4

10/11/2014
10:56 PM
Page 2
CMYK
PAGE 1 THYMMAI.qxd
www.nongsain.com
Ka Editorial/Ki Shithi Sha U
Editor/Ki Artikyl...
VOL. 57 ISSUE 279 RNI REGD. 8713/63
Shoh u lok ïa ka lok ha Dongshken
Shillong, Risaw 11
Mynta ka sngi ha ka por lai baje mynstep uwei u
rangbah uba la tip kyrteng u Bah C. Dora na ka
shnong Dongshken, kaba don ha ki thaiñ jong ka
Pynursla East Khasi Hills District, ula shoh pynmynsaw ia la ka jong ka lok kaba la tip kyrteng ka
kong Biolin Ryntathiang.
Ha kaba iadei bad kane ka jingjia ka khubor ba
la ioh lum na ki pulit la iathuh ba katei ka longkmie
hadien ba kala shah shoh shah dat ha la u jong u lok
ka la mynsaw jur bad mar mar la pynkit ...Pule Sla 7
Kem ki pulit ïa ar ngut
ki snar khaïi drok
Shillong, Risaw 11
Ki pulit ka jylla mynta ka sngi kila ioh ban kem noh
ia arngut ki bar jylla kiba rah ia ki drok napoh ka kali
jong ki ka Auto-rickshaw. Ki pulit kila ioh kem ia
kitei ki ar ngut ha ka por lai baje janmiet napoh
Jhalupara, Shillong
Kitei ki ar ngut kiba la shah kem noh ha ki pulit
la tip kyrteng u Kumar Sunar ba 33 snem ka rta bad
u Rashid Ali ba 25 snem ka rta ha kaba ki pulit kila
ioh ruh ban kurup na ki ia 2.55 gram u drok na katei
ka kali kaba don ia u nombar ML-05K-2152 na
Jhalupara, Shillong.
Lap ki pulit ïa ka met iap u
rangbah, suba shah pynïap
Shillong, Risaw 11
Ki pulit ha ka 2 tarik mynta u bnai ki la lap ia kawei
ka metïap jong u rangbah na ka shnong Watregre kaba
hap ha Tikrikilla ha West Garo Hills bad la suba jur
ba u la shah pyniap.
Katkum ka khubor kaba la ioh lum na ki pulit la
ong ba katei ka metïap ka dei jong u rangbah uba la tip
kyrteng kum u Sukur Ali (24 snem). La suba jur ba ia
utei u rangbah la pyniap da ka kynhun ki riew runar ia
kiba ym lah ban ithuh dur khmat satia. ...Pule Sla 7
Yn pynlong seminar ka Lady
Keane ha ka 16 tarik
Shillong, Risaw 11
Ka Department of Biochemistry, jong ka Lady Keane
College, Shillong, ha ryngkat ka jingiasnohkti lang
bad ka Institutional Biotech Hub kan pynlong ia ka
prokram ba shi sngi halor ka phang "BIOL-2014," ha
kaba kan don ruh ka jingiakop ('seminar') hapdeng ki
college bapher bapher jong ka nongbah.
Kan don ruh ka jingiamir bad jingiatai(Panel
Discussion) halor ka phang "Medicinal Plants &
their various Uses" na ka bynta ki samla pule 'undergraduate' ha ka 16 tarik jong mynta u bnai ka ban
sdang naduh ka por 9.30 shiteng mynstep ha
'Seminar Hall' jong katei ka college. Yn ioh ruh ia ka
...Pule Sla 7
jingkren na u Dr. L. Kma, Asst.
Jingiathuhkhana/Request
Column bad ki wei
SHILLONG SNGI U BLEI 12 RISAW (OC TOBER) 2014
Ka HSPDP ka shaniah ha ka jingïalam u Bah Adelbert
REGISTERED ME/850/2012-2014
PAGES - 8
DOR `.3/-
Ba shah pynïap ha East Jaiñtia bad Bangalore
Ngi khlem pyrshah ban thung Mynta ka "Peaceful Protest"
ka KSU ha New Delhi
EM ïa ka Kong Grace: Pangniang
Shillong, Risaw 11
U Bah KP Pangniang, nongialam ka Parliamentary Party
(PP) ka HSPDP uba dei u
MLA/MDC na RambraiJyrngam constituency u la
pynpaw ia ka jingsngew lyngngoh halor ka jingmih ki
khubor ba ka seng HSPDP
ka pyrshah ia u CEM ba mynta U Bah KP Pangniang (ka diang) bad ka Kong Grace ha ka
...Pule Sla 7 por ba pynskhem ia u Sirdar ka Umniuh-Tmar (File)
namar ka
Bym thaw kyndon halor ka aiñ shongkha
Lashai yn rai ka Maitshaphrang
ba kular shimkhia ka Sorkar
Shillong, Risaw 11
Ka Maitshaphrang Movement
kan sa shim rai ha ka sngi
Nyngkong halor ka jingai
jubab jong ka Sorkar ha
kaba iadei bad ka jingpynslem ban thaw ia ki
kyndon ban pyntreikam ia
ka aiñ shongkha shongman
ba tip kum ka Meghalaya
Compulsory Registration
of Marriage Act, 2012.
