KALAALLIT PEQQISSARTUT ILLUAT

Kalaallit peqqissartut
Illuannut tikilluarit
Kalaallit peqqissartut Illuat/
Det grønlandske Patienthjem
Omøgade 3
2100 København Ø.
Tlf. 3826 4600
Fax: 3826 4601
På dansk/qallunaatut:
side/qupp.
17-25
Imarisai
0.0: Sulisut oqarasuaataasa (telefonit) normui / Sumiiffiit allattorsimaffiat
1.0: Danmarkimut tikilluarit:
qupp.
3
2.0: Kalaallit peqqissartut illuat:
2.1: illup ilusaa
2.2: qarasaasiaqarneq/aqquteqanngitsumik attaveqaat
qupp.
qupp.
qupp.
3
3
3
3.0: Periarfissat Kalaallit peqqissartut Illuanni:
3.1: nerisaqarneq
3.2: eqqiaaneq
3.3: oqurutit puui tungerlu/allarutit
3.4: nakorsaat
3.5: peqqissartunik isumaginnittut
3.6: pædagog-it
3.7: inunnik isumaginninnermi siunnersorti
3.8: Rigshospitalip Kalaallit peqqissartut Illuatalu
akornanni angallassineq
3.9: napparsimavinnut uninneq
3.10: kaasarfimmiussarsisarneq/isumaginninnermi
aningaasaliissutit
3.11: aningaasanik isumaginniffik
3.12: ilaquttanit tikeraarneqartarneq
3.13: Danmarkimi qanigisanut tikeraarneq/pulaarneq
3.14: tikeraat unnuineranut akit
3.15: Kalaallit peqqissartut Illuata avataani najugaqarneq
3.16: kalaallit nunaannut angerlarallarneq
3.17: kalaallit nunaannut uterneq
3.18: maalaaruteqarnissamik periarfissat
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
3
3
3
4
4
4
4
4-5
qupp.
qupp.
5
5
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
5
5
5
5
6
6
6
6
6
4.0: Kalaallit peqqissartut Illuata siunertai:
qupp.
7
5.0: Tunngaviusumik najoqqutassat:
qupp.
8-9
6.0: Malittarisassat:
qupp.
10
7.0: Napparsimavissuarmi napparsimavinniluunniit allani makku
periarfissaapput:
7.1: oqalutsit kalaallit/pulaartartut
7.2: inunnik isumaginninnermik siunnersorti
7.3: kalaallit isersimaartarfiat
7.4: ini atuartitsivik
7.5: Rigshospital-imiit napparsimavinniillu allaniit angerlarneq
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
qupp.
11
11
11
11
11
11
8.0: Paasissutissatsialaat:
qupp.
12
9.0: Sumiiffiit oqarasuaatillu normui atugassatsialaat:
qupp.
13
10.0: Ikuallattoqalernermi ilitsersuut – qimaaffissat:
10.1: qimaaffissat
qupp.
14
2
1.0: Danmarkimut tikilluarit:
Quppersagaaraq paasissutissiissutinik imalik una aqqutigalugu Kalaallit peqqissartut Illuata
tikilluaqquaatit illillu napparsimasutut ilaqutaasutulluunniit Danmark-imiinninni periarfissatit
pisinnaatitaaffitillu pillugit paasissutissikkumallutit.
2.0: Kalaallit peqqissartut Illuat:
Kalaallit peqqissartut Illuat pujortaffissaanngitsoq ullukkut unnuakkullu sulisoqarluni
Peqqissutsimut Pitsaaliuinermullu Aqutsisoqarfimmut atavoq pingaarnerpaamillu
suliassaraa napparsimasut nalunaarutigineqartut ilaqutaasullu Kalaallit Nunaanneersut
uninnginneranni aammalu Danmarkimi napparsimmavimmeereernerisa kingorna
inissaqartinnissaat. Kalaallit peqqissartut Illuata aammattaaq najugaqartillutit
ajornartorsiutivit aaqqinniarneranni ikiuunnissani suliassaraa, katsorsartinninni
ajornartorsiutit akornutaalinnginniassammata. Soorunami neriorsuisinnaanngilagut ajornartorsiutit tamaasa aaqqissinnaallugit, kisianni siunnersorlutillu ilitsersorsinnaavatsigit.
2.1: Illup ilusaa:
Init:
Ineqateqarani init immikkut uffarfeqartut/perusuersartarfillit 53-iupput.
Inissiat:
Inissiat katillugit 4-at immikkut sinittarffillit, uffarfeqartut/perusuersartarfillit, igaffillit aammalu
isersimaartarfitallit inniminnigaapput najugaqartunut meeralinnut aammalu sivisuumik
peqqissartunut immikkoortinneqarnissamik pisarisaqartitsisunut.
Init ataatsimoorfiusinnaasut:
Ataatsimoorfiusut init periarfissaqarfiusut makkuupput: nerisarfik, isersimaartarfiit,
errorsisarfik, timigissartarfik, najugaqartut qiterititsiveqarfiat, pinnguartarfik, assassortarfik,
atuagaateqarfik, igaffeeqqat aammalu telefonboksi.
