1. No category

NAMMINERSORLUTIK OQARTUSSAT
AATSITASSANUT IKUMMATISSANULLU AQUTSISOQARFIK
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma
ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Ingerlatat nassuiarneqarnerat
Aggusti 2015
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Atuagaaraq
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq –
ingerlatat nassuiarneqarnerat
Suliarinera 1. juuli 2015
Saqqaani assilisaq:
GEUS 2012-imi asimi suliaqartoq; Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik
Namminersorlutik Oqartussat
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik
[email protected]
Imaneq 1A, 201
Postboks 930
DK-3900 Nuuk
Kalaallit Nunaat
Tlf. +299 34 68 00
Fax +299 32 43 02
2
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Imarisai
Aallaqqaasiut ..................................................................................................................................................... 4
Akuersissutinut qinnuteqaatigineqartunut aamma ingerlatsiviusunut nunap assinga (aggusti 2015) ............... 5
2015-imi aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatanut takussutissiaq ............................................................ 6
Qaasuitsup Kommunia .................................................................................................................................. 7
Qeqqata Kommunia ....................................................................................................................................... 9
Kommuneqarfik Sermersooq....................................................................................................................... 11
Kommune Kujalleq ..................................................................................................................................... 13
Kommunit aggornerisa avataanni (Tunup avannaa) .................................................................................... 15
Ikummatissiassanik misissuinermi ingerlatat .............................................................................................. 17
Asimi ingerlataqarnerit suussusaat .................................................................................................................. 24
Annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit ......................................................................................... 26
Attaveqarfissanut paasissutissat ...................................................................................................................... 28
3
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Aallaqqaasiut
Aatsitassarsiorluni suliaqartut ukiuni makkunani ataatsimut isigalugu nunarsuarmi
aningaasaqarnikkut ingerlanerliornermit sunnersimaneqarput. Tamanna ingerlatseqatigiiffiit nunami
aatsitassarsiorluni misissuinerup aamma sinerissap avataani ikummatissiassarsiorluni misissuinerup
iluanni aningaasalersuisussanik nassaarniarnissamut periarfissaannut sunniivoq. Taamaakkaluartoq
Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni misissuinissamut suli soqutiginnittoqarpoq, taamaattumik
ingerlatseqatigiiffiit arlallit 2015-imi aasap ingerlanerani asimi suliaqartut takussaassallutik.
Sinerissap avataani ikummatissiassarsiorluni misissuinermut tunngatillugu 2015-imi Kalaallit
Nunaanni Tunup avannaani ingerlatassaq ataasiinnaq pilersaarutaavoq.
Aatsitassarsiorluni
ingerlatarpassuarnut
Kalaallit
Nunaanni
piffissap
ingerlanerani
ingerlanneqartunut
nangissutigalugu,
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfiup
aammaloorluni atuagaaraq saqqummersissallugu aalajangerpoq, tassani aatsitassarsiorluni
misissuinermi suliassat annertunerusut aammalu ingerlatat asimi suliaqarfiusussami – aasaanerata
ingerlaneraniigajuttumi - ingerlanneqartussatut pilersaarutigineqartut, nassuiarneqarlutik.
Atuagaaraq siulleq 2010-imi saqqummerpoq, taamaalillunilu 2015-imi atuagaaraq Kalaallit
Nunaanni aatsitassarsiorluni misissuineq pillugu atuagaaqqat saqqummersinneqartut arfinilissaraat.
Asimi suliaqarfiusussat ataasiakkaat tamaasa sioqqullugit atuagaaqqamik Kalaallit Nunaanni
aatsitassarsiorluni misissuineq pillugu nassuiaasunik suliaqartoqartarnerata ingerlaannarnissaa
siunertaavoq.
Atuagaaqqami matumani paasissutissat 2015-imi asimi suliaqarfiusussami ingerlatseqatigiiffiit
misissuinermik suliaqartut suliaqarnermi pisussanut pilersaarutaat aallaavigineqarput. Aatsitassanut
Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup paasissutissat taakkua nalinginnaasumik maajip qaammataata
ingerlanerani tigusarpai. Ingerlatseqatigiiffinnit paasissutissat taakkua aallaavigalugit, Aatsitassanut
Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik aalajangerpoq, aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatassatut
pilersaarutigineqartut tamaasa, asimi suliaqarfiusussami pisussanngortumi ingerlanneqartussat,
allaaseralugit atuagaaraq manna suliariniarlugu, taamaalilluni aamma soqutiginnittut avataaneersut
ingerlatassani paasinninnissamut periarfissinneqassallutik.
Atuagaaraq oqartussanut attuumassuteqartunut, ilanngullugit Kalaallit Nunaanni kommunit,
nassiunneqassaaq, aammalu pingaartumik upernarneraniit aallartittumik septembarip/oktobarip
qaammatai tikillugit ingerlanneqartussat nassuiarneqassallutik.
Ingerlatseqatigiiffiit Kalaallit Nunaanni aasaanerani ingerlataat pillugit paasissutissarpassuit aamma
ingerlatseqatigiiffiit nittartagai alakkarlugit pissarsiarineqarsinnaapput. Ingerlatseqatigiiffiit aqqinut
aamma e-mailiinut allattuiffik Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup nittartagaani
www.govmin.gl aamma atuagaaqqami matumani qupperneq kingullermi nassaarineqarsinnaavoq.
Allakkiami matumani asimi ingerlatassat annertunerusut aamma akunnattumik angissusillit kisimik
paasissutissiissutigineqarput. Taamaattumik ingerlatanik minnerusunik imaluunniit ingerlatanik
atuagaaqqap
saqqummersinneqareernerata
kingorna
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfimmut paasissutissiissutigineqarsimasunik, taamaattumillu ilanngunneqarsimasunik,
ingerlasoqarsimasinnaavoq. Ingerlatat akuersissuteqarfigineqarsimannginnerat imaluunniit silami
pissutsit pissutaallutik ingerlanneqanngiinnarsimasut, taaneqarsimasinnaapput.
Atuarluarisi.
4
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Akuersissutinut qinnuteqaatigineqartunut aamma ingerlatsiviusunut nunap
assinga (aggusti 2015)
5
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
2015-imi aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatanut takussutissiaq
Quppernerni tulliuttuni aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatat anginerusut, kommunip
killeqarfii malillugit agguarlugit sukumiisumik nunap assitalerlugit, erseqqinnerusumik
nassuiarneqarput. Silamut tunngasut allallu asimi ingerlatassatut pilersaarutigineqareersut
allannguuteqarnerinik malitseqarsinnaapput, taamaattumillu ingerlatassat nassuiarneqartut
aasaanerata ingerlanerani allanngorsinnaapput. Paasissutissanik annertunerusunik, soorlu
sukumiinerusunik
nunap assinginik najoqqutassanik
aamma
asimi
suliaqarnermut
piffissalersuinernut assigisaannillu, pissarsiniarnissamut Aatsitassanut Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfik ikiuussinnaavoq.
