejaar aangeboden. Voor de beschrijving van de inhoud van de cursussen zie de universitaire onderwijscatalogus. Op niveau 1 (geschikt voor 1e jaars studenten): Code Cursus NS-153B Oceaan en klimaat NS-154B Atmosfeer en klimaat NS-155B De wetenschappelijke revolutie NS-156B Inl. in de bouw en ontwikkeling van sterren Op niveau 2 (ook geschikt voor 1e jaars studenten): NS-273B Experimentele stage Per./timeslot 3/B 4/B 4/C 3/B 1,2,3,4 Op niveau 2: NS-251B Elektrodynamica 2 NS-254B Hydrodynamica en turbulentie NS-255B Klimaat, straling en thermodynamica NS-256B Numerieke methoden voor fysici en astronomen NS-257B Filosofie/grondslagen van de natuurkunde NS-262B Deeltjesfysica NS-263B Meten door het brein WISN202 Wiskundige technieken 3 3,4/D 3,4/C 1,2/C 3,4/C 3,4/A 3,4/A 1,2/D 3,4/D Op niveau 3 (ook geschikt voor 2e jaars studenten): NS-350B Voortgezette mechanica 3,4/B Op niveau 3: NS-352B Moderne gecondenseerde materie NS-353B Geofysische stromingsleer NS-356B Voorgezette kwantummechanica (11,25 ects) NS-361B Geschiedenis van de moderne natuurkunde NS-363B Klimaatdynamica NS-364B Klassieke veldentheorie NS-369B Subatomaire fysica NS-370B Voortgezette statistische fysica NS-371B Kwantummaterie 1,2/D 1,2/A 1,2/C 3,4/D 3,4/A 3,4/C 1,2/D 1,2/B 3,4/C hoofdstuk 2 Het is ook toegestaan om op niveau 3 cursussen uit de masterprogramma’s Nanomaterials, Particle Physics, Meteorology, Physical Oceanography and Climate (MPOC), Theoretical Physics en cursussen met NS-code uit de masterprogramma's History & Philosophy of Science en Nanomaterials: Chemistry and Physics op te voeren als majorgebonden keuzecursussen. Pas op: deze cursussen kunnen dan niet opgevoerd worden als later het masterprogramma gevolgd wordt! 2.2.4 Profileringsruimte In de profileringsruimte kunnen alle cursussen aangeboden door de Universiteit Utrecht gekozen worden, inclusief cursussen behorende bij de eigen major. De enige voorwaarde is dat minstens 15 ects van niveau 2 (of hoger) is. Deze cursussen zijn te vinden in de Utrechtse onderwijscatalogus. NB. Houd er rekening mee dat andere opleidingen andere inschrijfperiodes kunnen hebben. In de profileringsruimte kunnen ook cursussen worden opgenomen -na goedkeuring van de examencommissie- verzorgd door een andere Nederlandse of een buitenlandse universiteit. Indien voor een samenhangend geheel van cursussen bij een opleiding wordt gekozen dan kan dit onder de aanduiding 'minor' op het getuigschrift van het examen worden vermeld. Een minor is een samenhangend pakket van cursussen met een omvang van 30 of 45 ects, waarvan ten minste 7,5 ects op niveau 2 of hoger. De minor mag niet op het vakgebied van de major liggen. Een uitzondering is de minor Geschiedenis en filosofie waarin major keuzecursussen in deze richting opgenomen mogen worden. Voor meer informatie zie de onderwijscatalogus en de minorenwebsite. Men kan ook zelf een minor samenstellen en ter goedkeuring voorleggen aan de betreffende examencommissie. Bespreek je ideeën vooraf met de studieadviseur mw.drs. J. van Dijk, BBG 181. De Faculteit Bètawetenschappen biedt verschillende goedgekeurde minoren aan: http://www.uu.nl/minors > minor zoeken > aangeboden door > Faculteit Bètawetenschappen. 2.2.5 Academische vaardigheden Onder academische vaardigheden wordt, specifiek voor de natuur- en sterrenkunde, verstaan: • een probleem analytisch kunnen benaderen; • een ingewikkeld probleem kunnen reduceren naar een model; • het kunnen opstellen van een onderzoeksplan; • een wetenschappelijk artikel kunnen lezen; • het schriftelijk en mondeling kunnen presenteren van de resultaten van een onderzoek; • het kunnen hanteren van wetenschappelijke computersoftware; • het inzicht hebben in het maatschappelijke belang van de natuurwetenschappen. Het aanleren van vaardigheden is ondergebracht in verschillende cursussen. De cursus 'basisvaardigheden' richt zich op het aanleren van computertalen, ictvaardigheden en methoden voor de verwerking van data. In het 'practicum' worden onderzoeksvaardigheden aangeleerd zoals het leren opstellen van een onderzoeksplan, het leren experimenteren en het presenteren van de resultaten. hoofdstuk 2 De keuzecursussen in de experimentele richtingen zijn vaak een combinatie van theorie en eigen onderzoek. In de cursussen 'de wetenschappelijke revolutie', 'filosofie van de natuurkunde' en 'geschiedenis van de moderne natuurkunde' wordt vakwetenschappelijke kennis in een bredere wijsgerige context geplaatst. Tenslotte is er het afsluitende bacheloronderzoek waarin een groot aantal academische vaardigheden samenkomen. 2.2.6 Het eerste studiejaar Bachelorstudenten met een major Natuur- en Sterrenkunde kunnen in hun eerste studiejaar het beste de volgende cursussen volgen: 1. alle verplichte cursussen van de major op niveau 1, totaal 45 ects; 2. een majorgebonden keuzecursus op niveau 1 of hoger en 3. een cursus uit de profileringsruimte (kan ook een majorgebonden keuzecursus zijn). Hieronder staat de verdeling van de studiebelasting over de perioden, met het aantal ects. Periode 1 Relativistische en klassieke mechanica (ns-106b) Wiskundige technieken 1 Totaal: Periode 3 Golven & optica: theorie en praktijk (ns-108b) Keuze Totaal: 7,5 7,5 15 7,5 7,5 15 Periode 2 Data acquisitie en toegepaste analyse (ns-109b) Wiskundige technieken 2 Totaal: Periode 4 Elektromagnetisme: theorie en praktijk (ns-107b) Keuze Totaal: 7,5 7,5 15 7,5 7,5 15 Op donderdag 22 november 2012 van 11.00-13.00 uur wordt een uitgebreide voorlichting gegeven over de (majorgebonden) keuzecursussen zodat tot een goede invulling van de perioden 3 en 4 gekomen kan worden. 2.2.7 Het tweede studiejaar In het tweede studiejaar is er naast het verplichte deel ruimte voor 5 (majorgebonden en profilering) keuzecursussen. Kijk bij de invulling van de keuze naar de niveaueisen en naar de plannen voor een toekomstige masteropleiding. Hieronder staat per periode de verdeling van de verplichte onderdelen en het aantal ects keuze waarvoor ruimte is om tot een volledig programma te komen. Periode 1 Statistische fysica Kwantummechanica Fouriertheorie Keuze Totaal: Periode 3 Keuze Totaal: 3,75 3,75 3,75 3,75 15 Periode 2 Statistische fysica Kwantummechanica Fouriertheorie Keuze Totaal: 3,75 3,75 3,75 3,75 15 15 15 Periode 4 Keuze Totaal: 15 15 Zie ook de informatie over roosters. hoofdstuk 2 2.2.8 Het derde studiejaar Het derde studiejaar bestaat uit twee onderdelen: 1. zes keuzecursussen (45 ects) 2. bacheloronderzoek (15 ects) 2.2.8.1 Keuzecursussen Bij de keuze van cursussen moet je rekening houden met: • de eisen aan de majorgebonden keuzecursussen (minstens 15 ects op niveau 2 en minstens 30 ects op niveau 3); • de eisen voor de profileringsruimte (minstens 15 ects op niveau 2) of voor de eventuele minoren; • de eventuele toelatingseisen voor masterprogramma’s waarin men geïnteresseerd is. Zorg voor een goede verdeling van de studielast over het jaar: circa 15 ects per periode. We raden je aan je plannen door te spreken met de studieadviseur mw.drs. J. van Dijk, vooral als er bijzondere omstandigheden zijn. 2.2.8.2 Bacheloronderzoek De bachelor wordt afgesloten met een bacheloronderzoek, waarin je onder begeleiding van een staflid, postdoc, en/of promovendus leert om onderzoek te doen op één van de onderzoeksgebieden binnen het departement Natuur- en Sterrenkunde of daaraan gelieerde groepen. Dit zal vaak experimenteel onderzoek betreffen, maar projecten met een sterk theoretisch of numeriek karakter behoren ook tot de mogelijkheden. De nadruk ligt enerzijds op het verdiepen van de kennis op een specifiek onderwerp en anderzijds op het opdoen van onderzoekservaring en op het leren van vaardigheden zoals de bestudering van bestaande literatuur, het stellen van een goede onderzoeksvraag, het opstellen van een onderzoeksplan, het formuleren van de bevindingen in een (wetenschappelijk) verslag en het presenteren van onderzoeksresultaten aan onderzoekers en medestudenten. Dus de reis en de bestemming zijn beide hoofddoel. Wanneer? Het onderzoek voer je in principe uit in het laatste jaar van de opleiding. Het onderzoek heeft een omvang van 15 ects gedurende een semester en vereist een aanwezigheid van 5 à 6 dagdelen per week in dat semester. Ingangseis: alle verplichte vakken en minimaal 90 ECTS afgerond. Rooster: BONZ is mogelijk in het eerste en in het tweede semester, in het academisch jaar 2012-2013 gelden de volgende (harde) aanvangs- en einddata: 1. ma 3 sep. 2012 – vr 18 jan. 2013 2. ma 4 feb. 2013 – vr 21 juni 2013 Aanwezigheid bij de aanvangs- en slotbijeenkomst is verplicht. Studielast: 15 ects. Dit komt overeen met 400 uur, dus gedurende 16 weken 25 uur/week = 3 dagen per week. Maximaal 2 vakken kunnen dus naast BONZ gevolgd worden. Aandachtspunten bij het verrichten van onderzoek 1. Een goede tijdsplanning is noodzakelijk. Omdat het onderzoek een semester duurt, lijkt er in het begin tijd voldoende te zijn. Uitstelgedrag in het begin leidt onvermijdelijk tot problemen. Snel stof inhalen zoals bij veel reguliere hoofdstuk 2 cursussen mogelijk is, werkt niet bij onderzoek. Het onderzoek heeft een zekere inherente traagheid. 