ÅRSMELDING FOR EKSINGEDALEN BYGDARÅD,

ÅRSMELDING FOR EKSINGEDALEN BYGDARÅD,
September 2011- februar 2012
Medlemmer i Bygdarådet pr 16. februar 2012:
Øvre Eksingedalen Grunneigarlag
Trygve Nilsen (Leif Kåre Ekse)
Eksingedalen Grunneigarlag
Geir Ove Carlsen
Eksingedalen IL
Elisabeth Holth
Eksingedalen Kvinne- og familielag
Haldis Øvstedal
Eksingedalen Bondelag
Magnar Nese (Kari Brørvik)
Eksingedalen Bonde- og Småbrukarlag
Grete Haugen
Dølalaget
Ivar Bergo
Eksingedalen skule og barnehage
Maya Mykkeltvedt/
Mari Odland Trefall
Kommunestyret
Karin N. Flatekval
Nærbutikken
Sukheet Bharj
Helsevesenet
Frøydis Gullbrå
Arbeidsutvalet
Olav Gullbrå
Svein Tollefsen
Gunnar Hatland
Liv Anne Bergo
Redaktør for heimesida:
Magnar Nese
Andre tillitsvalde:
Revisorar: Olav Nese og Rune Nesheim
Valnemnd: Grete Haugen, Astrid Lavik, Kåre Magnar Trefall
Tremannsutval i samband med vassdragsaker:
Bjarne Lavik, Sveinung T Bergo, Gunnar Hatland
5-mannsutval i samband med Beinhelleren Pumpe:
Tremannsutvalet + Trygve Nilsen og Reidar Fjellanger
+ Ekso Elveeigarlag v/ Knut Eirik Møster
Sti- og kartgruppe
Elisabeth Holth, Berit Vetlejord, Grete Haugen, Astrid Lavik, Britt Eide, Gunnar Hatland,
Liv Anne Bergo
Heimesideutval: Svein Tollefsen, Magnar Nese, Gunnar Hatland,
1
ÅRSMØTET I 2011:
Sist årsmøte vart halde 20. september 2012 på Eksingedalen skule. 13 av dei 15
medlemmane i Bygdarådet møtte, i alt var 16 representantar på møtet.
Årsmeldinga og rekneskapen for 2010-2011 vart samrøystes godkjende. Dato for årsmøte i
Bygdarådet framover vart bestemt til januar/februar. Med det kan årsmøtesaker og –vedtak
i Bygdarådet lettare formidlast til dei einskilde laga på deira årsmøte.
Arbeidsutval etter årsmøtet:
Liv Anne Bergo, leiar for eitt år
Svein Tollefsen, kasserar for 2 år
Olav Gullbrå, styremedlem for 2 år
Gunnar Hatland, var ikkje på val
Revisorar: Olav Nese og Rune Nesheim
Ny valnemnd: Grete Haugen, Astrid Lavik, Kåre Magnar Trefall
Magnar Nese heldt fram som redaktør for heimesida
Årsmøtet prioriterte desse sakene framover:
 Marknadsdag: Må halda på siste helga i august
 Kart og informasjonsmateriell: Gruppa komma i gang med arbeidet i løpet av
oktober
 Heimesida: Få ny side opp å gå før desember, med ansvar hjå heimesideutvalet
 Ved all kontakt med BKK ang tilgroing, fiskeforvaltning, Beinhelleren Pumpe osv heldt
ein fast om krav om samla plan for vassdraget uansett kva delplanar dei har.
Tremannsutvalet frontar saka, og grunneigarar tek kontakt med tremannsutvalet
med dokumentasjon / krav.
 Økonomi: Ved fakturering av arbeid /sal av annonser m.m. skal 10% av
fakturasummen gå til Bygdarådet. Dette for å sikra inntekt til drift av laget.
Arbeidsutvalet får mandat til å justera satsen.
 Hjartestartar: Arbeida for å få ein hjartstartar plassert i Eksingedalen
ARBEIDSÅRET, september 2011- februar 2012:
Arbeidsåret har vore kortare enn vanleg (5 månader) på grunn av utsett årsmøte i 2011 og
framskunda årsmøtedato for 2012. Om arbeidsåret har vore kort, har det vore arbeidd med
viktige saker for bygda vår – og dette gjev etter kvart resultat. Mange arbeidstimar er utført
dette halvåret også – for Eksingedalen.
Faste saker for Bygdarådet:
 Drift av heimesida Eksingedalen.no.