Asimi suliaqarfiusup ingerlanerani asimi ingerlatassat qanoq ittut ingerlatseqatigiiffinnit
ingerlanneqartarnersut pitsaanerusumik nassuiarniarlugu, atuagaaraq aamma sinerissap avataani
ikummatissiassanik misissuinerup aamma nunami asimi ingerlatat nassuiarneqarnerannik
atuagaaraq imaqarpoq. Tamatuma saniatigut immikkoortoq naatsoq, aatsitassarsiorluni
misissuinermut maleruagassanut pingaarnernut tunngassuteqartoq ilanngunneqarpoq. Maleruagassat
sukumiinerusut pillugit apeqqutissaqartoqarpat, taakkua Aatsitassanut Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfimmut saaffiginnilluni pissarsiarineqarsinnaapput.
Kiisalu atuagaaqqap naggataani annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutinut maleruagassat
aamma killiffik nassuiarneqarput.
6
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Qaasuitsup Kommunia
Nunap assinga Qaasuitsup Kommuniani aatsitassarsiorluni ingerlatanik takutitsisoq.
Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu
tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut
takutinneqarlutik.
7
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Qaasuitsup Kommuniani aatsitassarsiorluni ingerlatat amerlasuut Uummannap aamma
Qeqertarsuup Tunuata eqqaanni katersuussimapput, kisianni aamma sumiiffik Qaanaap
kujataaniittoq aamma avannaaniittoq ukiuni kingulliunerusuni soqutigineqariartortoq
misigineqarpoq. Matuma kinguliani suliassat 2015-imi asimi suliaqarfiusussami Qaasuitsup
Kommuniani annertunerpaamik ingerlataqarfiusussat allattorneqarput.
Qaanaap eqqaani ingerlatat
Bluejay Mining Limited, Qaanaap kujataani ilmenit-sand-eqarfimmi aatsitassarsiorluni misissuisoq,
aggustip qaammataani tulleriissaartumik periaaseqarluni misissugassanik tigusisarnermik
suliaqarnissamik pilersaaruteqarpoq.
Maarmorilimmi aqerlusiorfiup/zinkisiorfiup ammaqqinneqarnissaa
Black Angel Mining A/S aamma FBC Mining Limited Qaasuitsup Kommuniani Maarmorilimmi
aqerlusiorfitoqqap-zinkisiorfitoqqap
(Inngili
Qernertoq)
ammaqqinneqarnissaa
pillugu
suleqatigiipput. Piiaanissaq pilersaarutigineqartoq pingaartumik aqerlumut, zinkimut aamma
siilvimut sammitinneqarpoq.
2015-mi suliaqarfiusussaq 2016-imi qillerinernik suliaqarnissamut piareersarnermut atorneqassaaq.
Nutaanik qillerinernik ingerlatsinissamut periarfissat nalilersorniarlugit, aammalu silaannaap
pitsaassusaa aamma takanani sikoqarneranut tunngasut nalilersorniarlugit, aatsitassarsiorfiup
takusarneqarnissaa
pilersaarutigineqarpoq.
Aamma
maskiinatoqqat
atortutoqqallu
atoqqinneqarnissaannut periarfissaqarnersoq, aammalu aatsitassarsiorfiup ammaqqinneqarnerani
taarsersuinissamut suut pisariaqartinneqarnersut, nalilersuisoqassamaarpoq.
Tamatuma saniatigut sumiiffimmi nunap sannaanut pitsaanerusumik paasisimasaqalernissamut
ujarassiornikkut nunap assiliortoqarniarpoq aammalu misissugassanik tigusisoqarniarluni.
Ingerlatassat
juulimiit
septembarip
qaammataata
tungaanut
ingerlanneqartussaasut
nalunaarutigineqarpoq.
Qeqertarsuup Tunuani aamarsuarsiorluni misissuineq
Pinnacle Nominees Pty. Ltd. Uummannap kujataani aamarsuaqarfimmi misissuivoq. 2015-imi
suliaqarfiusussami pilersaarutaasut tassaapput aamarsuarnik ’nutaanik’ misileraanermik
ingerlatsiviusussanik, misissugassanik anginerusunik katersinissaq. Ingerlatassat aggustip aamma
septembarip qaammataanni ingerlanneqassasut naatsorsuutigineqarpoq.
8
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Qeqqata Kommunia
Nunap assinga Qeqqata kommuniani aatsitassarsiorluni ingerlatanik takutitsisoq. Aappaluttumik
qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu tungujortumik
qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut takutinneqarlutik.
Qeqqata Kommuniani Maniitsup kujataani aamma kitaani aammalu Kangerlussuup kangerluata
avannannguani aatsitassarsiorluni ingerlatanik suliaqartoqarpoq.
Hudson Resources Inc.-ip Kangerlussuup eqqaani ingerlatai
Canadamiut ingerlatseqatigiiffiat Hudson Resources Inc. sumiiffimmut Naajanut Kangerlussuup
Kangerluata avannaaniittumut piiaanissamut qinnuteqaammik tunniussivoq, taannalu aasap
ingerlanerani Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmit suliarineqarpoq. Akuersissummut
atatillugu 2015-imi suliaqarfiusup ingerlanerani aqqusinniorneq aamma talittarfiliorneq
aallartinneqassasut pilersaarutigineqarpoq.
North American Nickel Inc.-ip Maniitsup eqqaani ingerlatai
North American Nickel Inc. akuersissutinut pigisaminnut 2011/54-imut aamma 2012/28-imut 2015imi annertoorujussuarmik suliaqarnissamik pilersaaruteqarpoq.
Aatsitassarsiorluni misissuineq saffiugassamut annertuumut kanngussammik, nikkelimik, allanik
saffiugassanik nalinginnaasunik kiisalu platineqatigiinneersunik, akoqartumut sammitinneqarpoq.
9
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
2015-imi misissugassanik katersinissaq aamma nunap assiliornissaq, qulimiguulik atorlugu nunap
qanoq sananeqaateqarneranik paasissutissanik katersinissaq, kiisalu 10.000 meterit angullugit
qillerinernik suliaqarnissaq, pilersaarutigineqarput. Ingerlatassat juunimiit oktobarip qaammataa
ilanngullugit suliarineqarnissaat pilersaarutaavoq.
Maniitsup eqqaani ujaqqat pinnersaasiassat
Canadamiut ingerlatseqatigiiffiat True North Gems Inc., Qeqertarsuatsiaat eqqaanni
rubinisiorfimmik pilersitsileruttortoq, Maniitsup avannamut kangiani ujaqqanik pinnersaasiassanik
aatsitassarsiorluni misissuivoq. 2015-imi suliaqarfiusussami misissugassanik katersinissamik
aamma ujarassiornikkut nunap assiliornissamik ingerlatseqatigiiffik pilersaaruteqarpoq.
Ingerlatassaq maajimiit oktobarimut ingerlanneqartussatut pilersaarutigineqarpoq.
10
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Kommuneqarfik Sermersooq
Nunap assinga Kommuneqarfik Sermersuumi aatsitassarsiorluni ingerlatanik takutitsisoq.
Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu
tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut
takutinneqarlutik.