2. Onderzoek is (meestal) niet te voorspellen en teleurstellingen zijn dan ook onvermijdelijk. Het omgaan met tegenslagen is een onderdeel van onderzoek. 3. Ervaring leert dat het schrijven van het verslag wordt onderschat en vaak veel meer tijd vergt dan verwacht. Begin er dus niet te laat mee, halverwege de onderzoekstijd is een goed startpunt. 4. Onderzoek is nooit af maar de duur van het bacheloronderzoek is beperkt. Verslagen kunnen altijd mooier en uitgebreider. Een extra meting kan het resultaat nog mooier maken. Allemaal waar, maar zowel student als begeleider dienen te weten dat het onderzoek voor de einddatum afgerond moet worden. 5. De praktijk is dat veel verslagen in het Engels geschreven worden. Dit wordt aangeraden maar is geen voorschrift. Je kunt ook de scriptiegalerij raadplegen van bachelorscripties uit de verschillende onderzoekrichtingen. Onderzoeksagenda Is een onderzoek gekozen dan moet je samen met je begeleider(s) een onderzoeksagenda opstellen. Hierin worden de onderzoeksopdracht, de begeleiding en afspraken over de evaluatie vermeld. De onderzoeksagenda stuur je naar de onderwijsadministratie van het Julius Instituut. 2.3 HET TWINPROGRAMMA 2.3.1 Inleiding twinprogramma Natuur- en Sterrenkunde biedt samen met Wiskunde een bachelorprogramma aan dat twee majors heeft en leidt tot een dubbel bachelordiploma: één in de Natuur- en Sterrenkunde en één in de Wiskunde. Het programma is zwaarder dan het standaardprogramma: het totale aantal studiepunten dat behaald moet worden is ongeveer 20% hoger. Het twin-programma is vooral aantrekkelijk (maar niet noodzakelijk) voor studenten die overwegen het masterprogramma theoretische natuurkunde te gaan volgen. In totaal bevat het twinprogramma 217,5 ects. De inhoud bestaat uit de volgende onderdelen: 1. het natuurkundedeel van het verplichte standaardprogramma van Natuur- en Sterrenkunde; dit zijn alle verplichte natuurkundecursussen van het eerste en tweede studiejaar, in totaal 45 ects; 2. de wiskundecursussen infinitesimaalrekening A en B, lineaire algebra A en B, wat is wiskunde, inleiding analyse, kansrekening en twee cursussen uit: numerieke wiskunde, differentiaalvergelijkingen, inleiding topologie, groepentheorie of functies en reeksen: totaal 67,5 ects waarvan 45 ects op niveau 1 en 22,5 ects op niveau 2; 3. keuze uit major natuurkundecursussen, 30 of 37,5 ects, afhankelijk van waar het bacheloronderzoek wordt uitgevoerd. Ten minste 22,5 ects dient van niveau 3 te zijn; 4. keuze uit wiskundecursussen, 30 of 22,5 ects, afhankelijk van waar het bacheloronderzoek wordt uitgevoerd; 5. een bacheloronderzoek van 15 ects, uit te voeren bij Natuur- en Sterrenkunde of Wiskunde. Indien het onderzoek bij Natuur- en Sterrenkunde wordt uitgevoerd is de keuze natuurkunde 30 ects en wiskunde 30 ects. Indien het onderzoek bij wiskunde wordt uitgevoerd is de verdeling 37,5 ects natuurkunde en 22,5 ects wiskunde; 6. profilering (30 ects) waarbij tenminste 15 ects op niveau 2. hoofdstuk 2 In schema zou dat er als volgt uit kunnen zien: Niveau 1 Niveau 2 Natuurkunde verplicht 30 15 Wiskunde verplicht 45 22,5 Bacheloronderzoek Natuurkunde major keuze 7,5 Wiskunde major keuze 15 Profilering (evt. minor) 15 Totaal 75 75 Niveau 3 15 22,5 15 15 67,5 In bovenstaand voorbeeld wordt het bacheloronderzoek bij natuurkunde uitgevoerd. Totaal 45 67,5 15 30 30 30 217,5 2.3.2 Informatie over wiskunde voor twin Voor een toelichting op de diverse onderdelen kan men de toelichtingen op het standaardprogramma raadplegen (paragraaf 2.2). De major wiskunde keuzecursussen zijn: Code Naam WISB134 Modellen en simulatie 1 WISB211 Functies en reeksen* WISB221 Groepentheorie* WISB251 Numerieke wiskunde WISB272 Speltheorie WISB281 Geschiedenis van de Wiskunde WISB241 Concrete meetkunde WISB222 Ringen en Galoistheorie WISB212 Analyse in meer variabelen* WISB231 Differentiaalvergelijkingen* WISB314 Distributies* WISB315 Functionaalanalyse* WISB321 Elementaire getaltheorie WISB342 Differentieerbare variëteiten* WISB361 Statistiek WISB373 Investeringstheorie WISB323 Grondslagen van de wiskunde WISB312 Maat en integratie* WISB341 Topologie & meetkunde* WISB303 Caleidoscoop 2 WISB311 Complexe functies* WISB362 Stochastische processen WISB363 Discrete wiskunde WISB376 Combinatorische optimalisatie WISB377 Econometrie Per.timeslot 3,4/D 1,2/C 1,2/C 1,2/B 1,2/D 1,2/D 3,4/D 3,4/C 3,4/C 3,4/C 1,2/D 1,2/BD 1,2/A 1,2/A 1,2/C 1,2/BC 1,2/B 3,4/B 3,4/A 3,4/D 3,4/A 3,4/D 3,4/C 3,4/C 3,4/D Voor de cursusbeschrijvingen zie de onderwijscatalogus. De cursussen met een '*' worden aanbevolen voor de master Theoretical physics. Men mag maximaal drie mastercursussen wiskunde kiezen; wel vooraf overleggen met de studieadviseur van wiskunde, mw.drs. M.M. Brands. 2.3.3 Indeling eerste, tweede en derde studiejaar voor twin In het eerste studiejaar kunnen twin-studenten het beste alle verplichte cursussen van niveau 1 doen. Hieronder staat de verdeling van de studiebelasting over de perioden in ects: Periode 1 Relativistische en klassieke mechanica (ns-106b) 7,5 Periode 2 Data acquisitie en toegepaste analyse (ns-109b) 7,5 hoofdstuk 2 Infinitesimaalrekening A Wat is wiskunde Totaal: Periode 3 Golven en optica: theorie en praktijk (ns-108b) Infinitesimaalrekening B Keuze Totaal: 7,5 7,5 22,5 7,5 7,5 7,5 22,5 Lineaire algebra A 7,5 Totaal: 15 Periode 4 Elektromagnetisme: theorie en praktijk (ns-107b) Analyse A Totaal: 7,5 7,5 15 Op donderdag 22 november 2012 van 11.00-13.00 uur wordt een uitgebreide voorlichting over de (majorgebonden) keuzecursussen, zodat de perioden 3 en 4 goed ingevuld kunnen worden. In het tweede studiejaar is er naast de verplichte cursussen ruimte voor zes (majorgebonden en profilering) keuzecursussen van 7,5 ects. Kijk bij de invulling van de keuze goed naar de niveaueisen en naar de aanbevelingen voor de masteropleiding die je wilt gaan doen (zie paragraaf 2.5). Hieronder staat per periode de verdeling van de verplichte onderdelen en het aantal ects keuze waarvoor ruimte is om tot een volledig programma te komen. Periode 1 Statistische fysica Kwantummechanica Functies en reeksen Kansrekening Keuze 2 Totaal: Periode 3 Keuze 3,4,5,6 Totaal: 3,75 3,75 3,75 3,75 3,75 18,75 18,75 18,75 Periode 2 Statistische fysica Kwantummechanica Functies en reeksen Kansrekening Keuze 2 Totaal: Periode 4 Keuze 3,4,5,6 Totaal: 3,75 3,75 3,75 3,75 3,75 18,75 18,75 18,75 Het derde studiejaar vraagt een zeer zorgvuldige planning. Als enige vaste punt moet het bacheloronderzoek gedaan worden, maar vooral dat onderdeel vraagt een vroegtijdige voorbereiding. Zie voor meer informatie 2.2.8.2. Als twinstudent kun je je onderzoek bij natuurkunde of bij wiskunde doen. Meer informatie hierover is te vinden in de studiegidsen. Bij de keuze van cursussen moet je rekening houden met: de eisen van aan de majorgebonden keuzecursussen (zowel wat betreft niveau als verdeling over wiskunde en natuurkunde); • de eisen voor de profileringsruimte (minstens 15 ects op niveau 2) of voor de eventuele minoren en • de aanbevolen cursussen voor de masterprogramma’s. Zorg voor een goede verdeling van de studielast over het jaar: minstens 18,75 ects per periode. Het is aan te bevelen de plannen door te spreken met de studieadviseur mw.drs. J. van Dijk, vooral als er knelpunten zijn. • 2.4 HONOURSPROGRAMMA Het honoursprogramma Natuur- en Sterrenkunde is een uitdagend, selectief, en extracurriculair programma (30 ects, bovenop het reguliere programma), met als doel om je in een relatief vroege fase van je studie in contact te brengen met top wetenschappelijk onderzoek. Het programma start in het eerste semester van het tweede studiejaar met een serie bijeenkomsten waarin actuele onderwerpen hoofdstuk 2 uit het onderzoek in de experimentele natuurkunde aan de orde komen, telkens begeleid door een top wetenschapper. Hierbij horen ook bezoeken aan onderzoeksgroepen zowel binnen