Ørsta sentrum og Hovdebygda Planomtale

ØRSTA KOMMUNE
Kommunedelplan: Ørsta sentrum og Hovdebygda
Planomtale
Plannamn
KDP Ørsta sentrum og Hovdebygda
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
Saksnummer
2012/1410
Utarbeida av
Ørsta kommune
Utarbeida dato
08.04.2013
Sist revidert (C)
18.03.2015
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Innhald
INNLEIING ............................................................................................ 2
1. BAKGRUNN ..................................................................................... 3
1.1. Føremål ........................................................................................3
1.2. Planområdet ..................................................................................3
1.3. Føringar ........................................................................................4
1.4. Prosess .........................................................................................8
2. GRUNNLAG FOR PLANEN ................................................................... 10
2.1. Folketal og framskriving av folketal .................................................... 10
2.2. Arealbehov og strategiar for arealbruken .............................................. 11
3. INNSPEL OG MERKNADER ................................................................... 20
3.1. Varsel om oppstart ......................................................................... 20
3.2. 1. gongs offentleg ettersyn ............................................................... 20
4.
KONSEKVENSUTGREIING - OPPSUMMERING ............................................. 23
5.
RISIKO- OG SÅRBARHEITSVURDERING .................................................... 25
6. OM PLANFRAMLEGGET...................................................................... 31
6.1. Overordna grep ............................................................................. 31
6.2. Arealføremåla .............................................................................. 32
6.3. Omsynssoner ................................................................................ 40
6.4. Verknader av planframlegget ............................................................ 44
6.5. Oppsummering .............................................................................. 45
6.6. Plandokument .............................................................................. 47
Revisjonar:
A. Endring som følgje av vedtak i f-sak 20/14, dato 18.03.2014 (utvida
sentrumsføremål og justert tettstadgrense samt naudsynte endringar i
plandokumenta som følgje av justeringane. Tillegg i føresegna §3.7 vedk.
utegløymd bestemming om Ørstafjordkryssing )
B. Endring som følgje av merknader etter 1. gongs offentleg ettersyn og NVE si
rasfarekartlegging.
C. Endring som følgje av formannskapet sitt vedtak i sak 30/15 den 10.03.2015
Planomtale
Ørsta kommune
Side 1
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
INNLEIING
Dette er første gong det er utarbeidd Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda.
Gjeldande overordna plan for området er kommuneplanen sin arealdel, frå 1991.
Det har i lang tid vore trong for ein brei gjennomgang av arealbruken i Ørsta og Hovdebygda.
Folketalsvekst og ein generell marknadsvekst har utløyst behov for bustad- og næringsareal og
samordning av lokalt vegnett og gang- og sykkelvegnett. Industrien flytta ut av sentrum tidleg på
2000-talet og vart erstatta av kjøpesenter, bustadar og kontor. I kjølvatnet av desse endringane
har sentrum vorte betydeleg oppgradert, men sjølina for E39 har sidan den vart regulert tidleg
på 80-talet vore til hinder for utviklinga. For å legge til rette for vidare tettstadsutvikling, som
og kan ta i bruk sjøsida, er det behov for å erstatte sjølina med kryssing av Ørstafjorden. Endra
regionsstruktur har forsterka behovet for ein overordna arealplan som legg til rette for ei
berekraftig og framtidsretta tettstadsutvikling.
Utarbeiding av Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda er del av ein større revisjon
og styrking av kommunen sitt overordna planverk. Arbeidet omfattar full revisjon av
kommuneplanen sin samfunnsdel (vedteken i 2012) og arealdel irekna kystsona (vert utarbeidd
etter denne kommunedelplanen). Varsel om planoppstart for desse tre planane er gjort
25.05.2011 og felles planprogram er fastsett 21.09.2011.
Parallelt med kommuneplanarbeidet er det sett i gong eit Tettstadsprosjekt. Arbeidet omfattar
mellom anna revisjon av Stadanalyse for Ørsta (frå 1999), og revisjon av reguleringsplan for
Ørsta sentrum (sentrumsplanen, vedteken i 2000). Arbeid med ny sentrumsplan vert å starte opp
etter at denne kommunedelplanen er ferdigstilt. Detaljert utforming av Ørsta sentrum vert
avklart gjennom desse prosessane.
Tidsperspektivet for kommunedelplan er 12 år, men ein har sett av areal som gir prioriteringar
for framtidig arealbruk ut over denne planperioden, 20-30 år fram i tid. Dette grepet meiner ein
vil gje føreseielege rammer for grunneigarar og høve til investeringar i landbruket. Det er i
tillegg ein del utbyggingsområde som kan vise seg ikkje er råd å bygge ut, t.d. grunna rasfare.
Behov for revidering skal vurderast i løpet av første året i ny valperiode som ein del av
gjennomgangen med kommunal planstrategi.
Om denne planomtalen og plandokumenta
Planomtalen gjer greie for føremål, hovudinnhald og verknadar av planframlegget, og viser
korleis nasjonale og overordna mål og retningslinjer er ivaretatt, jf. pbl. § 4-2. Verknadar for
miljø og samfunn, konsekvensutgreiing, er del av planomtalen men er skilt ut som eige
dokument. Hovudkonklusjonar frå konsekvensutgreiinga er teke inn i planomtalen.
Plankart (med fire kartutsnitt for forskjellige omsyn) og føresegner er juridisk bindande for
framtidig arealbruk jf. pbl. § 11-6. I tillegg kjem fem temakart, temautgreiing for hovudstruktur
turvegar, alternativvurdering av hestesportanlegg, utteikning av alternative kryssingar av
Ørstafjorden, alternativvurdering for vegføringar på Øvre Mo og alternativvurdering for
vegføringar i Hovdebygda, innspel og merknader med våre kommentarar, samt saksutgreiing.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 2
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
1. BAKGRUNN
1.1. FØREMÅL
Føremål med planen er å legge til rette for berekraftig og framtidsretta arealbruk i Ørsta
sentrum og Hovdebygda, og styrke Ørsta sentrum som tettstad.
Viktige planutfordringar er å sikre:
- Tilstrekkeleg areal til bustadar, næring og offentlege føremål
- Grøntstruktur, turområde, nærfriluftsområde og samanhengen mellom desse
- Samanhengande lokalvegnett og gang- og sykkelstiar
- Ørstafjordkryssing som erstatning for sjølina
I planen skal det leggast vekt på ei klima- og miljøvenleg areal- og transportplanlegging, slik at
ein også skal bidra til å oppfylle kommunen sine målsetjingar i klimaplanen.
1.2. PLANOMRÅDET
Planområdet omfattar områda rundt Ørstafjorden, avgrensa mot kommunegrensa i sør, Nupen i
nordaust og Brekke i aust. Kystsona og sjøområda er del av planen. Steinnes og Sørheim,
Raudøya, Rjåneset og Flåvika er teke med for å omfatte ny lineføring for E39 over Ørstafjorden.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 3
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
1.3. FØRINGAR
1.3.1 Berekraftig utvikling
Berekraftig utvikling er definert av
Verdskommisjonen for miljø og
utvikling (1987) som ei
samfunnsutvikling som dekkjer
dagens behov utan å øydelegge
moglegheitene for at komande
generasjonar får dekka sine behov.
Figuren er ein måte å visualisere
berekraft på.
Prinsippet om berekraftig utvikling er
nedfelt i plan- og bygningslova som er
lovgrunnlaget for denne kommunedelplanen. I føremålsparagrafen til plan- og bygningslova
heiter det at ”Loven skal fremme bærekraftig utvikling til beste for den enkelte, samfunnet og
framtidige generasjoner.”
1.3.2 Nasjonale og regionale føringar
Kommunedelplanen er utforma i tråd med nasjonale og regionale føringar.
Nasjonale forventninger til regional og kommunal planlegging (vedteke 24. juni 2011)
Forventingsdokumentet peikar på oppgåver og interesser regjeringa meiner er viktig at
fylkeskommunane og kommunane fokuserer på i planlegginga for å gjennomføre nasjonal politikk
og fremme ei berekraftig utvikling.
Planleggingstema som er vektlagde er klima og energi, by- og tettstadsutvikling, samferdsel og
infrastruktur, verdiskaping og næringsutvikling, natur, kulturmiljø og landskap samt helse,
livskvalitet og oppvekstmiljø.
Kommunen har gjennom si planlegging eit særleg ansvar for å ivareta fylgjande tema:
Universell utforming
Regjeringa har ein visjon om at personar med nedsett funksjonsevne skal ha moglegheiter til
personlig utvikling, deltaking og livsutfalding på lik line med andre samfunnsborgarar (St.meld.
40 2002-2003). Kommunen har gjennom si arealplanlegging ansvar for å ivareta målsettinga om
tilgjenge for alle (Rundskriv T-5/99 Tilgjengelighet for alle).
Barn og planlegging
Rikspolitiske retningslinjer for å styrke barn og unge sine interesser i planlegginga (T-1/95) har
som mål å sikre eit oppvekstmiljø som gir barn og unge tryggleik mot fysiske og psykiske
skadeverknadar, og som har dei fysiske, sosiale og kulturelle kvalitetane som til ei kvar tid er i
samsvar med eksisterande kunnskap om barn og unge sine behov. Vidare, å sikre barn og unge
tilbod og moglegheiter som samla kan gje den enkelte utfordringar og ein meiningsfylt oppvekst
uansett bustad, sosial og kulturell bakgrunn.
Kommunen har gjennom si planlegging ansvar for at areal og anlegg som nyttast av barn og unge
skal vere sikra mot forureining, støy, trafikkfare og anna helsefare. I nærmiljøet til barn og unge
skal der finnast areal der dei kan utfalde seg og skape sitt eige leikemiljø. Kommunen skal sette
av tilstrekkeleg, store nok og eigna areal til barnehagar (Rundskriv T-2/08 Om barn og
planlegging).
Areal- og transportplanlegging
Rikspolitiske retningslinjer for samordna areal og transportplanlegging (T-5/93) har som mål at
arealbruk og transportsystem skal utviklast slik at dei fremmar samfunnsøkonomisk effektiv
Planomtale
Ørsta kommune
Side 4
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
ressursutnytting, med miljømessig gode løysingar, trygge lokalsamfunn og bumiljø, god
trafikktryggleik og effektiv trafikkavvikling.
Kommunen skal i si arealplanlegging legge til grunn eit langsiktig og berekraftig perspektiv og
med vekt på å oppnå gode regionale heilskapsløysingar på tvers av kommunegrenser.
Samfunnstryggleik
Kommunen har ansvar for at det vert gjennomført risiko- og sårbarheitsanalyse (ROS-analyse) for
nye utbyggingsområde for å undersøke om områda er eigna for utbygging, jf. m.a.
Sivilbeskyttelseslova.
Strandsona
Statlige planretningsliner for differensiert forvaltning av strandsona langs sjøen (2008) har som
mål å ivareta allmenne interesser og unngå uheldig bygging langs sjøen. Ørsta kommune er i
retningslinjene definert som eit område med mindre arealpress.
I 100-metersbeltet langs sjøen skal kommunen mellom anna ta omsyn til at utbygging så langt
som råd lokaliserast til område som er utbygd frå før, slik at utbygginga skjer mest mogleg
konsentrert. Ein skal unngå utbygging i urørte område med spesielle friluftsinteresser, natur- og
landskapskvalitetar eller kulturminneinteresser. Det gjeld for eksempel utbygging i kyst- og
fjordlandskap med spesielle kvalitetar. Alternative plasseringar bør vurderast og velgast om
mogleg. Behovet for næringsutvikling og arbeidsplassar, for eksempel satsing på reiseliv og
turisme, skal vektleggast i vurderinga, men skal vegast opp mot omsynet til allmenne interesser.
Moglegheita for fritidsfiske gjennom å tillate oppføring av naust og brygge skal også vektleggast,
men ein må vege omsyna opp mot dei allmenne interesser nemnt over. Moglegheita for felles
brygger og naust bør ein også vurdere. Ved større byggetiltak skal det utarbeidast
reguleringsplan, utbyggingstiltak som ikkje er særleg omfattande bør styrast gjennom
bestemmelsar til kommuneplan, og for mindre tiltak kan det etter ei konkret vurdering gjevast
dispensasjon.
Senterstruktur
I gjeldande Fylkesdelplan for senterstruktur 2004—2008 er Ørsta definert som bygdeby i
Ørsta/Volda-regionen. Med Eiksundsambandet og Kvivsvegen har regionsstrukturen endra seg.
Ørsta, i lag med Volda, utgjer det geografiske midtpunktet i denne utvida arbeids-, bu- og
sørvisregionen som omfattar Indre Nordfjord og Søre Sunnmøre. Fylkesdelplanen er under
revisjon og den endra regionsstrukturen vert drøfta der. Kommunen vil i si planlegging ta omsyn
til dei regionale retningslinjene for senterstruktur.
