1. No category

Hälsa på lika villkor?
EN UNDERSÖKNING OM HÄLSA OCH LIVSVILLKOR I VÄSTRA GÖTALAND 2015
Caawinaadaada ayaan u baahan nahay!
Dadwaynaha degmada Vänersborg ku nool, waxaa goor dhow la siiyay qoraal-waydiimo
qarmeed oo la magacbaxay Caafimaad laga wada siman yahay Hälsa på lika villkor?
Sida aan ku helno warbixin ku saabsan xaalad-nololeedka iyo caafimaadeedka
dadwaynaha degmada Vänersborg ku nool awgood, ayaan waxaan u baahan nahay
caawinaadiiina! Jawaab kasta magac ma laha (magacyada lama shaac-bixin doono)
Aragtidiina waa muhim!
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku
soo diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
Detta material skyddas av upphovsrättslagen/Copyright © - Får ej användas eller distribueras av tredje parti i
någon läslig form, fysikt eller elektroniskt, utan särskilt tillstånd från Vänersborgs Kommun. Indikatorgruppen Områdesutveckling Torpa
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
Caafimaadka
1.
Sidee baa ku qiimayn lahayd xaalad-caafimaadeedkaaga guud?
Aad bey u wanaagsan tahay
Way wanaagsan tahay
Waa iska sidaas
Ma wanaagsana
Aad bey u xun tahay
2.
Ma la dhibaataysan tahay cudur raage ah, dhibaato shil kaddib, itaaldarro yar ama dhibaato
caafimaadeed raage kale?
Maya
Haa
Dhibaatooyinkaas hoos miyay u dhigaan awooda
shaqaysashadaada ama ka xayiraan qabsashada hawllomaalmeedkaaga kale?
Maya, marna
Haa, ilaa heer
Haa, aad iyo aad
3.
Dhibaato la’aan ma aqrisan lartaa ereyada caadiga ee ku yaalla wargeysyada maalinleha ah?
Haa, anigoo aan ookiyaale gashan
Haa, haddii aan ookiyaale gashado
Maya
4.
Dhibaato la’aan ma la socan kartaa sheekada dhowr qof?
Haa, anigoo aan qalabka maqalka adeegsan
Haa, haddii qalabka maqalka aan adeegsado
Maya
5.
Musaafo gaaban ma ordi kartaa (qiyaastii 100 m)?
Haa
U gudub su’aasha 7aad
Maya
6.
Xaalad-caafimaadeedkaaga dartiisa ma ku dhaqaaqi kartaa dhaqdhaq kamid ah kuwa hoos ku
xusan?
Calaamad saar afargeysta sadar kasta.
Haa
a.
Dhibaato la’aan hal tallaab ma qaadi kartaa?
tusaale. Ma fuuli kartaa bas ama tareen
b.
Ma awooda socod musaafo gaaban
(qiyaastii 5 daq.) adigoo socodka
boobsiinaayo?
c.
Dhaqdhaqaaqida guriga dibadiisa awgeed,
ma u baahan tahay inaad qalab adeegsato
ama qof ku caawinno?
1
Maya
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
7.
Dhirirkaaga waa immisa?
Sentimeter ku qor.
8.
Miisaankaaga waa immisa?
Tirada kilada qor. Haddii xaamilo aad tahay qor
miisanka uurqaadida ka hor.
sm
9.
Ma qabtaa cudur kamid ah cudurrada hoos ku xusan?
a)
c)
10.
kg
Sonkoroow?
b)
Neefta?
Maya
Maya
Haa, laakin wax dhibaato ah igu ma haayo
Haa, laakin wax dhibaato ah igu ma haayo
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato culus
Xasaasiyad?
d)
Dhiigkar?
Maya
Maya
Haa, laakin wax dhibaato ah igu ma haayo
Haa, laakin wax dhibaato ah igu ma haayo
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato culus
Ma la dhibaataysan tahay mid kamid ah dhibaatooyinka ama calaamadaha hoos ku xusan?
a)
Xanuunka fudud ee garbaha ama qoorta?
b)
Maya
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Dhabar-xannuun fudud iyo kan culus ba,
misig/sin-xannuun ama xannuunka
dareen-wadeyaasha?