het eigen departement als bij onderzoeksinstituten als Amolf, Rijnhuizen en Nikhef. Binnen een van deze onderzoeksgroepen start je in de loop van het tweede semester of begin van het derde semester met je eigen onderzoek, begeleid door een staflid of promovendus. Door deze te combineren met het bacheloronderzoek is een onderzoeksstage van maximaal 35 ects mogelijk. Gedurende de twee jaar van het programma zijn er regelmatige bijeenkomsten van de honours class waar je discussieert over de resultaten van ieders onderzoek. Naast het onderzoek neem je ook deel aan een interdisciplinair programma (5 ects, binnen de totale 30 ects). Op thematische bijeenkomsten werk je samen met de Honours studenten van scheikunde, biologie, informatica en farmacie aan onderwerpen op het raakvak van twee of meer disciplines. Een buitenlandse excursie naar een toonaangevend instituut en een workshop ‘hoe schrijf ik een onderzoeksvoorstel’ zijn ook onderdeel van dit programma. Selectie Selectie van deelnemers gebeurt op het eind van het eerste jaar door een selectiecommissie op basis van experimentele vaardigheid, theoretische kennis en behaalde studiepunten. De top 10-15% van de jaarklas wordt uitgenodigd om te solliciteren, mogelijk gevolgd door een gesprek. Overige studenten mogen ook solliciteren door het opsturen van een motivatiebrief met een lengte van maximaal een A4. 2.5 STUDIEBEGELEIDING De natuurkunde studieadviseur draagt zorg voor de studiebegeleiding van alle bachelor natuurkunde studenten. Dat houdt in advies en assistentie bij studievaardigheden, planning, keuzes, problemen en bijzondere omstandigheden. Dat kan individueel of groepsgewijs, op initiatief van de studieadviseur of de student zelf. Studievertragende omstandigheden zoals ziekte, moet je altijd zo spoedig mogelijk bij de studieadviseur melden. Je bent welkom in BBG181, of maak een afspraak bij het studiepunt Bètawetenschappen of mail naar [email protected]. Als eerstejaars word je ingedeeld in een tutorgroep van ongeveer 10 studenten, met wie je intensief samen studeert. De tutorgroep komt regelmatig samen met de studenttutor: een ouderejaars student, die je met het studeren kan helpen. Elke tutorgroep heeft ook een staflid-tutor: een ervaren docent, onderzoeker en/of hoogleraar. Met deze tutor heb je een paar maal per jaar een gesprek, o.a. over je studie, ambities en academische vaardigheden. Bij het studiepunt Bètawetenschappen (BBG 147b) kun je terecht met vragen over de administratieve kant van het onderwijs, zoals het inschrijven voor vakken, tentamens, cijfers, aanmelding voor bachelordiploma en dictaatverkoop. Tijdens de introductie (week 36) maak je kennis met bovengenoemde personen, docenten, zalen en gewoontes. Je ontvangt ook een rooster, je schrijft je samen in voor de vakken en hebt de eerste afspraak met je tutor. hoofdstuk 2 2.6 BINDEND STUDIEADVIES Tweemaal in je eerstejaar ontvang je een officieel studieadvies. Deze adviezen worden uitgebracht door de opleidingsdirecteur, die zich laat adviseren door een commissie van docenten, studieadviseur en een hoogleraar als voorzitter. Het eerste niet-bindende studieadvies, eind januari, is gebaseerd op de behaalde resultaten in de eerste periode en de evaluatie van je vorderingen in de tweede periode. In twijfelgevallen wordt overlegd met de tutor. Je ontvangt dan een positief advies (ga zo door), een waarschuwingsadvies (studiemethode verbeteren) of een negatief advies (uitschrijven voor 1 februari). Het tweede bindend studieadvies (BSA) vindt plaats begin juli. Het BSA criterium voor een positief advies is minimaal 45 ects waarvan 30 ects voor de verplichte vakken, alles behaalt in dit studiejaar. Een negatief studieadvies kan omgezet worden in een positief advies als je na de herkansingsperiode in augustus alsnog aan de criteria voldoet. Voor de precieze regels en rechten zie het onderwijs- en examenreglement. 2.7 MAATREGEL HARDE KNIP Met ingang van het academisch jaar 2011-2012 is de harde knip ingevoerd. Dit houdt in dat je bachelor geheel afgerond moet zijn voordat je aan het masterprogramma en het bijbehorende onderwijs mag beginnen. Dit geldt voor alle masterprogramma’s. Dit houdt tevens in dat je mastercursussen die je tijden je bachelor gevolgd hebt niet mee kunt nemen naar je master. Voor meer informatie zie de OER Graduate School of Natural Sciences. 2.8 CUM LAUDE Het judicium 'cum laude' wordt toegekend aan het bachelorexamen, indien voldaan is aan elk van de volgende voorwaarden: voor de onderdelen van de bacheloropleiding (major + profilering), met uitzondering van het bacheloronderzoek, is gemiddeld tenminste het cijfer 8,0 behaald en voor het bacheloronderzoek 8,0 of hoger; in de loop van de studie is maximaal 1 cursus overgedaan; voor maximaal 60 studiepunten zijn niet-meetellende vrijstellingen verkregen; er geen beslissing is van de examencommissie (als bedoeld in art. 5.12, lid 4 onder b) inhoudend dat er vanwege vastgestelde fraude/plagiaat de student niet meer in aanmerking komt voor een positief judicium (cum laude); het bachelorexamen binnen vier jaar is behaald. NB Deze tekst is overgenomen uit het Onderwijs- en Examenreglement (OER) van de bacheloropleiding natuur- en sterrenkunde. Cum laude double major Natuur- en Wiskunde Voor studenten die de twinopleiding Natuur- en Wiskunde volgen, wordt het judicium cum laude voor natuurkunde toegekend, indien voldaan is aan elk van de volgende voorwaarden: voor de verplichte cursussen natuurkunde, als vermeld in de bijlage punt 8 van het OER, (45 ects) de cursussen in de profileringsruimte, de keuzevakken natuurkunde, de wiskunde cursussen Infinitesimaalrekening A+B (WISB132+WISB133) en Lineaire Algebra A+B (WISB 121 + WISB 122), is gemiddeld tenminste het cijfer 8,0 behaald; voor het bacheloronderzoek is tenminste het cijfer 8,0 of hoger behaald hoofdstuk 2 - in de loop van de studie is maximaal 1 onderdeel volledig overgedaan; voor maximaal 60 studiepunten zijn niet-meetellende vrijstellingen verkregen; er geen beslissing is van de examencommissie (als bedoeld in art. 5.12, lid 4 onder b) inhoudend dat er vanwege vastgestelde fraude/plagiaat de student niet meer in aanmerking komt voor een positief judicium (cum laude); het bachelorexamen binnen vier jaar is behaald. NB Deze tekst is overgenomen uit het Onderwijs- en Examenreglement (OER) van de bacheloropleiding natuur- en sterrenkunde. 2.9 AANBEVOLEN STUDIEPADEN Het bachelorprogramma wordt vooral in het tweede en derde studiejaar gekenmerkt door een grote keuzevrijheid. De beschikbare keuzeruimte binnen de major en de profileringruimte samen bedraagt 97,5 ects (90 ects voor Twin) of, omgerekend, 13 cursussen (12 voor Twin) van 7,5 ects. Het is aan te raden om bij de invulling van deze keuzeruimte rekening te houden met een eventuele vervolgopleiding, c.q. aansluiting bij een later te kiezen masterprogramma. Hoewel de afronding van een bachelorprogramma altijd toegang geeft tot minstens één door Natuur- en Sterrenkunde aangeboden masteropleiding, is het belangrijk om al in een vroeg stadium een goed en samenhangend programma samen te stellen. Een dergelijk programma geeft niet alleen een goede indruk van wat in het masterprogramma verwacht kan worden, maar zorgt er ook voor dat geen deficiëntiecursussen in de masterfase ingehaald hoeven te worden. 