Statistisk sentralbyrå sin sentrumsdefinisjon:
1. Eit sentrum er et område sett saman av ein eller fleire sentrumskjernar og ei sone på 100
meter i kring.
2. Ein sentrumskjerne er eit område med meir enn 3 ulike hovudnæringsgrupper med
sentrumsfunksjonar. I tillegg til detaljvarehandel, må offentleg administrasjon eller helse
og sosiale tenester eller annan sosial og personleg service vere representert. Avstanden
mellom bedriftene skal ikkje vere meir enn 50 meter.
Lover
-
og andre nasjonale og regionale føringar
Plan- og bygningslova (av 27. juni 2008)
Naturmangfaldslova
Lov om folkehelsearbeid
Forskrift om rikspolitiske bestemmelser om kjøpesentre (FOR 2008-06-27 nr 742)
Beredskap og samfunnstryggleik. Forskrift om konsekvensutredninger (FOR 2009-06-26 nr.
855)
Retningsliner for handsaming av støy i arealplanlegginga, T-1442
Fylkesplan for Møre og Romsdal 2013-2016
Jordvernstrategi for Møre og Romsdal
Fylkesdelplan for strand- og kystsona
Fylkesdelplan for elveoslandskap
Planomtale
Ørsta kommune
Side 5
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
-
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Regional energi– og klimaplan
Forvaltingsplan for vassdrag, grunnvatn og kystvatn (2010-2015) (Vassdirektivet)
Sivilbeskyttelseslova
Diskriminerings- og tilgjengelighetslova
Forskrift om håndtering av eksplosjonsfarlig stoff
1.3.3 Lokale føringar
Samfunnsdelen 2012—2025. Kommuneplan for Ørsta kommune (vedteke 21. juni 2012)
Gjennom arbeid med samfunnsdelen er det peika på utfordringar og målsettingar for
samfunnsutviklinga i kommunen, og desse er førande for overordna prioriteringar i
kommunedelplanen.
Samfunnsdelen har fem hovudmål fram mot 2025:
- Ørsta kommune er ein attraktiv stad i regionen å busette seg og drive næring
- Ørsta er ein inkluderande kommune med eit mangfald av opplevingar og gode
oppvekstmiljø
- Ørsta er ein berekraftig kommune
- Ørsta sentrum er midtpunkt for kultur, handel og aktivitetar, og bygdene opplever vekst
og utvikling
- Ørsta kommune er ein aktiv samfunnsutviklar og ein attraktiv arbeidsgjevar
Vidare har planen fem satsingsområde for å nå måla, mellom dei er sentrumsutvikling og
samferdsel, og folketalsvekst.
Utfordringar frå planprogrammet
Planprogram for kommunedelplanen er fastsett av kommunestyret 21.09.2011. Her er det peika
på utfordringar og oppgåver planarbeidet skal løyse.
Vidareutvikling av Ørsta sentrum. Planen skal vurdere behov og sikre areal til offentlege
føremål, handels- og servicefunksjonar og sentrumsbustadar. Den skal sikre grøntstruktur og
samanhengen mellom desse, samt løysingar for det kommunale hovudvegnettet og gang- og
sykkelvegnettet. Planen skal gjere ei romleg avgrensing av Ørsta sentrum.
Bygningar og anlegg. Planen skal vurdere behov og sikre areal til bustadområde og næring.
Landbruks-, natur- og friluftsområde. Planen skal avklare langsiktig grense mellom byggeareal
og jordbruksareal.
Grøntstruktur og friluftsområde. Planen skal sikre grøntstruktur, turområde, nærfriluftsområde
og samanhengen mellom desse.
Vegar og samferdsel. Planen skal avklare framtidig lineføring for E39 som erstatning for dagens
trase og sjølina. Den skal vise løysingar for det kommunale hovudvegnettet og gang- og
sykkelvegnettet.
Sjø, vassdrag og strandsona. Sjøområde som er omfatta av tidlegare framlegg til kystsoneplan
vert del av kommunedelplanen.
Kulturminne og kulturmiljø. Planen skal kartfeste kjente automatisk freda kulturminne,
bygningar i SEFRAK-registeret og andre kulturminne av regional/nasjonal/lokal verdi.
Omsynssone. Omsynssone seier kva omsyn ein må ta når ein skal bruke eit areal i samsvar med
planen. Plankartet skal skilje mellom arealbruksformål og omsynssoner.
Samfunnstryggleik. Det skal gjennomførast konsekvensutgreiing for nye utbyggingsområde og av
dei samla verknadane av planen.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 6
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
LUK-rapport: Strategiar for regionalt knutepunkt i Furene/Hovdebygda (Asplan Viak 2013)
LUK står for Lokal samfunnsutvikling i kommunane og er Kommunal- og regionaldepartementet si
satsing på lokalt utviklingsarbeid. I regi av Ørsta og Volda kommunar og i samarbeid med Møre og
Romsdal fylkeskommune er det i 2012—2013 gjennomført eit LUK-prosjekt der målsettinga var å
etablere felles forståing og aksept for ei heilskapleg utvikling av Furene/Hovdebygda parallelt
med styrking av Ørsta og Volda sentrum.
Felles handelsanalyse for Ørsta/Volda er utarbeidd som del av prosjektet (Asplan Viak 2013-0110). Denne viser at det ikkje er full dekningsgrad for handel i Ørsta og Volda.
LUK-rapporten rår til at næringsutviklinga endrar fokus frå handelsutvikling til
samfunnsutvikling, og at ein satsar på eksisterande senter. Ein bør vidare ha fokus på vekst og
auka folketal, for deretter å «dimensjonere» handelsnæringa for å oppnå 100 % dekningsgrad.
Ein må då:
1. Arbeide for auka busetnad i Volda og Ørsta
2. Arbeide for auka næringsliv i Volda og Ørsta som kan tilrettelegge for punkt ein.
3. Satse på skule og utdanning. Det vidaregåande trinnet er kanskje det lettaste å påverke.
For å få fleire tilsette og studentar må ein byggje gode bygdebyar.
4. Satse på helse og helsetjenester. Både som tiltak for eit betre og større fagmiljø, for
utvikling av gode prosjekt innan bustadbygginga og som tiltak for å auke sysselsetjing
frampeiker dette seg som ein god strategi.
5. Satse på kultur og auka attraktivitet i bygdebyane for å understreke punkt 1-4.
Dette
o
o
o
o
o
gjer ein best gjennom berekraftig planlegging:
styrke eksisterande by- og tettstadssenter
bidra til meir effektiv arealbruk
bidra til miljøvenlege transportval
unngå auke av tettstadsarealet
unngå bilavhengigheit
Rapporten foreslår å etablere nye grenser for Volda og Ørsta sentrum, jf. kart under, og satse på
fortetting. Funksjonar den tilrår å etablere i sentrum er offentlege funksjonar, helse og
utdanning, bustadar, ”jobb nummer to” og detaljhandel. Furene ligg utafor dette området og
det gjer også Ekset - Mork. Vidare bør ein arbeide for å knyte områda saman med gode
kollektivstopp som kan danne sekundære senterpunkt i dei større områda. På denne måten kan
ein kople saman strategiske punkt i Volda, Furene, Hovdebygda og Ørsta. Vekst rundt desse
punkta er fornuftig.
Rapporten frårår å opne for meir detaljvarehandel
i Furene - Hovdebygda. Det er derimot rom for
etablering av meir handel i form av
”plasskrevjande handel”, noko rapporten tilrår.
Rapporten åtvarar mot å etablere større område
for handel utanfor tettstadgrensene då det vil
trekkje krefter vekk frå eksisterande
tettstadssenter. Storvarehandel som definert i
plan og bygningslova kan ligge utafor sentrum,
men ikkje konsept som er definert som
detaljhandel.
Tettstadgrense (raud stipla linje) i Ørsta og
Volda, slik LUK-rapporten foreslår.
Planomtale
Ei oppsummerande anbefaling er å samle nye
tiltak i så få landskapsrom som mogleg. Då slepp
ein konsekvensar i eit stort område. Å drive
utvikling i utvalde landskapsrom vil gje tettare
strukturar og vil spare meir areal til dømes for
rekreasjon og jordbruk.
Ørsta kommune
Side 7
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Andre lokale føringar
Kjerneområde landbruk. Ørsta kommune (2013). Fagrapport med registrering og prioritering av
viktige produksjonsareal i jordbruket og landbrukets kulturlandskap.
Barnetrakkregistrering i Ørsta kommune (2011). Rapport med registrering av born og unge sin
bruk av vegar og uteareal i Ørsta sentrum og Hovdebygda.
Heilskapleg ROS-analyse for Ørsta kommune (2012). Overordna plan for krise- og
beredskapsplanar i kommunen.
Ørsta kommune er partnar i God Helse i Møre og Romsdal.
Ørsta kommune slutta seg til Fredrikstaderklæringa i 2001 og prinsippa om berekraftig utvikling
gjennom Lokal Agenda 21.
Klimaplan for Ørsta kommune 2009—2020. Kommuendelplan med føringar for områda energi,
forbruk, avfall, transport, landbruk og næringsliv.
Kommunen har også målsetting om å bevare prioriterte naturtypar som grunnlag for ivaretaking
av det biologiske mangfaldet (vedtak i kommunestyret 19.06.2007)
1.4. PROSESS
Utarbeiding av Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda er del av ein større revisjon
og styrking av kommunen sitt overordna planverk, som i tillegg omfattar full revisjon av
kommuneplanen sin samfunnsdel (vedteken i 2012) og arealdel irekna kystsona (vert utarbeidd
etter denne kommunedelplanen). Planarbeidet er samordna og organisert som eige prosjekt.
Sentrale avgjerder og vedtak i planprosessen er vist i lista under:
-
-
-
Vedtak om revisjon av samfunnsdelen og arealdelen av kommuneplanen, igangsetting av
kommunal planstrategi samt utarbeiding av ny kommunedelplan for Ørsta sentrum og
Hovdebygda. Vedtak fatta av Ørsta kommunestyre 16.9.2010 (k-sak 66/10).
Varsel om oppstart av planarbeid for samfunnsdelen, arealdelen og kommunedelplan for
Ørsta sentrum og Hovdebygda, og offentleg ettersyn av felles planprogram. Vedtak fatta
av Ørsta formannskap 26.5.2011 (f-sak 68/11).
Fastsetting av felles planprogram. Vedtak fatta av Ørsta kommunestyre 17.11.2011 (k-sak
70/11).
Vedtak av kommuneplanen sin samfunnsdelen 2012—2025, irekna kommunal planstrategi
for 2012—2016. Vedtak fatta av Ørsta kommunestyre 21.juni 2012 (k-sak 39/12).
I Kommunal planstrategi 2012—2016 for Ørsta kommune er Kommunedelplan for Ørsta
sentrum og Hovdebygda prioritert planoppgåve.
Kommunedelplan for kystsona har vore til offentleg ettersyn (2007) men er ikkje vedteken.
Planarbeidet vart mellombels innstilt på grunn av uvisse knytt til konsekvensar frå ras frå
Åknesremna i Storfjorden. Kommunedelplan for kystsona vert sluttført i samband med
arealdelen og Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda.
1.4.1 Medverknad
Tre arbeidsgrupper er etablert for å levere innspel til planarbeidet. Gruppene representerer
høvesvis kommuneorganisasjonen, politikarar og frivillige lag og organisasjonar og tel om lag 30
personar. Hausten 2010 og våren 2011 gjennomførte dei fire samlingar der dei arbeidde med
visjon og framtidsønske, verdiar og satsingsfelt, mål og strategiar for utviklinga i Ørsta
kommune. I tillegg har dei kommunale (fag)seksjonane levert innspel der dei peikar på
utviklingstrekk og utfordringar for sine respektive fagfelt. Innspela frå arbeidsgruppene og
fagseksjonane var premissgivande for utforminga av felles planprogram, samfunnsdelen og
kommunal planstrategi, og er førande også for denne planen.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 8
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Våren 2011 vart det gjennomført Barnetrakkregistrering ved fire sentrumsskular og ein
utkantskule. Nær på 300 elevar deltok, frå 5., 6. og 7. trinnet i grunnskulen og 9. trinnet i
ungdomsskulen. Kartlegginga gav ny kunnskap om barn og unge sin bruk av vegar og uteområda.
Materialet er digitalisert og er eit av grunnlaga for planen.
I samband med LUK-prosjektet vart det våren 2013 gjennomført omfattande opplegg for
medverknad, mellom anna gjennom ein verkstad og to opne møte. Føremålet var å identifisere
funksjons- og arealbehov og få innspel på ønska utviklinga i Furene/Hovdebygda og Ørsta og
Volda sentrum. Inviterte deltakarar var lokalpolitikarar, næringslivsrepresentantar,
representantar frå kommune- og fylkeskommunal administrasjon, brukarinteresser, grunneigarar
og lokale eldsjeler. I tillegg kom mange innbyggjarar til dei opne møta. Resultata frå LUKprosjektet er eit av grunnlaga for planen.