Qeqertarsuatsiaani rubininut/safir-inut suliassaq
True North Gems 2014-imi upernaakkut Qeqertarsuatsiaani rubineqarfimmi piiaanissamut
akuersissummik tunineqarpoq. Ingerlatseqatigiiffiup aatsitassarsiorfiup eqqaani atortorissaarutissat
sanaartorlugit ingerlappai, aammalu 2015-imi ukiaanerani naammassinissani aammalu
tunisassiornerup aallartinnissaanut piariissalluni naatsorsuutigalugu.
Sumiiffik pingaarneq ateqarpoq Aappaluttoq, tassani sumiiffik aatsitassartaqartoq 1 aamma 2
meterit akornanni atitussuseqarluni. Peqarfimmit rubininik aamma safir-inik piiaanissaq
pilersaarutaavoq. Ingerlatseqatigiiffiup naatsorsuutigaa aatsitassarsiorfimmi nunap qaavani
ammaannartumi inuit 80-it missaanniittut suliffissaqartissallugit.
Qeqertarsuatsiaat avannaani vanadium aamma titanium
Asimi suliaqarfiusussami matumani ingerlatseqatigiiffik Greenland Gold Resources Ltd. piffissami
aggustip aallartinneraniit oktobarip qiteqqunneranut ujarassiornikkut nunap assiliornermik
suliaqarniarpoq, kiisalu Qeqertarsuatsiaat avannaani akuersissummi pigisaminni tulleriissaartumik
11
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
aaqqissuussamik misissugassanik tigusinernik suliaqarniarluni. Ingerlatseqatigiiffik platineqatigiinnik (PGE), kuultimik, krom-imik, vanadium-imik aamma titanium-imik ujarlerniarpoq.
Jameson Landimi ingerlataqarnerit
Greenland Gas & Oil (GGO) nunamit aallaaveqartumik uuliasiorluni misissuinissamut
akuersissutinik marlunnik tunineqarpoq. Ingerlatseqatigiiffiup 2015-imi sumiiffimmi ataasiarluni
nunap assiliornissamut takusaanissaq pilersaarutigaa. Tamatuma saniatigut ingerlatseqatigiiffiup
Jameson Land-imi siusinnerusukkut ikummatissiassarsiorluni misissuinernit paasissutissanut
katersorneqarsimasunut tamaginnut qarasaasiakkut paasissutissaasiviliornissaq pillugu GEUS-ip
suleqatigineranut, 2015-imi suliaqarfiusussaq atorniarpaa.
Tunumi Maqqagai-mi molybdænimut suliaqarfissaq
Malmbjerg Molybdenum A/S 2015-imi suliaqarfiusussami Maqqagai-imi saliinissamik
pilersaaruteqarpoq.
Saliinerup
nalaani
suut
tamarmik
siunissami
ersarissumik
atorneqarsinnaanngitsut peerneqassapput.
Suliassaq
molybdæn-imut
akigititat
appasinnerat
pissutigalugu
suli
uninngavoq.
Ingerlatseqatigiiffik 2015-imi asimi suliaqarnernik annertunerusunik ingerlatsinissamik
pilersaaruteqanngilaq.
12
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Kommune Kujalleq
Nunap assinga Kommune Kujallermi aatsitassarsiorluni ingerlataqarnernik takutitsisoq.
Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu
tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut
takutinneqarlutik. Sungaartumik qalipaatilimmi (Nalunaq) piiaanissamut pisinnaatitsissut
takutinneqarpoq.
Narsap aamma Qaqortup akornanni Killavaat Alannguanni aatsitassanut qaqutigoortunut
suliaqarfissaq
Tanbreez Mining Greenland A/S Killavaat Alannguanni aatsitassanik qaqutigoortunik peqarfimmi
aatsitassarsiorluni misissuivoq. Peqarfik niobium-imik, tantalum-imik, zirkonium-imik aamma
aatsitassanik qaqutigoortunik qaffasissumik akoqartutut ilisimaneqarpoq. Aatsitassat taakkua
oqarasuaatini angallattakkani, timmisartut motooriini aamma igalaaminerni atorneqarsinnaapput.
Peqarfik saffiugassamik 4 mia. tonsinit annertunerusumik akoqartoq missiliuisoqarpoq.
Suliassami sanaartornermut immikkoortumi inuit 100-it missaat aammalu ingerlatsinermut
immikkoortumi inuit 80-it missaat suliffissaqartinneqassasut naatsorsuutigineqarpoq.
Taakkunannga sulisussanit 75 %-it nunaqavissuussasut naatsorsuutigineqarpoq.
Tanbreez Mining Greenland A/S 2013-imi aggustimi piiaanissamik qinnuteqaammik nassiussivoq,
aammalu ingerlatseqatigiiffiup aamma Naalakkersuisut akornanni isumaqatiginninniarnerit suli
ingerlapput.
13
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Ingerlatseqatigiiffiup 2015-imi suliaqarfiusussami qillerinermi pisussanut pilersaarut ukioq
kingullermeersoq naammassissallugu pilersaaruteqarpoq, tassani 1.000 meterit missaanniittut
qillerneqarnissaat amigaataalluni. Tamatuma saniatigut 2015-ip ingerlanerani avatangiisini
alapernaarsuinerit arlallit ingerlanneqassapput. Ingerlatassat piffissami juulimiit septembarimut
ingerlanneqassasut naatsorsuutigineqarpoq.
Narsap eqqaani Kuannersuarni aatsitassanut qaqutigoortunut suliaqarfissaq
Greenland Minerals & Energy Narsap eqqaani aatsitassanik qaqutigoortunik aatsitassarsiorluni
misissuivoq. Aatsitassat qaqutigoortut saniatigut peqarfik aamma zinkimik uranimillu akoqarpoq.
2013-imi ukiaanerani uranimik allanillu qinngornernik ulorianartunik akulinnik piiaanissamut
akuersaanngilluinnarnissamik politikkeqarneq atorunnaarsinneqarpoq.
Ingerlatseqatigiiffiup maannakkorpiaq imminut akilersinnaassutsimut misissuineq Avatangiisinut
sunniutaasussanik nalilersuinermut (VVM) aamma Inuiaqatigiinni piujuartussamik iluaqutaasumik
sunniutaasussanik nalilersuinermut (VSB) nassuiaatinik ilaqartoq, inaarsarlugu suliarileruttorpaa.
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup 2016-imi piiaanissamut qinnuteqaat
nassiunneqassasoq naatsorsuutigaa.
Suliassami sanaartornerup immikkoortuani inuit 1.100 missaanniittut aamma ingerlatsinermut
immikkoortumi inuit 780-it missaanniittut suliffissaqartinneqassasut naatsorsuutigineqarpoq.
Nanortallip eqqaani Amitsumi grafit-imut suliaqarfissaq
Obsidian Mining Ltd. Nanortallip kangiani grafit-inik aatsitassarsiorluni misissuivoq.