2.9.1 Studiepaden voor masterprogramma’s binnen Natuur- en Sterrenkunde De aanbevolen studiepaden voor de diverse masterprogramma’s die Natuur- en Sterrenkunde aanbiedt, zien er als volgt uit. 2.9.1.1 Theoretical Physics In het masterprogramma Theoretical Physics kom je in aanraking met moderne fysische theorieën en modellen op het gebied van de hoge-energie fysica (zoals kwantumveldentheorie, stringtheorie, algemene relativiteitstheorie), de kwantum gecondenseerde materie (zoals Bose-Einsteincondensatie, supergeleiding, magnetisme), de zachte gecondenseerde materie (zoals colloïdale nanodeeltjes, zelfassemblage, polymeren), en de mathematische fysica. Het programma vereist een goede vaardigheid in het hanteren van abstracte wiskunde bij fysische problemen. Studenten die niet het Twinprogramma volgen maar wel de cursussen Voortgezette Kwantummechanica of Klassieke veldentheorie kiezen, wordt ten sterkste aangeraden het tweedejaars keuzevak Wiskundige technieken 3 te volgen. Aanbevolen keuzes: tweede jaar 1e semester 2e semester derde jaar 1e semester algemeen Voortgezette Mechanica, Elektrodynamica 2 Voortgezette Kwantummechanica, Voortgezette statistische fysica 2e semester Klassieke veldentheorie en Kwantummaterie wiskundevakken op niveau 2 en 3 2.9.1.2 Nanomaterials: Chemistry and Physics Het masterprogramma Nanomaterials: Chemistry and Physics brengt je in aanraking met het grensvlak van experimenteel natuurkundig en scheikundig onder- hoofdstuk 2 zoek op het gebied van nanomaterialen, zoals dat in het Debye Institute for Nanomaterial Science in Utrecht beoefend wordt. Het onderzoek bestrijkt het natuurkundig onderzoek in de sectie Soft Condensed Matter and Biophysics en de sectie Nanophotonics aan zachte gecondenseerde materie (colloïden), harde gecondenseerde materie en koude kwantumgassen. Ook kun je in aanraking komen met onderzoek in de nanofotonica op het FOM Instituut AMOLF in Amsterdam en in de plasmafysica op het FOM Instituut Rijnhuizen in Nieuwegein. Je maakt kennis met moderne lasertechnieken, geavanceerde elektron- en optische microscopietechnieken, optische en elektrische spectroscopie maar ook computersimulaties toegepast op nanomaterialen, devices, fotonische kristallen en kwantummaterie. Naast een goede natuurkundige basiskennis zijn bij experimenteel onderzoek het kunnen werken in teamverband en het kunnen concretiseren van ideeën in werkbare oplossingen vereiste vaardigheden. Voor een goede basis in de natuurkunde worden de cursussen Moderne Gecondenseerde Materie, Voortgezette Mechanica en Elektrodynamica 2 aanbevolen en één of meer van de theoretische cursussen Voortgezette Kwantummechanica (voorkennis wiskundige technieken 3), Voortgezette statistische fysica of Klassieke veldentheorie (voorkennis wiskundige technieken 3). Programmeervaardigheden en simuleren van fysische problemen komen aan de orde in het vak Numerieke methoden voor fysici en astronomen. Aanbevolen keuzes: tweede jaar 1e semester 2e semester derde jaar 1e semester 2e semester Voortgezette Mechanica, Elektrodynamica 2, Numerieke methoden voor fysici en astronomen, Wiskundige technieken 3 Moderne Gecondenseerde Materie, Voortgezette statistische fysica, Voortgezette Kwantummechanica Klassieke veldentheorie, Kwantummaterie 2.9.1.3 Particle Physics Het masterprogramma Particle Physics behoort tot de experimentele natuurkunde. Particle physics is gericht op fundamenteel onderzoek naar de elementaire deeltjes met grote deeltjesversnellers in CERN, Genève. Experimentele onderzoeken kunnen variëren van handen aan de knoppen tot aan computersimulaties en data-analyse. Omdat de analyse in het algemeen heel grote hoeveelheden data omvat is het gebruik van computers voor de hand liggend. Kennis van programmeertalen (met name C++) is dus nuttig voor een onderzoeksproject. Naast een goede natuurkundige basiskennis zijn bij experimenteel onderzoek het kunnen werken in teamverband en het kunnen concretiseren van ideeën in werkbare oplossingen vereiste vaardigheden. Een introductie in het vakgebied wordt gegeven in de keuzecursussen Deeltjesfysica (2e jaar) en Subatomaire Fysica (3e jaar). Voor een goede basis in de natuurkunde worden Voortgezette Mechanica en Elektrodynamica 2 aanbevolen en tenminste één van de theoretische cursussen Voortgezette Kwantummechanica (voorkennis wiskundige technieken 3) of Voortgezette statistische Fysica. Aanbevolen keuzes: hoofdstuk 2 tweede jaar 1e semester 2e semester derde jaar 1e semester 2e semester Voortgezette Mechanica, Elektrodynamica 2, Numerieke methoden voor fysici en astronomen, Wiskundige technieken 3, Deeltjesfysica Voortgezette Kwantummechanica, Voortgezette statistische fysica en Subatomaire fysica Klassieke veldentheorie, Kwantummaterie 2.9.1.4 Meteorology, Physical Oceanography and Climate Het masterprogramma Meteorology, Physical Oceanography and Climate richt zich op moderne onderzoeksmethoden en natuurkundige kennis die noodzakelijk zijn voor het onderzoeken van vragen over het klimaat en de dynamica van de atmosfeer en de oceanen. Je komt in aanraking met tal van aspecten van de meteorologie, de wisselwerking tussen atmosfeer, straling en de oceanen, de rol van chemische processen in de atmosfeer en de evolutie van het globale klimaat. De genoemde onderwerpen komen bij uitstek aan de orde in de keuzecursussen op het gebied van het klimaat. Hydrodynamica en turbulentie in het tweede jaar en Geofysische stromingsleer en Dynamica van het klimaat in het derde jaar. Voor een goede natuurkundige basis wordt Voortgezette Mechanica aanbevolen. Aanbevolen keuzes: tweede jaar 1e semester 2e semester Klimaat, straling en thermodynamica. Voortgezette Mechanica, Elektrodynamica 2, Numerieke methoden voor fysici en astronomen, Hydrodynamica en turbulentie. Geofysische stromingsleer. Dynamica van het klimaat derde jaar 1e semester 2e semester algemeen Voor de theoretisch gerichte onderzoeken wordt Wiskundige technieken 3 en/of het wiskundekeuzevak Differentiaalvergelijkingen aanbevolen. 2.9.1.5 History and Philosophy of Science In het masterprogramma History and Philosophy of Science maak je kennis met historische en wijsgerige vraagstukken over de ontwikkeling, de aard en de werkwijze van de natuurwetenschappen, evenals de interpretatie van natuurwetenschappelijke resultaten. Je kunt zelf accenten leggen door je bijvoorbeeld bezig te gaan houden met de interpretatie van kwantummechanica en relativiteitstheorie; met de geschiedenis van de natuurkunde; maar ook met de natuurwetenschappen in het algemeen, waartoe ook de wiskunde en levenswetenschappen gerekend worden. Een goede introductie tot dit masterprogramma wordt verkregen door het volgen van de keuzecursussen op niveau 1, 2 of 3 op het gebied van de grondslagen en geschiedenis van de natuurkunde. Het is ook mogelijk een samenhangend pakket aan cursussen op dit gebied op te voeren als minor, raadpleeg hiervoor de minorensite te bereiken via de onderwijspagina. Aanbevolen keuzes: tweede jaar 2e semester derde jaar 2e semester Filosofie en grondslagen van de natuurkunde. Geschiedenis van de moderne natuurkunde. Studenten die verder willen met Grondslagen van de kwantummechanica en/of statistische fysica wordt aangeraden de keuzecursussen Voortgezette kwantummechanica en Kwantummaterie en/of Voortgezette statistische fysica te volgen. hoofdstuk 2 2.9.2 Andere masterprogramma’s en minoren aan de UU Er zijn vele masters aan de Universiteit Utrecht die toegankelijk zijn voor een student die de bachelor Natuur- en Sterrenkunde heeft afgerond. De UU geeft een mastergids uit en er is elk jaar minstens één voorlichtingsdag (meestal medio februari) met betrekking tot de masters in Utrecht, ruim voor de aanmeldingsdeadline voor een start in september van hetzelfde jaar. Maak van deze informatiemogelijkheden gebruik om je vroegtijdig te oriënteren op een master. In deze paragraaf worden een paar mogelijkheden genoemd. 2.9.2.1 Natural Sciences Masters Met een bachelor Natuur- en Sterrenkunde en een goed ingevulde profileringsruimte kan men zich voor vrijwel alle Natural Sciences Masters kwalificeren. Binnen de Undergraduate School of Natural Sciences zijn naast evidente onderzoeksmasters zoals Mathematical Sciences, ook enigszins toepassinggeoriënteerde programma’s zoals Business Informatics. 2.9.2.2 Life Sciences Masters De meeste master programma’s in Life Sciences veronderstellen een biologische, biochemische of biomedische achtergrond, maar de programma’s Biomedical Imaging Science, Neuroscience and Cogition en, in iets mindere mate, Theoretical Biology and Bioinformatics (track van Molecular and Cellular Life Sciences) liggen meer in de richting van natuurkunde. Als je geïnteresseerd bent in deze richtingen is het verstandig vroeg in het bachelorprogramma cursussen te kiezen uit die richting voor een optimale aansluiting. 2.9.2.3 Overige UU programma’s Voor informatie over het overige Master aanbod aan de Universiteit Utrecht kan men beginnen op de masterkiezerssite. Minder voor de handliggende maar wel mogelijke keuzes zijn een Master in de economische of sociaal wetenschappelijke richting. 