Ha ka jingshisha, ka
Maitshaphrang Movement
ka la dep rai ban pynlong
jingiakhih da kaba shah
thngan khlem pud sngi
namar ka jingbym patiaw
jong ka Sorkar ban thaw
noh kloi ia ki kyndon na ka
bynta ban pyntreikam noh
ia ka aiñ shongkha shong-
man ha kane ka Jylla.
Haba iakren mynta ka
sngi bad u Bah Michael N
Syiem, Convener ka MaitShaphrang Movement, u la
iathuh ba na ka liang ka
Sorkar ka la phah jingthoh
sha ka seng bad pyntip ba
ka la shimkhia ha kaba
iadei bad ka jingthaw ia ki
...Pule Sla 7
kyndon ban
New Delhi Risaw 11
Ka Khasi Students Union (KSU) Delhi
Unit ka khot bad wer ia ki paid ka bri u
Hynniewtrep kiba pule, kiba trei ba ktah,
kiba shong ba sah ha nongbah Delhi ba
kin wan sha ka Peaceful Protest ka ban
long lashai ka sngi (12 tarik Risaw) ha ka
por 5 baje janmiet ha Jantar Mantar New
Delhi hajan Patel Chowk Metro Station
Gate No 4.
Kane ka jingialang ka long ban pynpaw
halor ka jingduh noh ki mynsiem ba lui
lui ha ka jingshah siat iap ha ki bor jong
ka sorkar Meghalaya hangtei ha East
Jaintia Hills district bad kumjuh ruh ka
jingshah pyniap u para samla Khasi ba
pule ha Bangalore.
Haba iakren bad u samla Simon
Kharsohtun, Working President ka KSU
Delhi Unit u la iathuh ba ka jingpynlong
ia ka jingialang lashai ka sngi ha
Parliamentary Street kaba dei ka jaka ba
ju pynlong ia ki jingialang ha kaban pynsngew sha ka sorkar India ia ka jingshah
thombor.
...Pule Sla 7
U la iathuh ba ha katei ka
Wan ïuh kjat u nongput bisli
ba pawnaw ka Ri India
Shillong, Risaw 11
U Naveen Kumar, u nongput bisli
ba pawnam bha ka Ri India, u la
wan ban pyni nam ia la ka jong ka
sap sha ki briew jong ka jylla
hynne ka sngi ha kawei ka
prokram kaba la long ha ka
Balang Presbyterian, Pohkseh.
Utei u nongput bisli, u dei ruh
ha kajuh ka por u nongthoh jingrwai ba tbit bha bad kumjuh u U Naveen Kumar uba dang put bisli ha Balang
nongrwai. U ju tem ...Pule Sla 7 Presbyterian Pohkseh (WJ)
Ki bor ka aiñ ki dei ban pynshitom Leh be-i-jot u runar ïa la ka bakha
ïa kiba pynïap briew: KJTMCA
ba duna ha ka bor pyrkhat
Shillong, Risaw 11
Na ka liang jong ka Khasi
Jaiñtia Tourist Maxi Cab
Association (KJTMCA)
Central Body (Sumo) ka
dap da ka mynsiem jong ka
jingsngewsih kaba khraw
halor ka jingshah pyniap
jong ki ar ngut ki riew
paidbah bad ki hynriew
ngut kiwei pat kiba la
mynsaw ha ka shnong
Mookhep East Jaiñtia
Hills District ha kaba la
kynnoh ba dei na ka jingshah siat pathar ka jong ki
ha ka kti jong ki pulit.
Ha kaba iadei bad kane
na ka liang jong u Bah M
Sungoh President ka
KJTMCA ula ong ba ka
seng ka pynrem jur ia kaba
kum kane ka jingjia, kat
haduh ba la duh noh ia ka
mynsiem briew ha kaba la
ñiew ia ka la kum ka mynsiem jong ki sim ki doh ki
mrad ki mreng sha khlaw.
"Halor kane ka bynta
na ka liang jong ka seng ka
kyntu jur ruh ia ki bor jong
ka aiñ kiba dei ban peit bad
bishar bniah ba dei ban
pynshitom ia kiba kum
kine ki jaidbynriew kiba
...Pule Sla 7
thrang ban
Da ka jaka saitjaiñ pynshna ka
NSS St. Anthony's ha Swer
Noh synniang u MDC ïa
ka skul ha Nongkwar
U Bah PT Sawkmie u dang plie ia ka Fete
Shillong, Risaw 11
U MDC ka Mawlai, u Bah P.T. Sawkmie, hynne ka
sngi u la plie ia ka 'Mini-Fete' kaba la pynlong da ka
Grace Care Academy School, Mawlai Nongkwar ha
ryngkat ka jingiadonlang jong ki nonghikai, ki kmie
ki kpa lem bad ki khynnah jong katei ka skul.