2.2: Qarasaasiaq aammalu qarasaasiaq imminut atassusiligaq (trådløst netværk):
Qarasaasiap atornissaanut periarfissaqarpoq najugaqartut Internet-ip aamma atornissanut
periarfissillugit. Aammalu periarfissaqarpoq Internet-imut isersinnaaneq qarasaasiaq
imminut atassusiligaq aqqutigalugu, tassa nammineq qarasaasiamik angallattakkamik
nassaraanni.
3.0: Kalaallit peqqissartut Illuanni sulisut allallu periarfissat makkuupput:
3.1: Nerisassat/nerisaqartitsineq:
Najugaqarnermi tamakkiisumik nerisaqartitsisoqarpoq (ullaakkut, ulloqeqqanut, unnukkullu).
Kalaalimerngit qallunaamernit assigiinngitsut allanngorartullu neqoroorutaapput. Kalaalimerngit qallunaat nunaata nerisassat tungaatigut pisortaqarfianit aalajangersimasunik
malittarisassaqarput tiguneraniit, uninngatinneqarneranut aammalu nerisassiarineqarneranut tunngatillugu. Taamaattumik kalaalimerngit nerisassiarineqarnerminni mamassusaanut sunniuteqarsinaavoq.
Peqqissartutut immikkut nerisaqarneq, immikkut nerisassiat aammalu inuussutissaqarluarnartunik akullit imigassat (energidrink) pisariaqartitsineq naappertorlugu neqoroorutaapput.
Kaffi/tii ullukkut unnukkullu pineqartuaannarsinnaapput aammattaaq unnukkut kaageqarluni
aamma/imaluunniit poorloqartarpoq.
3.2: Eqqiaaneq:
Init aammalu init ataatsimoorfiusut ulluinnarni eqqiarneqartarput – sapaatip akunnerata
naanerani init ataatsimoorfiusut kisimik eqqiarneqartarput.
Najugaqartut inigisartik torersuunissaa nammineq akisussaaffigaa, taamaasilluni
eqqiaasinnaaneq ajornannginniassammat.
3
3.3: Oqorutit/allarutillu:
Najugaqarneq sapaatip akunnera ataatsimik sivisunerussappat oqorutit pingasunngornerit
tamaasa taarserneqartarput, taavalu allarutit pingasunngornerit arfininngornerillu tamaasa.
Imaluunniit pisariaqartitsineq naapertorlugu katsorsartinneq il. il. ingerlaavartoq
aallaavigalugu taarserneqarsinnaapput.
3.4: Nakorsaat:
Kalaallit peqqissartut Illuat qitiusumik nakorsaatinik toqqorsiveqanngilaq, tamanna qallunaat
nunaanni nakorsaatinik innersuussinermi atuinermilu inatsit atuuttut naapertorlugit Kalaallit
peqqissartut Illuat inissisimanera peqqutaavoq.
Nakorsaataarniarfik aqqutigalugu nakorsaatinik tunniussisoqartarpoq najugaqartunut
ataasiakkaanut Rigshospital-imi/napparsimaviit allani/Kalaallit Nunaanni nakorsat
innersuussinerat naapertorlugu. Taamaattumik pingaaruteqarpoq illit nammineq nakorsaatit
minnerpaamik sapaatit akunnerit pingasut atugassarisatit nassarnissai aammalu
napparsimavimmit nakorsaatissanut allagartaq.
3.5: Peqqissartunik isumaginnittut:
Peqqissartunik isumaginnittut tassaapput peqqissaasut, peqqissaasut tullersortaat aamma
napparsimasunik ikiortit. Peqqissartunik isumaginnittut ima sullissillutik agguataarnikuupput,
peqqissartoq inummik aaliangersimasumik attaveqarluni. Taasuma soorlu ukuninnga
ikiuussinnaalluni paasissutissiisinnaallunilu:
nakorsartinnissaq/misissortinnissaq
najugaqarneq
nerisaqarneq
nakorsaatinik atugassanik paaqqinninneq
ikinik mattusiineq
inuttullu eqqiluisartinneq
Peqqissartunik isumaginnittut Rigshospital-imi napparsimmavinnilu allani sulisut suleqatigalugillu aaqqissueqatigisarpaat katsorsartinnerit ataqatigiissumik ingerlanissaa
anguniarlugu. Nappaatigisavit suunera naapertorlugu katsorsarneqarnerpit saniatigut
allatigut anniaateqalissagaluaruit aamma peqqissartunik isumaginnittut nakorsap
attaveqarfiginis-saanut ikiorsinnaavaatsit. Apeqqutissaqassaguit aamma nappaammut
tunngasuinnaanngit-sutigut qanoq ilisukkulluunniit peqqissartunik isumaginniffimmut
saaffiginnissinnaavutit.
3.6: Pædagog-it:
Kalallit peqqissartut Illuanni najugaqartut aliikkusersorneqarnerat susassaqartinnerallu
pingaarnerpaamik pædagog-init isumagineqartarpoq. Aamma taakku suliassat suulluunniit,
soorlu aningaaseriviliarnerit, pisiniarfiliarnerit angalaarnerillu isumagisarpaat.