2.9.3 Andere Nederlandse universiteiten Met een Utrechts Natuurkunde Bachelordiploma kan men ook bij andere natuurkunde masters aan Nederlandse universiteiten terecht. Het is wel aan te raden goed naar de inhoud van de verschillende programma’s te kijken. Houd er rekening mee dat bij overstappen naar een MSc in een technische richting de aansluiting niet vanzelfsprekend is. 2.10 STUDEREN IN HET BUITENLAND Ga voor meer, ga op uitwisseling! De opleiding Natuur- en Sterrenkunde is op het gebied van internationalisering actief bezig. Ons uitgangspunt is dat studeren in het buitenland "er gewoon bij hoort". Het model van de UU (profileringsruimte) is goed geschikt om hier gebruik van te maken. Bovendien biedt het feit dat de opleiding na 3 jaar met een bachelordiploma afsluit vele mogelijkheden de studie in het buitenland voort te zetten. Ter voorbereiding daarop is een 'semester abroad' een uitstekende gelegenheid. Wanneer? Het meest geschikt om op uitwisseling te gaan zijn het tweede semester van het tweedejaar of het eerste semester van het derdejaar. Houd er wel rekening mee dat het verstandig is alle verplichte onderdelen uit de major te hebben afgerond hoofdstuk 2 voor het vertrek! Voor een masterstudent is de meest voor de hand liggende periode voor een verblijf in het buitenland het onderzoeksjaar. Vraag de begeleider met wie wordt samengewerkt of er contacten zijn die een dergelijk verblijf in het kader van het onderzoek qua begeleiding mogelijk maken. Wat? Bij een uitwisseling worden vaak cursussen gevolgd die anders zijn dan de cursussen hier, of die hier zelfs helemaal niet bestaan. Het is dus verstandig om nog enige profileringsruimte (45 ects) over te hebben om eventueel te gebruiken voor dit soort cursussen. Eén semester op uitwisseling betekent ongeveer 30 ects aan cursussen. Hoe meer van deze vrije ruimte wordt ingezet, des te vrijer is de keuze van wat precies te doen. Als men vakken tijdens zijn uitwisseling wil laten opnemen in de majorgebonden keuzeruimte dan zal men bij terugkomst een verzoek in moeten dienen bij de examencommissie van de bacheloropleiding. Het is aan te raden om van te voren al in te laten schatten, door een studieadviseur, of de vakken die men op het oog heeft in orde zijn. Bij onderzoek tijdens de uitwisseling is een goede begeleiding van groot belang. Wordt het gehele onderzoek buiten de deur gedaan dan is een tweede begeleider hier in Utrecht noodzakelijk. Wordt maar een deel van het onderzoek elders gedaan, dan is het raadzaam hierover goede afspraken te maken met de afstudeerbegeleider. Een uitgebreid overzicht van de uitwisselingsprogramma's en beurzen is te vinden op de website. hoofdstuk 3 3 THE MASTER'S PROGRAMS 3.1 INTRODUCTION When you are a Bachelors’ student, your final year is not only the year in which you prepare to graduate, but also a year to finally consider what you will be doing next. This often boils down to one of the following three options: - becoming a graduate student in a Master’s program in Utrecht, somewhere else in the Netherlands, in Europe or abroad; - seeking employment on the basis of your BSc degree; - taking a 'gap year' period for travelling or jobbing. Most students from the Bachelor's program in Physics and Astronomy will choose the first option. This chapter of your study guide attempts at giving you some overview of the offering of graduate programs in Utrecht that are accessible with a BSc in Physics and Astronomy. A substantial number of foreign students enter at the Master’s level. They come from all over the world, from inside the European Union as well as from Asia and the Americas. Therefore the language of instruction in all programs is English. Offering in Utrecht Utrecht University has organized its graduate programs in so-called Graduate Schools. Graduate schools harbor MSc as well as PhD programs; in the Netherlands and most of Europe you must have obtained an MSc before you can start on a PhD. The Faculty of Science is home to two graduate schools: the Graduate School of Life Sciences and the Graduate School of Natural Sciences . Both are offering programs that are of interest to students graduating in Physics and Astronomy. Orientation and Applying For all these programs you will have to apply before certain deadlines, and the selection courses that you have completed for your BSc may influence your chances to be accepted for one of these programs. As a result it is wise to start thinking about what you want soon enough, for example during your second year. Also start applying well ahead of time, especially if you want to do your Master’s outside of Utrecht. Utrecht University and the Department of Physics and Astronomy will organize several orientation events related to choosing your Master’s. They will be announced on bulletin boards, the websites and electronic newsletters. Make sure that you attend these events! 3.2 ADMISSIONS REQUIREMENTS All Master's programs have a selection procedure. For the different Master's programs the admissions criteria are given in the Education and Exam Regulations (OER) of the Graduate School available on the website of the School. For all programs the student should: - have a completed Bachelor’s of Science - be able to motivate their choice in writing, and possibly in an interview, - have achieved competence in the English language. For the particular Masters there are further criteria regarding the content of the Bachelor's degree. These can be found in the OER. hoofdstuk 3 Students with a completed BSc degree in Physics and Astronomy from Utrecht University, who want to continue in an MSc here, will be guaranteed a place in one of the following programs; - Meteorology, Physical Oceanography and Climate; - Nanomaterials: Chemistry and Physics; - Particle Physics; - Theoretical Physics. Admission to any particular program is never automatic: you do need to apply. 3.3 APPLICATIONS AND DEADLINES You can apply for admission to any of the programs of the Graduate School of Natural Sciences by using a short form available at the Science information desk in the Buys Ballot Building, room 184b or from your BSc study advisor. Your application should include a letter of motivation. You can hand in this form at the information desk Science and they will also include a recent copy of your study results. For a start in September your application should be in preferably by March the 1st, but no later than June the 1st. For a start in February your application should have been received preferably by September 1st but no later than December the 1st. In special circumstances your application can be considered after these deadlines, depending on the leniency of the admissions committees. Acceptance: As a result of your application you will hopefully get a 'Letter of Acceptance' with which you can register for the program, or a 'Acceptance for 6 months' stating that you can start with the program but still need to complete less than 15 ects for your BSc program within 6 months. If you do obtain your BSc degree within that period you will be automatically accepted, if not then the Graduate School will contact you and your study advisor. Conditional Acceptance: Some students will receive a 'conditional Letter of Acceptance' stating explicitly which conditions you need to satisfy to get an unconditional acceptance. Such a letter can also list MSc courses that you will be allowed to take. With a conditional letter you cannot yet register as a MSc student, however if the Conditional letter of acceptance lists MSc courses you requested for then you can register for these courses as a BSc student through the Science information desk. These MSc courses will then count towards your MSc degree and not towards your BSc degree. Non-Acceptance: Finally there is a possibility that you will receive a 'Letter of Non-acceptance' if you do not satisfy the admissions criteria. 3.4 DESCRIPTION OF THE PROGRAMS The programs are described briefly below. Detailed and up-to-date information is available on the web. We have only included those programs in which the Department of Physics and Astronomy is also involved in terms of research activities. 