Maya
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
c)
Xannuun fudud ama culus gacmaha,
xusul, luqaha ama jilbaha?
d)
Madax-xannuun ama dhafoor-xannuun?
Maya
Maya
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato culus
e)
g)
i)
Walwal ama qoomamayn?
f)
Daal?
Maya
Maya
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato culus
Dhibaatada hurdada?
h)
Cambaar ama finan?
Maya
Maya
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato culus
Guuxa dhegaha (tinnitus)?
j)
Xajin-darrada kaadida?
Maya
Maya
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato culus
2
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
k)
Dhiaabata caloosha/xiidmaha ee soo
noqnoqda?
l)
Miisan culus, cayil?
Maya
Maya
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato fudud
Haa, laakin waa dhibaato culus
Haa, laakin waa dhibaato culus
Hagaagsanaanta
11. Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma
xooq-saari kartay wax kasta oo aad
samaysay?
12.
Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma ku
qanacsanayd wixii aad samaysay?
Hab sidii caadiga ahayd ka fiican
Hab caadiga ka badan
Hab caadi ah
Hab caadi ah
Hab caadiga ka xun
Hab caadiga ka hooseeya
Hab aad caadiga uga xun
Hab caadiga aad uga hooseeya
13. Walwal awgiis toddobaadyadii ugu
dambeeyeen hurdo la’aan ma kugu
dhacday?
14.
Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma ku
suurtoowday inaad dhibaatooyinkaaga xal
u hesho?
Marna
Hab sidii caadiga ahayd ka fiican
Hab aan caadiga ka badnayn
Hab caadi ah
Hab caadiga ka badan
Hab caadiga ka xun
Hab caadiga aad ugu badan
Hab aad caadiga uga xun
15. Ma is leedahay in toddobaadyadii ugu
dambeeyeen aad samaysay wax
wanaagsan?
16.
Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma
dareentay faraxsanaan la’aan iyo
nyadjab?
Hab caadiga ka badan
Marna
Hab caadi ah
Maya hab caadiga ka badan
Hab caadiga ka hooseeya
Hab caadiga ka badan
Hab caadiga aad uga hooseeya
Hab aad caadiga ugu badan
17. Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma ku
suurtoowday inaad arrimo kala duwan
go’aan ka gaarto?
18.
Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma ka
luntay isku kalsoonaantaada?
Marna
Hab sidii caadiga ahayd ka fiican
Maya hab caadiga ka badan
Hab caadi ah
Hab caadiga ka badan
Hab caadiga ka xun
Hab aad caadiga ugu badan
Hab aad caadiga uga xun
19. Toddobaadyadii ugu dambeeyeen hab
joogto ah ma u dareentay kacsanaan?
20.
Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma iska
dhaadhicisay inaad waxba tarayn?
Marna
Marna
Maya hab caadiga ka badan
Maya hab caadiga ka badan
Hab caadiga ka badan
Hab caadiga ka badan
Hab aad caadiga ka badan
Hab aad caadiga ka badan
3
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
21. Toddobaadyadii ugu dambeeyeen ma
dareentay inaadan dhibaatooyinkaaga ku
filnayn?
23.
22.
Ma la oran karaa in toddobaadyadii ugu
dambeeyeen aad dareentay wax farxad
lagu tilmaami karo?
Marna
Hab caadiga ka badan
Maya hab caadiga ka badan
Hab caadi ah
Hab caadiga ka badan
Hab caadiga ka hooseeya
Hab aad caadiga ugu badan
Hab caadiga aad uga hooseeya
Ma dareemaysoaa imminka strees?
Waxaa strees loola jeeda kacsanaan, xasillooni la'aan, neerfaws, walwall ama xoogsaarid la’aan.
Marna
Ilaa heer
Aad ayaa la oran karaa
Aad iyo aad
24.
Afargeysta koox kasta istilaab ku calaamadeey, dhihida xaalad-caafimaadeedkaaga maanta aad
u tilmaamayso.