Pisariaqartillugu piffissat killilimmik meeraaqqanik paarsineq aamma suliarisarpaat, kisianni
pædagogit aalajangersumik isumaqatigiissuteqarfigisariaqarput.
Malugiuk: Illu sapaatip akunneranut ataasiaannarluni angallannermut aningaasartuuteqartarpoq, tamannalu sapaatip akunnerata naanerani pigajuttarpoq, Angallannermut
aningaasartuutit allat najugaqartup nammineq akilissavai.
3.7: Inunnik isumaginninnermi siunnersorti:
Kalaallit peqqissartut Illuat inunnik isumaginnittumik sulisoqarpoq. Inunnik isumaginnittup
Danmark-imiinnerpit nalaani napparsimasutut ilaqutaasutulluunniit ikiorneqarnissanni
pissutsinik qulaajaassussinnaavaatit. Aningaasatigut inuuniarnikkullu ajornartorsiuteqassaguit inunnik isumaginninnermi siunnersorti saaffigisinnaavat. Inunnik isumaginninnermi
siunnersorti Kalaallit peqqissartut Illuanni ulluinnarni nal. 8.00 – 15.00/16.00 akornanni
attaveqarfigineqarsinnaavoq. Sapaatip akunneranut 1-2-luni ulloq naallugu Rigshospital4
imiittarpoq, napparsimasunik oqaloqateqarluni. Rigshospital-imi oqalutsit pulaartartullu
allaffeqatigivai isertarfiup pingaarnerup nalaani saaffiginnittarfiup eqqaani.
3.8: Rigshospital-ip Kalaallit peqqissartut Illuatalu akornanni angallassineq:
Kalaallit peqqissartut Illuat angallassisartunut napparsimasut Rigshospital-ip, Kalaallit
peqqissartut Illuata ornigassallu allat akornanni ulluinnarni angallanneqarnissaat pillugu
isumaqatigiissuteqarpoq. Taamatuttaaq Kastrup Lufthavn-imut aallariartuussinermi
angallanneq.
Bussit unereernerata kingorna taxat aammalu bussit pisortat ingerlataat atorlugit
angallanneq ingerlanneqartarpoq. Bussit aallartarfii/ingerlasarfii arlagarsiivimmi
nivinngapput.
3.9: Napparsimavinnut uninneq:
Napparsimavimmut unittussaatillutit ini kingusinnerpaamik nal. 10.00 qimareersimassavat,
najugaqartussamut tulliuttumut piareersareersimanissaa pissutigalugu.
Napparsimavimmut unittussaatillutit init Kalaallit peqqissartut Illuaniittoq
tigummiinnarsinaanngilat, piffimmi ataatsimi kisimi allanneqartussaagavit.
Pigisatit napparsimavimmut nassassanngikkukit Kalaallit peqqissartut Illuata pigisatit
inissikkallarsinaavai uteqqinnissappit tungaanut.
3.10: Kaasarfimmiussarsisarneq inuttullu atugarisat naapertorlugit aningaasaliisarneq:
Napparsimasut ilaqutaasulluunniit Danmark-imut tikinniariarlutik aningaasanik
kaasarfimmiussaligaanissartik imaaliallaannaq ilimagisinnaanngilaat. Kommunip
najugaqarfigisavit qinnuteqarnerup kingorna piumasarineqartut malillugit aningaasanik
kaasarfimmiussarsinissat inuttullu atugarisat naapertorlugit aningaasanik pisartagaqarsinnaanerit aalajangertarpaa. Utoqqalinersiuteqartuuguit, suliunnaarnersiuteqartuuguit
imaluunniit Danmark-imiitillutit qaammammusiaqartuuguit aningaasanik kaasarfimmiussinneqarsinnaanallu inuttut atugarisat naapertorlugit aningaasaliissutinik pisartagaqarsinnaanngilatit. Maaniinnerpit nalaani aningaasatigut ajornartorsiuteqalissagaluaruit,
Kalaallit peqqissartut Illuata inunnik isumaginninnermut siunnersortaa saaffigisinnaavat.
3.11: Kalaallit peqqissartut Illuanni aningaasanik isumaginniffik:
Kaasarfimmiussarsisarneq/inuttullu atugarisat naapertorlugit aningaasat Kommunip
najugaqarfigisavit qinnuteqarnerup kingorna piumasarineqartut malillugit aningaasat
akuersissutigisaat aningaasanngorlugit tiguneqarsinnaapput – aamma
aggortitsisoqarsinnaavoq.
3.12: Ilaquttanit tikeraarneqartarneq:
Ilisimassavat ilaquttavit Danmark-imukarsinnaanerannut Danmark-imiissinnaanerannilu
aningaasartuutit kommune-ninngaaniit akilerneqarnissaat ajornakusoortorujussuummat.
Taamaattumik napparsimaninni peqqissartinninniluunniit Kalaallit Nunaanniit ilaquttannit
tikeraarneqarnissannik pisariaqartitsiguit, Kalaallit peqqissartut Illuanni inunnik
isumaginninnermi siunnersorti oqaloqatigisinnaavat. Tamatuma piviusunngornissaa neriorsuutigisinnaanngilarput. Inunnilli isumaginninnermi siunnersortip periarfissanik
misissuussinnaavaatit.