2015-imi qulimiguulik atorlugu elektromagnetiskimik paasissutissanik (VTEM) katersinerup
ingerlanneqarnissaa pilersaarutigaat. Grafit annertoorujussuarmik innaallagissamut
aqqutigiuminartuuvoq, taamaalilluni VTEM atorlugu katersineq sumiiffimmi grafit-eqarnerata
siammarsimassusaanut pitsaasumik paasisaqarfiussaaq. Tamatuma kingorna VTEM atorlugu
misissuinermit paasisat tunngavigalugit misissugassanik katersinissaq naatsorsuutigineqarpoq,
kiisalu grafit-ip minguissusaa aammalu aggornerit angissusaat aalajangersinnaajumallugu Amitsumi
grafit-isiorfimmit misissugassanik tigusisoqassalluni.
Ingerlatassat juulip aamma aggustip qaammataanni ingerlanneqassasut pilersaarutaavoq.
14
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Kommunit aggornerisa avataanni (Tunup avannaa)
Nunap assinga kommunit aggornerisa avataanni aatsitassarsiornermik ingerlataqarnernut
takutitsisoq. Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput,
aammalu tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit
ingerlatsiviusut takutinneqarlutik.
15
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Kalaallit Nunaata avannaani Citronen Fjord-imi zinkinut suliaqarfissaq
Ironbark Zinc Limited Kalaallit Nunaata avannaani Citronen Fjord-imi zinkinik aamma aqerlunik
periarfissaqarfiusunik aatsitassarsiorluni misissuivoq. Isumalluutit saffiugassaq 100 mio. tonsinit
annertunerupput. 2010-imiilli sumiiffimmi 200-it sinnerlugit qillerisoqarpoq (18.000 m miss.).
Ingerlatseqatigiiffiup nunap qaavani ammaannartumik piiaaveqarnissaq aamma qaarusummi
aatsitassarsiorfeqarnissaq pillugit pilersaarutit siusinnerusukkut saqqummiuppai. Suliassap
kingunerisaanik
umiarsualiveqarfimmik,
aqqusinernik,
mittarfimmik,
unnuisarfissanik,
suliareqqiisarfissamik, eqqagassaalersunut inissiivimmik, nukissamik pilersuiffimmik il.il.
pilersitsisoqartussaavoq.
Aatsitassarsiorfiup maannakkuugallartoq ukiuni 16-ini atuunnerani ukiumut zinki akuiariigaq
250.000 tonsit aamma aqerloq akuiariigaq 30.000 tonsit tunisassiarineqartassasut
ingerlatseqatigiiffiup naatsorsuutigaa. Tunisassiortoqalissappat tunisassiornerup immikkoortuani
inuit 200-300 tikillugit atorfinitsinneqassasoq naatsorsuutigineqarsinnaassaaq.
2015-imi
suliaqarfiusussami
pilersaarutigineqanngilaq.
aatsitassarsiorluni
misissuinermik
ingerlataqarnissaq
Piiaanissamut qinnuteqaammik tigusaqarnissaq Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup
utaqqivaa.
16
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Ikummatissiassanik misissuinermi ingerlatat
2015-imi sinerissap avataani ikummatissiassanik misissuinissamut ingerlatassaq ataasiinnaq
pilersaarutigineqarpoq. Tamanna Tunup Avannaani sajuppillatsitsisarluni paasissutissanik
katersuinerup, Tunup Avannaani pisinnaatitsissummik pigisaqartut assigiinngitsut
suliakkiissuteqarneranni TGS-NOPEC-imit ingerlanneqartup, ingerlaqqilluni nanginneraa.
Nunap assingani takutinneqarpoq 2015-imi sajuppillatsitsisarluni misissuinernit paasissutissanik
TGS-NOPEC sumi katersuinersoq
TGS-NOPEC Geophysical Company ASA (TGS) 2015-imi suliaqarfiusussami Tunup Avannaani
sumiiffimmi sajuppillatsitsisarluni paasissutissanik katersuinissamut Naalakkersuisunit
akuersissuteqarfigineqarpoq.
Katersineq ukiuni 2011-2014-imi sumiiffimmi tassani paasissutissanik katersuinermut
malitseqartitsineruvoq. 2015-imi ingerlatseqatigiiffik sajuppillatsitsisarluni misissuinernit
paasissutissanik 10.000 linjekilometerit angullugit katersiniarsariniarpoq, silap aamma sikut
tamanna ajornartissannginneraat apeqqutaalluni.
Immikkoortuni tulliuttuni sajuppillatsitsisarluni misissuinernit paasissutissanik katersineq pillugu
annertunerusumik atuarsinnaavutit
Ikummatissiassanik misissuineq
Kalaallit Nunaanni aamma imartatsinni
soqutiginninnerat annertuujuvoq.
uuliasiorluni
misissuinissamut
nunanit
allamiut
17
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Angallatit allat sumiiffimmi suliaqarfiusumiittarmata, uuliasiorluni misissuinermik suliaqarnermi
aalajangersimasunik unammilligassaqartarpoq.
Paatsuuganerit aamma umiarsuarni atortunilu ajoqusertoqarsinnaanera pinngitsoortinniarlugu
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup matuma kinguliani makkua tikissavai:




Sumiiffimmiikkaanni qanoq iliortoqassava?
Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit suuppat?
Misissuinerit allat qanoq ittut ingerlanneqarpat?
Uuliasiorluni misissuineq sumi ingerlanneqarpa – aamma piffissami sumi?
Angalaarnermut maleruagassat suuppat?
Aatsitassarsiorluni misissuinermut ingerlataqarnerit pineqartut tamarmik, aalisarneq allallu
inuussutissarsiorluni ingerlataqarnerit assigalugit, ingerlataapput akuersissuteqarfigineqarsimasut,
aammalu sumiiffimmi allat soqutigisaasa pisariaqartumik mianerineqarnissaat pingaaruteqarpoq.
Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit
Sajuppillatsitsisarluni misissuinerni angallat sajuppillatsitsisartussaq maleruagassat malillugit
aqqutissat narlumuinnaq ingerlasut (sajuppillatsitsisarnerni aqqutissat) pilersaarutigineqartut
malillugit ingerlaassaaq aammalu ajornanngippat arriitsumik sukkassuseqaannavissalluni. Pisuni
arlalinni sajuppillatsitsisarluni aqqutit ataasiakkaat 10 km missaannik akuttussuseqassapput,
aammalu angallat sajuppillatsitsisartoq ullormut annerpaamik 100 km-inik isorartussusilimmik
ingerlaartassalluni. Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit oqaatigineqareersutut aalisakkanut
qaangiuteqqittussamik sunniuteqarsinnaapput, pissutigalugu taakkua sumiiffimmi qanittumiittumi
sivikitsumik tammakarsinnaammata. Kisiannili isumatusaartumik pilersaarusiornikkut aammalu
mianerinninnikkut angallatinut sajuppillatsitsisartunut aamma sumiiffimmi tassani aalisartunut
tamanut inissaqassaaq.
Angallatit sajuppillatsitsisartut immap qaavani kabeli (streamer) kilometerinik arlalinnik
takissuseqartoq kalittarpaat. Streameri taanna puttaqutit atorlugit puttalatinneqartarpoq aammalu
isui isuini puttaqutinik angisuunik puttaquteqartinneqartarlutik.