Planframlegget er drøfta i Regionalt planforum (27.11.2013), lokalt planforum (09.01. og
16.01.2014) og i drøftingsmøte med aktuelle seksjonsleiarar.
Informasjon om planarbeidet er tilgjengeleg på kommunen si heimeside. Ein har også nytta
lokalavisa til å orientere om planarbeidet.
1.4.2 1. gongs offentleg ettersyn og medverknadsaktivitetar i høyringsperioden
Planframlegget var til 1. gongs offentleg ettersyn i perioden 29. mars – 16. mai 2014.
I samarbeid med lokalavisa Møre Nytt vart det tidleg i høyringsperioden publisert tre utfyllande
artiklar om planframlegget; 10., 12. og 15. april 2014. Føremålet var å skape merksemd om
planarbeidet og sikre lokal forankring. Tema for artiklane var tettstadutvikling, næring og
jordbruk og korleis desse aspekta er ivareteke i planframlegget.
Seinare i høyringsperioden vart det arrangert folkemøte (23.april) og open dag (24. april). Møta
var annonserte og opne for alle. Båe arrangementa var annonserte og med svært godt besøk.
Planavdelinga har i løpet av våren 2014 orientert om framlegget i fleire politiske utval i
kommunen. Planframlegget er også presentert på ulike fagkonferansar på regionalt nivå.
I samband med motsegnene, jf. kapittel 3, er det gjennomført drøftingsmøte med Fylkesmannen
i Møre og Romsdal (29. september 2014) og Kulturvernavdelinga i Møre og Romsdal
fylkeskommune (6. november 2014). I tillegg det gjennomført møte med Statens vegvesen (6.
oktober) om trafikale løysingar.
Merknader til planframlegget er kommentert og ligg som vedlegg. Samanfatting av merknader er
teke inn i planomtalen, kapittel 3.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 9
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
2. GRUNNLAG FOR PLANEN
2.1. FOLKETAL OG FRAMSKRIVING AV FOLKETAL
Folketal i Ørsta kommune er 10 536 innbyggjarar per 1. januar 2014. Om lag 7550 personar bur
innanfor planområdet.
Folketalet i Ørsta kommune har hatt ei svak positiv utvikling over mange år, men med enkelte
svingingar. Siste fem-seks åra har kommunen opplevd ein positiv vekst. Folketal på krinsnivå
syner at den største veksten har vore i Hovdebygda og Ørsta sentrum.
Framskriving av folketal utrekna av Statistisk Sentralbyrå (SSB) syner at veksten i Ørsta kommune
vil halde fram mot år 2025. SSB skildrar tre alternativ for vekst; Låg, middels og høg. Prognosen
for låg vekst inneber ein auke på 415 personar fram mot år 2025, middels vekst 989 personar og
høg vekst 1536 personar.
LUK-rapporten peikar på folketalsvekst som ein av dei viktigaste drivarane å arbeide for i
samfunnsutviklinga, og å arbeide for 100 % dekningsgrad innan handel. Rapporten legg opp til
ein folkeauke på 4400 innbyggjarar i Ørsta og Volda. Dette tilsvarar ei dobling av SSB sin middels
prognose for folketalsvekst. For Ørsta sin del vil det vere snakk om ein auke på om lag 2200
personar fram mot år 2025.
I kommuneplanens samfunnsdel er folketalsvekst ei målsetting.
Skal kommunen fylgje opp ambisjonen i LUK-rapporten, må ein i planlegginga ta høgde for ein
større folketalsvekst enn den ein har hatt til no. Med utgangspunkt i den historiske utviklinga
synest ein vekst på 2200 personar fram mot år 2025 optimistisk. I dette planframlegget har ein
valt å nedjustere LUK-rapporten sin ambisjon om folketalsvekst noko, frå 2200 personar til 1536
personar. Dette tilsvarer SSB sin prognose for høg vekst (1536 personar i høve 2012-nivå) men må
likevel karakteriserast som ambisiøst.
Stipulert folketalsvekst gjeld for kommunen sett under eitt. I tråd med sentraliseringstrenden
ein har sett siste åra forventar ein størst vekst i Ørsta sentrum og Hovdebygda.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 10
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
2.2. AREALBEHOV OG STRATEGIAR FOR AREALBRUKEN
2.2.1 Overordna strategiar for arealbruken
Planprogrammet peika på behovet for å foreta ei romleg avgrensing av Ørsta sentrum med
sentrumsfunksjonar ein kan nå til fots (detaljvarehandel, offentlege og private tenester).
Statistisk Sentralbyrå sin tettstadsdefinisjon gir føringar for ei slik avgrensing av
sentrumskjernen. I tillegg har ein behov for å definere område for sentrumsføremål med
føringar for arealbruken. Gjennom planlagd tettstadsprosjekt og påfølgjande reguleringsplan for
sentrum skal ein arbeide vidare med detaljutforming for området sett av til sentrumsføremål
(herunder avgrensing av område for detaljhandel).
Gjennom arbeidet med LUK-rapporten har ein fått råd om å innføre tettstadgrense. Føremålet
er å styrke Ørsta som tettstad og hindre fragmentering av viktige landbruksareal, jf. kap. 1.4.
2.2.2 Bustad
I dag er det om lag 262 daa regulert bustadareal innanfor plangrensa som ikkje er utbygt.
Rystemarka og Osmarka 3 utgjer nesten heile denne arealreserven med høvesvis 145 daa og 78
daa. I tillegg er det lagt til rette for bustadar i reguleringsplanane for Hovden skule Enokmarka, og Hovdebygda barnehage. Andre regulerte bustadområde innan planen, mellom
anna Mosmarka og Øvre Mo, er tilnærma utbygde.
Ein har vurdert arealbehovet for bustadføremål med utgangspunkt i folketalsvekst og grad av
arealutnytting. Ein folketalsvekst på 1536 personar og same fordelinga av byggtypar ein har i dag
vil medføre eit behov for om lag 720 daa nytt bustadareal. LUK-rapporten legg til grunn ein
folketalsvekst på 2200 personar, men på grunn av svært høg arealutnytting har dei stipulert eit
arealbehov på berre 250 daa.
Alternativet som er lagt til grunn for planframlegget tek utgangspunkt i ein folketalsvekst på
1536 personar og ein høgare grad av arealutnytting enn i dag, men går ikkje så langt som LUKrapporten. Det er føreset at 20 % av bustadbehovet skal dekkast gjennom bybustadar
(leilegheiter i sentrumsbygg og større bustadbygg i sentrumskjerna), 50 % gjennom konsentrert
utbygging (firmannsbustadar, rekkehus, lavblokker osb.) og 30 % gjennom einebustadar. Andelen
som skal vere til bybustader må i stor grad basere seg på areal som allereie er utbygde og
ombygging av eksisterande bygg, og ein treng difor ikkje ta med dette arealet i reknestykket.
Denne utrekninga gjev eit arealbehov på om lag 410 daa til bustadføremål. Tilkomstvegar,
avskjeringskanalar, leikeplassar osb. er del av dette talet. Når ein trekkjer ifrå det arealet som
allereie er regulert får ein eit behov for nytt bustadareal på om lag 148 daa.
For bustadbygginga har ein strategi om å fortette i eksisterande bustadområde i/rundt
sentrumskjerna med bybustadar, og ei blanding av konsentrert utbygging og einebustad i
byggjefelta. Hovudtyngda av areal for konsentrert utbygging bør vere nær sentrum eller
kollektivnett. Vidare skal ein legge til rette for at buområda har tilgang til samanhengande
turvegnett og grønstruktur, og at flest mogleg av dei større buområda vert universelt utforma
eller tilgjengelege for alle.
2.2.3 Fritidsbustadar:
Fritidsbustadar er ikkje omtala særskilt i planprogrammet. Ein ønskjer likevel å legge til rette
for ei viss utbygging av fritidsbustadar kring Ørstafjorden, som eit supplement til dei større
tilrettelagte områda for fritidsbustadar på Bondalseidet og Standaleidet.
I planframlegget til kystsoneplanen er strekninga Liadal-Rjåneset peika på som aktuell for
fritidsbustadar. Her er i dag spreidd hyttebygging, småbåthamn, badeplass og gode
turmoglegheiter.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 11
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Generelt bør nye fritidsbustadar etablerast der det er god nok teknisk infrastruktur og inngrepa
bør samlast. Ein bør ikkje opne for slik utbygging der det er stor konflikt med
friluftslivsinteresser, natur- og kulturminneinteresser.
2.2.4 Offentleg eller privat tenesteyting:
Arealreserven for offentleg areal/tenesteyting innanfor planområdet er om lag 71 daa. (BakkOla-marka, ved Hovden skule, Mosflata)
Barnehage
Gjennom arbeidet med Samfunnsdelen er det peika på behov for ein ny 6-avdelings
sentrumsbarnehage. Denne vil erstatte nokre av dei mindre sentrumsbarnehagane (Rystene og
Kvitveisen), men samla kapasitet vil auke. Med auka prognose for folketalsvekst vil det på sikt
vere behov for to nye 6-avdelings barnehagar i sentrum.
Ved Barnas Vel er det lagt til rette for ei utviding med 2 avdelingar. Hovdebygda barnehage har
moglegheit for utviding, men dette krev at teknisk rom vert flytta frå 1. til 2. etasje. Desse
utvidingsmoglegheitene endrar ikkje samla arealbehov for barnehagar, men gir større
fleksibilitet i utbygginga.
Minimums arealbehov for ein 6-avdelings barnehage er stipulert til om lag 6 daa og inkluderer
bygningsmasse, uteareal med parkeringsplassar og tilkomstveg. Ein veit at det i framtida vert
større krav til arbeidsrom for tilsette. Det er også ønskjeleg å sikre areal til eventuelle
utvidingar og andre behov som ein ikkje har oversikt over i dag. Samla arealbehov for to nye
barnehagar er stipulert til 14 daa.
Viktige lokaliseringskrav for barnehage er sikker tilkomst og trafikktryggleik, tilgang til gode
nærfriluftsområde og nærturområde, soltilhøve og lokalklima. Lokalisering må vurderast i høve
framtidige buområde (transportavstand) og i planen bør ein sikre areal til eventuell utviding.
Skule
Sak om skulestruktur er handsama i kommunestyret 13.12.2012, sak 79/12. Med utgangspunkt i
kjente fødselstal er kapasiteten ved dei tre barneskulane i sentrum vurdert å vere tilstrekkeleg.
Vikemarka skule har høve til mindre utvidingar. Velle skule er utvida men der er planlagt for eit
byggetrinn 2. Hovden skule kan utvidast frå 1 til 2 parallellar (14 klasser). På ungdomssteget er
kapasiteten vurdert å vere tilstrekkeleg, også dette med utgangspunkt i kjente fødselstal. Ved
Ørsta ungdomsskule er det lagt til rette for utbygging ved elevtalsvekst. Krinsgrensene mellom
skulane Velle, Vikemarka og Hovden er oppheva frå 01.08.2013 og skulane vert same skulekrins
(Sentrum krins) med tre undervisningsstadar. Dette gjer at elevar kan styrast dit det er
kapasitet.
Med auka prognose for folketalsvekst må ein legge til rette for å auke kapasiteten i barneskulane
og ungdomsskulen, tilsvarande 211 nye elever (145 i grunnskulen og 66 i ungdomsskulen). Ein slik
vekst vil utviding av Velle skule og/eller Hovden skule kunne ta i mot, likeeins ei utviding av
Ørsta ungdomsskule. Ungdomsskulen har også utvidingsmoglegheiter på Ripateigane, som er i
kommunalt eige.
Arealbehov til sentrumsskulane må vurderast i eit lengre tidsperspektiv enn det som ligg til
grunn for denne planen, men ein meinar at den arealreserven som ligg i gjeldande
reguleringsplanar er stor nok. Ein må likevel vurdere om lokaliseringane skal vidareførast, eller
om ein må flytte dei regulerte områda.
Helse
Behov for offentleg areal til helsetenester er gjort greie for gjennom Bustadsosial handlingsplan
2010—2013 og felles innspel til dette planarbeidet frå seksjonane Bu- og habilitering, Helse og
velferd, Institusjon, Heimetenester og koordinering.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 12
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Det er behov for 4 samlokaliserte bustadar med 4-5 bueiningar i kvar. Bustadane bør ha sentral
lokalisering nær sentrumsfunksjonar og kollektivtilbod. For somme bustadar vil det vere ein
føremon med samlokalisering med eksisterande helse- og institusjonsbygg. Prosjektering er i
gong for 2 bustadar med til saman 6 bueiningar og 2 avlastningseiningar med personalbase,
lokalisert ved Bakk-Ola-marka. I denne planen er det behov for å sette av areal til dei 2
resterande bustadane, samt å sikre areal for framtida. Lokaliseringsalternativ er Bakk-Ola-marka
(”Lødetomta”) og på Jomarka. Ein del av bustadbehovet knytt til dette tenesteområdet kan også
skje innanfor ordinære område for bustadbygging.