 17-mai: Utval av komité, innkalling til møte, søknad om tilskot. Komiteen har ansvar
for gjennomføringa.
 Marknadsdag og Stølsdag: Fastsetjing av dato og val av komité. Komiteen har ansvar
for gjennomføringa.
 Sommarjobb: Gjera kjent rettleiande satsar og formidla jobbar ved etterspørsel
 Vedlikehald av stølsvegar og Reitlevegen: Søknad om midlar, gjennomføring av tiltak
2
”Små saker” frå arbeidsåret:
 TV-aksjonen: Organisering av lag til å ta ansvar for innsamlinga
 Uttale omkring Reguleringsplan FV 344, rassikring av Trefallstranda
 Kontakt med BKK ang straumforsyninga / alle straumbrota
 Brøyteberedskap
 Utval av 17.mai nemnd
Større saker
 Fornying av Eksingedalen.no
 Mobildekninga i heile Eksingedalen
 Arbeid med stiar og kart
 Bustader og etableringstilskot
 Samarbeid mellom bygdelaga og Vaksdal kommune, LivOGLyst 2012
 Situasjonen i og rundt Ekso
Meir om dei enkelte sakene:
Eksingedalen.no
Den nær ti år gamle nettsida vår vart fornya då den nye nettsida vart publisert i januar 2012.
Kleiveland Musikk og Media har laga eit rammeverk, og me har fått ei nettside som er lett å
oppdatera. Svein Tollefsen har gjort ein kjempejobb for å få sida klar med det innhaldet den
har i dag. Tanken vidare er at fleire skal kunna leggja inn nyhende og kalenderstoff - og at
det er så ofte fornying at det vert interessant å besøkja sida ofte. Når det gjeld kalenderen,
er det viktig at redaktøren for sida får melding om hendingar. Likeeins er ein glad for saker/
tips om aktuelle saker.
Me håpar dette vert ei nyttig og spennande side for Eksingedølar og alle andre – og ei side
som stadig fortel noko nytt!
Framover vert det prioritert å få delar / heile sida omsett til engelsk.
Magnar Nese er redaktør for sida, i tillegg er det 4-5 andre som òg legg inn stoff (Svein,
Frøydis, Liv Anne, Håvard, Gunnar).
Dei som gjer arbeid for nettsida har høve til å fakturera timar for arbeidet.
Turstiane våre, stølsvegar og Reitlevegen
Sti- og kartgruppa er komme i gang med desse sakene:
 Turkart for Eksingedalen
 Vestlandsprosjektet: ”Merking og gradering av turstiar på Vestlandet”
 Prosjektet ”Vandring i Hordaland”, marknadsføring av 100 turar i Hordaland
Gruppa skal etter kvart arbeida med:
 Organisering av årleg arbeid med rydding og merking
 Prioritering av midlar
 Gradering av stiane etter vanskegrad
3
Det vert arbeid med eit turkart som dekkjer området frå Eidsfjorden i vest til Myrkdalen i
aust. Kartet skal vera trykt på begge sider, med turkart (1: 50 000) på eine sida og
turframlegg / informasjon på baksida. Så mange stiar som mogeleg skal GPS-registrerast.
Vestlandsprosjektet er inne i sitt andre år. Bygdarådet fekk i 2011 tildelt 25 000 kr etter
søknad om midlar til ”Merking og gradering av turstiar på Vestlandet”. Prosjektet går ut på
at turstiar på Vestlandet skal merkast likt og graderast etter vanskegrad – og følgje ”Nasjonal
standard for merking og gradering av turløyper”. Ny søknad er sendt februar 2012, med håp
om tildeling av meir midlar. Gruppa arbeider med prioritering av bruka av dei økonomiske
midlane me har.
Først og fremst vert stølsvegane / turstiane som er komme med i prosjektet ”Vandring i
Hordaland” prioriterte. I utgangspunktet fekk me høve til å velja ut ein tur, men får kanskje
med fleire. ”Vandring i Hordaland” er knytt til turisme og reiseliv, og eit kriterium for å
komma med er nettopp merking etter nasjonal standard. Ut frå andre kriterium for
prosjektet har me valt ut Haugen - Haugastølen - Lavikstølen som vår tur, der både bilveg og
sti skal vera med. Gruppa arbeider med turomtalar, bilete og GPS-merking.