Dhaqdhaqaaqa:
Dhibaato la’aan ayaan dhaqdhaqaaqi karaa
Dhaqdhaqaayadayda dhibaato ayay ku salaysan yihiin
Sariir ayaan saaran nahay
Nadaafad-shaqsieedkayga:
Uma baahni in nadaafad-shaqsiyeedkayga, raashin cunida ama dhar gashasada layga caawinno
Si sahlan isku ma nadiifin karo ama labbisan karo
Isma nadiifan karo ama iskayga dhar uma gashan karo
Waxyaalaha guud ahaan aad mashquul ku tahay (tusaale shaqo, waxbarasho, hawl guri,
dhaqdhaqaaqa qoyska ama wakhtilummis):
Waan ku filan nahay dhaqdhaqaaqa guud ee aan mashquul ku ahay
Dhibaato ayaan kala kulma qabsahada dhaqdhaqaaq-maalmeedkayga
Ma qabsan karo dhaqdhaqaaq-maalmaeedkayga
Xannuun culus/dhibaato:
Ma qabo xannuun culus ama dhibaato
Waxaan qaba xannuun aan sidaas u culusayn ama aan dhib badnayn
Waxaan la dhiba nahay xannuun culus ama dhibaato
Walwal/niyadjab:
Kuma sugan nihi xaalad walwal ama niyadjab ku salaysan
Waxaan ku sugan nahay xaalad walwal ama niyadjab ku salaysan
Waxaan ku sugan nahay xaalad walwal ama niyadjab ku salaysan oo aad u culus
4
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
25.
Laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen ma ku fekertay inaad dhab ahaan is-disho?
Maya
Haa, hal mar
Haa, dhowr jeer
26.
Laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen ma isku dayday inaad is-disho?
Maya
Haa, hal mar
Haa, dhowr jeer
Xiriirka daryeel-caafimaadeedka
27.
Saddexdii bilood ee ugu dambeeyeen ma booqatay ama ma ku booqdeen dadyoowga hoos ku
xusan?
Waa haddii dhibaatada ama cudurka ay adiga kugu saabsan yihiin. Calaamad saar afargeys kasta.
Maya
a.
Takhtar isbitaal jooga
b.
Takhtar jooga rugta daryeelcaafimaadeedka, takhtarka shirkada, takhtar
iskiisa u shaqaysta iwm
c.
Kalkaalisada caafimaadka ee degmada
d.
Rugta dhallinyarada
e.
La taliyeha arrimaha caafimaadka
f.
Takhtarka dimirka
g.
Jimicsi-yaqaane
h.
Daaweyaha dabiiciga ee kalagoysyada,
murqaha iyo dhabarka, daaweyaha
xannuunka dhabarka iwm.
i.
Lagu seexiyay isbitaal
Caafimaadka ilkaha
28.
Waa sidee caafimaadka ilkahaaga?
Aad bu u wanaagsan yahay
Wuu wanaagsan yahay
Ma wanaagsana mana xuma
Wuu xun yahay
Aad ayuu u xun yahay
5
Haa, hal
mar
Haa,
dhowr
jeer
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
Dhaqdhaqaaqa jirka
29.
Laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen ilaa heer ma ayaa wakhtiyada firaaqada ku
dhaqaaqday dhaqdhaqaaqa jirka?
Haddii dhaqdhaqaaqaaga u midba xilli ku salaysan yahay sida xilliga kuleelaha iyo qaboowaha, sheeg
mid dhexdhexaad ah. Ogeysiis! Hal xul istilaab/calaamad saar.
Wakhtilummis fadhi ku salaysan
Waxaad wakhtiga ku lummisaa wax aqris, TV-daawasho, kombyuutarka, shileemo ama
wakhtilummis kale oo fadhi ku salaysan.
Waa socsocota, baaskiil-wadid ama siyaabo kale u dhaqdhaqaaqa in aan ka badnayn 2
saacadood toddobaadkii.
Dhaqdhaqaaqa jirka ee dhexdhexaadsan lagu dhaqaaqo xilliga firaaqada
Socsocod, baaskiil-wadid ama dhaqdhaqaaq siyaabo kale ah ugu yaraan 2 saacadood
toddobaadkii Badi ahaan adigoo dhididin. Waxay noqon kartaa socod ama baaskiil ku tag ama
kaga imaw goob shaqo, socodyada kale, beer ka shaqayn, kalummaysasho, ciyaaraha tenniska
miiska, bowling.