3.4.1 Nanomaterials: Chemistry & Physics This program can be taken towards a degree in Chemical Sciences or a degree in Physics and Climate Science. The Master Nanomaterials: Chemistry & Physics hoofdstuk 3 emphasizes the experimental aspects of research on nano-scale systems from the perspectives of physics and/or chemistry. Course part (1 year, 60 ects) : Nanomaterials (SK-MNCCN) Primary optional courses Secondary optional courses 7,5 ects 22,5 ects 30 ects Research part (1 year, 60 ects): Thesis 60 ects Primary optional courses are courses offered by the Debye Institute for Nanomaterials Science. The primary optional courses of this year are (for course descriptions see the university course cataloq): Course code Course Per./timeslot NS-NM427M Photon physics (P) 3,4/B NS-NM429M Soft condensed matter (P/C) 3,4/C NS-NM430M Plasma physics (P) 1,2/C NS-NM432M Computational soft condensed matter (P/C) 1,2/A NS-NM???M Advanced quantum modeling (P/C) 3,4/C NS-TP453M Soft condensed matter theory (P) 3,4/D SK-MAKC Adsorption, kinetics and catalysis (C) 3/A SK-MASPN Advanced spectroscopy of nanomaterials (C) 1,2/A SK-MKIDI Kinetics and diffusion (C/P) 1,2/D SK-MOCHC Organometallic chemistry (C) 3,4/D SK-MOSS Advanced organic synthesis strategies (C) 4/C SK-MPC3 Advanced physical chemistry (C/P) 3/D SK-MSOLS Solids and surfaces (C) 2/C SK-MSYNA Synthesis of complex nanostructures (C) 1/B Nanomaterials: Catalysis, Colloids, and SK-MNCCN 1/C Nanophotonics (C/P) The primary optional courses have a physics (P) and/or chemistry (C) signature. Students working toward an MSc in Physics and Climate Science must choose three primary optional courses with a physics signature (P or P/C). Secondary optional courses can be level-three bachelor courses, i.e. to meet entry requirements (see below), or be chosen from the primary courses or all master's courses offered in the Faculty of Science. Alternatively, short or longer projects in industry, research institutes or university groups can be accommodated, after approval by the programme management. One year is devoted to the thesis project involving fundamental research in one of the sections of the Debye Institute or, after approval by the program management, in FOM Institutes (AMOLF, Rijnhuizen), industry (e.g. Philips) or abroad. Course work and thesis research may overlap: it is intended that the student joins the research group as early as possible in the programme. To be admissible to the Master in Chemistry and Physics the prospective student needs to have a completed Bachelor of Science with a major in physics, chemistry or a major in Science with a strong component in physics and/or chemistry. hoofdstuk 3 For admission to the master's program Nanomaterials: Chemistry & Physics for a degree in Physics and Climate Science, you should have completed two of the following courses: - Electrodynamica 2 (NS-251B), - Voortgezette mechanica (NS-350B), - Moderne gecondenseerde materie (NS-352B), - Klassieke veldentheorie (NS-364B), - Voortgezette kwantummechanica (NS-366B), - Voortgezette statistische fysica (NS-370B). More information: dr. A. Imhof 3.4.2 Particle Physics This master's program is closely coordinated with the universities of Amsterdam (UvA and VU) and shares subatomic physics courses partly given at the research centre NIKHEF. It offers a high-level, solid education in the study of the structure and interactions of sub-atomic particles at very high energies. Experiments are carried out at the LHC particle accelerators of CERN, Geneva. Course part (1st year): Particle physics (NS-PP401M) Strong interactions (NS-PP402M) Primary optional courses Secondary optional courses Research part (2nd year): Thesis 55-65 ects 12,0 ects 6,0 ects 24 ects or more 15 ects or less 65-55 ects You should discuss the selection of primary and secondary optional courses with prof. R.J.M Snellings. Some of the primary optional courses of this year are: Course code Course Per./timeslot NS-PP427M Astroparticle physics 3/D NS-PP428M Particle detection 3,4/BD NS-PP429M Nikhef project 3,4/CD CERN summer student program zie onderwijscatalogus NS-PP430M Beyond the standard model zie onderwijscatalogus NS-PP431M CP violation zie onderwijscatalogus NS-PP432M Gravitational waves zie onderwijscatalogus NS-PP433M Programming C++ NS-TP401M Quantum field theory 1,2/B NS-TP432M Modeling and Simulation 3,4/B Secondary optional courses can be all master's courses offered by the Department of Physics and Astronomy. To be admissible to this program you should obtain a BSc degree with a substantial focus on physics and mathematics. Students with a Bachelor's degree in Physics and Astronomy from Utrecht University are, in general, admissible to this program. These students should have completed one of the following courses: - Voortgezette kwantummechanica (NS-366B), hoofdstuk 3 - Voortgezette statistische fysica (NS-370B) or one of these courses will be required as secondary optional courses in the MSc program. More information: prof. R.J.M. Snellings 3.4.3 Meteorology, Physical Oceanography and Climate (MPOC) The master's program in Meteorology, Physical Oceanography and Climate emphasizes the dynamical and physical aspects of the climate system, and the role of atmospheric chemical trace species in the radiative balance of the Earth system. The students have one full year of training in the basics of and interaction between the different components of the climate system, with emphasis on fundamental processes. Students can either specialize in meteorology, in the dynamics of ice caps and glaciers, in physical oceanography, in atmospheric physics and chemistry or in combinations of these. Interdisciplinary courses ensure that the students obtain a broad overview of the dynamics, physics and chemistry of the climate system. Course part (1st year, 60 ects): Dynamical oceanography (NS-MO401M) Dynamical meteorology (NS-MO402M) Atmospheric composition and chemical processes (NSMO405M) 7,5 ects 7,5 ects 7,5 ects Primary optional courses Secondary optional courses 15 ects or more 15 ects or less Research part (2nd year, 60 ects): Simulation of ocean, atmosphere & climate (NS-MO501M) Making, analyzing and interpr.observations (NS-MO502M) Thesis 7,5 ects 7,5 ects 45 ects The primary optional courses of this year are (for course descriptions see the university course cataloq): Course code Course Per./timeslot NS-MO407M Boundary layer meteorology 3,4/C NS-MO408M Climate and the hydrological cycle 3,4/D NS-MO409M Tipping points in the climate system 3/A NS-MO426M Physics of coastal systems 1,2/B NS-MO427M Ice and climate 1,2/C NS-MO434M Current themes in climate change 3,4/C NS-MO441M Ocean and climate 1,2/B NS-MO442M Remote sensing 3,4D Secondary optional courses are all master's courses offered by the other institutes of the Department of Physics and Astronomy. To be admissible to the master's program Meteorology, Physical Oceanography and Climate the prospective student needs to have a completed Bachelor of Science with a major in Physics, or a major in Science with strong component in physics. Students with a Bachelor in Physics and Astronomy from Utrecht University are, in general, admissible to this program. These students should have hoofdstuk 3 completed elective BSc courses in fluid dynamics (geofysische stromingsleer NS353B), otherwise they will be required to take these courses in the MSc program. More information: dr. G.J.H. Roelofs 3.4.4 Theoretical Physics In recent decades the developments of theoretical physics and mathematics have been strongly intertwined. This may be illustrated by examples such as the close relationship between the progress in string theory and that in super algebras and the mathematics of Riemann surfaces; the inroads made into quantum gravity by combinatorial and statistical methods, the successful description of particle physics by the non-abelian gauge theories of the standard model, the application of conformal field theories in statistical mechanics of critical phenomena, and the field theoretical descriptions of super fluids, quantum Hall systems, and Casimir forces in (soft) condensed matter physics. At the heart of all of this is field theory in its various guises. For this reason every student will receive a thorough training in field theory. He or she will be taught the fundamentals and be exposed to its unifying power as well as to applications in various sub fields of theoretical physics. For talented students there is an option of completing a Masters in Mathematics within approximately 6 months following your Masters in Theoretical Physics. To enable you to do such a double degree in the given time: contact your studyadvisor during your first year and discuss the options with him. Course part (1st year, 65 ects): Quantum field theory (NS-TP401M) 10 ects Statistical field theory (NS-TP402M) 10 ects Primary optional courses 22,5 ects (3 courses) or more Mathematics course 7,5 ects (1 course) Secondary optional courses 15 ects (2 courses) or less Research part (2nd year, 55 ects): Student seminar (NS-TP501M) 10 ects Research project with thesis (NS-TP510M) 45 ects Theoretical physics colloquium (NS-TP502M): participation in 18 sessions is required. The primary optional courses (all 7,5 ects) of this year are (for course descriptions see the university course cataloq): Course code