Det vart òg sendt SMIL søknad til Vaksdal kommune om midlar til vedlikehald av turstiane
våre. Budsjettet var sett til 25 000 kr pr år. Me fekk løyvd 5 000 kr for 2011, og i vedtaket
står det at ”omsøkte midlar skal vedlikehaldast 5 år etter at tiltaket er gjennomført”. Det vil
seia: Arbeid og utgifter for 5 000 kr skal dekkja 6 år, og me kan søkja nye SMILmidlar 2017.
Bygdarådet ser det som svært viktig at me kan betala litt til dei som ryddar og merkjer opp
att – og kan betala utgiftene ved oppvøling. Stiane vert mykje trakka, og har stor verdi for
bygda.
Mobildekning i heile Eksingedalen:
I mobilsaka har, som kjent, Vaksdal kommune vorte tildelt 4,7 millionar til utbygging av
mobildekning i Eksingedalen og Nordgrend på nordsida av Osterøy. Midlane vart tildelt i juli i
2011. Det var ein føresetnad at arbeidet skulle starta i 2011. Dette dreg likevel ut i tid, og
Bygdarådet har sendt spørsmål til assisterande rådmann Åse Elin Myking om framdrift i saka.
Dette har det ikkje kome svar på. Det me veit så langt er at anbodet vart lagt ut 9. februar
2012. Frist for levering av tilbod er sett til 23. mars 2012. Me vil informere på
Eksingedalen.no så snart me har utfyllande informasjon.
Rydding etter tilgroing i Ekso
I september 2011 vart elva mellom Flatekval og Lavik rydda for tilgroing. Dette er eit
samarbeidsprosjekt mellom BKK og Eksingedalen Bygdaråd. BKK dekkjer kostnaden, og
Eksingedalen Bygdaråd følgjer opp arbeidet på staden, som ein del av den praktiske
gjennomføringa.
Området her er om lag 175 mål. Ute i elva var det mest flotgras som danna eit grønt teppe
over store delar av elveleiet. Graset vart klypt ned med to amfibiefartøy, og elvebotnen vart
fresa opp for å riva laus røter til flotgras, krypsiv, elvesnelle og andre vekstar som dominerte
dei rolege partia av elva.
4
I Bergovatnet vart eit område på ca. 75 mål behandla berre med klypping av graset ute i
elva, utan at botnen i vatnet vart frest opp. Det er altså to forskjellige metodar som vart
nytta, fresing av botnen i Laviklonane, og ingen fresing i Bergovatnet. Planen med dette er at
ein skal få erfaring og kva tiltak som gjev tilstrekkeleg godt resultat.
Det vert no arbeidd med planar for vidare opprydding i elva i 2012. Denne gongen har
området rundt Flatekval høg prioritet. I tillegg kan det verta aktuelt å opna opp Ospesundet
igjen, slik at det vert mogeleg å koma inn her både for oss lokale og tilreisande fiskarar. I
tillegg vert det oppfølging av arbeidet på Bergo, i den grad det er nødvendig. Når planane er
klare for det som skal gjerast tidleg på hausten i år, vil det bli sendt ut informasjon gjennom
grunneigarlaga.
Fiskeforvaltning i Ekso
BKK og Eksingedalen Bygdaråd har no drøftingar om ein samla fiskeforvaltningsplan for
Eksingedalsvassdraget. I 2003 fekk Bygdarådet utarbeidd ein plan, med økonomisk støtte frå
Fylkesmannen i Hordaland. Det var Tore Wiers som no er tilsett ved Uni Miljø (Universitetet i
Bergen) som laga fiskeforvaltningsplanen. Sidan den gongen er ein god del av tiltaka som
vart føreslege her gjennomført. No er det snakk om ei oppdatering som same mannen skal
stå for. Når denne planen er ferdig i løpet av vinteren, skal den godkjennast av Hordaland
Fylkeskommune. Tidlegare var det Fylkesmannen som hadde det overordna ansvaret, men
frå 1. januar 2010 er det fylkeskommunen som har overteke ansvaret for innlandsfisket - det
vil seia fisket i fjellvatna og elva ned til Nese.
Når godkjenning av planen ligg føre, kan BKK og Bygdarådet inngå avtale om tiltak og
kostnadsdekning. Slik det no ligg an til, kan fôringsanlegget i Sødalen verta oppgradert. Vert
partane einige – og slik ser det ut no – kan det vera aktuelt også å fora opp lokal brunaure til
så stor fisk at han kan halda røyebestanden i sjakk først og fremst i Askjelldalsvatnet. BKK
har ei svært positiv haldning til å vera aktiv medspelar i fiskeforvaltninga i vassdraget, og gav
i haust økonomisk bidrag til kultiveringsarbeidet som no vert gjort. Salet av fiskekort dekkjer
ikkje på nokon måte driftskostnadene og arbeidet som vert utført for å halda Ekso oppe som
beste brunaure-elva på Vestlandet.