Dhaqdhaqaaqa jirka ee dhexdhexaadsan ee hab joogto ah la qabto xilliga firaaqada
Hab joogto ah ayaa ku dhaqaaqda dhaqdhaqaaqa jirka 1-2 jeer maalintii ugu yaraan 30 daqiiqado
mar kasta iyo orod, dabaalashao, tennis, badminton ama dhaqdhaqaaq kale kaasoo dhidid ka
keena.
Dhaqdhaqaaqa jirka iyo laylin joogto ah
Tusaale ahaan waxaad ku dhaqaaqda orod, dabaalasho, tennis, badminton, jimicsi iwm ugu
yaraan 3 jeer toddobaadkii. Taasoo mar kasta ka kooban ugu ýaraan 30 daqiiqado.
30.
Wakhtiga caadi ahaan aad toddobaadkii ku dhaqaaqdo dhaqdhaqaaqa tamar ku salaysan ama u
baahan oo dareenka jirkaaga kiciyo?
Tusaale. Socod boobsiis, beer ka shaqayn, qabashada shaqo guri oo culus, baaskiil-wadid,
dabaalasho. Kala duwanaanshada waa suuragal, laakinse sheeg dhexdhexaad ahaan. Hal xul
istilaab/calaamad saar.
5 saacado toddobaadkii ama in ka badan
In ka badan 3 saacadoood, laakin aan ka badnayn 5 saacadood toddobaadkii
In u dhaxayso 1 iyo 3 saacado toddobaadkii
Ugu badnaantii hal sac toddobaadkii
Marna
Raashinka aad caadi ahaan cunto
31.
a) Immisa jeer ayaa khudaarta iyo khudaarta xididaha leh cunta?
Waxaa loola jeeda nooc kasta oo khudrad ah, digirta iyo kuwa xididaha leh (ka reeban baradhadaha).
Waxay noqon karaan kuwa goor dhow beeraha laga soo goyay, qaboojiye ku keydsana, ku keydsanaa
khasacyo iwm, kariyay, cabbitaanka khudaarka ka samaysan, maraqa khudaarta ka samaysan iwm.
Kala duwanaanshada waa suuragal, laakinse sheeg dhexdhexaad ahaan. Hal xul istilaab/calaamad
saar.
3 jeer maalintii ama in ka badan
2 jeer maalintii
1 mar maalintii
5-6 jeer maalintii
3-4 jeer maalintii
1-2 jeer maalintii
Dhowr jeer bishii ama marna
6
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
b) Immisa jeer ayaa miraha iwm cuntaa?
Waxaa loola jeeda nooc kasta oo miro ah (Waxay noqon karaan kuwa goor dhow beeraha laga soo
goyay, qaboojiye ku keydsana, ku keydsanaa khasacyo iwm, kariyay, cabbitaan laga sameeyay, la
shiiday iwm). Kala duwanaanshada waa suuragal, laakinse sheeg dhexdhexaad ahaan. Calamadeey
hal xul.
3 jeer maalintii ama in ka badan
2 jeer maalintii
1 mar maalintii
5-6 jeer maalintii
3-4 jeer maalintii
1-2 jeer maalintii
Dhowr jeer bishii ama marna
Sigaar-cabbid, tubaako iyo isticmaalka waxyaalaha kale
32.
Maalin kasta sigaar miyaad cabtaa?
Haa
U gudub su’aasha 35aad
Maya
33.
Mararka qaarkood sigaar miyaa cabta?
Haa
Maya
34.
Sigaar ma cabbi jirtay muddo ugu yaraan ka koobnaa 6 bilood oo taxan?
Haa
Maya
35.
Maalin kasta tubaako miyaa cuntaa?
Haa
U gudub su’aasha 37aad
Maya
36.
Ma dhacda in aad mararka qaarkood tubaako cunto?
Haa
Maya
37.
Ma dhacday inaad xashiish ama marijuana isticmaasho?
Maya
Haa, muddo laga joogo 12 bilood ama in ka badan
Haa, laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen
Haa, 30 maalmood ee ugu dambeeyeen
7
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
38.