Streamerip aqqutalugineqarnissaq imaluunniit qulaavaaneqarnissaq ajoqutigisussaavaa.
Umiarsuup nipiliuutit streamerillu hydrofonitaqartut ilanngullugit tamakkiisumik takissusaa 14 km
tikillugit takissuseqarsinnaasoq.
ILISIMAVIUK:
Piumasaqaataavoq
imaani
uumasut
angallat
sajuppillatsitsisartoq
takkutileraangat
qimagunnissaminnut periarfissinneqartartut. Tassunga atatillugu periaaseq atorneqartarpoq, tassani
20 minutsit ingerlaneranni silaannarmut igeriuttakkat atorneqartut nippatsikkiartuaarneqartarlutik.
18
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Arriitsumik nippatsikkiartuaarneranni aalisakkat aamma imaani uumasut miluumasut sumiiffimmit
qimagunnissamut piffissaqassapput. Umiarsuaq sajuppillatsitsisartoq sumiiffimmit qimaguppat,
uumasut piffissap sivikitsuaqqap iluani sumiiffimmut utissapput.
Angallatit allat streamerimut apunnginnissaat eqqarsaatigalugu angallat sajuppillatsitsisartoq
umiarsuarmit malittaasumit ataatsimit arlalinnilluunniit ingiaqatigineqartarpoq, taakkua ilaatigut
umiarsuarnut allanut sumiiffimmiittunut attaveqarnissaq isumagisarlugu.
KISIANNI
EQQAAMAJUK:
eqqummaarinnerunissat.
Sumiiffimmi
sajuppillatsitsisarluni
misissuiffiusumi
Angallatit allat umiarsuup sajuppillatsitsisartup ingerlaarfiini nalunaaqutsersuuteqarnissaq
imaluunniit puttasunik piniarnermi atortoqarnissaq pinngitsoortariaqaraluarpaat. Angallatit allat
sumiiffimmi misissuiffiusumi piffissani pineqartuni qassusersussagunik, nalunaaqutsersuissagunik
assigisaannilluunniit suliaqassagunik, tamanna Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu
Naalakkersuisoqarfik isumasioqatigalugu pisariaqaraluarpoq.
Piffissani
taaneqartuni
sajuppillatsitsisarluni
misissuinermik
ingerlatsiviusussatut
naatsorsuutigineqartut sumiiffiit misissuiffigineqartut arlaanniikkuit, makkuninnga iliuuseqassaatit:





Radiut ammatiguk
Nunani tamalaani ajornartoornermi kanalinik atorneqartussanik tusarnaarutissaq
ammatillugu
Umiarsuup sajuppillatsitsisartup aamma kabelip isuani puttaqutip akornatigut
ingerlassanngilatit
Angallammit sajuppillatsitsisartumit imaluunniit taassuma ingiallortaanit innersuussutit
malikkit
Aalisarnermut piniarnermullu atortunik ningitsissanngilatit
Ingerlatanik ataqatigiissaarineq
Ilaatigut aalisarnerup pilersaarusiorneqarneranut atugassamik pilersaarusioriaatsimik atuisoqassaaq.
Tassani umiarsuit sajuppillatsitsisartussat ullut tamaasa maannakkorpiaq sumiiffimminnik kiisalu
piffissap
ingerlanerani
ullunut
3-4-inut
ingerlaarnissamut
pilersaarutiminnik
nalunaarutiginnittassapput. Arktisk Kommando ullut tamaasa nalunaarutaasartunik katersuinermik
isumaginnissaaq.
Paasissutissat
Aasiaat
Radio
aamma
e-mail-it
aqqutigalugit
pissarsiarineqarsinnaasunngortinneqassapput.
Ingerlaavartumik paasissutissanik
allaffigineqassaaq [email protected]
piniarnermi
mail-inut
allattuiffimmut
ilanngunniaraanni
19
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Attaveqarfissamut paasissutissat
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfik
Kalaallit Nunaanni
Aalisarnermut
nakkutilliisoqarfik (GFLK)
Imaneq 1A – 201
Postboks 501
Postboks 930
3900 Nuuk
3900 Nuuk
E-mail: [email protected]
Arktisk Kommando
Aalisartut Aqqutaa 47
3900 Nuuk
Tlf.: +299 34 50 00
E-mail: [email protected]
Sajuppillatsitsisarluni
misissuinerit suuppat?
E-mail:
[email protected]
Tlf.: +299 36 40 00
Tlf.:Sajuppillatsitsisarluni
+299 34 68 00
paasissutissanik nalunaarsukkanik katersineq periaasiuvoq, ilaatigut
uuliasiorluni misissuinermut atatillugu sumiiffimmi nunap sannaanik paasiniaanermut
atorneqartorujussuusoq. Periaatsimi nunap iluani nunap sannaata qaleriiaarnerisa assigiinngitsut
tamarmik assigiinngitsumik nipip maligaasaannik utertitsisarnerat aallaavigineqartarpoq. Imaani
sajuppillatsitsisarluni misissuinerni, umiarsuup nipiliortut ataaseq arlallilluunniit tamatumalu
kingorna hydrofonit arlallit nipimik tigooqqaasinnaasut kalittarpai. Nipiliortut immap naqqata
tungaanut nipit maligaasaannik nassitsisarput; nipit maligaasaat nunap iluanut kilometererpassuit
appakaassinnaapput. Aqqutaani nipit maligaasaat sioqqat ujaqqallu qaleriissat assigiinngitsut
utertillugit nalunaarsortarpaat. Nipip maligaasaat utertinneqartut hydrofonit aqqutigalugit immap
qaavani nipip akisuanerani tigooraasunit immiunneqartarput. Nunap iluani qaleriiaarnerit
sajuppillatsitsisarnernit paasisimaneqalernerat, nipit assigini takuneqarsinnaasut tamatuma
inernerisarpaa.
Nipimik akisuasumik
Lydopfangere
(hydrofoner)
tigooraasut
Lydkilder
(luftkanoner)e
Silaannarmik
naqitamik
igeriussissutit
20
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Sajuppillatsitsisarnerni periaatsit marluupput, 2D-imik aamma 3D-imi sajuppillatsitsisarneq. 2Dimik sajuppillatsitsisarneq sajuppillatsitsinermit nipit assinganik 3D-mit sukumiinnginnerusumik
takutitsisarpoq – taamaattumillu uuliasiorluni misissuinerup immikkoortuani aallarniutaasumi
amerlanertigut
2D-imik
sajuppillatsitsisarneq
atorneqartarpoq.
Ukioq
manna
uuliasiorfiutileqatigiiffiit sajuppillatsitsisarluni misissuinerni pilersaarutaasuni taamaallaat 2D-imik
sajuppillatsitsisarnermik atuissapput.