3.13: Danmark-imi ilagisanut tikeraarneq/pulaarneq
Katsorsarneqarnissappit/misissugaritinnerpit utaqqinerani periarfissaqarputit Danmark-imi
ilagisannut tikeraarsinnaallutit/pulaarsinnaallutit. Tikeraarneq/pulaarneq ullut unnuallu
pingasut qaangerlugit peqanngissagunik aatsaat nerisassarsiutinik pissarsisinnaapput, init
Kalaallit peqqissartut Illuaniittoq qimassimagukku.
3.14: Tikeraat unnuinerannut akit:
Ilaquttat allallu tikeraat Kalaallit peqqissartut Illuanni unnuissallutik kissaateqartut,
nammineq akiliissapput - aatsaat inissaqarunik. Unnuinermut akit allagarsiivimmi
5
takuneqarsinnaapput.
3.15: Kalaallit peqqissartut Illuata avataani najugaqarneq:
Kalaallit peqqissartut Illuata avataani nammineq najugaqarniaruit imaluunniit allatut
aaqqissuussiniaruit Rigshospital-imi napparsimmavinniluunniit allani toqqaannartumik
misissortinnerpit peqqissarnerpilluunniit nalaani, Kalaallit peqqissartut Illuanni napparsimasunik aqutsisoqarfimmiit nerisassarsiuteqartinneqarsinnaavutit ullormut inersimasumut
100 kr. meeqqamullu 50 kr. Napparsimasut Kalaallit peqqissartut Illuanniittut ullut unnuallu
pingasut qaangerlugit peqanngissagunik aatsaat nerisassarsiutinik pissarsisinnaapput.
Nakorsaatinut aningaasartuutitit pisiavit allagartaat aammalu pisissutissatut allagartap
assilineri nassarlugit takutikkukkit aningaasartaat utertinneqarsinnaapput.
3.16: Kalaallit Nunaannut angerlarallarneq:
Katsorsartinneq sapaatit akunneri pingasunik imaluunniit qaangerlugu unikkallartinneqarpat
aammalu nakorsamik illersorneqarsinaappat Kalaallit Nunaannut angerlarallarsinnaanerit
periarfissaavoq.
3.17: Kalaallit Nunaannut uterneq:
Rigshospital-imi napparsimmavinniluunniit allani peqqissartinnerit naammassippat
angerlamullu utersinnaanngoruit, Kalaallit peqqissartut Illuanni napparsimasunik aqutsisoqarfiup aqqut siulleq angalanissanni inniminniissutissavaatsit. Ulloq aallarfissat
aaqqippat Kalaallit peqqissartut Illuanniit najukkanni napparsimavik nalunaarfigineqassaaq
tikinnissat pillugu ilaquttatit nalunaarfigineqarniassammata. Ullormi aallarfissanni Kastrupiliarnissanni Kalaallit peqqissartut Illuata ikiorsinnaavaatit pisattannillu uuttortitsereeruit
bilitsissat ilinnut tunniunneqassaaq. Toqqaannartumik Kalaallit Nunaannukaqqaarnak
ilaquttatit ilisarisimasatilluunniit tikeraaqqaarniarukkit bilitsissat Kalaallit peqqissartut
Illuanniit tigusinnaavat. Imaluunniit bilitsit Kalaallit peqqissartut Illuanniitissinnaavat
kingusinnerusukkullu aallarfissat inniminnerneqartillugu. Danmark-imiinnerilli nammineerlutit
akilissavat tamanna Kalaallit peqqissartut Illuata susassarinngimmagu.
3.18: Maalaaruteqarnissamik periarfissat:
Kalaallit peqqissartut Illuat Peqqissutsimut Pitsaaliuinermullu Aqutsisoqarfimmut atavoq.
Maalaarutit Kalaallit peqqissartut Illuanut tunngassuteqartut uunga nassiussinnaavatit:
Kalaallit peqqissartut Illuata pisortaanut imaluunniit Peqqissutsimut Pitsaaliuinermullu
Aqutsisoqarfik, Postbox 1001, 3900 Nuuk.
Kalaallit peqqissartut Illuat, email: [email protected]
Peqqissutsimut Pitsaaliuinermullu Aqutsisoqarfik, email: [email protected]
6
4.0: Kalaallit peqqissartut Illuata siunertai:
Kalaallit peqqissartut Illuat suliffeqafiuvoq Peqqissutsimut Pitsaaliuinermullu
Aqutsisoqarfimmut atavoq.
Kalaallit peqqissartut Illuat Nunatta innuttaanut angerlarsimaffiuvoq, nunatta
peqqinnisaqarfianiit misissortinnissamut aammalu/imaluunniit timikkut
katsorsartinnissamut Qallunaat Nunaanni napparsimavinnut
innersuunneqarsimasunut, illoqarfiit pingaarnersaatali iluani.