Course Per./timeslot NS-TP428M General relativity 1,2/D NS-TP430M Cosmology 3,4/C NS-TP432M Modeling and simulation 3,4/B NS-TP433M Field theory in condensed matter 3,4/C NS-TP453M Soft condensed matter theory 3,4/D NS-TP526M String theory 3,4/C NS-TP529M Field theory in particle physics 3,4/B (Nikhef) NS-TP531M Theory for technology (with TU/e) 1,2,3,4 Secondary optional courses are all master's courses offered by the other institutes of the Department of Physics and Astronomy. hoofdstuk 3 A written master’s thesis and an oral presentation invariably conclude the research project. This research is theoretical and usually not only contains a literature study to get familiar with the subject, but also a new topic on which original research is performed. As part of the research training, the student will also enhance his/her academic skills by following the student seminar, where the students work through assignments and literature in an interactive and collaborative manner. This is done in plenary discussion sessions and/or small working groups. Furthermore, the students give presentations of their work. To be admissible to the master's program Theoretical Physics the prospective student needs to have a completed Bachelor of Science with a major in physics, or a major in Science with strong component in physics. These students are strongly recommended to have completed courses that contain the contents of the following UU bachelor courses: - Klassieke veldentheorie (NS-364B) - Voortgezette kwantummechanica (NS-366B), - Voortgezette statistische fysica (NS-370B) - Kwantum materie (NS-371B) Students who did not pass such courses with high grades (average 7 or more) are advised not to choose this Master's program. There is no automatic admission to this program. More information: prof. C. de Morais Smith or dr. R. van Roij 3.4.5 History and Philosophy of Science The master's program in History and Philosophy of Science consists of two years of training, teaching and research: one full year of solid training in history and philosophy of science, mostly in the form of seminars, and another full year of research, at the end of which students submit a substantial master’s thesis. The program is sufficiently broad and flexible to allow students to tailor it to their particular interests and background. Apart from two core courses, providing a general introduction at graduate level to the history and philosophy of science, all courses in the program are optional. By suitably choosing their courses, students can put together a program that emphasizes either the history or the philosophy of any specific branch of science as well interdisciplinary aspects. The philosophical part of the program lays particular stress on fundamental issues in physics, biology, and mathematics. Course part (1st year, 60 ects): History of the natural sciences (NS-HP401M) Philosophy of science (NS-HP402M) Primary optional courses Secondary optional courses 7,5 ects 7,5 ects 30 ects (4 courses) or more 15 ects (2 courses) or less Research part (2nd year, 60 ects): Seminar (NS-HP501M) Thesis 7,5 ects 52,5 ects Students who have shown academic promise in science, history, and/or philosophy, and who have acquired some basic knowledge of history and philosophy of science, considered sufficient by the admission committee, will be eligible to apply. hoofdstuk 3 To be admissible to the Masters in History and Philosophy of Science the prospective student needs to have completed either 1. a Bachelor of Science with a major in Physics, 2. a Bachelor's degree of any of the Sciences with preferably a minor in History and/or Philosophy, 3. a Bachelor's degree with a major in History and/or Philosophy, and a minor in one of the Sciences, or 4. a Bachelor's degree in any of the Humanities with preferably a minor in one of the Natural or Life Sciences. There is no automatic admission into this program. More information: prof.dr. L.T.G. Theunissen hoofdstuk 4 4 GENERAL INFORMATION ABOUT STUDYING 4.1 INTRODUCTION In this chapter we will mention a few rules and regulations that are important for all students. In full, these rules can be found in 'The teaching and examination regulations' (OER) and the 'Student's Charter' (Studentenstatuut). 4.2 STUDY INFORMATION AND SUPERVISION For information and supervision ther are severtal places to turn to. Probably the most important source of information is the science education page. An other valuable source for study information is the science information desk where you will find answers for your questions or help to find the right person to turn to. You can find this desk at the Buys Ballot Gebouw (BBG), room 184b, tel. 030 253 5555. Students from the Bachelor's program can seek advice from their tutor (first year students) or the study adviser mw drs. J. van Dijk. Appointments can be made at the science information desk, tel. 030 253 5555. For study related information about master's programs or advice about possible bachelor research projects you can turn to the study advisers of the various master's programs: Nanomaterial: Chemistry & Physics: dr. A. Imhof Particle Physics: prof. R.J.M. Snellings History and Philosophy of Science: prof. L.T.G. Theunissen Meteorology, Physical Oceanography and Climate: dr. G.J.H. Roelofs Theoretical Physics: prof. C. de Morais Smith 4.3 DO’S AND DON’TS FOR COURSES AND EXAMS NB. It is necessary to read your e-mail daily (also see note at the end of this paragraph) Course registration and -withdrawal: 1. Registering for or withdrawing from a course is done on Osiris. 2. Register for a course as soon as possible but at least one week before a new period starts. Note: Some departments of faculties of the university demand that you strictly observe these times. When you have registered for the course you are automatically registered for the first exam, for the e-mail list of the course and (if present) for the Blackboard module. 3. You can register for a maximum of 22 ects per block. If you wish to enroll in more courses you have to make a request at the science information desk. 4. Withdrawal from a course is possible until one week after the course started. If you do so you also have withdrawn from the exam. After one week you can only withdraw at the science information desk. If you haven’t withdrawn from a course you will receive an assessment. hoofdstuk 4 Exams: 1. At the exam you have to identify yourself with an official document (student card) 2. Information about 'in between' exams (time, place, result) will be communicated on Blackboard; information about the final exam (including the final result) will be on Osiris. 3. For retakes you have to register in Osiris at least 7 days before the retakeweek starts. You are not always entitled to participate in a retake (see course information). E-mail and forwards All students of the UU have an e-mail address that ends with @students.uu.nl called Solis mail. This address is used for mailings sent by the department or the university. If you have other e-mail addresses you can also put a forward on your Solis-mail: go to Solis-ugids.uu.nl and log in with your Solis-id. 4.4 APPROVAL OF COURSES/ACTIVITIES THAT ARE NOT PART OF A STANDARD BSC OR MSC PROGRAM For approval of such courses and activities as part of your BSc MSc, you need permission of the exam committee Physics & Astronomy. To request this permission, fill out and submit a form, which can be downloaded here. Further instructions can be found on the form itself. Your request needs to be supported by your study advisor. Requests for approval of courses and activities that are not part of a standard BSc or MSc program should receive the exam committee no later than 6 weeks before your intended graduation date. 4.5 GRADUATION PROCEDURE When you have passed all courses and other requirements for a bachelor or master then you can submit a request for a diploma. You will find the procedure on the internet. The granting of the diploma is just an administrative and festive formality at which family and friends are also invited. This activity takes place at the 'Academiegebouw' at the Domplein in Utrecht. In 2012/2013 we have the following examination dates : Monday Monday Monday Monday Monday November January April June August 5 21 29 24 26 2012 2013 2013 2013 2013 16.00 16.00 15.00 12.00 14.00 hour hour hour hour hour If you want to graduate in a month in which there is no ceremony, you can get a certificate, stating that