Ein avtale mellom BKK og Bygdarådet tek også sikte på å vera dekkjande for fornyinga av
konsesjonsvilkåra for regulering av vassdraget. Vilkåra for denne konsesjonen skal vera
reviderte seinast i 2016. Det er NVE som set i gang den formelle prosessen for nye
konsesjonsvilkår.
Beinhelleren Pumpekraftverk
Planane for Beinhelleren Pumpekraftverk har enno ikkje fått si endelege form. I samarbeid
med Eksingedalen Bygdaråd sendte BKK like før jul ut ei spørjeundersøking til alle
fastbuande og grunneigarar frå Vegaskiftet ( lika ovanfor Lavik) og til og med Trefall. I tillegg
var hytteeigarane i Norddalen også med på undersøkinga. Det vart sendt ut 110 skjema, og
26 svarte. Multiconsult AS som lagar konsekvensutgreiing for BKK når det gjeld Beinhelleren
Pumpe, vil følgja opp ein del av svara ved å kontakta dei som har sendt inn skjemaet. På
denne måten skal ein skaffa seg best mogeleg kunnskap om konsekvensane av ei utbygging.
Saka om Beinhelleren Pumpe skal greiast ut i fem alternativ. BKK har enno ikkje teke stilling
til kva for eitt av desse alternativa som det skal søkjast om. Sidan denne avgjerda ikkje er
teken, er det for tidleg å kommentera planane. Det får me høve til når NVE sender saka på
offisiell høyring, når så langt kjem.
5
Områdeplan for landskapspleie og kulturlandskap
Sjølv om det framleis er tidleg i prosessen, har Eksingedalen Bygdaråd likevel kome med eit
innspel til planarbeidet for Beinhelleren Pumpe. Det gjeld landskapspleie og vedlikehaldet av
kulturlandskapet i dalen. I 2003 utarbeidde Aurland Naturverkstad ein områdeplan for
Eksingedalen med tittelen ”Landskapsanalyse og forslag til utviklingstiltak”, med sterk
medverknad frå Bygdarådet.
Det som Bygdarådet har bede om, er at denne planen må oppgraderast og fornyast. Målet er
m.a. at me med ein konkret plan i hand kan drøfta med BKK kva rolle kraftselskapet skal ha
for utvikling og vedlikehald av landskapet i Eksingedalen. Vassdraget er sterkt prega av
kraftutbygginga og redusert vassføring i elva. Tilgroinga langs elva aukar på. Når våren kjem
og det kjem lauv på trea, er det store strekningar vi ikkje ser att elva. Dette er ikkje berre
grunneigarane sitt ansvar, men også BKK spelar ei rolle her all den tid det må takast omryn til
kantvegetasjonen langs elva – noko som NVE påpeikar ovanfor dei som regulerer vassdraga.
Bygdarådet har meldt frå om at dersom ein områdeplan kan lagast i samband med planane
for Beinhelleren Pumpe, er det bra. Om dette ikkje vert aktuelt no, vil vi ta saka opp under
fornyinga av konsesjonen for Evanger-utbygginga
Eksingedalen Bygdaråd, Eidslandet Grendalag og Vaksdal kommune
Ordførar og varaordførar kom i november 2011 med spenstige utspel i lokalavisene om
tilskot til husbygging med utleigeeinigar i staden for kommunal bustadbygging. Tanken var at
dette kunne gje raskare bustadbygging i Eksingedalen. Tilbakemeldingar frå bygdafolket til
arbeidsutalet var temmeleg eintydig: Slepp ikkje dei kommunale bustadplanane.
I byrjinga av desember hadde arbeidsutvala i dei to bygdene eit samarbeidsmøte med
representantar frå Formannskapet. Det var slått kraftig fast at den største utfordringa vår er
å få neste generasjon til å flytta heim att/ andre til å flytta hit. I den samanheng vart det
peika på trongen for nye hus, og kor mange tomme hus og gardsbruk som er i området vårt.
Handsaming av bu- og driveplikta vart teke opp, likeeins trong for etableringstilskot til både
hus og etablering. Me vart møtt med ei forståing om at det må gjelda andre ordningar for
desse strøka av kommune.