Det er eit generelt behov for å sikre areal i tilknyting til eksisterande helse- og institusjonsbygg.
Dette med tanke på eventuelle framtidige utvidingar. Det er konkret framlegg om å sikre
tilleggsareal ved Ørstaheimen.
Bakk-Ola-marka og nærområda husar i dag fleire helsetenester. For å utnytte fordelane gjennom
samlokalisering bør attverande arealreserve i tilknyting til Bakk-Ola-marka reserverast til
helseføremål.
Legesenteret har vokse ut av lokala sine på Helsesenteret og har sett i gong prosess med å finne
nye lokale, eventuelt utvide eksisterande lokale. Nytt legesenter utløyser ikkje eit eige
arealbehov i denne planen. Helsesenteret er regulert til offentleg tenesteyting. Om lokala til
legesenteret vert ledige kan dei disponerast av andre helsetenester med behov for
samlokalisering til Bakk-Ola-marka og nærleik til sentrum.
Generelt bør helsetenester, bukollektiv og institusjonar ligge sentrumsnært og med tilgang til
tenester og funksjonar.
Andre former for tenesteyting
Det er ikkje kome spesifikke ønskje om areal til andre former for tenesteyting. Det som naturleg
fell innanfor dette føremålet bør skal lokaliserast i sentrumsområda eller i regulerte område i
Hovdebygda. Arealbehovet for kyrkjegardane i sentrum er vurdert som tilstrekkeleg.
Arealbehovet for andre offentlege institusjonar er vurdert som tilstrekkeleg.
2.2.5 Fritids- og turistføremål
Ørsta camping har kome med ønske om utvidingsareal.
2.2.6 Næring
Ein gjennomgang av næringsarealet i kommunen viser at ein har lite opparbeidd og ledig
næringsareal tilgjengeleg. Berre ei tomt i Hovdebygda (ca 15 daa) og ei tomt på Mosflata (ca 14
daa) kan seiast å vere byggjeklare eller nær byggjeklare. Den regulerte arealreserven er på om
lag 180 daa for industri/lager-føremål og om lag 115 daa for forretning/kontor/tenesteyting. Av
dette utgjer Melsgjerda (112 daa) og Hovden næringsområde (103 daa) dei største areala
høvesvis for industri/lager og forretning/kontor/tenesteyting.
Frå 1990 og fram til i dag har det i gjennomsnitt vore bygd ut om lag 70 daa til industri/lagerføremål pr. tiår. Ledig areal på Mosflata og Rystelandet er relativt avgrensa. Areala i
Hovdebygda er tenkt nytta til meir forretningsprega verksemd og lager/industriverksemd (jf.
gjeldande reguleringsplan), og i mindre grad tradisjonell industriverksemd. I realiteten har ein
difor berre eit regulert tilbod på Melsgjerda. Dersom ein berre ser på antal daa skal Melsgjerda
gje tilstrekkeleg dekning innanfor planperioden. Likevel vil det vere verksemder som ønskjer
anna lokalisering meir sentralt i høve hovudvegsystem eller ved sjøen. For å sikre eit
differensiert tomtetilbod for industri/lager-føremål er det behov for næringsareal ved sjøen og
alternativt areal til Melsgjerda som eit supplement til eksisterande næringsareal.
Frå 1990 og fram til i dag har det vore bygd ut om lag 40-50 daa til
forretning/kontor/tenesteyting pr. tiår. Det er nyleg regulert eit område på om lag 103 daa til
denne typen føremål i Hovden næringsområde ved flyplassen. Her er ikkje tillate med
Planomtale
Ørsta kommune
Side 13
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
detaljhandel. Området er vurdert å gje tilstrekkeleg dekning i planperioden. Detaljhandel og ein
del publikumsrelatert tenesteyting bør lokaliserast i sentrumsområda. Tilrettelegging for desse
føremåla bør skje gjennom fortetting av sentrumskjerna, eller ved at dei etablerer seg i
eksisterande bygg.
LUK-rapporten rår til at plasskrevjande handel lokaliserast utanfor sentrum, og at ein legg til
rette for å kunne flytte eksisterande industri/lagerverksemder samt bilrelatert handel ut av
sentrum for å frigjere sentrumsareal. Dette for å styrke sentrum.
2.2.7 Idrett
I Kommunedelplan for idrett og fysisk aktivitet (2013) er det gjort greie for idrettsanlegg,
nærmiljøanlegg og statlig sikra friluftsområde i kommunen, og behovet for rehabilitering,
utviding og etablering av nye anlegg/friluftsområde er skildra og prioriterte. Prioriterte
idrettsanlegg som bør visast i planframlegget er lysløype i Hovdebygda og på Daleteigane.
Hestesportanlegg
Hestesportmiljøet i kommunen har meldt inn behov for å sette av areal til hestesportanlegg i
kommunedelplanen. Arealbehov for baneanlegg er oppgitt å vere om lag 15 000 m2 (fotavtrykk)
og føreset tett arealutnytting gjennom at baner vert lagt inni kvarandre. Det er viktig at
anlegget er sentrumsnært og med utvidingsmoglegheiter.
2.2.8 Naust
Naust er ikkje omtala særskilt i planprogrammet. Ein ønskjer likevel å legge til rette for ei viss
utbygging av naust kring Ørstafjorden, som ein lekk i å styrke friluftsliv knytt til sjø.
Fylkesmannen har utarbeidd råd for korleis kommunen kan handtere naust i føresegnene til
kommuneplan og reguleringsplan.
Framlegg til kystsoneplan held fram at vegtilkomst er eit vesentleg moment i vurdering av
naustområde, at naust bør vere frittliggjande men likevel samla i klynger. Kystsoneplanen
foreslår utviding/fortetting av eksisterande naustområde på Storeneset, Liadal (2 område) og
Rjåneset.
Generelt bør nye naustområde kring Ørstafjorden etablerast der det er god nok teknisk
infrastruktur og inngrepa bør samlast i eigne område/felt og i samanheng med eksisterande
byggeområde. Ein bør ikkje opne for slik utbygging der det er stor konflikt med
friluftslivsinteresser, natur- og kulturminneinteresser.
2.2.9 Sentrumsføremål
Innanfor sentrumskjernen er det behov for å definere areal til sentrumsføremål, der ein legg til
rette for forretning, kontor, tenesteyting, kjøpesenter, næring (hotell og bevertning),
bybustadar og grønstruktur. Området bør ikkje vere større enn at det kan nåast til fots.
Innan denne området er svært høg arealutnytting ein føresetnad.
For dette området er det viktig med fleksibilitet, og den endelege arealprioriteringa (område for
detaljhandel m.m.) vil verte fastsett gjennom tettstadsutviklingsprosjektet og ny
reguleringsplan.
2.2.10 Mineralske ressursar
Direktorat for mineralforvaltning sa i sitt innspel til planprogram/oppstart av planen av
kommunen måtte vurdere behovet for mineralske ressursar. Dette er ikkje omtala særskilt i
planprogrammet, men med auka byggjeaktivitet i framtida vil det vere eit aukande behov for
mineralske ressursar. Ein må difor vurdere kapasitet i eksisterande massetak, og om det ev. er
nye område innan planen som er aktuelle for slike føremål.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 14
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
2.2.11 Samferdsle og teknisk infrastruktur
Hovudvegsystemet rundt Ørstafjorden består i dag av hovudvegane E39 og fv655. I tillegg er
Håkonsgata, Mosmarkvegen, Osborgvegen/Leitevegen, Industrivegen, Torvmyrvegen og
Ytrehovdevegen viktige samlevegar.
Eit av føremåla med planen er å erstatte sjølina (E39) med Ørstafjordkryssing. Eit anna mål er å
legge til rette for ein samanhengande infrastruktur, og ein del av dette vil vere å legge til rette
for kollektivruter. For å kunne etablere ei kollektivrute som når ut i bustadfelta vil det vere
naturleg å sjå på moglegheita for å lage eit samanhengande nett av samlevegar rundt heile
sentrum. Dette vil også gje omkøyringsalternativ for hovudvegane.
Statens vegvesen har i samarbeid med Ørsta og Volda kommunar utarbeida ein sykkelstrategi der
det er peika på manglar og moglegheiter med tanke på å legge til rette for at fleire kan nytte
sykkel som eit effektivt framkomstmiddel.
Flyplassen er viktig for samfunnet både lokalt og regionalt. Reguleringsplanen for området rundt
flyplassen vart vedteken i 2011, og ein legg til grunn at denne sikrar flyplassen tilstrekkelege
rammer og areal.
Hamn og kaianlegg
Hamn og kaianlegg er ikkje omtala særskilt i planprogrammet. Ein ser likevel behov for å sikre at
kommunen har tilfredsstillande fasilitetar for mottak og utskiping av gods og tømmer, og
cruiseskipsanløp. Ein bør difor vurdere eksisterande fasilitetar og eventuelt behov for nye
hamner og kaier.
2.2.12 Grøntstruktur
Grønstruktur og friluftsområde
Det er gjennomført ei kartlegging av grønstruktur innan planområdet som omfattar opparbeida
parkar og offentlege friområde, gangvegar, grøne strukturar som ikkje er
tilrettelagde/opparbeidde, viktige naturområde og nærfriluftsområde/turområde. Mindre
leikeplassar o.l. er ikkje kartlagde.
Parkar og offentlege friområde
Dei fleste opparbeida grøntområda og parkane ligg i/rundt Ørsta sentrum;
Hamneparken/Vikeparken, Laguneparken, Simahaugen, arealet rundt Svendsengarden og eit
mindre areal i austenden av gågata. Gravplassen ved kyrkja og på Askjellhaugen utgjer dei
største offentlege grøntområda. Utanom sjølve sentrumskjerna finn ein også badeplassane på
Vekslet, Rjåneset og ved Hovdevatnet.
Naturområde og nærfriluftsområde
Dei viktigaste naturområda i dei utbygde områda finn ein langs dei store elvane Vikeelva, Rossåa
og Ørstaelva. Området i Daleteigane, Skålavegen og området i Hovdeåsane og rundt Hovdevatnet
er dei største og mest samanhengande nærfriluftsområda. Områda kring Hovdevatnet er nytta av
innbyggjarar i både Ørsta og Volda og har regional verdi. Turmålet Pølsa og attverande
strandsone er andre viktige nærfriluftsområde. Rundt Ørsta sentrum er det også store
fjellområde, innanfor desse ligg m.a. Saudehornet, Vallahornet, Melshornet og Helgehornet.
Raudøya og Raudøyholmen er verna som landskapsvernområde. Delar av Raudøya er statleg sikra
friluftsområde. Deler av øya er også viktige naturområde, mellom anna naturreservat for
kristtorn. Badeplassen på Vekslet og turveg langs Osskarelva er også statleg sikra.
I Kommunedelplan for Idrett og fysisk aktivitet (2013) er det prioritert å arbeide for statleg
sikring av attståande teig på Vekslet, Notaplassen, Hovdevatnet friområde (badeplass), turveg
Ose og Raudøyholmen.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 15
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Gangvegar og turvegar
Frå småbåthamna, gjennom Hamneparken og mot AMFI er der etablert ein gangveg som er skilt
frå biltrafikk. Tilsvarande gangvegar finst langs Vikeelva, nedre del av Rossåa og Ørstaelva,
Osskarelva og Hovdeelva, og over Simahaugen mot skuleområdet. Annan infrastruktur for gåande
er i stor grad knytt opp mot bilvegar som gang-/sykkelveg eller fortau. Ein del anleggsvegar langs
avskjæringskanalar og skogsbilvegar vert i dag nytta som turveg og/eller som tilkomst til
naturområde. Desse er likevel ikkje knytt saman slik at dei dannar eit samanhengande
turvegnett. Det er regulert turveg langs Osestranda til Notaplassen.
På Liadal er det etablert tursti oppom E39 frå Rjåneset og til Liadal. I tillegg er der etablerte
stiar framover dalen mot Liadalssetra.
For å styrke dei grøne kvalitetane, folkehelse og tur- og naturområda må ein i planen legge opp
til å sette av grøntareal til samanhengande turvegnett omkring sentrum, som også bind saman
bustadområda og nærfriluftsområda.
2.2.13 Landbruks-, natur- og friluftsområde
Det er gjennomført ei kartlegging av viktige produksjonsareal og kulturlandskap i Ørsta
kommune, i fagrapporten Kjerneområde landbruk (2013). Kartlegginga viser at innanfor
tettstadgrensa og i direkte tilknyting til denne ligg fleire viktige produksjonsareal.
Gjennom å styre veksten til områda innafor tettstadgrensa hindrar ein fragmentering av viktige
produksjonsområde utanfor grensa. Store og samanhengande produksjonsareal innanfor
tettstadgrensa bør ikkje utbyggast før det er naudsynt, og på lenger sikt må ein rekne med at
også større produksjonsareal innanfor tettstadgrensa vert omdisponert til utbyggingsføremål.