Uuliasiorfiutileqatigiiffiit pingaartumik aqqutissani narlumuinnaq ingerlasuni ningartalersukkani,
imminnut
ungasissusaannut
sukumiissusissaattut
kissaatigineqartut
apeqqutaatillugu,
sajuppillatsitsisarlutik misissuinermik suliaqartarput. Uuliasiorfiutileqatigiiffiit ukioq manna
misissuinerni amerlanerni pisartussatut sumiiffinni annertoorsuarni misissuinermik suliaqarneranni,
narlumuinnaq aqqutissat imminnut ungasissorujussuanngorlugit inissinneqarput.
Angallat sajuppillatsitsisartoq
Umiarsuup nipiliortunik kiisalu streamerinik hydrofonitaqartunik
ilaqartup
tamakkiisumik
takissusaa
takisoorujussuuvoq,
amerlanertigut 8-14 km-iusarluni. Paasissutissanik katersinissaq
eqqarsaatigalugu umiarsuup aqqutissat aalajangersarneqareersut
malillugit ingerlaartarpoq, amerlanertigut aqqutit kilometerit arlallit
akuttussuseqartut
narlumuinnartuullutik.
Peqatigisaanik
kissaatiginarpoq paasissutissanik katersinerup nalaani sukkassuseq
assigiinginnartinneqassasoq.
Angallat
sajuppillatsitsisartoq
amerlanertigut 20- 30-inik inuttaqartarpoq – aammalu angallat ulloq
unnuarlu ingerlanneqartarluni
Asseq saamianiittoq: Umiarsuaq
igeriuttakkanik pingasunik kalittoq.
sajuppillatsitsisartoq
silaannarmut
Nipiliortoq
Nipiliortoq tassaavoq silaannarmut igeriuttakkat
ataaseq arlallilluunniit (asseq talerpianiittoq),
silaannaap naqitsinera atorlugu nipit maligaasaannik
nassitsisartoq, immakkoorluni immap naqqanut
ingerlaartarluni aammalu immap naqqata iluanut
ingerlaqqittarluni.
Silaannarmut ineriuttagaq wire-mi angallammit
kalinneqartarpoq aammalu 10. sekundikkaartumik
silaannarmi silaannartut ½ literip missaanik
annertussuseqartumi pullartami igeriunneqartarluni.
Igeriuttakkap silaannaq 120-inik silaannarsuarmik
naqitsineqartoq igeriuttarpaa. Nipi sivikitsumik
ingerlasoq sakkortuvoq (250 dB miss.) aamma
nipikilluni (<100 Hz).
21
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Streamerit aamma hydrofonit
Streameri tassaavoq kabeli sullulik, tassani hydrofonit
arlallit
allunaasami
sapakkatut
tulleriiaarlutik
inissisimallutik. Assimi saamiatungaaniittumi streameri
takutinneqarpoq, tassani tungujortortaannit hydrofonit
inissisimaffii nalunaaqutserneqarlutik.
Hydrofonit mikrofonitut atorput, imaani nipimik
immiussisussatut
sanaajullutik.
Puttaquterpassuit
streameri immap qaavaniitittarpaat. Streamerip isuani
puttaqut isuaniittussaq anginerusoq inissinneqarpoq.
Streameri immap qaavanut qanittuaqqamiittarpoq, aammalu aporneqaruni imaluunniit
qulaavaaneqaruni aserorsinnaalluni. Taamaattumik angallat sajuppillatsitsisartoq amerlanertigut
umiarsuarmit malittaasumit ataatsimit arlalinnilluunniit sumiiffimmi alapernaarsuisunik aammalu
umiarsuarnik allanik qanittumiittunik attaveqartussanik ingiallorteqartarpoq.
Umiarsuarmit sajuppillatsitsisartumit avatangiisinut sunniinerit
Sajuppillatsitsisarluni misissuinermit avatangiisinut sunniinerit annertunerpaat tassaapput nipiliortut
nipitunerujussuat, imaani ungasissumut annguttartoq. Paasineqarpoq arferit 30 km-it tikillugit
ungasissusilimmiittut nipiliornermut qisuariartartut.
Silaannarmit igeriuttakkanit nipiliornerit sakkortoorujussuit imaani uumasunut miluumasunut,
aalisakkanut, aalisakkat suaannut allanullu imaani uumassusilinnut ajoqusiisinnaasut imaluunniit
akornusersuisinnaasut. Uumasunik ajoqusiinerit sumiiffimmi annikitsumi silaannarmut igeriuttakkat
qanittuaniittunut taamaallaat pisinnaapput. Aalisakkat suai aamma piarai 5-10 meterit tikillugit
ungasissusilimmiittut toqussutaasinnaasumik ajoquserneqartarput, aammalu imaani uumasut
miluumasut 200 meterit iluanni ungasissusilimmiittut ataavartumik tusaaniarnermikkut
ajoquserneqarsinnaapput. Ungasinnerusuniittunut nipiliornerit sakkortuut imaani uumasunik
miluumasunik aamma aalisakkanik qimaatitsisinnaapput imaluunniit uippakajaartitsilersinnaallutik.
Nalinginnaasumik
uumasunut
aamma
uumassusillit
ataqatigiinnerannut
sunniutaasut
annikitsuinnaasussaapput. Taamaattoq uumasorpassuit piffissami sumiiffimmilu piusarneri
aammalu sajuppillatsitsisarnernit nipiliornernut qisuariartarneri suli annertoorujussuarmik
Imarpimmi
puisit
aamma
arferit
qimagusimasinnaassapput
aammalu
sumiiffinnut
allanukarsinnaallutik, kisianni pisuni immikkut ittuni eqqummaarinnissamut pissutissaqarpoq.
22
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Assersuutigalugu sajuppillatsitsisarnermi aqqutigineqartussat sinerissamut qanittumiippata,
aammalu imaani uumasut miluumasut qimagusimaniarsinnaanngippata, imaluunniit sumiiffiit
arfernik qimaatitsiviusinnaasut immikkut pingaaruteqartuuppata. Tassaasinnaapput neriniartarfiit,
piaqqisarfiit, ingerlaarnerminni aqqusaartagaat imaluunniit sumiiffiit nuliuffiusartut. Aamma
piffissami ataatsimi sumiiffimmi ataatsimi sajuppillatsitsisarluni misissuinerit arlallit
ingerlanneqarpata, ataatsimut katillugit sunniutaasut eqqumaffigineqassapput.
Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit aalisakkanut sunniisinnaapput taamaalillutillu aamma
aalisarnermut pingaaruteqarsinnaallutik. Paasineqarpoq aalisakkat aalajangersimasut sumiiffinnit
3D-nnik sajuppillatsitsisarnernik ingerlatsiviusunit sapaatit akunneri arlallit tikillugit
tammakarsimasinnaasartut, tamannalu aamma niuernermik tunngaveqartumik aalisarnermi pisat
ikilinerinik malitseqarsinnaavoq. Kisiannili ilaatigut Norgemi aamma Canadami misissuinerit
takutippaat, aalisakkat suut aalisarneqarnersut aammalu sakkut suut atorneqarnersut apeqqutaalluni
pisartut assigiinngitsuusut. Kilisaammik saarullinniarluni aalisarnermi pisat ikilisartut
takuneqarpoq, kisiannili qalerallit qassutinik pisarineqartut amerliartortut paasineqarluni.