Ilaqutaasut Dr. Ingrids Hospital-imiit (Saanamiit) unittussaq Qallunaat Nunaannut
ingiaqatigissallugu innersuuneqarsimasut, nalinginnaasumik Kalaallit peqqissartut
Illuannut inissinneqartarput. Ilaqutaasut allat, unittussaq Qallunaat Nunaannut
ingiaqatigissallugu kissaateqartut, naatsorsuutigisariaqarpaat Qallunaat
Nunaanniinnertik namminneq akilissallugu, aammalu Kalaallit peqqissartut Illuata
avataanut inissinneqarnissartik.
Kalaallit peqqissartut Illuata Dronning Ingrids Hospital-i peqatigalugu unittussap
Nunatsinniit Nunatsinnullu kiffartuunnissaa akisussaaffigaat.
Kalaallit peqqisartut Illuat ineqarfiuvoq ullukkut unnukkullu peqqissaasunik
sulisoqartoq. Unnuakkullu peqqissaasut tullersortaanik, ikiortinillu sulisoqarluni.
Kalaallit peqqissartut Illuata najugalinnut pitsaassuseq kiffartuussinerlu
pitsaanerpaaq anguniassallugit pingaartitaraa.
Kalaallit peqqissartut Illuata akisussaaffigivaa peqqisartut nakorsiartut,
nakorsartereerlutillu naammassereersimasut maani Illumiinneranni paaqqutigissallugit isumagissallugillu.
Kalaallit peqqissartut Illuata, ineqartut avatangiisiisa pitsaasuunissaat,
suleqataaffigissavaa inummut paaseqatigiinnikkut ataqqeqatigiinnikkullu. Aamma
ineqartoq nakorsartinneranut najugaqarnerallu akisussaaqataaneranut
kaammattorneqassaaq.
Kalaallit peqqisartut Illuata akisussaaffigaa, peqqissariartut Kalaallit Nunaaninngaaneersut siunnersussallugit ilitsersussallugillu, aammalu suleqatigisanut
Kalaallit Nunaanniittunut Qallunaat Nunaanniittunullu napparsimasunik
suliaqarnermik siunnersuissalluni ilitsersuissallunilu.
7
5.0: Tunngaviusumik najoqqutassat:
Kalaallit Peqqissartut Illuanni tunngaviusumik najoqqutassat suliarineqarneranni makku
kissaataasimapput:
Pingaartitanik sulineq, malittarisassat aaliangersimasumillu pisarnerit siulliunnagit.
Isummat Kalaallit peqqissartut Illuata aalajangiussai ersittuussapput.
Ulluinnarni ataatsimut naleraqarneq.
Najugaqartunut, sulisunut suleqatigisallu akornanni attaveqatigiinneq
eqeersimaartoq.
Tunngaviusumik najoqqutaq ulluinnarni annertuunik annikitsunillu aaliangiinerni
tungaviussaaq imaluunniit allatut oqaatigalugu: tunngaviusumik najoqqutap oqaatigai
pingaartitat isummallu, ulluinnarni aqutsisussat.
Tunngaviusumik najoqqutassat pinngorput najugaqartut, sulisut suleqatigisallu kalaallit
qallunaallu peqqinnissarqarfii peqatigalugit.
Anguniakkat:
Kalaallit Peqqissartut Illuat Kalaallit Nunaanni peqqinnissaqarfimmut atavoq,
tamatigut sullissinermik pitsaasumik pilersuisuulluni.
Kalaallit Peqqissartut Illuat najugaqartut pisariaqartitaannik toqqissisimaffiussaaq
aammalu kalaallit kulturiat aallaavigalugu ilisarnartuulluni.
Suliassat:
Kalaallit Peqqissartut Illuata suliassaraa Kalaallit Nunaanni najugaqartut Danmark-imi
peqqissarneranni sullissineq:
Kalaallit Peqqissartut Illuat Danmarkimut napparsimavinnut nakorsiartunut
angallassisunullu utaqqiisaagallartumik angerlarsimaffiuvoq.
Kalaallit Peqqissartut Illuata qulakkiissavaa suliaritissimasut ulluinnarlugulu
nakorsiartartut nakkutiginissaat isumassornissaallu.Kalaallit Peqqissartut Illuata
qulakkiissavaa napparsimasut ataasiakkaat Danmark-imi Kalaallillu Nunaanni
ataqatigiissaakkamik nakorsarneqartarnissaat.
Tunngaviusumik najoqqutassat:
Tunngaviusumik najoqqutassat ataatsimut najoqqutaapput, Kalaallit Peqqissartut Illuata
suliassaanut tunngaviliisut. Taakku oqaatigaat qanoq anguniakkagut
naammassiniarsinnaagigut imaluunniit Kalaallit peqqissartut Illuata pitsaasumik
ingerlannissaaanut aqqutissiuisut.
Tunngaviusumik najoqqutassat tallimanik immikkoortortaqarpoq:
Ataqqinninneq akisussaassuseqarneq
Toqqissisimaneq
Suleqatigiinneq
Ilinniagaqarsimanermut tunngasoq
Kultur-i
Ataqqinninneq akisussaasuseqarnerlu isumaqarput:
Sulisut najugaqartup atugarisaanut akuersaartumik isiginneriaaseqassapput.