Nye utbyggingsområde bør konsentrerast til få område framfor å spreie utbygginga.
Produksjonsområde som vert omdisponert til utbyggingsområde skal ha høg grad av
arealutnytting.
2.2.14 Sjø, vassdrag og strandsona
Ørstafjorden, Hovdevatnet, Ørstaelva med Rossåa er dominerande sjøområde og vassdrag
innanfor planområdet. I Ørstafjorden er det registrert gyteområde for torsk og hyse ved Raudøya
(Rjånes-Flesjen), ein låssettingsplass sør for Raudøya og ein låssettingsplass ved Selbervik. Der er
registrert eit notfelt for sild og brisling sør for Raudøya, og eit reketrålfelt midtfjords i nesten
heile lengda av Ørstafjorden. Det er ikkje akvakulturnæring innan planområdet. Ørstaelva er
nasjonalt laksevassdrag og Ørstafjorden er nasjonal laksefjord.
Mange interesser er knytt til sjø og strandsona, m.a. er mykje av dagens industriverksmed
lokalisert langs fjorden. Fiske, ferdsel og friluftsliv er andre interesser. Hovdevatnet er lokalt
friluftsområde både sommar- og vinterstida.
I framlegg til kystsoneplan har Ørstafjorden føremål NFFF – Vassareal for allmenn fleirbruk
(natur, fiske, ferdsel og friluftsliv). Det er vist til at området har høg verdi for fleire
tradisjonelle bruksføremål/interesser. Der var ikkje opna for etablering av akvakulturanlegg.
For å bevare mest mogleg av den opne strandsona bør ein søke å samle inngrep og i minst
mogleg grad ta i bruk ”nye” delar av strandsona.
Småbåthamn
Eksisterande småbåthamner kring Ørstafjorden har per i dag ca 365 plassar (Ørsta småbåtlag ca
185 pl., Håvoll småbåtlag 145 pl., i tillegg kjem nokre mindre private hamner, til saman 35
plassar). I tillegg kjem Vikaura småbåthamn (reguleringsplan eigengodkjend i 2010) med
kapasitet på 90 plassar, men desse er ikkje utbygde enno. Kapasiteten ved eksisterande
småbåthamner er fullt utnytta.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 16
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Dekningsgraden i Ørstafjorden i dag er på ca 1 plass per 21 innbyggjarar. Om ein reknar med
Vikaura vert dekningsgraden ca 1 plass per 16 innbyggjarar. Dette er ei klar betring i høve i
2003, då dekningsgraden var ca 1 plass per 29 innbyggjar.
Om ein legg til grunn dagens dekningsgrad (1/20) og legg til folketalsveksten (1536) får ein eit
behov på om lag 85 nye plassar. Dette tilsvarar utbygging av Vikaura småbåthamn, eller anna
alternativ av tilsvarande storleik.
2.2.15 Andre behov å ta omsyn til
Energi
I samfunnsdelen har ein målsetting om planlegge for endra klima.
I klimaplanen sin handlingsdel står følgjande strategiar som er relevante i høve kommunedelplan
for Ørsta sentrum og Hovdebygda:
- Legge til rette eigna areal som gjev moglegheit for gode fellesløysingar for utnytting av
alternativ energi og redusert behov for transport
- Utarbeide lokal plan for gang- og sykkel med einsarta utforming som eit underlag for
kommunedelplanen for Ørsta sentrum og Hovdebygda.
- Vidare tilrettelegging/ utbygging av ringruta med gode stoppestader
- Knytte strategi for fortetting innafor det sentrumsnære
området inn i kommunedelplan for Ørsta sentrum –
Hovdebygda
- Sikre naudsynt areal og den offentleg funksjonen til
Ørstaterminalen og dermed stimulere til frakt av gods til
sjø.
Ørsta eldhus er etablert på Mosflata, og fleire offentlege
og private bygg i sentrum er tilknytt fjernvarmenettet.
Anlegget er ikkje konsesjonspliktig (og har heller ikkje
konsesjon). Sona i illustrasjonen til høgre viser dei områda
som kan vere aktuelle for tilknyting til eldhuset.
Kulturminne og kulturmiljø
Kulturminne frå før-reformatorisk tid (eldre enn 1537) er automatisk freda. For
sentrumsområdet omfattar dette mellom anna gravhaugane frå jarnalder, deriblant
Kjempehaugen på hjørnet mellom Vikegata og Ivar Aasengata. På Steinnes har det budd folk
sidan steinalderen og frametter heile førhistoria til i dag. Oversyn over automatisk freda
kulturminne er tilgjengeleg frå Riksantikvarens database Askeladden.
SEFRAK-registeret inneheld eit oversyn over ståande bygningar frå før år 1900. I Ørsta sentrum
finst mange enkeltobjekt av høg verdi, slik som Svendsengarden, Garveriet (Bruksbutikken) og
Klokkarstova. Langs delar av Vikegata og Kyrkjegata finn ein større område med trehus frå seint
1800- og tidleg 1900-talet. Delar av trehusbebyggelsen og den gamle landgangsvoren i sentrum
er omfatta av vernebestemmelsar i reguleringsplan. Trehusbebyggelsen og den seinare
kvartalsstrukturen frå 1930-talet representerer eit sentrumsmiljø med tidsdjupne og særpreg
Eit utval lokale kulturminne, i hovudsak frå nyare tid, er registrert i databasen
Kulturminneatlas.no.
I høyringsutkast til Regional delplan for kulturminne har fylkeskommunen prioritert kulturminne i
Ørsta av nasjonal og regional verdi.
I samfunnsdelen har ein målsetting om å sikre ei berekraftig forvalting av kulturminne og
kulturmiljø. Planprogrammet peikar på behovet for å kartfeste kjente automatisk freda
kulturminne, bygningar i SEFRAK-registeret og andre kulturminne av regional/nasjonal/lokal
verdi, og at ein skal utarbeide temakart for kulturminne. Fylkeskommunen skriv i sitt innspel til
planarbeidet at kulturminne frå nyare tid bør vektast i høve til om dei har lokal, regional eller
Planomtale
Ørsta kommune
Side 17
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
nasjonal verdi, og at resultat bør framstillast i temakart. For kulturminne som er automatisk
freda (nasjonal verdi) er det krav om omsynssone i arealplanar, jf. pbl § 11-8.
2.2.16 Arealbehov fram til 2025 og strategiar for arealbruken. Oppsummering
Bygg og anlegg (§11-7, nr. 1)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Bustad
Arealbehov ca. 410 daa, fordelt på bybustadar (20%), konsentrerte bustadbygg (50%)
og einebustadar (30%). Fortette i eksisterande bustadområde, og lokalisere bustadar
innanfor tettstadgrensa, nær kollektivnett og med tilgang til grønstruktur/friområde.
Fritidsbustadar bør etablerast der det er god nok teknisk infrastruktur, og samlast i
eigne område/felt.
Fritidsbustadar
Tenesteyting
- Barnehage
- Skule
- Helse
Fritid- og
turistføremål
Næring
- Industri/lager
- Forretning/
kontor/
tenesteyting
Idrett
Naust
Sentrumsformål
Mineralske
ressursar
Behov for to nye 6-avdelingsbarnehagar i sentrum, kvar på min. 6-7 daa. Viktige
lokaliseringskrav er sikker tilkomst og trafikktryggleik, tilgang til gode
nærfriluftsområde og nærturområde, soltilhøve, lokalklima, nærleik til bustadområde.
Arealbehovet er dekt gjennom allereie regulert areal, men med folketalsvekst vil det
vere behov for å auke kapasiteten i grunnskulen tilsvarande om lag 200 nye elevar.
Det er utvidingsmoglegheiter på Velle skule, Mosflata og Hovden skule.
Behov for areal til utviding av Ørstaheimen og kommunale bustadar (bustadar med 4-5
bueiningar i kvar). Helsetenester, bukollektiv og institusjonar bør samlokaliserast, og
vere sentrumsnært med tilgang til tenester og funksjonar.
Behov for utvidingsareal ved Ørsta camping.
Tilstrekkeleg regulert areal innan planperioden, men behov for differensiert tilbod
(sjønært og alternativ til Melsgjerda).
Tilstrekkeleg regulert areal innan planperioden. For å styrke sentrum må detaljhandel
lokaliserast i sentrum, medan plasskrevande varer bør lokaliserast i Hovdebygda.
Behov for areal til sentrumsnært hestesportanlegg, om lag 15 daa netto. Prioritering
for andre anlegg er gjort i KDP for Idrett og fysisk aktivitet, men det er ikkje avdekt
andre arealbehov.
Naust bør etablerast der det er god nok teknisk infrastruktur, og inngrepa må samlast i
eigne område/felt.
Behov for å definere areal til sentrumsføremål, der ein legg til rette for forretning,
kontor, tenesteyting, kjøpesenter, næring (hotell og bevertning), bybustadar og
grønstruktur. Området bør ikkje vere større enn at det kan nåast til fots.
Vurdere kapasitet i eksisterande massetak, og om det ev. er nye område innan planen
som er aktuelle for slike føremål.
Samferdsleanlegg og teknisk infrastruktur (§11-7, nr. 2)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Veg
Behov for å erstatte sjølina med Ørstafjordkryssing, og fastsetje overordna kommunalt
vegnett.
Løysingar for overordna sykkelvegnett er omtala i sykkelstrategien for Ørsta og Volda
kommunar. Behovet er i stor grad knytt til eksisterande og framtidige vegtrasear.
Behov for å sikre at kommunen har tilfredsstillande fasilitetar for mottak og utskiping
av gods og tømmer, og cruiseskipsanløp.
Gang/sykkel
Hamn og
kaianlegg
Grønstruktur (§11-7, nr. 3)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Grønstruktur og
friluftsliv
For å styrke dei grøne kvalitetane, folkehelse og tur- og naturområda, må ein i planen
legge opp til å etablere eit mest mogleg samanhengande turvegnett omkring sentrum,
som også bind saman bustadområda og nærfriluftsområda.
LNF-område (§11-7, nr. 5)
Føremål
Arealbehov og strategiar
LNF-område
Utbygging må i hovudsak styrast til områda innafor tettstadgrensa slik at ein hindrar
fragmentering av viktige produksjonsområde utanfor tettstadgrensa. Store og
samanhengande produksjonsareal innanfor tettstadgrensa bør ikkje utbyggast før det
er naudsynt, men på lenger sikt må ein rekne med at også desse vert omdisponert til
utbyggingsføremål.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 18
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Bruk og vern av sjø og vassdrag (§11-7, nr. 6)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Bruk og vern av
sjø og vassdrag
Småbåthamn
For å bevare mest mogleg av den opne strandsona bør ein søke å samle inngrep og i
minst mogleg grad ta i bruk ”nye” delar av strandsona.
Behov for ca. 85 nye plassar for å oppnå dekningsgrad på 1 båtplass pr. 20
Innbyggjarar (inkl. folketalsauke).
Andre arealbehov og strategiar
Energi
Kulturminne og
kulturmiljø
Planomtale
Gjennom samfunnsdelen har ein strategi om å planlegge for endra klima. Klimaplanen
har prioritert konkrete strategiar som vert å fylgje opp gjennom denne
kommunedelplanen.
Behov for å utarbeide temakart som viser kulturminne- og miljø av nasjonal, regional
og lokal verdi.
Ørsta kommune
Side 19
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
3. INNSPEL OG MERKNADER
3.1. VARSEL OM OPPSTART
Det er registrert 102 skriftlege innspel og merknader. Talet inkluderer merknader til
kystsoneplanen som var på offentleg ettersyn i 2007. Kystsoneplanen vert sluttført i samband
med denne kommunedelplanen og arealdelen av kommuneplanen, jf. også kap. 1.4.
Innspel og merknader gjeld i hovudsak arealdisponeringar.
Alle innspel og merknader vart handsama av planutvalet ved utlegging til offentleg ettersyn.
Innspel som gjeld endra arealbruk er vurdert i konsekvensutgreiing, jf. også kap. 4.
Motsegner frå tidlegare planprosessar
Kystsoneplan
Det er varsla motsegn i ein merknad til kystsoneplanen, frå fylkeskommunen (23.03.2007).
Motsegna er knytt til kulturminne og gjeld manglande omtale av nyregistrerte kulturminne,
manglande buffersone rundt kulturminne i utbyggingsområde, og eit byggeområde som bør utgå
på grunn av automatisk freda kulturminne. Den varsla motsegna er kommentert og teke omsyn
til i planframlegget.