Ilisimaneqanngilaq sajuppillatsitsisarluni misissuinerit raajarniarnermut aamma saattuarniarnermut
pisanut sunniissanersut.
Aalisakkanut aamma imaani uumasunut miluumasunut najukkami aammalu qaangiuteqqittussamik
sunniinerit annikillisinniarlugit piumasaqaataavoq angallatit sajuppillatsitsisartut, silaannarmut
igeriuttakkat atorneqartut 20 minutsit ingerlaneranni nippakkiartuaartartut periaatsitut atussagaat.
Arriitsumik nippatsikkiartuaarneranni aalisakkat aamma imaani uumasut miluumasut sumiiffimmit
qimagunnissaminnut piffissaqassapput. Taamatuttaaq piumasaqaataavoq isumannaallisaanerup
killeqarfiup 500 meterinik annertussuseqartup iluani imaani uumasunik miluumasunik
takusaqartoqarpat, sajuppillatsitsisarluni misissuineq aallartinneqassanngitsoq. 200 meterinik
ungasissusillip iluani imaani uumasunik miluumasunik takusaqartoqarpat, ataavartumik
tusaaniarnermut ajoqusiisinnaanerit pinngitsoortinniarlugit silaannarmut igeriuttakkat nipiliornerat
nipikillisinneqarallarsinnaavoq.
Kiisalu
piumasaqaataavoq
alapernaarsuinerit
nalorninartinneqannginnissaat eqqarsaatigalugu, angallammi arfernik alapernaarsuisussanik
sungiusarsimasunik ilaasoqassasoq.
Taamaalilluni
aatsitassanut
oqartussaasoq
ingerlatseqatigiiffinnut
sajuppillatsitsisarluni
misissuinissamik kissaateqartunut assigiinngitsunik arlalinnik avatangiisinut tunngatillugu
piumasaqaateqarpoq. Piumasaqaatit taakkua uani ”Guidelines to environmental impact assessment
of seismic activities in Greenland waters” nassuiarneqarput. Allakkiaq taanna Aatsitassanut
Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup nittartagaani takuneqarsinnaavoq.
Nittartakkami www.govmin.gl Petroleum / Approval of activities / Offshore toorneqassaaq,
taassumalu ataani allakkiaq pdf-nngorlugu nassaarineqarsinnaavoq.
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup ingerlatassanut akuersissuteqarluni allagai
takuneqarsinnaapput uani på www.govmin.gl uuma ataani ”Approval of Activities”.
23
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Qillerummit qaqitat
Asimi ingerlataqarnerit suussusaat
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup matuma siulianiittunut nangissutigalugu
paasissutissiissutigisinnaavaa,
pisinnaatitsissuteqartut
ingerlataat
makkua
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfimmit
sioqqutsisumik
sukumiisumik
akuersissuteqarfigineqanngitsumik, ingerlanneqarsinnaammata:

Nunap sannaanik aamma nunap qanoq sananeqaateqarneranik misissuinerit kiisalu
laboratoriami misissuinissat siunertaralugit atortut tigummiaannartakkat atorlugit
misissugassanik tigusisarnerit, misissugassat sumiiffimmit ataatsimeersut:
o aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutinut 3 tonsinit annertunerunngippat
aamma misissugassat ataatsimut katillugu oqimaassusaat
o aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutinut ukiumut 10 tonsinit
oqimaannerunngippata
24
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq


Atortut tigummiaannartakkat atorlugit qillerinerit
Qaartiterinermut atortussanik atuinani nunap
misissuinerit (qaartiterutissat aamma kukutsissutit).
qanoq
pinngoriartuaarsimaneranik
Ingerlatat allat tamarmik, ingerlatanit matuma siuliani taaneqartunit allaanerusut Aatsitassanut
Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmit akuersissuteqarfigineqassapput, ilanngullugit:
 Qaartiterutissanik atuinissaq
 Qillerinerit, atortut tigummiaannartakkat atorlugit qillerinerit ilaatinnagit
 Misissugassanik tigusinissaq, matuma siuliani annertussutsinit taaneqartunit annertunerusut
 Qinngornernit ulorianartunik atortoqartunik misissuinermi atortussanik atuinissaq
 Qamutinik motoorilinnik, entreprenørit atortuinik assigisaannillu atuinissaq.
 Nunami nalimmassaanerit (assersuutigalugu mittarfiit, sulinermi aqqutaagallartussat) kiisalu
suliffinnik aalaakkaasunik, ikkussukkanik, illunik assigisaannillu sanaartornerit.
 Sulluliornerit, qaarusuliornerit, majorallattarfiliornerit il.il.
Allattukkat matuma siulianiittut tamakkiisuunngillat aammalu pingaarnersiorneqaratik.
Akuersissuteqarnernut tunngaviusunut ilaatillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq ingerlatassatut
pilersaarutigineqartunut avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinermik suliaqassasoq,
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik /Aatsitassanik Suliassaqarfinnut Avatangiisinut
Aqutsisoqarfik piumasaqaateqarsinnaavoq. Avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuineq taanna,
ingerlatassat akuersissuteqarfigineqarnissaat siunertaralugu, najoqqutassanut pisinnaatitsissummik
pigisaqartup aqutsisoqarfimmut nassiutassaannut ilaasussaassaaq. Aalajangersakkami tassani
ingerlatassat, assersuutigalugu qanoq issusertik, annertussusertik, najukkami sumiinnertik aamma
piffissaq
suliarineqarfissaat
pissutigalugit
immikkut
annertuumik
avatangiisinut
sunniuteqarsinnaasutut ilimagineqartut, siunnerfigineqarput.
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmi oqartussaasutut suliarinninnermi, ilanngullugit
akuersissuteqarnerit, pisinnaatitsissummik pigisaqartut akuersissuteqarnernik imaluunniit
akuersissutinik,
inatsisit aatsitassanut ikummatissanullu inatsimmit allaanerusut malillugit
pisariaqartunik, piniannginnissaat akuerineqanngilaq.
Asimi suliaqarnermut maleruagassat
Asimi suliaqarneq makkua mianeralugit ingerlanneqartassasoq, nalinginnaasumik maleruagassatut
atuuppoq:
 Suliaqarneq isumannaallisaanikkut isumannaatsumik aammalu pissutsit aalajangersimasut
eqqarsaatigalugit ingerlanneqartassaaq
 Uumasut pisariaqanngitsumik akornusersorneqassanngillat
 Nunap qaava aamma naasoqarneq pisariaqanngitsumik ajoquserneqassanngillat.