Weligaa ma isticmaashay maandooriye aan ahayn xashiis ama marijuana (tusaale. amfetamin,
kokain, heroin, ecstacy ama LSD)?
Maya
Haa, muddo laga joogo 12 bilood ama in ka badan
Haa, laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen
Haa, 30 maalmood ee ugu dambeeyeen
39.
Daawo takhtar ku soo qoray ma u adeegsatay hab aan loogu talagelin in loo qaato?
Waxaa loola jeeda inaad daawada u qaadatay hab usan takhtarku kula talinin, ama aad qaadatay in ka
badan qiyaastii lagula taliyay inaad qaadato.
Maya
Haa, muddo laga joogo 12 bilood ama in ka badan
Haa, laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen
Haa, 30 maalmood ee ugu dambeeyeen
Khamaar
40.
12 bilood ee ugu dambeeyeen ma iibsatay bakhtiyanasiib ama ku khamaartay lacag?
Khamaarka wuxuu noqon karaa tusaale, kuwa loo yaqaanno [trisslott, bingolotto, kasinospel, tips],
khamaarka fardaha ama kuwa lamid ah lacagaha lagu khamaaro iyadoo Internetka la adeegsanaayo
sida poker ama sharadka.
Haa
Maya
41.
U gudub su’aasha 45aad
12 bilood ee ugu dambeeyeen, ma ku khamaartay lacag aad awoodin in laga helo?
Maxaa falkaas ka oran lahayd …
Marna
Mararka qaarkood
Badi ahaan
Ku dhowaad mar kasta
42.
12 bilood ee ugu dambeeyeen, ma ku khamaartay lacag badan sida aad ku hesho isla dareenka
danabka? Maxaa falkaas ka oran lahayd …
Marna
Mararka qaarkood
Badi ahaan
Ku dhowaad mar kasta
43.
12 bilood ee ugu dambeeyeen, maalin kale ma ku noqotay ggobtii khamaarka, adigoo ujeedada
tahay inaad dib u hesho lacagtii berri hore laga helay? Maxaa falkaas ka oran lahayd …
Marna
Mararka qaarkood
Badi ahaan
Ku dhowaad mar kasta
8
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
44.
12 bilood ee ugu dambeeyeen, khamaar dartiisa lacag ma amaahatay ama iibisay shay?
Maxaa falkaas ka oran lahayd …
Marna
Mararka qaarkood
Badi ahaan
Ku dhowaad mar kasta
Khamri-cabbida
Khamriga ”alkohol” wuxuu noqon karaa [folköl, mellan-/starköl, alkoholstark cider, vin, starkvin iyo
sprit.]
Su’aalaha hab taxadarsan oo daacadnimo ku salaysan ugu jawaab.
Hal ”galaas” waxaa loola jeeda:
45.
Laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen immisa jeer ayaa khamri cabtay?
4 jeer/toddobaadkii ama in ka badan
2-3 jeer/toddobaadkii
2-4 jeer/bishii
1 mar/bishii ama in ka yar
Marna
46.
U gudub su’aasha 48aad
Immisa ”galaas” (fiiri tusaalaha) ayaa maalin caadi cabta waa markii aad khamri cabbayso?
1-2
3-4
5-6
7-9
10 ama in ka badan
Ma aqaano
47.
Immisa jeer ayaa lex ”galaas” khamri cabta ama isla wakhti?
Maalin kasta ama waxaa la oran karaa maalin kasta
Toddobaad kasta
Bil kasta
Aan badi ahaan ka badnayn hal mar bishii
Marna
9
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
Xaalad-dhaqaaleedka
48.
Haddii xaalad dhaqaaleed lama filan ah la kulanto, taasoo ku qasbayso inaad hesho 15 000
karoon, ma kari kartaa?
Haa
Maya
49.
Ma dhacday laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen inaad bixi wayso kharashyada sida
raashinka, kirada, kharashyada kale iwm?
Maya
Haa, hal mar
Haa, dhowr jeer
Shaqo, waxbarasho iyo hawl qabsasho
50.
Ilaa heerma ayaa wax soo baratay?