Ha katei ka sngi, u Bah Sawkmie, u la noh synñiang
ruh T. 50,000 hajar na ka bynta ki jingdonkam jong ka
skul. Katei ka 'fete' ba la pynlong da ka skul, ka long
kum shi bynta ban pynmih pisa ha kaba iadei bad ki
katto katne ki jingdonkam jong ka skul.
8
6
Pyniakhaid u Suarez ia ka
Uruguay pyrshah ia ka Saudi
Pynrem jur ka SRSDB ïa ki runar
& sngew lem ïa kito ba shah lute
Shillong, Risaw 11
Ka Synjuk Rangbah Shnong ka Dangar Balat (SRSDB)
ka la pynpaw ia ka jingsngewlem halor ka jingjia shah
lute jong ki para nongshong shnong ka thaiñ Phodkroh
ha ki 6 ngut ki nonglute kiba ym don shuh ia ka raiñ ka
rem bad kiba la iap ruh ha ka jingiatiplem.
Kum ban shu pynkynmaw ba kane ka jingjia shah
lute kala jia ha ka step phyrngap jong ka 6 tarik mynta
u bnai ha kaba kine ki nonglute kila shu knieh beit ia ki
pisa ki tyngka na ki nongshong kali bad ruh na u nongniah bad lute ruh ia jingdeng ksiar mobile ...Pule sla 7
Shillong, Risaw 11
Ka shnong Swer, Mawjrong
lehse ka dei kawei na ki
shnong kiba don pajih na ka
Nongbah Shillong bad ban
ioh ia ka jingkyrkhu lyngba
ka jingnoh synniang da ki
samla NSS Unit jong ka St.
Anthony's College hadien
ba ki la jied ia ka kum ka
'adopted village'.
Katei ka shnong Swer,
Shilliangwah, lyngba ka
jingnoh synñiang da ki
samla NSS jong katei ka
college ka la ...Pule Sla 7
Shillong, Risaw 11
Dang ha kine ki khyndiat
taïew ba lah dep, ki paidbah ki la ioh ban pule ia
kawei ka jingjia kaba la jia
ha Diengsier, Pynursla ha
kaba kawei ka khynnah
kaba dang 15 snem ka rta
ka la shah leh be-i-jot ha
uwei na ki bahaïing jong ka
uba na kajuh hi ka shnong.
Kum katei ka juh hi ka
jingjia, ka la jia pat sa ha ka
shnong Nongkdait kaba
don ha Bhoi Rymbong ha
kaba kawei ka khynnah
kaba don jingduna ha ka
bor pyrkhat pyrdaiñ kaba
dang 18 snem ka rta, ka la
ngat ha kaba kum katei
kajuh ka shrip ha uwei u
briew uba dei ruh shi
bakha bad ka.
Haba iakren bad u
nongthoh khubor mynta
ka sngi, ka kmie jong katei
ka khynnah ka la iathuh ba
katei ka la jia naduh 9-10
bnai mynshuwa ha kaba
uwei u briew uba la tip
kyrteng kum u Iustanphar
Kharkrang (22 snem ka
rta), uba na katei kajuh hi
ka shnong u la leh ia katei
ka kam sang ha ka por ba
katei ka khynnah ka dang
leit ban Saitjaiñ/tong um
sha wah. Ka la ong ba dei ha
ka por mynsngi ...Pule Sla 7
Da ki borti thep ñiut sam ka Municipal
sha ki longïing ha Lum Lyer
Shillong, Risaw 11
Kum shi bynta jong ka jingpyntreikam ia ka prokram
jong ka Solid Waste
Management Project kaba
hapoh ka North Eastern
Capital Cities Development
Investment
Programme
(NERCCDIP), hynne ka
sngi ka Shillong Municipal
Board ka la sam da ki borti
thep ñiut na ka bynta ban
pyllang ia ki ñiut sha ki
longïing ha ka shnong Lum U Bah Paul Lyngdoh MLA u dang sam ia ki borti theh
...Pule Sla 7 nuit sha ki nong shnong ka Lum Lyer Lower Mawprem.
Lyer, Lower
Ka 3rd Northeast Tourism Mart
ha nongbah Shillong
Shillong, Risaw 11
Ka nongbah Shillong jong ka Meghalaya ia kaba la ju
tip bad bna ruh kum ka "Scotland of the East", ka la
pynkhreh shaid shaid ban pynlong ia ka Northeast
Tourism Mart kaba lai ka ban sdang naduh ka 14 haduh
16 tarik mynta u bnai.
Ka jingthmu ba kongsan jong kane ka 'Tourism
Mart' ka long ban kyntiew ia ki phra tylli ki jylla kiba
don hapoh ka thaiñ shatei lam-mihngi jong ka Ri India.
"Kane ka Tourism Mart ka long ka jaka ban thaw ia
ka rynsan na ka bynta ki nongshong shnong jong ka
thaiñ shatei lam-mihngi ba kin ioh ka lad ban pynpaw
ia ka thain kum kawei na ki jaka jngohkai bad ruh ban
...Pule Sla 7
kyntiew ia ki mar ki mata ki jong ki sha
CMYK
54
Ngam ju khot kyrteng
ia u kurim jong nga...