inviterer til kurset: PENSJONERING ELLER FRAMLEIS YRKESAKTIV? Med pensjonsreforma frå 2011 har det blitt fleire val ein kan gjere, men også fleire pensjonsfeller ein kan gå i. Enten du vil jobbe lengre, trappe ned eller slutte tidleg, vil du ha godt utbyte av dette kurset. Vi har 18 års erfaring med slike kurs. Vi ser at forelesingane, samt individuelle konsultasjonar, blir meir og meir naudsynt for dei som nærmar seg ein mogeleg pensjonering, eller vurderer nedtrapping på deltid. Du får gjennomgått både gamle og nye reglar av nøytral pensjonsrådgjevar. På kurset får du også nyttige orienteringar av ein oppdatert og dyktig advokat. For kven/målgruppe Personar i alderen 60 år og oppover som er tilsett i stat, kommune, fylkeskommune og andre offentleg eigde verksemder. Kurset er også aktuelt for personar som går ut av arbeid før fylte 60 pga uføretrygd/ førtidspensjonering, særaldersgrense m.m. Kurset har som mål å gje deltakarane: - kunnskap om pensjonsreforma og endringar i tenestepensjon og AFP for offentleg sektor - kunnskap om reglar og rettar relatert til pensjonsalderen - informasjon om kva som kan gjerast for dei som ønskjer å være yrkesaktive så lenge som mogeleg - praktiske tiltak du bør ta når du startar planlegging av den ”3. karriere” og relevante juridiske emne og spørsmål Stad Dato Tid Påmeldingsfrist Kurs 1: Hotel Alexandra, Loen måndag 24. – onsdag 26. september 2012 Registrering frå Måndag 20. august 2012 kl 09 Kursstart kl.10 Kurs 2: Hotel Alexandra, Loen måndag 22. – onsdag 24. oktober 2012 Registrering frå Måndag 20. august 2012 kl 09 Kursstart kl.10 Kurs 3: Hotel Alexandra, Loen måndag 12. – onsdag 14. november 2012 Registrering frå Måndag 24. september kl 09 Kursstart kl.10 2012 1 Program Måndag 24.09/ 22.10/ 12.11: 09.00 – 10.00 Registrering 10.00 – 10.10 Opning og praktisk informasjon 10:10 – 11.10 Seniorpolitikk – Kva kan arbeidsgjevar bidra med slik at du kan stå lenger i arbeid? v/ Torfinn Moen 11.20 – 12.00 Pensjonar frå folketrygd, tenestepensjonar fra SPK/KLP/andre og AFP. Nedtrapping med AFP, uttak av folketrygd på toppen av løn før 67 år og følgjer for pensjonane frå 67 år, o.a. Korleis verkar samordning og kva vert skatten? v/ pensjonsrådgjevar Harald Engelstad 12.00 – 13.00 LUNSJ 13.00 – 15.00 Pensjonsordningar v/ Engelstad held fram 15.00 – 15.30 Kaffi 15.00 – Individuelle konsultasjonar med pensjonsrådgjevar. NB! Husk serviceberekningar frå NAV og oversikt frå pensjonskasse/ Forsikringsselskap! 19.30 Tysdag Middag Sosialt samvære med underhaldning kl 21:00 25.09/ 23.10/ 13.11: 09.00 – 11.00 Pensjonsordningar held fram v/ Engelstad 11.00 – 11.30 Kaffi 11.30 – 13.00 Pensjonsordningar – etterlatnepensjonar, bruk av bustad/formue som pensjon. v/ Engelstad 13.00 – 14.00 LUNSJ 14.00 – 15.00 Frå yrkesliv til pensjonstilvære Om å planlegge resten av yrkeslivet, pensjonering og pensjonistlivet v/ Engelstad 15.00 Kaffi Individuelle konsultasjonar med pensjonsrådgjevar 19.30 Onsdag 09.00 – 11.00 11.00 – 11.30 11.30 – 12.30 12.30 – 12.45 12.45 – 13.30 13.30– Middag 26.09/ 24.10/ 14.11: Jus for dei som nærmar seg pensjonering /v advokat Kurt O. Bjørnnes Kaffi og utsjekking Jus v/ Bjørnnes held fram Oppsummering og avslutning LUNSJ Individuelle konsultasjonar med advokat Vi tek atterhald om endringar i programmet! 2 Forelesarar Om Harald Engelstad: Er utdanna sosiolog, cand. Sociol. frå Universitetet i Oslo 1975. Aldersforskar ved Norsk gerontologisk institutt (i dag NOVA), og var deretter leiar av Fellesutvalget for forberedelse til pensjonsalderen (i dag senter for Seniorpolitikk). I 1998 etablerte han eigen verksemd som i dag heiter Seniorkurs Harald Engelstad, utgjevar av Pensjonsboka og skribent i bladet ”Vi over 60”. Om Kurt O. Bjørnnes: Han arbeider som advokat i Stavanger. Han har i ei årrekke undervist offentleg tilsette i stat og kommune i arbeidsrett og forvaltningsrettslege emne. I advokatpraksisen sin arbeider han mykje med retteliing i forhold til arv og skifte. Bjørnnes nyttar ein utprega praktisk tilnærming til jussen. Les meir her. Om Torfinn Moen: Utdanning frå DH - offentleg administrasjon og universitet i Bergen - offentleg rett. Har arbeidd sidan 1979 i kommunesektoren med lønns- og personalsaker. Er no tilsett som personalrådgjevar i Stryn kommune. Vi har også tilsvarande kurs på Brakanes Hotell, Ulvik den 17.