Dugsiyada biloowga/hoose/dhexe iwm
2-sano dugsi sare ama dusi xirfad
3-4 sano dugsi sare
Kulliyada ummadda ama wax la mid ah
Jaamacad ama kulliyad aan ka badnayn 3 sano
Jaamacad ama kulliyad, 3 sano ama ka badan
51.
Maxaa imminka mashquul ku tahay?
Dhowr ayaa calaamadeeyn kartaa.
Waan shaqaystaa
% wakhti buuxa
Iskayga ayaan u ganacsadaa
Fasax ayaa shaqada ka qaatay ama fasaxa waalidiinta
Waxbarasho, tababar
Waxkaqabadka suuqa shaqada
Shaqo laawe
Hawlgab
Waxaan qaata kaalmo-dhaqaaleedka jirrada [Sjuk-/aktivitetsersättning] (hawlgab jirro darteed)
Muddo dheer ayaan jirro ku qorna (ka badan 3 bilood)
Hawl guri
Wax kale, sheeg:
10
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
52.
Shaqadaada ama xirfadaada maxay tahay?
Haddii imminka adan shaqayn, qor xirfadda ama shaqada aad berri hore lahaan jirtay.
Haddii dhowr shaqo aad lahaan jirtay, qor shaqada ama xirfada ugu wayn.
Ku dadaal inaad qorto iyadoo tafatiran. Badalka macallin qor tusaale. Macallin dugsi hoose.
Beddelka kalkaalisada caafimaadka, qor tusaale kalkaalisada qallinka.
Tusaale: beddelka gaadid-wade qor tusaale bas-wade:
Far WAAWAYN ku qor xirfadaada:
53.
Hawlahii ugu waa-waynaa ee aad qaban jirtay kuwe ay ahaayeen?
Tilmaan hawlahii ugu waa-waynaa ee aad qaban jirtay. Haddii aad tusaale, ahaan jirtay madaxa
mashruuc qor tusaale ”waxaan mas’uul ka ahaa sare u qaadka tayada deegaanka shaqada ee
xannaanadda waayeelka”. Haddii tusaale, warshad ka shaqayn jirtay qor, wixii aad soo saari jirtay.
Haddii aad agasime ahaan jirtay tilmaan nooc agaasimeha aad ahaan jirtay, iyo haddii ay jireen madax
kale ka hooseeyay. Tusaale. Agaasimeha waax, waxaana ka hooseeyay madaxda laamaha oo
tiradooda saddex ahaa.
Hoos waxaa ku qoran dhowr su’aalood loogu talagalay qofka xirfad ku shaqaysta (xitaa haddii imminka jirro
aad ku qoran tahay ama ku maqan tahay fasaxa waalidiinta iwm waa inaad ka jawaabtaa). Haddii aadan
ahayn qof xirfad ku shaqaysta u gudub su’aasha 58aad.
54.
Ma ka walwalsan tahay in saannooyinka soo socda shaqo la’aan kugu dhacdo?
Haa
Maya
11
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
Deegaanka shaqada
55.
Haddii aad u baaha tagay taageero iyo caawimaad, ma ka hesha dadyoowga aad is la
shaqaysaan?
Haa, badi ahaan
Haa, ilaa heer
Maya
Ma aqaano
56.
Haddii aad madaxa goobta shaqada ugu baahan tahay taageero iyo caawinaad ma ku siiyaa?
Haa, badi ahaan
Haa, ilaa heer
Maya
Ma aqaano
Madax shaqaale ma qabi
57.
Hawlaha shaqada lagu siiyo ma ka heshaa?
Aad bey u wanaagsan yihiin
Way wanaagsan yihiin
Ma wanaagsana mana xuma
Ma wanaagsana
Way xun yihiin
Amaanka iyo Xiriir-bulshodeedka
58.
Ma dhacda inaad cabsi darteed dibad u baxa ka gaabsado, in lagu weeraro, dhaco ama siyaabo
kale lagu dhibaateeyo?
Maya
Haa, mararka qaarkood
Haa, badi ahaan
59.
a) Laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen ma lagu geystay fal xoog-muquunis ku
salaysan?
Haa
Maya
U gudub su’aasha 60aad
b) Halkee falkii xoog-muquuniska ku salaysna u ka dhacay?
Dhowr ayaa calaamadeeyn kartaa.