you fulfilled all obligations for your degree. To obtain this you have to turn to the secretary of the exam committee. This certificate can be important for accepting a PhD position or a job. hoofdstuk 4 If you want to withdraw from the graduation you have to report this as soon as possible to the Science information desk. Guideline for determining the honours designation of the master’s degree. For this, consult the conditions in the 'Onderwijs en Examenreglement' (OER), for BSc: Bachelor-OER for MSc: Master-OER 4.6 COMPLAINTS If you have complaints about exams, assessments, treatment by teachers, etc. you can turn to the secretary of the exam committee. hoofdstuk 5 5 COURSE LIST Korte naam Advanced quantum modeling Astroparticle physics Atmosfeer en klimaat Atmospheric composition and chem.proc. Bachelor onderzoek/scriptie Beyond the standard model Boundary-layer meteorology Climate and the hydrological cycle Computational soft condensed matter Cosmology CP Violation Current themes in climate change Data acquisitie en toegepaste analyse De wetenschappelijke revolutie Deeltjesfysica Dynamical meteorology Dynamical oceanography Einstein Elektrodynamica 2 Elektromagnetisme: theorie en praktijk Experimentele stage Field theory in condensed matter Field theory in particle physics Filosofie/grondslagen vd natuurkunde General relativity Geofysische stromingsleer Geschiedenis vd moderne natuurkunde Golven en optica: theorie en praktijk Gravitational waves History & foundations of space-time theories Foundations of quantum mechanics History of modern life sciences History of the natural sciences Hydrodynamica en turbulentie Ice and climate Inl. in de bouw en ontwikkeling van sterren Internship nanomaterials Klassieke veldentheorie Klimaat, straling en thermodynamica Klimaatdynamica Klimaatverandering Kramers college Kwantum materie Cursus NS-NM??? NS-PP427M NS-154B NS-MO405M NS-310B NS-PP430M NS-MO407M NS-MO408M NS-NM432M NS-TP430M NS-PP431M NS-MO434M NS-109B NS-155B NS-262B NS-MO402M NS-MO401M NS-HP440M NS-251B NS-107B NS-273B NS-TP433M NS-TP529M NS-257B NS-TP428M NS-353B NS-361B NS-108B NS-PP432M NS-HP430M NS-HP428M NS-HP433M NS-HP401M NS-254B NS-MO427M NS-156B NS-NM515M NS-364B NS-255B NS-363B NS-193BP NS-TP451M NS-371B Contacptersoon ?? Peitzmann Tijm-Reijmer Roeckmann Vredenberg Snellings Broeke, van den Roelofs Dijkstra, M. Prokopec Snellings Wal, van de Westerveld Palm Snellings Delden, van Dijkstra, H. Dongen, van Zeijlmans van E. Capel, van & Imhof Gerritsen Morais Smith, de Laenen Dieks Vandoren Swart, de Dongen, van Capel &Gerritsen Snellings Dieks Dieks Theunissen Theunissen Berg, van de Oerlemans Ven, van de Dijkhuis Prokopec Holzinger Wal, van de Wal, van de Roij, van Morais Smith, de hoofdstuk 5 Kwantummechanica Making, analyzing and interpr.observat. Meten door het brein Modeling and simulation Moderne gecondenseerde materie NIKHEF Project NIOZ Marine Master Course Numerieke meth. voor fysici en astronomen Observationele en theoretische kosmologie Oceaan en klimaat Oceans and climate Onderzoek chemistry and physics Onderzoek grondsl. en geschiedenis Onderzoek particle physics Onderzoek theoretische natuurkunde Particle detection Particle physics Philosophy of science Photon fysics Physics of coastal systems Plasma physics Programming C++ Quantum field theory Relativistische en klassieke Mechanica Remote sensing Research climate physics Science and the public Science, the dilemma's of modernity I&II Seminarium geschiedenis en filosofie Simulation of ocean, atmosphere&climate Soft condensed matter Soft condensed matter theory Statistic field theory Statistical data analysis Statistische fysica String theory Strong interactions Student seminar theor. physics Subatomaire fysica Theoretische fysica colloquium Theory for technology Tipping points in the climate system Voortgezette kwantummechanica Voortgezette Mechanica Voortgezette statistische fysica NS-202B NS-MO502M NS-263B NS-TP432M NS-352B NS-PP429M NS-MO446M NS-256B NS-374B NS-153B NS-MO441M NS-NM511M NS-HP510M NS-PP510M NS-TP510M NS-PP428M NS-PP401M NS-HP402M NS-NM427M NS-MO426M NS-NM430M NS-PP433M NS-TP401M NS-106B NS-MO442M NS-MO510M NS-HP436M NS-HP438M NS-HP501M NS-MO501M NS-NM429M NS-TP453M NS-TP402M NS-PP434M NS-203B NS-TP526M NS-PP402M NS-TP501M NS-369B NS-TP502M NS-TP531M NS-MO409M NS-366B NS-350B NS-370B Straten, van der Tijm-Reijmer Erkelens Barkema Oosten,van Peitzmann Roelofs Hees, van Freire Heydt, von der Maas Dijkhuis Dieks Peitzmann Barkema, Peitzmann Snellings Dieks Dijkhuis Swart, de Goedheer Peitzmann Arutyunov Vandoren & Roelofs Houweling Delden, van Dorsman Jonker Dieks Roelofs Blaaderen, van Roij, van Duine Snellings Roij, van nieuwe docent Peitzmann Duine Snellings Morais Smith, de Schoot,van der Dijkstra, H. Arutyunov Blab Roij, van Hoofdstuk 6 6 BELANGRIJKE ADRESSEN Universiteit Utrecht Heidelberglaan 8, 3584 CS Utrecht. Postbus 80.125, 3508 TC Utrecht, (030) 253 3550 (algemene informatielijn). Natuur- en Sterrenkunde De bacheloropleiding Natuur- en Sterrenkunde maakt deel uit van de Undergraduate School (UGS) van de faculteit Bètawetenschappen. De zorg voor de inhoud en kwaliteit van de opleiding ligt bij de opleidingsdirecteur dr. A.M. Vredenberg. De zorg voor de bemensing en financiering van het onderwijs ligt bij de onderwijsdirecteur prof. G.T. Barkema. ♦ Onderwijsinstituut van de opleiding Natuur- en Sterrenkunde Minnaertgebouw, Leuvenlaan 4, Postbus 80.195, 3508 TD Utrecht. Onderwijscoördinator: mevr. P. Wilmes, (030) 253 3610/1046 ♦ Studiepunt Bètawetenschappen Geopend van maandag t/m vrijdag tussen 10.00 – 15.30 uur. Buijs Ballotgebouw, kamer 184b, Princetonplein 5, Postbus 80.195, 3508 TD Utrecht, (030) 253 5555. ♦ Studieadviseurs - Bachelor + algemeen - History and Philosophy of Science - Meteorology, Physical oceanography and Climate - Nanomaterials: chemistry and phisics - Particle Physics - Theoretical Physics mw.drs. J. van Dijk prof. L.T.G. Theunissen dr. G.J.H. Roelofs dr. A. Imhof prof. R.J.M. Snellings prof. C. de Morais Smith ♦ A-Eskwadraat Buys Ballotgebouw, kamer 2.61, (030) 253 4499. ♦ Studenten Overleg Natuur- en Sterrenkunde (SONS) Buys Ballotgebouw, kamer 7.73, (030) 253 4049. Elke dinsdag is er om 12.45 uur overleg in het Minnaertgebouw, kamer 133. Informatiebalie Studenten Service Geopend van maandag t/m vrijdag tussen 10.00-12.00 uur en 13.00–15.00 uur, (030) 253 7000. Informatie Beheer Groep Herman Gorterstraat 40, 3511 EW Utrecht, (050) 599 7755 of www.ib-groep.nl Hoofdstuk 6 Year Schedule 2012-2013 week 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Date Monday Aug. 20 Aug. 7 Sept. 3 Sept. 10 Sept. 17 Sept. 24 Oct. 1 Oct. 8 Oct. 15 Oct. 22 Oct. 29 Nov. 5 Nov. 12 Nov. 19 Nov. 26 Dec. 3 Dec. 10 Dec. 17 Dec. 24 Dec. 31 Jan. 7 2013 Jan. 14 Jan. 21 Jan. 38 Febr. 4 Febr. 11 Febr. 28 Febr. 25 March 4 March 11 March 18 March 25 April 1 April 8 April 15 April 22 April 29 May 6 May 13 May 20 May 27 June 3 June 10 June 17 June 24 July 1 July 8 July 15 July 22 July 29 Aug. 5 Aug. 12 Aug. 19 Aug. 26 Sept. 2 Mo Tue Wed Thu Retakes block 4 Introduction Fr ** Block 1 Exam week block 1 vkc Block 2 Ke Nwj Ke Retakes block 1 Exam week block 2 Block 3 Retakes block 2 Gvr Pa Exam week block 3 Kon Pink Block 4 Hem Exam week block 4 & retakes block 3 Retakes block 4 Introduction Date Friday Aug. 24 Aug. 31 Sept. 7 Sept. 14 Sept. 21 Sept. 28 Oct. 5 Oct. 12 Oct. 19 Oct. 26 Nov. 2 Nov. 9 Nov. 16 Nov. 23 Nov. 30 Dec. 7 Dec. 14 Dec. 21 Dec. 28 Jan. 4 2013 Jan. 11 Jan. 18 Jan. 25 Febr. 1 Febr. 8 Febr. 15 Febr. 22 March 1 March 8 March 15 March 22 March 29 April 5 April 12 April 19 April 26 May 3 May 10 May 17 May 24 May 31 June 7 June 14 June 21 June 28 July 5 July 12 July 19 July 26 Aug. 2 Aug. 9 Aug. 16 Aug. 23 Aug. 30 Sept. 6 Hoofdstuk 6 Legend: Introduction Sept. 5 - Sept. 7 ** Start classes: Thursday Sept. 8 Ke Nwj GVr Pa Kon 5 mei Hem Pink Holidays: Christmas New Year Good Friday Easter Queen's birthday Liberation Day Ascension Day Pentecost vkc December 25+26 January 1 March 29 March 31 and April 1 April 30 May 5 May 9+10 May 19+20 Voorlichting keuzecursussen 1e jaar Eerstejaars tutorgesprek A wk 37+38 Eerstejaars tutorgesprek B wk 2,3+4 Eerstejaars tutorgesprek C wk 18,19+20 Timeslots: Monday Morning 09.00-10.45 Aa Morning 11.00-12.45 Ab lunchtime from 12.45 till 13.15 hr Afternoon 13.15-15.00 Ca Afternoon 15.15-17.00 Ca Afternoon 17.15-19.00 C Tuesday Wednes. Thursd. Friday Ba Ab Ca Da Bb Aa Cb Db Cb Da Ba Db Cb Da Bb Db A D B X
© Copyright 2024