Sumiiffimmi naasoqartuni misissugassanik tigusinermi taamaalilluni issoq misissugassanik
tigusiffimmit piiarneqassaaq, aammalu misissugassanik tiguseriitsiarnermi putuliamut
utertillugu inisseqqinneqassalluni
 Avatangiisinik mingutsitsisinnaanerup allatullu ajoqusiisumik sunniisinnaanerup
aarlerinaateqarnera sapinngisamik annertunerpaamik killilersimaarneqassaaq
25
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq



Sulineq inunnut imaluunniit inuit allat piinik navianartorsiortitseqqusaanngilaq
Allat aallaaniarnerat, aalisarnerat imaluunniit allatut suliaqarnerat pisariaqanngitsumik
akornuserneqassanngilaq imaluunniit ajornakusoornerulersinneqassanani
Itsarnitsat, uuttortaanermi aallaaviusartut kiisalu uuttortaasarfiit allallu sanaartukkat
ajoquserneqassanngillat
Asimi maleruagassani allatigut qulequttat makkua maleruagassiivigineqarput:
 Timmisartorneq, biilerneq aamma imaatigut ingerlaarneq
 Itsarnitsat, itsarnisarsiornermit nassaarineqartut il.il.
 Nalunaarasuartaateqarneq
 Ikummatissat, asimi ikummatissaasiviit
 Asimi tammaarsimaarfik, ilanngullugit eqqagassalerineq, kiisalu saliisarneq
 Upalungaarsimaneq
 Sumiiffiit uumasunut pingaaruteqartut, kiisalu sumiiffiit eqqissisimatitaasut
 Qillerummit qaqitassanik qillerineq allatullu qillerinernik suliaqarneq
 Qamutinik motoorilinnik ingerlaarneq
 Qaartiterutissanik eqqussineq, assartuussineq, uninngasuuteqarneq aamma atuineq
 Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut nalunaarusiortarneq.
2015-imut asimi pisussanut pilersaarummut nalinginnaasumik apeqqutissaqaraanni imaluunniit
oqaaseqaatissaqaraanni,
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfimmut
saaffiginnittoqarsinnaavoq uunga [email protected] imaluunniit oqarasuaat +299 34 68 00.
Annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit
Aatsitassanut ikummatissanullu inatsimmut nutaamut 1. januar 2010 aallarnerfigalugu
atuutilersumut atatillugu, pitsaanerusunik sinaakkutissiisoqarpoq taamaalillunilu annikinnerusumik
annertussusilimmik katersinissamut periarfissat pitsaanerulerlutik.
Kikkut tamarmik Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartut killilersorneqanngitsumik
aatsitassanik 100.000,- inorlugu naleqartunik katersisinnaapput, taamaattoq aatsitassat akisuut
aalajangersimasut pinnagit (diamant, rubin, safir…)
Aatsitassanik 100.000,- sinnerlugit naleqartunik katersisoqassappat imaluunniit asimi
annertunerusumik ingerlataqarnissaq kissaatigineqarpat, kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik
aatsitassarsiornissamut akuersissummik aamma kisermaassisussaatitaanani annikitsumik
aatsitassarsiornissamut akuersissummik qinnuteqartoqarsinnaavoq.
Annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit aatsitassanik misissuinissamut piiaanissamullu
pisinnaatitsipput. Kisermaassisussaatitaanani annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutip
pisinnaatitsissummik pigisaqartoq atortunik tigummiaannartakkanik atuilluni kommunip ataatsip
killeqarfiata iluani sumiluunniit – sumiiffiit akuersissuteqarfiusut ilaanatik (sumiiffiit taakkua
Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup nittartagaani takuneqarsinnaapput) - aatsitassanik
26
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
ujarlernissamut katersinissamullu pisinnaatitaaffilertarpaa. Kommunit aggornerisa avataanni
annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissummik tunniussisoqassanngilaq.
Kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissut isumaqarpoq, inuit
aamma
ingerlatseqatigiiffiit
allat
sumiiffimmi
akuersissuteqarfiusumi
aatsitassanik
katersueqqusaanngitsut.
Kisermaassisussaatitaalluni
annikitsumik
aatsitassarsiornissamut
akuersissuteqarfiusoq 1 km2-iuvoq. Inuk taanna qaammatisiutit malillugit ukiumi ataatsimi
annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutinik annerpaamik tallimanik peqarsinnaavoq.
Tamatuma saniatigut pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aatsitassarsiorluni misissuinermut aamma
piiaanermut atatillugu sakkunik assigiinngitsunik atuinissamut periarfissaqartinneqartarpoq.
Annikitsumik aatsitassarsiornissamut suliassaqarfimmi periarfissat ilisimaneqaleriartornerat
ilutingalugu, annikitsumik aatsitassarsiorluni misissuinissamut aamma piiaanissamut
kisermaassusissaatitaalluni aamma kisermaassisussaatitaanani akuersissutit amerlanerusut
tunniunneqartalissasut
naatsorsuutigineqarpoq.
Annikitsumik
aatsitassarsiornissamut
akuersissutinik qinnuteqaateqarnermut atatillugu ilitsersuutit aamma qinnuteqarnermi
immersugassat
uani
www.sullissivik.gl
aaneqarsinnaapput
aammalu
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfimmut
saaffiginninnikkut
nassiunneqarsinnaallutik.
Maannakkorpiaq kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit 20-it
tunniunneqarsimapput. Tassunga ilanngutissapput kisermaassisussaatitaanani akuersissutit 15-it.
27
2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq
Attaveqarfissanut paasissutissat
Kommune
Qaasuitsup Kommunia
Qeqqata Kommunia
Kommuneqarfik Sermersooq
Kommune Kujalleq
Email
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Nittartagaq
www.qaasuitsup.gl
www.qeqqata.gl
www.sermersooq.gl
www.kujalleq.gl
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfik (RS)
Imaneq 1A, 201
Postboks 930
3900 Nuuk
Email: [email protected]
Nittartagaq: www.govmin.gl
Tel: +299 34 68 00
DCE - Nationalt Center for
Miljø og Energi
Email: [email protected]
Nittartagaq: www.dce.au.dk
Arktisk Kommando
Aalisartut Aqquttaa 47
3900 Nuuk
Email: [email protected]
Tel: +299 36 40 00
Fax: +299 36 40 99
Aatsitassanik
Suliassaqarfinnut
Avatangiisinut
Aqutsisoqarfik
(EAMRA)
Imaneq 1A, 601
Postboks 909
3900 Nuuk
Email: [email protected]
Nittartagaq:
www.naalakkersuisut.gl
Pinngortitaleriffik (GN)
Postboks 570
3900 Nuuk
Email: [email protected]
Nittartagaq: www.natur.gl
De Nationale Geologiske
Undersøgelser for Danmark
og Grønland (GEUS)
Email: [email protected]
Nittartagaq: www.geus.dk
Ingerlatseqatigiiffinnut aatsitassarsiorluni misissuinermik suliaqartunut attaveqarfissanut
allattuiffik
Ingerlatseqatigiiffiit aatsitassarsiorluni misissuinermik aamma piiaanermik suliaqartut, Kalaallit
Nunaanni suliaqartuusut, Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut toqqaannartumik
saaffiginnilluni attaveqarfigineqarsinnaapput. Allattuiffik ingerlaavartumik nutarterneqartartoq
Aatsitassanut
Ikummatissanullu
Aqutsisoqarfiup
nittartagaani
www.govmin.gl
nassaarineqarsinnaavoq.
28