Hovden næringsområde
I samband med områdereguleringsplanen for Hovden næringsområde la Fylkesmannen i Møre og
Romsdal ned motsegn pga. konflikt med landbruksinteressene knytt til to dyrka teigar innan
planområdet. Kommunen vurderte då at fordelane med å kunne nytte dette sentrale arealet til
næring ville vere større enn ulempene for landbruket. Etter meklingsmøte (07.02.2013)
opprettheldt Fylkesmannen likevel motsegna. Noko av grunngjevinga var at utbygginga ikkje var
vurdert i overordna plan. Ein har no gjort ei samla vurdering av behov for næringsareal og
aktuelle lokaliseringar. Ein har også skaffa seg eit betre kunnskapsgrunnlag, m.a. gjennom
rapporten ”Kjerneområde landbruk”. Kommunen meiner framleis at dette området er svært
sentralt i høve næringsutvikling, og at fordelane knytt til næringsutviklinga er klart større enn
ulempene knytt til landbruket. Området er difor foreslått teke inn i kommunedelplanen som
framtidig næringsområde (område BN1).
Torvmyrvegen
Det ligg føre politiske vedtak i både Volda og Ørsta kommunar som peikar på behovet for å bygge
ein forlenga Torvmyrveg. I samband med tidlegare reguleringsplanprosess og i pågåande
kommunedelplan for E39 Volda-Furene ligg det føre motsegner som ikkje er løyst. Desse
spørsmåla må løysast som del av den pågåande planprosessen eller seinare
reguleringsplanprosess. Spørsmålet om vegen er såleis ikkje teke opp til vurdering i samband
med dette planarbeidet (Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda). Området er vist i
plankartet som ei bandleggingssone for seinare planlegging.
3.2. 1. GONGS OFFENTLEG ETTERSYN
Det er registrert 103 skriftlege merknader til planframlegget etter 1. gongs offentleg ettersyn.
Alle merknader er kommenterte i dokumentet ”Merknader til 1. gongs offentleg ettersyn med
kommentarar”..
Merknader frå private gjeld i all hovudsak arealdisponeringar. Nokre tek opp tilhøve som er på
eit detaljeringsnivå det ikkje er naturleg å ta stiling til i overordna arealplan. Problemstillingar
som har gått att i fleire av merknadane er lokalisering av næring langs Industrivegen i
Hovdebygda samt trafikkale tilhøve langs Sjøvegen. Her er det utarbeidd ei eiga
alternativvurdering som foreslår tiltak for å betre situasjonen. Det har også kome mange
merknader knytt til lokalisering av hestesportanlegg. Desse er vurderte samla i
Planomtale
Ørsta kommune
Side 20
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
alternativvurderinga for hestesportanlegg. Dei øvrige merknadane går i større grad på
enkelttomter eller enkeltområde og er vurderte og kommenterte i dokumentet ”Kommentarar til
merknader”.
Merknader som gjeld endra arealbruk er vurdert i konsekvensutgreiing, jf. også kap. 4.
Frå offentlege mynde og interesseorganisasjonar har det kome fleire planfaglege råd og konkrete
merknader til planframlegget. Det er reist motsegner til planframlegget på i alt 17 punkt, ved
Fylkesmannen i Møre og Romsdal og Møre og Romsdal fylkeskommune. Som ein del av
merknadshandsaminga har det vore gjennomført drøftingsmøte med både Fylkesmannen og
fylkeskommunen, som har resultert i at 2 av motsegnene er trekte. Dei resterande motsegnene
er imøtekomne, eller løyst gjennom supplering av underlagsmateriale. Kommunen oppfattar
difor alle motsegnene som løyste gjennom det reviderte planframlegget.
Planframlegget som no er lagt ut til 2. gongs offentleg ettersyn er revidert i hht innkomne
merknader. Endringane som er gjort kjem fram av oversikta under.
Der det er oppgitt ”tidl.” før områdenemninga, er nemninga nytta oppatt til andre område i det reviderte planframlegget
Nye og justerte utbyggingsføremål
Endring
Endra fleire eksisterande uregulerte
bustadtomter til noverande bustad (B)
Redusert B2 i sør jf motsegn. Skilt ut tomter
nord for eksisterande byggjefelt i Sjømyrane
som eige byggjeområde (B1)
Endra tidl. B1 til LNF-område med spreidd
bustad (LSB1)
Utvida regulert naustområde i Hagen (BUN6)
Utvida regulert naustområde i Hagen (BUN7)
Justert sentrumsføremålet ved gnr/bnr 13/190
Justert planleggingsbelte for Ørstafjordkryssing
på Lianeset
Justert BFR3 og BUN5 jf. eksisterande
hyttetomter
Endra gnr/bnr 2/26 til noverande
næringsområde
Endra deler av BC- området (Ørsta camping) til
bustad
Lagt inn naustføremål på gnr/bnr 3/3
Justert BFR1, BFR2 og BUN4
Innarbeidd B16 (Rystefeltet)
Innarbeidd BN5 – Vikeura
Innarbeidd turveg til Brekkeheida
Kommentar
jf. merknad frå grunneigar
jf. merknad frå grunneigar
jf. merknad frå grunneigar
jf. merknad frå grunneigar
jf. merknad frå grunneigar
jf. merknad frå gunneigarar. NB! Kan vere
aktuelt å ta tilbake etter 2. gongs offentleg
ettersyn
jf. merknad frå grunneigar
jf. rasfare
Endra føremål jf. JS1 i gj. reguleringsplan
jf. formannskapet sitt vedtak i sak 30/15
jf. formannskapet sitt vedtak i sak 30/15
Retting av feil
Endring
Teke inn badeplassen ved Hovdevatnet som
friområde
Innarbeidd friområde ved Strømpeneset jf.
gjeldande reguleringsplan
Teke vekk alt. vegføring på Ose frå temakart
infrastruktur
Justert turvegtrase langs Osstranda i temakart
grønstruktur
Kommentar
Utbyggingsområde som er tekne ut av planen
Endring
tidl. BN4 - Strømpeneset
B16 - Vinjevoll
B17 - Liadal
Hestesport (BAI) Mele/Melsbygda 1 og nedre
Daleteigane
Planomtale
Kommentar
jf. merknad frå grunneigar
Motsegn fylkesmannen
Motsegn fylkeskommunen
Jf. motsegn frå fylkesmannen (Mele/Melsbygda
1) og merknader frå grunneigarar og andre. Sjå
Ørsta kommune
Side 21
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
også alternativvurdering
Grunna terrengtilhøve og tilkomst
Grunna rasfare (jf. nasjonal kartlegging)
Grunna rasfare (jf. nasjonal kartlegging)
tidl. BFR2 og tidl. BUN5 (Bjørndalen)
tidl. LSB1 - Engeset
tidl. BN5 - Skorgeura
Øvrige justeringar
Endring
Utvida tettstadgrense til kommunegrensa mot
Volda kommune
Justert avgrensing av nærfriluftsområdet langs
Indrehovden/Åsen
Fjerna senterlinje i fjordkryssingane
Lagt inn framtidige vegliner i Sjømyrane
Lagt inn alternativ vegføring frå Øvre Mo til
Brekke
Innarbeidd sone for detaljhandel i sentrum (#4)
Oppheva deler av gammal reguleringsplan på
Liadal jf. viktige landbruksområde
Innarbeidd omsynssone rundt hjortetrekket i
Furene
Utarbeidd fire kartutsnitt (juridisk bindande
utsnitt av plankartet) som syner forskjellige
omsynssoner
Endra 20 m buffer langs mindre elvar og bekkar
til faresone
Justert omsynssoner rundt aut. freda
kulturminne
Lagt inn forbodsgrense ved vassdrag rundt
Hovdevatnet
Endra turveg gjennom Osholmane til sti, lagt om
turvegen langs Melsvegen
Justert nærfriluftsområde i Daleteigane og
rundt Hovdevatnet grunna landbruksinteresser
Lagt inn kulturlandskap i temakart kulturminne
Lagt inn reg. friluftsområde og artsreg. i
temakart grønstruktur
Oppheva deler av RTK-8313-A – Bustadfelt
Skorgeura.
Oppdatert temakart naturfare
Planomtale
Kommentar
Jf. merknad frå grunneigarar, sti. Ørsta
næringskontor og samfunnsutvalet
Jf. merknad frå grunneigarar
Jf. merknad (motsegn) frå fylkeskommunen
Jf. merknad frå grunneigarar og
alternativvurdering
Jf. alternativvurdering
Jf. merknad frå fylkeskommunen
jf. merknad frå VIN
jf. merknad ang. lesbarheita i kartet
jf. merknad frå fylkesmannen
jf. merknad (motsegn) frå fylkeskommunen
jf. merknad frå Naturvernforbundet
Grunna konflikt med naturverninteresser og
merknad frå VIN
jf. rapporten ”Kjerneområde landbruk”
Grunna svært store kostnader knytt til utbygging
og feil lokalisering av bustad i høve kommunen
sin strategi.
jf. NVE si nasjonale rasfarekartlegging
Ørsta kommune
Side 22
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
4. KONSEKVENSUTGREIING - OPPSUMMERING
Konsekvensutgreiing (KU) er ein del av planomtalen og skal leggast ut til offentleg ettersyn i lag
med planomtalen, jf. pbl. § 4-2.
Føremålet med KU er å sikre at omsynet til miljø og samfunn vert vurdert i planprosessen.
Utgreiinga er gjort med utgangspunkt i eksisterande kunnskap. Ein del av kartelegginga er
grovmaska og vil krevje meir detaljerte undersøkingar på reguleringsnivå.
Alle innspel til planen som gjeld nye utbyggingsområde er vurderte i konsekvensutgreiinga. Ein
del av innspela omfattar relativt små areal. I desse tilfella har ein også vurdert tilgrensande
areal som ein meiner er naudsynte for å kunne tilrå utbygging med ei fornuftig utnytting. I
tillegg har kommunen foreslått utbyggingsområde med tilsvarande konsekvensutgreiing.
Resultata frå konsekvensutgreiinga er oppsummert her, i høve kvart enkelt utbyggingsområde.
Utgreiinga i sin heilskap ligg som vedlegg.
Utbyggingsområde
Tabellen under viser alle enkeltområda som er vurdert i konsekvensutgreiinga. Svart/Utheva
skrift betyr at området er teke inn i planframlegget. Grå skrift betyr at området ikkje er teke
inn.
Fleire alternative føremål
KU-skjema
123456-
Ryste
Ryste
Rystene
SmådalaneOsberget
Ose
Mosflata
789-
Nedre Daleteigane
Jomarka
Strømpeneset Hagen
10- Skorgeura
Føremål
Vurdering
Konklusjon*
Næring/tenesteyting/bustad
Næring/tenesteyting/bustad
Næring/tenesteyting/bustad
Bustad, barnehage
-
Nei
Delar
Delar
Delar
Bustad, barnehage
Bustad, næring
0
Hestesport, næring
Bustad, barnehage, off. føremål
Fritidsbustad, næring
-
-
--
Fritidsbustad, næring
-
Ja
Nei
Nei
Ja
Delar
Områdenamn
B5
BN2
B8, BBH1
B9
(delar som
noverande)
B12, BBH2, BOP1
BUN7
Nei
Bustadområde
KU-skjema
11- Ytre- Hovden
12- Sjømyrane
13- Storerystene
14- Åsen
15- Rystemarka (nedre
del)
16- Osborg
17- Øvre Mo - Brekke
18- Brekke
19- Ellingsbakkane
20- Øvre Mosmarka
21- Engeset (Fonna)
22- Vallabøen - Fonna
23- Hoggamyra
24- Vinjevoll
25- Liadal alt.1
26- Liadal alt.2
27- Liadal alt.3
66- Rystefeltet (JS1)
Føremål
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Vurdering
0
-0
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
Bustad
0
-0
Konklusjon*
Delar
Ja
Ja
Nei
Ja
Ja
Delar
Nei
Delar
Nei
Ja
Delar
Ja
Nei
Nei
Nei
Nei
Ja
Områdenamn
LSB2
B1, B2
B3
B4
B7
B10
B11
B13
B14
B15
B16
Fritidsbustadar
KU-skjema
28- Hovdevatnet
29- Klubben
30- Lianeset
Planomtale
Føremål
Fritidsbustad
Fritidsbustad
Fritidsbustad
Vurdering
---
Ørsta kommune
Konklusjon*
Nei
Nei
Nei
Områdenamn
Side 23
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
31- Flesjen
32- Liadal
Fritidsbustad
Fritidsbustad
0
0
Ja
Ja
33- Liadal
Fritidsbustad
0
Deler
34- Bakkedalen
35- Grøvik
36- Grøvika
Fritidsbustad
Fritidsbustad
Fritidsbustad
0
0
-
Nei
Ja
Nei
BFR1
Imøtekome som
naustBUN8
BFR2, noverande
BFR
noverande BUN
BFR3, BUN5
Naust
KU-skjema
37- Hovdefjøra
38- Storeneset
39- Vikaura - Sørheim
40- Sætre
41- Hagen
Føremål
Naust
Naust
Naust
Naust
Naust
Vurdering
0
-
Konklusjon*
Nei
Ja
Delar
Delar
Ja
Områdenamn
BUN2
BUN1
BUN3, BUN8
BUN4
Føremål
Institusjon
Vurdering
0
Konklusjon*
Ja
Områdenamn
BOP2
Føremål
Næring (industri/lager)
Næring (industri/lager)
Vurdering
0
Konklusjon*
Delar
Ja
Områdenamn
BN5
BN1
Tenesteyting
KU-skjema
42- Ørstaheimen
Næring
KU-skjema
43- Vikaura
44- Hovden næringsområde
45- Indrehovden
46- Rystelandet
47- Smådalane
Næring (forretning/kontor/
tenesteyting)
Næring(industri/lager)
Fritid- /turisme
--
Nei
0
-
Ja
Nei
BN2, BN3
Idrettsanlegg
KU-skjema
48- Mele/ Melsbygda 1
49- Mele/ Melsbygda 2
50- Haugen
51- Bjørdal
52- Sporstøl
Føremål
Hestesportanlegg
Hestesportanlegg
Hestesportanlegg
Hestesportanlegg
Hestesportanlegg
Vurdering
0
-0
Konklusjon*
Nei
Delar
Nei
Nei
Ja
Områdenamn
Føremål
Småbåthamn
Småbåthamn
Småbåthamn
Vurdering
0
---
Konklusjon*
Ja
Nei
Nei
Områdenamn
V1
Føremål
Bustad (spreidd)
Bustad (spreidd)
Vurdering
--
Konklusjon*
Nei
Ja
Områdenamn
Føremål
Hovudsamleveg
Vurdering
0
Konklusjon*
Ja
Områdenamn
BAI1
BAI1 – alt.