Najugaqartut uninnganerminnut katsorsartinnerminnullu akisussaaqqataapput.
Najugaqartut sulisullu akornanni ataqqeqatigiinneqassaaq
Sulisut suliaminnut tunniusimasuussapput.
Sulisut sulinermut atugarisartik sunniuteqaqataaffigissavaat.
8
Toqqissisimaneq isumaqarpoq:
Kalaallit Peqqissartut Illuat najugaqartunut toqqissisimanartuussooq.
Sulisut inussiarnersuussapput qanilaarlutik kiinneraarlutillu.
Najugaqartut kalaallisut oqalunnissaminnut periafissaqassapput aamma kalaallisut
paasissutissanik pinissaminnut.
Sulisut najugaqartunut attaveqartuassapput.
Sulisut Kalaallit peqqissartut Illuat toqqissisimanartutut suliffittut isigissagaat.
Suleqatigiinneq isumaqarpoq:
Najugaqartut sulisullu akornanni ajunngitsumik sunniivigeqatigiinneqassaaq.
Akimut suleqatigiilluarneq isigineqassasoq pingaaruteqarluartutut.
Kalaallit qallunaallu peqqinnissaqarfiisa akornanni ajunnginnerpaamik
suleqatigiinneqassaaq.
Sulisut Kalaallit Nunaanni peqqinnisaqarfiup suleriaasianik ilisimagaqarluassapput.
Ilinniagaqarsimanermut tunngasoq isumaqarpoq:
Sulisut najugaqartup nappaataa tunngavigalugu naleqquttumik pissusilersussaaq.
Najugaqartunik ilitsersuineq/siunnersuineq atugaat aallaavigalugit pingaarutilittut
inissisimatinneqassaaq.
Kalaallit peqqissartut Illuanni peqqissaasut suliassaat suunersut
aalajangersarnikuupput.
Sulisut atorfeqartillutik suliaminnut atatillugu aammalu inuttut ineriartornissamut
periarfissaqartinneqartassapput.
Suleqatigiit oqaloqatigiittarnerat suliat tunngavigalugit siunnerfilimmik
ingerlanneqartassaaq
Kultur-i isumaqarpoq:
Kultur-it assigiinngitsut ataqqeqatigiinnermi, pingaartumik kalaallit qallunaallu
akornanni, tunngavilersuisuupput.
Najugaqartut kalaallit nerisassaataanik sapinngisamik neqeroorfigineqartassapput.
Najugaqartut sammisanut tulluarsinnaasunut neqeroorfigineqartassapput.
Sulisut kalaallit kultur-iat annertuumik ilisimasaqarfigissavaat.
9
6.0: Malittarisassat:
Inuit amerlasuut assigiinngitsunik ukiullit ataatsimut sivikitsumik sivisuumilluunniit
najugaqatigiissappata, pisariaqarpoq assigiimmik malittarisassaqartinneqarnissaat,
taamaasilluni najugaqartut tamarmik ataqqeqatigiillutik peqatigiillutik pitsaasumik
toqqissisimanartumillu najugaqassammata.
Oqaluuteriaaseq/
kiinnerneq:
Inuit akunnerminni ajunngitsumik ataqqinnillutumillu
inoqamminnut oqaluutttarnissaat/kiinnertarnissaat
naatsorsuutigineqarpoq.
Pissusilersorneq:
Persutaaneq angutaaserneq akuerineqarsinnaanngilaq.
Eqqiluisaarneq/
asanneq:
Asalluartarit tunillaassuinnginnissaq anguniarlugu.
Tipigissaatit/
tipigissut:
Inuit sapigallit aammalu najugaqartut allat eqqarsaatigalugit
tipigissaatit/tipigissut atorneqarnissaat killilimmik kissaatiginarpoq,
katsorsartinnerup ilagisaanik sapigallit sakkortunerusumik
malussartarnerat naamarsaatsikkut peqqutaalluni.
Qitserarneq:
Qitserarneq tassaavoq tunillaassuussinnaasup pilerfia –
taamaattumik eqqaavinnut, asaffinnut illullu silataanut qitserarneq
inerteqqutaavoq. Kakkissarfik qitserarfigiuk.
Torersaaneq:
Illumi najugaqartut iniminni, inersuup nerisarfiullu aammalu inini
ataatsimoorfiusuni qimalernerisigut pisussaapput atortorisat
torersaasassallutik.
Nipiliorneq:
Nalinginnaasumik nipiliortoqassanngilaq. Nal. 22.00 kingorna
nipiliortoqassanngilaq.
Imigassat/
ikiaroorneq:
Imigassartorneq ikiaroornerlu inerteqqutaavoq.
Unioqqutitsineq anisitaanermik kinguneqarsinnaavoq.
Pujortarneq:
Illup iluani pujortarneq inertequtaavoq. Silami kisimi
pujortartoqarsinnaavoq.
Naneruutit:
Inini naneruutinik ikumatitsineq inerteqqutaalluinnarpoq,
ikuallattoorsinnaaneq pissutigalugu.
Aningaasanoorneq:
Pinnguaatit suulluunniit atorlugit aningaasanoorneq
inertequtaalluinnarpoq.