-19.9.2012. Prisar Kr 6.450,- pr deltakar. Dette inkluderer siste utgåve av Pensjonsboka (verdi kr 450,-) kursmateriell, førelesingar, individuelle konsultasjonar, underhaldning måndag kveld, full pensjon (overnatting og kost, inkl. lunsj før avreise. Pris utan overnatting, frukostar og middagar er kr 3.950,Ektefelle/ sambuar/ledsagar betalar kr 3.450,- som inkluderer forelesingar, fullpensjon og dobbeltrom på hotellet. Pris for ektefelle/sambuar/ledsagar utan overnatting: kr 2.400,- AVKLARINGAR MED ARBEIDSGJEVAR: - fri med lønn og dekking av kurskostnader? dekking av reisekostnader? vikar for dei som treng det? kva gjer vi med faktura for ektefelle/sambuar/ledsagar? evt eigenandel? 3 Konsultasjonar Det vil vere mogeleg å få personlege konsultasjonar med pensjonsrådgjevar på ½ time. Kven som gjev konsultasjonane vil vere avhengig av kva pensjonskasse ein er medlem i ! Dette er gratis for kursdeltakarane. (dette tilbodet gjeld ikkje for dei som er påmelde som ektefelle/sambuar/ledsagar) Dette bør du ha med av pensjonsdokument til kurset: Du vil få maksimalt utbyte av kurset om du i god tid før kurset har skaffa deg følgjande pensjonsdokument: Frå NAV/Folketrygd: Kontakt ditt lokale NAV, ring 55 55 33 34 eller logg deg inn på nav.no for å få ut følgjande serviceberekningar: ”Beregning av fremtidig AFP i offentlig sektor etterfulgt av alderspensjon” (7 siders dokument m.a. med alle dine pensjonspoeng frå 1967) ”Beregning av fremtidig alderspensjon» fra folketrygden”. Her bør du be om både ein for uttak 62 og uttak 67 år. (Kvar på ca 6 sider). Frå tenestepensjonsordninga i SPK/KLP/andre: Ta kontakt på e-post eller telefon og få tak i oversikt over all registrert medlemstid, summert tid og berekna gjennomsnittleg deltid. Dersom du skal ha konsultasjon for å få berekna dine pensjonar må du i tillegg ta med: - fersk lønsoppgåve - siste Skatteoppgjer og Utskrift av likninga - alle skriv du har fått frå NAV og tenestepensjonsordning dersom du i dag har ein løpande pensjon (alderspensjon, delvis AFP, delvis uførepensjon, etterlatnepensjon m.v.) - dei siste skriv du har fått frå dine private pensjonsforsikringar, fripolisar m.v. Advokat Kurt O. Bjørnnes Advokat vil vere tilgjengeleg for private etter foredraget. Her vil ein kunne få rettleiing i forhold til arvespørsmål og skifte. Konsultasjonane er på ¼ time og er gratis for kursdeltakarane (dette tilbodet gjeld ikkje for dei som er påmelde som ektefelle/sambuar/ledsagar). Om ein har spørsmål som knyter seg til arveavgift er det fint om ein tek med seg sjølvmelding eller anna dokument som viser formue/gjeld. Hugs å kryss av på påmeldingsskjemaet om du ønskjer konsultasjon(ar). 4 Fyll ut og send til adressa under Påmelding: Pensjonering eller framleis yrkesaktiv? Alexandra hotell, Loen Eg melder meg på kurs: Kryss av Namn Kurs 1: 24. – 26.9.12 Kurs 2: 22. –24.10.12 Kurs 3: 12. –14.11.12 Fødseldato og -år Arbeidsstadsadresse: E-postadresse: Fakturaadresse (dersom anna enn ovafor) Telefon mobil ev arbeid Medlem i pensjonskasse Ynskjer konsultasjon? □ Statens Pensjonskasse □ KLP □ Anna ordning:……………………………… □ Pensjonskonsulent □ Advokat Kurt Bjørnnes □ Ja □Enkeltrom □ Dobbeltrom saman Overnatting med:…………………………. □ Nei Dersom ektefelle/ sambuar/ledsagar som også skal ta del: Namn: Adresse ektefelle/ sambuar/ledsagar Fakturaadresse (dersom anna enn ovafor) Særskilte omsyn (rullestol, spesiell kost, anna) Dato: Underskrift: Påmeldingsfrist kurs 1 og 2: 20.08.12 Kurs 3: 24.9.12 Påmeldinga er bindande og fører til betalingsplikt etter utløp av påmeldingsfristen. Ved fullteikna kurs, kan ein få tilbod om plass på tilsvarande kurs på anna tidspunkt. Fagakademiet har rett til å avlyse kurs/seminar ved få påmelde, sjukdom o.l. Fagakademiet Postboks 598 6801 Førde E-post: Nettside: Telefon: johan.peter.oren@fagakademiet http://www.fagakademiet.no .no 915 17 555