Småbåtanlegg
KU-skjema
53- Ørsta sentrum
54- Osstranda
55- Notaplassen
LNF- spreidd busetnad
KU-skjema
56- Digernes
57- Engeset/ Nupen
LSB1
Samferdsleanlegg
KU-skjema
58- Rystefeltet Mosflata
59- Mosflata – Øvre Mo
60- Vinjevoll - Mork
61- E39, bru Sørheim Lianeset
62- E39. tunnel under
Raudøya
63- E39, bru over
Raudøya
64- Turveg VikegeilaFonna
65- Turveg langs
Storelva
67- Turveg Brekkeheida
Hovudsamleveg
Hovudsamleveg
Trase-alternativ for framtidig
E39 (Ørstafjord-kryssing)
Trase-alternativ for framtidig
E39 (Ørstafjord-kryssing)
Trase-alternativ for framtidig
E39 (Ørstafjord-kryssing)
Delstrekning hovedstruktur
turvegar
Delstrekning hovedstruktur
turvegar
Turveg
0
0
-
Ja
Ja
Ja
0
Ja
--
Nei
0
Ja
0
Ja
0
Ja
* - Ja= innarbeidd i planen, Delar= delar av området er innarbeidd i planen, Nei= området er ikkje innarbeidd i planen
Planomtale
Ørsta kommune
Side 24
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
5. RISIKO- OG SÅRBARHEITSVURDERING
Risiko- og sårbarheitsvurdering for Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda (arealROS) kartlegg risikofaktorar med føringar for arealbruken. Kartlegginga er grunnlag for
planlegging av arealbruken, fastsetting av omsynssoner og føresegner, jf. plan- og bygningslova
§4-3. Temakart som viser arealspesifikk risiko er utarbeidd som del av kartlegginga.
Utgangspunkt for kartlegginga er Heilskapleg ROS-analyse for Ørsta kommune, og korleis
kommunedelplanen kan handtere arealspesifikk risiko avdekt i overordna analyse.
Skjematisk framstilling av arbeid med ROS-analysar i Ørsta kommune. Areal-ROS for
kommunedelplanen er utheva.
5.1.1 Heilskapleg ROS-analyse for Ørsta kommune
Heilskapleg ROS-analyse for Ørsta kommune er sist revidert i 2014. Analysen tek føre seg
sentrale risikomoment og sårbare objekt i kommunen, beredskapstiltak, og kva kommunal
planlegging bør ta omsyn til i høve endringar i klima. For fleire av temaa er det gjort ei
vurdering av risiko, der ein har konkludert med om risikoen er høg, tilstades eller låg.
Tema der ein har konkludert med høg risiko gjeld ras, flaum og stormflod, forureining og
trafikkulykker. Forureining er avgrensa til grunnforhold, landbruk og oppdrett.
Tema der ein har konkludert med risiko tilstades er verksemder med fare for brann, eksplosjon,
kjemikalieutslepp, og ulukker knytt til transport av farleg gods. Risiko for stråling frå
Planomtale
Ørsta kommune
Side 25
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
elektromagnetiske felt og terror er vurdert som tilstades. Det er uråd å seie om eller når slike
hendingar kan skje, men om dei inntreff vil dei kunne få store fylgjer.
Det er konkludert med låg risiko for skog/lyngbrann, radon og dambrot. Dette er risikoar som
kan endre seg, og må difor vurderast på nytt ved revidering av ROS-analysen.
Ein har valt å ikkje vurdere sårbare objekt i høve risiko. Svikt i eitt eller fleire av dei sårbare
objekta vil kunne få konsekvensar for store delar av busetnaden i kommunen. Beredskapstiltak
og planlegging for endra klima er heller ikkje vurdert i høve risiko.
5.1.2 Areal-ROS for Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda
Arealspesifikk risiko avdekt i overordna analyse får konsekvensar for arealbruken i
kommunedelplanen. I tillegg er det i vurderinga teke med andre risikomoment som er funne
relevante. Areal-ROS er framstilt i tabellform (under) og gjennom temakart. I
konsekvensutgreiinga er samfunnstryggleik eit eige utgreiingstema for kvart av dei potensielle
utbyggingsområda.
Samtlege tema i overordna analyse er vurdert i tabellen, og tiltak for korleis kommuneplanen
handterer desse er gjort greie for. For oversynet sin del har ein valt å fylgje same disposisjon
som i overordna analyse. Temakart viser arealspesifikk risiko.
Beredskapstiltak er ikkje ein arealspesifikk kategori og det er ikkje gjort eigne vurderingar for
denne. Kategorien sårbare objekt rommar fleire tema ein ikkje har funne formålsteneleg å
vurdere i høve arealbruk. I mange tilfelle er det også slik at løysingar for tryggleik og beredskap
må avklarast på eit lågare detaljeringsnivå enn kommunedelplan.
Type risiko
NATURRISIKO
Skred
Flaum
Stormflo
Skog- og lyngbrann
Vindutsette område
Radon
Planomtale
Risiko
Kunnskapsgrunnlag
Tiltak/handtering i plan
Høg risiko. Særleg
skredutsette område
langs nordsida av
Ørstafjorden, og deler av
Ose og Melsbygda
NVE – nasjonal
skredfarekartlegging
NGI aktsemdkart –
1989
NGU (NVE)
aktsemdkart – 2010
Rasfarevurderingar
for einskilde område
NVE –
flaumfarekartlegging
2009
Faregrenser og
aktsemdsområde er
framstilt i temakart –
naturfare. Omsynssone
(faresone) og sone for
verneskog med
bestemmelsar er
innarbeidd i planen
Faregrenser er framstilt i
temakart – naturfare.
Omsynssone (faresone)
med bestemmelsar er
innarbeidd i planen.
Rapport havnivåstigning for
norske
kystkommuner 2009
Framstilling i
plankart/temakart vil
ikkje verte lesbart. Teke
inn bestemmelse i
føresegna
Heilskapleg ROSanalyse
Ikkje aktuelt
Heilskapleg ROSanalyse
Ikkje aktuelt
Heilskapleg ROSanalyse
TEK10 fastset krav om
radonsperre og
tilrettelegging for
Høg risiko. Kartlagd
flaumfare med
fareområde langs
Ørstavassdraget. Ikkje
kartlagd flaumfare langs
øvrige elvar innan
planområdet
Høg risiko. Ørsta sentrum
og strandlina kring
Ørstafjorden er utsett for
stormflo. Stormflonivå i
2100 er anslått til 2,72
moh.
Låg risiko for skog og
lyngbrann i kommunen,
også i kommunar som
grensar inn mot Ørsta
Risiko tilstades. Sterk
vind kan føre til skade på
skog og bygningar.
Vanskeleg å førebyggje.
Låg risiko. Generelt lågt
risikonivå innan
planområdet.
Ørsta kommune
Side 26
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
Type risiko
Grunntilhøve/
kvikkleireskred
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Risiko
Kunnskapsgrunnlag
Låg risiko. Lausmassekart
syner marine avsetningar
og elveavsettingar for
store delar av
sentrumsområdet og
langs fjorden.
Teoretisk risiko for
kvikkleireskred i område
under marin grense med
marine
lausmasseavsetningar
(ev. med elveavsetningar
over).
Heilskapleg ROSanalyse, generell
fagvurdering/
lokalkunnskap.
Rapport ”Sjølinja –
grunnundersøkelser
og fyllingsstabilitet”
datert 16.10.1984.
Risiko for ustabil grunn
tilstades i strandområde i
deler av sentrum,
VERKSEMDRISIKO
Brann og eksplosjon
Kjemikalieutslepp
Transport av farleg
gods
Forureining frå
landbruket
Planomtale
Sist revidert (C):
18.03.2015
Tiltak/handtering i plan
førebyggande tiltak i alle
nye bygg. Ev.
problemstillingar i eks.
bygg må vurderast
individuelt.
Terrenganalyse har utelukka
område med terrengfall <
1:15. Store deler av dei
attverande områda er heilt
eller delvis utbygd over ein
periode på mange tiår.
Ingen registreringar som
tyder på at det er funn av
grunn med kvikkleire. I
regionen er det heller ikkje
denne typen grunntilhøve
kjent. Opplysningar om
utførte grunnboringar (På
Ose) gir ingen indikasjon på
leire eller kvikkleire.
Kommunen finn det
usannsynleg at faren for
kvikkleireskred er til stades
i eit omfang som overstig
grenseverdiane i TEK i desse
områda. Område med
ustabil grunn langs
sjøfronten i sentrum
innarbeidd i temakart og
plankart.
Risiko tilstades. Det er
ein viss risiko ved lagring
og bruk av brannfarleg
materiale, gass og
eksplosivar.
Ei verksemd i kommunen
er underlagt
storulykkeforskrifta.
FAST, oversikt over
anlegg med farlege
stoff (DSB)
Det er arealmessige
avgrensingar innan
tryggleiksavstand gitt etter
eksplosivforskrifta.
Innarbeidd omsynssone som
gir tilstrekkeleg
tryggleiksavstand for
etablering av alle typar
tiltak. For etablering av
tiltak innan denne sona skal
tryggleiksavstanden for det
aktuelle tiltaket vurderast,
og den aktuelle verksemda
skal kontaktast.
Ingen verksemder i
kommunen er underlagt
storulykkeforskrifta mtp
kjemikalieutslepp
Risiko tilstades.
Transport av farleg gods
er i hovudsak knytt til
E39 og fv 655
Heilskapleg ROSanalyse
Ikkje aktuelt
NVDB (Norsk
vegdatabank)
Omlegging av E39 vil
redusere transport av
farleg god i dei tettast
bebygde områda
Høg risiko knytt til
avrenning frå gjødsel og
silo til vassdrag i
kommunen
Heilskapleg ROSanalyse
Landbrukskontoret
Innanfor planområdet 6-7
bruk som har siloanlegg
og gjødsellager i bruk.
Dersom uhell skulle skje
vil om lag halvparten gje
utslepp til sjø og andre
halvparten til vassdrag.
Aktuelle tiltak
gjennomførast på det
enkelte bruk. Ikkje behov
for særskilde tiltak innan
planområdet.
Ørsta kommune
Side 27
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
Type risiko
Forureina grunn
Forureining knytt til
oppdrett
Fysisk øydelegging
av kritisk
infrastruktur
Trafikkfare
Elektromagnetiske
felt
Dambrot
Terror
Flyplass
SÅRBARE OBJEKT
Offentlege bygg
Vegnettet
IKT- installasjonar
Planomtale
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Risiko
Kjente lokalitetar:
Amfitomta (tidlegare
galvaniseringsverkstad
med større mengder sink
og nikkel),
Prestegardsmarka (gamle
Møre folkehøgskule,
sprøytemiddel), Klubben
(tidlegare deponiplass) og
flyplassen i Hovdebygda
Ingen oppdrettsanlegg
innan planområdet.
Heller ikkje opning for
nye.
Kritisk infrastruktur er
m.a. telenett,
straumnett, vatn- og
avlaupsnett, transport,
olje- og gassledningar,
fjernvarmenett
Høg risiko. Fleire
ulykkespunkt innanfor
planområdet, i hovudsak
knytt til kryss. ”Dagens
flyplasskryss” er i konflikt
med høgderestriksjonsplan omkring flyplassen.
Risiko tilstades. Fleire
høgspentliner innanfor
planområdet.