Uumasut:
Uumasuuteqarneq inerteqqutaavoq.
Elevatori:
Elevatori pinnguarineqassanngilluinnarpoq.
Pulaartut:
Pulaartut kingusinnerpaamik nal. 23.00 anisimassapput.
10
7.0: Napparsimmavissuarmi napparsimmavinniluunniit allani makku periarfissaapput:
Napparsimasutut:
Rigshospital-imi napparsimmavinniluunniit allani uninngaguit, immikkoortortamiit nerisatit
nakorsaatitillu isumagineqassapput.
Ilaquttatut uninngaqataasutut:
Rigshospital-imi peqqissutut angalaqataallutit uninngaqataaguit Kalaallit peqqissartut
Illuanniit pulaartartunit nerisassat allagartaannik tunineqassaatit sulisut aqqutigalugit
nerisassannik inniminniissagavit. Immikkoortumi 5053-imi 5054-imiluunniit peqqissaanermi
nakkutilliisut aqqutigalugit nerinissamut allagartaqanngikkaluarluni inniminniisoqarsinnaavoq. Napparsimmavinni allani immikkoortumiit nerisassinneqarsinnaavutit.
Ajornartuussaguit Kalaallit peqqissartut Illuat Østerbro-imiittoq attaveqarfigissavat.
7.1: Oqalutsit kalaallit/pulaartartut:
Napparsimmavimmiitillutit misissortiinnarlutilluunniit
oqalutseqarnissannik/pulaartoqarnissannik pisariaqartitsiguit Kalaallit peqqissartut Illuat
Rigshospital-imi oqalutsinik kalaallinik/pulaartunik sulisoqarpoq immikkoortortap
aggeqqusassaanik. Oqalutsit allaffiat immikkoortoq 4102-mi isertarfiup pingaarnerup nalaani
saaffiginnittarfiup eqqaaniippoq. Aamma illit nammineerlutit saaffiginnissinnaavutit
oqarasuaatikkut immikkoortoq 4068 aqqutigalugu.
7.2: Inunnik isumaginninnermi siunnersorti:
Inunnik isumaginninnermi siunnersorti sapaatip akunneranut 1-2-luni ulloq naallugu
Rigshospital-imiittarpoq, napparsimasunik oqaloqateqarluni. Rigshospital-imi oqalutsit
pulaartartullu allaffeqatigivai isertarfiup pingaarnerup nalaani saaffiginnittarfiup eqqaani.
7.3: Kalaallit isersimaartarfiat:
Rigshospital-imi napparsimasunut immikkut ineqarpoq aamma ilaqutaasunut Kalaallit
Nunaanneersunut naapittarfittut eqqissisimaartarfittullu naatsorsuunneqartumik. Tassani
napparsimasut killeqartumik kaffisorlutillu tiitorsinnaapput. Ini kalaallit isersimaartarfiat
isertarfiup pingaarnerup nalaani saaffiginnittarfiup eqqaaniippoq, kalaallit oqalutsit allaffiata
tulliani.
7.4: Ini atuartitsivik:
Kalaallit oqaasii atorlugit atuartitsineq Kalaallit Nunaanni atuartitseriaaseq naapertorlugu
neqoroorutaasarpoq ataasinngornermiit tallimanngorneq ilanngullugu nal. 08.00-12.00
meeqqanut inuusuttunullu 6-18 ukiullinnut.
Atuartitsineq ingerlanneqartarpoq ini atuartitsivimmi, kalaallit isersimaartarfiat, isertarfiup
pingaarnerup nalaani saaffiginnittarfiup eqqaani. Ilinniartitsisoq oqarasuaat 3545 4954,
mobil 2560 1040 sianerfigalugu attavigineqarsinnaavoq.
7.5: Rigshospital-imiit napparsimmavinniillu allaniit angerlarneq:
Rigshospital-imiit napparsimmavinniillu allaniit suliaritereeruit Kalaallit peqqissartut Illuanni
Kalaallit Nunaannut aallartinnak najugaqarallarnissannik neqeroorfigineqassaatit.
Napparsimaviup sulisuisa Kalaallit peqqissartut Illuat suleqatigalugu Kalaallit peqqissartut
Illuannukaanneqarnissat isumagissavaat. Kalaallit peqqissartut Illuanniissanngikkuit
tamanna illit nammineq isumagissavat. Kalaallit peqqissartut Illuata, nammineq allani
najugaqarnissat aalajangiussimagakku, ineqarninni aningaasartuutissatit akilersinnaanngilai. Suliaritereeraluarlutit suli nakkutigineqarallassaguit nerisassarsiuteqartinneqarsinnaavutit. Tamanna Kalaallit peqqissartut Illuata avataani najugaqartarneq pillugu (3.15)
allaaserisami takujuk.
Katsorsarneqarnerit naammassineqavippat aallarnissallu kissaatigigukku, Kalaallit
peqqissartut Illuanni napparsimasunik aqutsisoqarfiup angalanissat isumagissavaa.
