Hornindal kommune SENIORINFORMASJON Nyttig informasjon og råd for god livskvalitet. Førebyggande arbeid, Eining Omsorg , Hornindal kommune - 2017 2 INFORMASJON OM AKTIVITETAR I HORNINDAL. Her får du eit lite utval av det som går føre seg i Hornindal: MANDAG: KARATREFF. Kvar måndag 12.00-14.00 i varmestova på skisenteret. Ope for alle vaksne menn som vil ha det sosialt. Uformelt og kjekt! (Gratis) JENTETRIMMEN. Turgruppe for damer som likar å gå i terrenget. Ny tur kvar måndag. Oppmøte utanfor spar på Sanden kl. 14:00, så samkøyrer ein til dit ein byrjar å gå. Turen varer 1-1,5 time. (Vi spleisar på kostnad på køyringa.) TYSDAG: SENIORTRIM. Kvar tysdag frå 13:30-14:30 i Honndalshallen. Styrketrening med Wenche Rødberg. Ope for alle over 55. (Gratis) KARATUR. Turgruppe for menn kvar tysdag kl. 17:30. Oppmøte på parkeringsplassen ved kroa. Turen går rundt grenda. (Gratis.) Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 3 ONSDAG: STOLTRIM. Kvar onsdag kl. 14.15-14.45 på Huset Vårt. Lavterskel trimtilbod ope for alle seniorar i forkant av seniortreff. (Gratis) SENIORTREFF. Kvar onsdag kl. 15.00-17.00 på Huset Vårt. Sosial kafé med variert program, ope for alle 55 år og eldre. (50 kr.) ALLE DAGAR: TRIM FOR ALLE. Trim for alle besår av 9 forskjellege trimpostar i låglandet. Du kan vinne flotte premiar Balansegruppe/fallførebygging gjennom aktivitet og informasjon. v/fysioterapeut Kontakt fysioterapeut / heimetenestene eller evnt lege som kan formidle kontakt. Stad: Treningssal Helsehuset . Tilbodet er gratis. Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 4 MATLYST GIR LIVSLYST OG LIVSLYST GIR MATLYST! Visste du at…… du treng like mykje næring no som då du var yngre? evna til å kjenne at du vert tørst vert mindre når du vert eldre? vitamin D i tillegg til kalsium kan førebygge beinskjørheit? MATNYTTIG RÅD Stell i stand trivelege måltid. Kos deg med maten. Et ofte nok, helst 4-6 gongar kvar dag. Små måltid gjer det enklare å dekke næringsbehovet ditt. Et middag kvar dag. Smak til med krydder og urter. Råkost eller salat er fine forrettar som aukar appetitten. Drikk vatn fleire gongar om dagen. Du treng påfyll av veske sjølv om du ikkje er tørst. Et grove kornprodukt fleire gongar kvar dag. Grovt brød og knekkebrød inneheld mange viktige næringsstoff og er bra for fordøyinga. Ha på eit godt lag med smør/margarin i tillegg til pålegg dersom du har lita matlyst. Varier gjerne med graut av havre eller bygg, eller et flatbrød eller kavring med surmjølk, sukker eller syltetøy. Frukt, nøtter og grønsaker inneheld kostfiber og mange nyttige næringsstoff. Nøtter og tørka frukt i bakst, dessert og salat gir mykje energi og næring. Alle typer mjølk, yoghurt og ost gir nyttig næring. Surmjølksprodukt og yoghurt held fordøyelsen i orden. Et du lite, vel gjerne feite variantar. Ta dagleg tran eller eit anna tilskot med vitamin D. Bruk feit fisk til middag og på brød: sild, laks, ørret, sardinar og makrell. Til kaffien kan du gjerne velje gjærbakst, vaflar eller liknande om du elles har lite matlyst. Brødskive med pålegg er også god kaffimat. Snakk med fastlegen din og få råd dersom du har dårleg matlyst og går ned i vekt. Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 5 FYSISK AKTIVITET GIR OVERSKOT OG BETRE HELSE Visste du at..... aktive eldre har betre fysisk og psykisk funksjon ein åttiåring er like trenbar som ein trettiåring fysisk aktivitet gir betre humør og meir energi du får betre helse, søv betre og tenker klarare ved å vere i fysisk aktivitet fysisk aktivitet gjer kvardagen enklare og sjansen aukar for at du kan vere sjølvhjelpen lenger Nasjonale anbefalingar for vaksne: ver i moderat fysisk aktivitet i minst 30minutt dagleg intensiteten skal vere slik at du kjenner hjerte slå ein del hurtigare enn vanleg. du får større helsegevinst ved å auke den daglege mengda eller intensiteten. du kan gjerne dele aktiviteten inn i fleire bolkar på 10 min kvardagsaktivitetar som å stelle i hagen og leike med barnebarna tel også! Aktivitet og deltaking gir auka livskvalitet. Ta utgangspunkt i aktivitetar som gir deg glede, og få gjerne med ein ven. Hugs at du slett ikkje treng å legge lista så høgt for å få helsegevinst. I heftet "Øvelser som holder deg i form - 65+" finn du konkrete råd om fysisk aktivitet og korleis du kjem i gang. Lykke til! Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 6 FØREBYGGING AV FALLULYKKER Fall er vanleg og utgjer ein stor helserisiko. Om lag 1/3 av alle over 65 år har minst eit fall kvart år, og i denne aldersgruppa er fall årsaka til 80-90% av alle skadar. Ca. 5% av alle fall ender i eit brot. Det er derfor lurt å tenke igjennom kva ein sjølv kan gjere for å førebygge fall. Her får du nokre gode tips: Beveg deg regelmessig! Det styrkar beinvev og musklar, motverkar svimmelheit og gjev god balanse og kondisjon. Et allsidig og riktig kost, og drikk rikeleg. Vurder medisinbruk saman med fastlegen din. Nokre medisinar har svimmelheit som biverknad. Tek du mange medisinar gjev dette også auka fallrisiko. Ta ein synskontroll. Dårlig syn forstyrrar mellom anna balansen. Du kan førebyggje ulykker gjennom tiltak i bustaden din og ved å vere meir merksam på fare for ulykker der dei kan skje. Ha god belysning i bustaden, særleg i trapp og mellom senga og badet. Unngå snublefarlege tepper/matter. Fjern lause småtepper/matter og fest store tepper med eigna underlag eller dobbeltsidig tape. Unngå lause leidningar til telefonar, tv og lampar. Høge dørtersklar bør fjernast om du har vanskar med å lyfte føtene. Ha telefonen lett tilgjengeleg der du vanlegvis sit. Ikkje spring for å rekke den. Plasser dei mest brukte kjøkkenreiskapane innan rekkevidde. Bruk sklisikker matte i og utanfor dusjen. Bruk eit sklisikkert sittemøbel i dusjen om det er vanskeleg å stå. Monter handtak for ekstra støtte på bad og toalett. Ha strøsand lett tilgjengeleg utanfor inngangsdøra. Vurder å heve toalettsetet, seng eller stolar om du er ustø når du skal reise deg opp. Det finst hjelpemiddel for dette. Når balansen vert dårleg kan stokk, stavar eller gåstol/rullator vere til god hjelp. Bruk broddar under sko/støvlettar om vinteren Legg spaserturane til dagslys eller i god gatebelysning Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 7 STYRKETRENING FOR BETRE BALANSE Dersom du trenar balanse og styrke i beina, reduserer du risikoen for å falle og bryte bein. Sett av tid til trening kvar dag. Ein dagleg spasertur i tillegg til øvingar er eit godt råd. Har du vanskar for å kome deg ut, er det ekstra viktig å trene balanse og styrke heime. Nedanfor finn du forslag til øvingar. Utfør øvingane 1 -2 gongar pr. dag. Repeter kvar øving 10 gongar. Alle øvingar skal gjerast sakte og kontrollert. Sett gjerne på god musikk så går det lettare. Øvingane er velprøvde, du vil snart merke betring! Sitt på ein stol. Reis deg opp til ståande utan å skyve frå med armane, og sett deg ned igjen. Stå bak stolen og støtt begge hendene på stolryggen. Bøy djupt i knea, og strekk deg opp igjen. Stå bak stolen og støtt begge hendene på stolryggen. Gå opp på tå og ned igjen. Stå ved sida av eit bord. Løft vekselvis høgre og venstre bein så høgt opp at låret er vassrett, medan leggen henger rett ned. Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 8 LITT OM DEMENS Rettleiingstenesta er bemanna med helsepersonell med teieplikt og er open måndag- fredag 09.00 – 15.00 Demens er ein av våre største folkehelseutfordringar. Demens har si årsak i forskjellige sjukdommar eller skadar i hjernen. Det kan ramme oss alle, men syner seg på ulikt vis. Vanlege teikn på demens kan vere hukommelsesvikt, språkproblem, vanskar med vanlege oppgåver og aktivitetar, feilplassering av ting, vanskar med tidsorientering og stadorientering, sviktande dømekraft og endra humør og åtferd. Du kan få meir informasjon ved å kontakte: DEMENSTEAMET i Hornindal kommune på tlf. 57879860. Dette er eit tverrfagleg team som arbeider med utgreiing, oppfølging og rådgjeving. HORNINDAL DEMENSFOREINING ved leiar Kirsti Flø. DEMENSLINJEN Nasjonalforeningen for folkehelsen har eigen demenstelefon der ein kan får råd og rettleiing, tlf. 23 12 00 40. RUS BLANT ELDRE Det vert ikkje snakka så mykje om rusmisbruk blant eldre, men problemet er aukande. Eldre rusar seg i all hovudsak på alkohol og medisinar. Eldre tåler mindre alkohol enn yngre fordi kroppen og hjernen generelt blir svekka med alderen. Alkoholen vert lengre i kroppen og fører til auka belastning på kroppen (t.d. skrumplever) og hjernen (skrumphjerne, hjernesvinn). Alkohol- og medisinmisbruk kan t.d. gje kognitiv svikt/demens, sløvheit, falltendens, leverskade, psykisk sjukdom og dårlegare livskvalitet. Dersom ein brukar alkohol og samtidig medisinar, bør ein ta dette opp med legen. Alkohol kan forsterke, og den kan gje dårlegare effekt av medisinar ein nyttar. Alkohol kan dessutan forsterke biverknadene av medisinane, og alkohol kan forsterke den sjukdommen medisinane vert nytta for. Dersom du ønskjer å snakke med nokon om alkohol- og medisinmisbruk, eller om psykisk helse, kan du kontakte fastlegen din. Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 9 INFORMASJON OM FOREININGAR I HORNINDAL Stryn og Hornindal pensjonistlag: Leiar: Harald Kåre Ekroll Hornindal sanitetslag: Leiar: Grethe Vindheim Hornindal Bygdekvinnelag: Leiar: Britt Lødemel Tomasgård Hornindal Frivilligsentral: Dagleg leiar har kontor på Smia, Tlf. 57879814 Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017 10 Nyttige telefonnummer: Hornindal kommune: Sentralbord (Servicekontor på Smia)………………57879800 Helsehuset : Sentralbord Legekontoret…………………………...57879870 Fysioterapi…………………………………………..57879872 Hornindal Omsorgssenter: Sentralbord:…………………………………………57879860 Hjelpemiddelkontakt …………………………….....57879860 Heimetenesta:……………………………………….57879869 Omsorgssenteret:…………………………………...57879880 .……………………………………………………...57879881 ………………………………………………………57879882 ………………………………………………………57879883 Familie/Vener: ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… NAUDNUMMER: BRANN………………………………………………...110 POLITI………………………………………………....112 AMBULANSE…………………………………………113 Legevakt………………………………………………116117 Førebyggande arbeid, Eining Omsorg, Hornindal kommune - 2017
© Copyright 2024