Goob shaqo/shaqada/dugsiga
Guriga
Guri kale/xaafadda
Goob dadwaynaha ka dhaxeeya/goob fagaare
Goobaha laga raaco tareenada, basaska iyo tareenada dhulka hoostiisa mara
Meel kale
12
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
60.
Laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen ma lagu geystay hanjabaad ama hanjabaadyo ku
salaysan xoog taasoo cabsi ku gelisay?
Haa
Maya
61.
3 bilood ee ugu dambeeyeen ma lagu qaabilay hab ama geystay fal meelkadhac ku salaysan?
Maya
U gudub su’aasha 63aad
Haa, mar un
Haa, dhowr jeer
62.
Sabab kamid ah sababaha hoos ku xusan darteed ma lagu geystay fal meelkadhac ku
salaysan?
Dhowr ayaa calaamadeeyn kartaa.
Asalkaaga dartiisa
Jinsigaaga dartiisa
Jinsiga aad ka hesho dartiisa
Da’daada darteeda
Itaaldarro darteeda
Diintaada darteeda
Midabka jirkaaga dartiisa
Muqaalkaaga dartiisa
Sheegashada jinsigaaga darteeda
Sabab kale
Ma aqaano
63.
Ma qabta qof aad ku kalsoon tahay oo aad kala sheekaysan karto dareenkaaga iwm?
Haa
Maya
64.
Ma qabta qof ka caawinno haddii dhibaato aad la kulanto ama aad xannuunsato?
Tusaale. Talo ku siiyo, wax ka daymiyo, caawinaad raashin soo gadasho, cillad ka saarid iwm.
Haa, mar kasta
Haa, badi ahaan
Maya, badi ahaan
Maya, marna
65.
Ma ku la tahay in dadka badidooda lagu kalsoonaan karo?
Haa
Maya
13
Markii aad buuxinaysaan qoraal-waydiimaha boostada la idinku soo
diray ayaa caawinaad ahaan turjumada u adeegsan kartaan
66.
Laba iyo tobbankii bilood ee ugu dambeeyeen ma ka qayb qaadatay dhaqdhaq kamid ah kuwa
hoos ku xusan?
Dhowr ayaa calaamadeeyn kartaa.
Goobaabinta waxbarashada/koorso goobaha shaqada
Goobaabinta waxbarashada/koorso goobaha wakhtiyada firaaqada
Kulamada ururrada shaqaalaha
Kulamada ururrada shaqaalaha kale
Teater/shileemmo
Bandhigga sugaanta
Kulammo dineed
Xaflad isboorti
Maqaal ku qoray wargeys iwm
Nooc bannaanbax
Xaflad guud tusaale. Goobaha lagu caweeyo iwm
Kulan qarabo wayn
Xaflad gaar ah
Ku sheekaysasho ama bandhigida goobaha warbaahinta bulshodeedka eee casriga sida internet
Ka qaybgalay dhaqdhaqaaqa warbaahinta bulshodeedka casriga internet sida ciyaar ama dood iwm
Dhaqdhaqaaq
Warbixin-shaqsiyeedkaaga
67.
Jinsi ahaan maxaad isku haysataa inaad tahay?
Lab ka hela dheddig ama dheddig ka hela lab – toosane
Qof labada ba ka hela (lab iyo dheddig ba)
Lab ka hela lab ama dheddig ka hela dheddig
Ma aqaano
Nooc kale
68.
Sannadkee dhalatay?
Sannadka:
69.
a) Yaa isku hoy tihiin?
Toddbaadka badidiisa yaa isku hoy tihiin. Dhowr ayaa calaamadeeyn kartaa.
Qofna
Waalid/walaal
Say/xaas/la-noole/lamaale
Qof kale wayn
Carruur
Immisa carruur ayaa kula degan?
carruur
b) Da’da carruurta kula nool waa immisa?
Dhowr ayaa calaamadeeyn kartaa.
0-6 sano
7-12 sano
13-17 sano
18 sano ama ka wayn
WAAD KU MAHADSAN TAHAY WAKHTIGAAGA QAALIGA AAD NA SIISAY!
Qoraal-waydiimaha ku soo dir baqshada ku lifaaqan.
14