11
8.0: Paasissutissatsialaat:
Aningaaserivik:
AKILIUT atorlugu ajornaquteqanngitsumik DANSKE BANK-ip tigusisarfiini, tigusisinnaavutit.
APPA pigigukku tigusineq 50 kr.-neqarpoq. Rigshospitalimi pulaartartut Kalaallit
peqqissartut Illuannilu pædagogit aningaasanik aallerniaruit tigusiniaruilluunniit ikiorsinnaavaatsit.
Takusassarsiorluni angalaarussineq:
Sapaatit tamaasa Kalaallit peqqissartut Illuanniittut uninngasullu peqataaffigisinnaasaannik
Kalaallit peqqissartut Illuanni pædagogit angalaarussisarput. Napparsimmavimmi uninngaguit immikkoortumi uninngaffinni peqqissaasoq apereqqaassavat peqataanissamut
akuerisimaneraatit. Taava oqalutsi/pulaartartoq ilisimatissavat.
Naalagiarneq:
Qaammammut ataasiarluni marloriarluniluunniit Helligåndskirke-nimi kalaallisut
naalagiartoqartarpoq. Naalagiareernerup kingorna Kalaallit Illuutaanni Løvstræde-miittumi
kaffisoqatigiittoqaratarsinnaavoq.
Kalaallit peqqissartut Illuanni najugaqartut pædagoginit uninngasullu pulaartartunit
angallanneqarnissaat isumagineqartarpoq.
Palasi:
Kalaallit palasiat sap.ak. marluk miss. allortarlugit Kalaallit peqqissartut Illuanni
Rigshospital-imilu soqutiginnittunut sivisunngikkaluartumik kaffisuunnertalimmik
naalagiartitsisarpoq. Rigshospital-imi pulaartartut Kalaallit peqqissartut Illuannilu pædagogit
palasip aggernissaanik nalunaarfigineqartarput. Kisimiillutit palasimik oqaloqateqarusussaguit sulisut nalunaarfigiinnarukkit oqaloqatiginninnissat isumagissavaat
12
9.0: Sumiiffiit oqarasuaatillu normui atugassatsialaat:
Rigshospitalet
Blegdamsvej 9
2100 København Ø.
Tlf. 3545 3545
Tlf. 3283 3800
Kalaallit Illuutaat/
Det grønlandske Hus
Løvstræde 6
1007 København K
Tlf. 3391 1212
Rigshospitalets Patienthotel
Blegdamsvej 9
2100 København Ø
Tlf. 3543 2828
Kræftens Bekæmpelse
Strandboulevarden 49
2100 København Ø.
Tlf. 3525 7700
Herlev Hospital
Herlev Ringvej 75
2730 Herlev
Tlf. 4488 4488
DayCatch Arctic Shop
Strandgade 106
1401 København K
Telefon: 3295 0942
Mobil: 4017 9256
Bispebjerg Hospital
Bispebjerg Bakke 23
2200 København NV
Tlf. 3531 3531
Gentofte Hospital
Niels Andersens Vej 65
2900 Hellerup
Tlf. 3977 3977
Glostrup Hospital
Nordre Ringvej 57
2600 Glostrup
Tlf. 3863 3863
Hvidovre Hospital
Kettygårds Allé 30
2650 Hvidovre
Tlf. 3632 3632
Øjenlægernes Hus
Store Kannikestræde 16
1169 København K
Tlf. 3341 0420
Fysiurgisk Hospital
Havnevej 25
3100 Hornbæk
Tlf. 3545 3545
Namminersorlutik Oqartussat/
Grønlands Selvstyre
Grønlands Repræsentation
Strandgade 91
1016 København K.
13
10.0: Ikuallattoqalernermi ilitsersuut.
1: Ininni / inissianni / isersimaartarfimmi ikuallattoqalerpat, namminerlu
qamissinnaanngikkukku, piaarnerpaamik init / inissiat / isersimaartarfik
qimaguk matulu matullugu.
2: Ikuallalernermi kalerrisaarut nammineq aallartinngippat kipparissoq
toortagaq aappaluttoq tooruk. Taakku matup majuartarfinnut anisarfiup
killingani inissisimapput.
3: Matut majuartarfinnut anisarfiit qimaaffissat qulaat, qorsumik
qaamasulimmik qulleeraqarput. Majuartarfiit qimaaffissat gang-it isuini
inissisimapput.
4: Elevator-i ikuallattoqalernermi ATOQQUSAANNGILAQ. Majuartarfiit
arlaat aqqutigalugit inimut allermiittumut saaffiginnittarfimmukarit tassani
qanoq pinissannut ilitsersorneqassaatit.
5: Katersuuffissaq: Silami aneersuartarfik.
6: Ikuallattoqalerpat imaluunniit pujortoqalerpat inini / inissiani /
isersimaartarfinnilu nammineerlutik allartittartunik qatseruteqarpoq.
Taamaattumik inini / inissiani pujortarneq naneruutinillu ikumatitsineq
inerteqqutaalluinnarpoq. Aamma ikuallattoornissamut kalerrisaarutit inini
tamaniittut assernissaat inerteqqutaalluinnarpoq, ikuallattoqarnissamut
isumannaallisaaneq pissutigalugu.
14