For å få inspirasjon til vidare arbeid, vart leiarane i Bygdarådet og Grendalaget inviterte med
ordførar og varaordførar til LivOGLyst konferanse i Bergen i januar.
LivOGLyst - Folk til bygdene
Konferansen enda opp med ein søknad om eit LivOGLyst-prosjekt. Prosjektet omfattar
bygdene Eksingedalen, Eidslandet, Stamnes og Bergsdalen. Vaksdal kommune er
prosjekteigar og Vaksdal Næringsselskap har utarbeidd søknaden.
”Folk til bygdene” har som overordna mål: ”Å stoppa negativ folketalsutvikling, samt leggja
til rette for tilflytting og auke i folketalet i utkantbygdene i Vaksdal kommune.”
Prosjektmål er: ”Å få busetnad inn att i minimum 16 tomme småbruk og/eller hus, med
minimum 50 nye innbyggjarar i utkantbygdene, innan utgangen av 2014.”
6
Prosjektet omfattar 7 delprosjekt:
 1-dags konferanse i Eksingedalen og Eidslandet mai/juni 2012
 Kartlagging av tomme hus og småbruk
 Kontakt med eigarar med oppmoding om sal / utleige
 Marknadsføring og profilering av ledige hus / gardsbruk
 Handsaming av bu- og driveplikta i Vaksdal
 Revidering av arealplanen med tanke på lettare å kunna byggja hus
 Potensiell næringsetablering
Karin, Olav og Liv Anne har vore med i utarbeiding av prosjektet.
Bustader
Vaksdal kommunestyre løyvde i budsjettmøtet i desember 2011 pengar til bustader i
Eksingedalen. Summen på kr 250.000 som stimuleringstilskot til Eksingedalen i 2012 er
førebels berre ein budsjettpost.
Det må utarbeidast retningsliner for tilskot av løyvinga. Slik det er lagt opp i til i
økonomiplanen frå 2013 – 2015 vil løyvinga for 2012 bli følgt med fleire løyvingar i åra
framover. Då trengs det eit regelverk for dette som nok òg må godkjennast politisk.
Det vil ut på nyåret bli gitt politiske føringar til administrasjonen korleis tilskotet/regelverket
er tenkt utforma.
Når det kjem framlegg frå administrasjonen i Vaksdal, vil Bygdarådet følgja opp saka med
informasjon på nettsida vår.
Brøyteberedskap
Saka vart teke opp 14.februar 2012 med Kåre Olav Aldal i Statens vegvesen. Bakgrunnen var
manglande brøyting i heile dalen fordi brøytebilen stod bak ras i Botnabrekkene. Mange
nedanfor kom seg ikkje på jobb, utelukkande pga store snømengder i vegen.
I følgje Aldal er rutinane følgjande: For vegfarande, ring 175 dersom det ikkje er brøytt.
Opedal og Sønner får beskjed, og det er deira ansvar å halda vegen. Om ikkje brøytebilen
ovanfor kjem nedover pga ras, skal Opedal varslast. Det er deira ansvar å få inn erstattar,
f.eks Billaget. Om hendinga sist mandag sa Aldal at her var det rutinesvikt, og dette er teke
opp med Opedal og sønner.
2012
Året vi no er inne i vil venteleg gje avklaring på ei rekkje viktige saker for Eksingedalen:





7
Mobildekning i dalen
Stimuleringstilskot for å styrka busetjinga i dalen og/eller kommunale bustader
Kva som skjer med tomme hus og småbruk, med handheving av bu- og driveplikta og
omdisponeringar innan arealplan
Ein omfattande fiskeforvaltningsavtale mellom BKK og Bygdarådet
Vilkåra for utbyggingsplanar som BKK har i vassdraget – og drøfting av vilkåra for ein
ny konsesjonsperiode for Evanger kraftverk
I tillegg til desse sakene kjem det kontinuerlege arbeidet som Bygdarådet driv for å ta vare
på natur, kultur og miljø i dalen. Og gjennom dei arrangementa som Bygdarådet deltek i,
håpar me framleis å kunna stimulera bugleda i Eksingedalen.
Stå på vidare – for ei levande og framtidsretta bygd!
Eksingedalen 14.februar 2012
Svein Tollefsen
8
-
Olav Gullbrå
-
Gunnar Hatland
-
Liv Anne Bergo