Tiltaksgrense er definert
ved 0,4 µT (mikrotesla)
strålingsnivå.
Ikkje problemstilling i
planområdet
Risiko tilstades. Stadar
som samlar mykje folk,
kraftstasjonar, flyplass og
hamn/terminal kan vere
utsett for terror
Kunnskapsgrunnlag
KLIF
Sist revidert (C):
18.03.2015
Tiltak/handtering i plan
Ved regulering eller
etablering av nye
industri/næringsverksemder må
fare for forureining
vurderast.
Ikkje aktuelt
Heilskapleg ROSanalyse
Nytt hovudsamlevegnett
legg opp til
omkøyringsmoglegheiter.
Heilskapleg ROSanalyse
Flyplasskrysset er
omregulert, og kryss mot
Industrivegen er under
regulering.
Heilskapleg ROSanalyse
Trygg byggeavstand til
høgspentlinjer vert sikra
gjennom omsynssone i
plankartet og gjennom
den enkelte
reguleringsplan
Ikkje aktuelt
Heilskapleg ROSanalyse
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd
Høgderestriksjonane er
viste i temakart
verksemdsrisiko og dei er
innarbeidd omsynssone i
plankartet. Støysoner går
fram av gjeldande
reguleringsplan.
Offentlege bygg vert sett
på som sårbare i ein
kritisk situasjon
Heilskapleg ROSanalyse
Vi får sårbarheitspunkt
ved trafikkuhell og andre
årsaker som rammar
trafikkårane
Mangel på telenett i ein
kritisk situasjon utgjer
ein stor risiko for liv og
helse
Heilskapleg ROSanalyse
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd
Nytt hovudsamlevegnett
legg opp til
omkøyringsmoglegheiter
Ikkje del av Heilskapleg
ROS. Risiko knytt til
flytrafikk, støy og
forureining.
Heilskapleg ROSanalyse
Ørsta kommune
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
Side 28
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
Type risiko
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Risiko
Kunnskapsgrunnlag
El-forsyning
Svikt i el-forsyning over
lengre tid kan få store
konsekvensar for liv og
helse, og store materielle
skadar
Heilskapleg ROSanalyse
Drikkevassforsyning
Om vatnet vert vekke
over lengre tid vil dette
kunne få konsekvensar
for innbyggarar og
verksemder som er
avhengige av vatn.
Drikkevasskjelda ligg
utanfor planområdet
Svikt i
avløpsinstallasjonar kan
få konsekvensar for
busetnaden i kommunen,
miljøet og materielle
verdiar
Naturreservat på Raudøya
og Skorgeura (utanfor
planområdet). Fleire
artsregistreringar og
naturtyperegistreringar,
særleg langs sjø og
vassdrag
Stort antal automatisk
freda- og nyare tids
kulturminne.
Kulturlandskap registrert
i rapporten
Kjerneområde landbruk
(2013)
Heilskapleg ROSanalyse
Avløpsinstallasjonar
Natur
Kulturminne og
kulturmiljø
Skogbruk
BEREDSKAPSTILTAK
Beredskapsutval/
kriseleiing
Katastrofar/
storulykke
Pandemi/
smittevern
Utrykkingstid
Sløkkevasskapasitet
Planomtale
Risiko knytt til skogbruk
er i hovudsak
vindfallskadar der tre
stenger vegar og fell over
kraftliner og busetnad
Heilskapleg ROSanalyse
DN
Riksantikvaren,
Sefrak-registeret,
kulturminneatlas.no,
Kjerneområde
landbruk
Heilskapleg ROSanalyse
Sist revidert (C):
18.03.2015
Tiltak/handtering i plan
innanfor den enkelte
verksemd
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd
Sikra gjennom eigne
omsynssoner og
arealføremål i plankartet
Registreringane er
framstilt i temakartkulturminne. Automatisk
freda kulturminne og
regionale kulturminne er
sikra gjennom
omsynssone i plankartet
(jf. tabell kap. 6.3.2.)
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd
Ikkje problemstilling i
høve arealbruk
Ikkje problemstilling i
høve arealbruk
Ikkje problemstilling i
høve arealbruk
Lokalt brannvern
God kapasitet der det er
framkomeleg med
køyrety.
Eining
kommunalteknikk
Ørsta kommune
Bygg og anlegg innanfor
tettstadgrensa har
uttrykkingstid under 12
minutt. For øvrige delar
av planområdet er
uttrykkingstida under 20
minutt
Preakseptert nivå: 20 l/s
(bustad) og 50 l/s
(næring). Forholdsvis god
kapasitet i dei fleste
område. Manglande
kapasitet dekkast av
Side 29
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
Type risiko
Flaumvern
Behov for
befolkningsvarsling
PLANLEGGING FOR
ENDRA KLIMA
Konsekvensar av
auka nedbør
Ekstremvêr
Havnivåstigning
Gradvis endring av
klima
Planomtale
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Risiko
Kunnskapsgrunnlag
Store delar av
sentrumsområdet er
flaumutsett
(kjellarflaum).
Behov for
befolkningsvarsling var
ikkje vurdert i
Heilskapleg ROS-analyse,
men vert innarbeidd i
revidert versjon.
Heilskapleg ROSanalyse (revidert
versjon).
Risiko knytt til auka
nedbør er
overvassproblem, større
flaum- og skredfare
Heilskapleg ROSanalyse
Klimaendringar bidreg til
meir ekstremver og
større skadeomfang på
menneske og eigedom
Heilskapleg ROSanalyse
Det er forventa at
havnivået på Vestlandet
vil stige rundt 70 cm i det
21. århundre
Klimaendringar kan få
konsekvensar for helse,
jordbruk og fiskeri,
naturmangfald,
samferdsle, bygg og
anlegg
Heilskapleg ROSanalyse
Heilskapleg ROSanalyse
Ørsta kommune
Sist revidert (C):
18.03.2015
Tiltak/handtering i plan
tankbil.
Innarbeidd omsynssone
knytt til flaumfare. Ved
utbygging innan desse
områda må utbygginga og
ev. vilkår til utbygginga
vurderast for å gje
tilstrekkeleg tryggleik.
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan. Tema
for beredskapsplan.
Overvassproblem knytt til
vatn- og
avløpsinstallasjonar
sikrast gjennom eigne
tiltak.
Flaum- og skredfare
framstilt med faregrense
i temakart-naturfare, og
med omsynssone i
plankartet. Buffer på
20m til kvar side av
småelvar og naturlege
bekkar er vist i temakart
naturfare.
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd og på
reguleringsplannivå.
Krav om å byggje trygt i
høve stormflonivå (2,72
moh) jf. kap naturfare
(stormflo)
Ikkje aktuelt med tiltak
gjennom
kommunedelplan, må
følgjast opp med tiltak
innanfor den enkelte
verksemd
Viktig å ivareta
produksjonsareal
Viktig å sikre
rømmingskorridorar for
sårbare artar, oppover i
terreng frå fjord til fjell
Side 30
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
6. OM PLANFRAMLEGGET
6.1. OVERORDNA GREP
Tettstadgrense
Eit av dei viktige grepa i planen er innføring av ei tettstadgrense som skal gje ei langsiktig
avgrensing av tettstaden Ørsta. Innanfor denne grensa skal hovudtyngda av bustadbygginga,
handel, kontor og anna næringsverksemd, offentlege tenester m.v. etablerast. Areal- og
volumkrevjande varehandel bør lokaliserast i Hovdebygda. Innanfor grensa er utbyggingsomsyna
gitt større vekt enn landbruksomsyna. Område som er avsett til landbruksføremål skal likevel
ikkje takast i bruk til utbyggingsføremål før ny planrevisjon viser at det er naudsynt.
Ein skal nytte fortetting som verkemiddel og legge til rette for miljøvenlege transportval.
Utbygging bør skje rundt kollektivknutepunkt eller i gang/sykkelavstand til desse. Dette vil bidra
til å redusere bilbruken og auke kollektivbruken. På denne måten legg ein opp til effektiv
arealbruk og større grad av urbanisering enn ein har hatt til no. Dette vil bidra til å redusere
bilbruk og stimulere auka bruk av sykkel og gange, noko som vil vere positivt for mellom anna
folkehelsa og i høve til å redusere klimagassutslepp.
Ved å prioritere kva areal som skal byggast ut i løpet av dei neste 20-30 åra er målsetjinga at
planen i størst mogleg grad skal gje påreknelege rammer for eigarane av dei areala som ikkje er
lagt ut til utbyggingsføremål.
Ved å styre hovudtyngda av veksten til områda innanfor tettstadgrensa hindrar ein også
fragmentering av viktige landbruksareal utanfor tettstadgrensa.
Illustrasjonen syner utstrekning av tettstadsgrense, sentrumsføremål og sentrumskjerne.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 31
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
6.2. AREALFØREMÅLA
For fleire av utbyggingsområda er det behov for vidare utgreiingar, t.d. i høve rasfare eller støy.
Dette er nærare omtala i konsekvensutgreiinga.
6.2.1 Bygg og anlegg
Bustad
I utrekninga av arealbehov for bustad er det stipulert eit behov for om lag 410 daa til
bustadføremål fram til 2025. I planframlegget er det lagt inn om lag 1000 daa inklusive ubebygde
område som allereie er regulert. Framtidige bustadområde er plasserte innanfor tettstadgrensa,
og i gang- eller sykkelavstand til kollektivtilbod eller sentrumsfunksjonar, m.a. for å minske
transportbehov og å forenkle det offentlege tenestebehovet (jf. illustrasjonen under).
Arealberekninga gjeld for heile kommunen, men sjølv om ein oppfyller arealbehovet i denne
planen vil det framleis vere behov for bustadtomter andre stadar i kommunen. Dette behovet
reknar ein med vil vere ein god del mindre, og innanfor usikkerheita i berekningane. Det er eit
mål å legge til rette for bustadbygging i alle deler av kommunen, likevel legg ein til grunn at
hovudtyngda av befolkningsveksten vil kome i sentrumsområdet.
Illustrasjonen viser noverande og framtidig hovudvegstruktur (heiltrekt/stipla line), noverande (blå ”buss”) og
framtidige (raud ”buss”) kollektivstopp med gangradius (300 og 600 m). Utsnitt frå temakart infrastruktur.
Ved å legge ut over det doble av estimert behov fram til 2025 reknar ein med å ha arealreserve
ca. 20-30 år fram i tid. Dette meiner ein vil gje føreseielegheit til eigarane av dei areala som
ikkje er lagt ut til utbyggingsføremål. Ein har også teke høgde for usikkerheit i berekningane og
at det kan vise seg at nokre av områda ikkje er råd å byggje ut, t.d. pga rasfare. I utvelginga av
areal er det teke høgde for kva jordbruksareal som er del av aktive bruk, og ved å prioritere
desse meiner ein å gje dei bøndene som driv aktivt jordbruk i dag størst mogleg tryggleik til å
kunne gjere naudsynte investeringar. T.d. er store areal på Ryste vidareført som jordbruksareal,
sjølv om desse vil vere svært sentrale også som framtidige utbyggingsareal.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 32
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Ein føresetnad for planen er ei høgare arealutnytting enn kva som har vore vanleg i kommunen
tidlegare, og ein har innført eit nytt omgrep – bybustad – som er små og sentrale leiligheiter, t.d.
slik som Ørsta Brygge. Ein legg også opp til ein høgare andel (50%) konsentrert utbygging i nye
felt.
Det er vurdert om det er naudsynt med spesielle grep i høve rekkefølgje for utbygging av
bustadområda med tanke på skulekapasitet. M.a. grunna flytande krinsgrenser og mogleg
utviding av kapasiteten på Hovden skule og Velle skule meinar ein det ikkje er behov for å setje
ei bestemt rekkefølgje for utbygging.
Med omsyn til prioritering av utbyggingsområde for bustad har ein lagt vekt på lokalisering langs
begge sider av fjorden, likeeins variasjon i utnyttingsgrad. Dette for å gje eit breiast mogleg
bustadtilbod og fleire alternativ å velje blant. Sjølv om einebustader ikkje er særleg
arealeffektivt og såleis ikkje i samsvar med ei generell målsetjing om fortetting og ulike
miljøomsyn, legg planen til grunn av 30% av bustadtilbodet skal dekkast ved slike bustader.
Dette er gjort delvis på bakgrunn av ei vurdering av kva som er etterspurt no, men også ut frå at
eit tilbod om einebustadtomter vil vere eit fortrinn i høve byområda.
Ein har drøfta kor vidt ein skal prioritere vidare utbygging på Øvre Mo no framfor meir
sentrumsnære alternativ innanfor tettstadgrensa, mellom dei Ellingsbakkane. Båe stadar er det
store landbruksinteresser. Ein har konkludert med å legge ut Øvre Mo no, då utbygging her vil
bidra til naudsynt finansiering av hovudsamleveg og VA-anlegg. Anna prioritering vil skyve
tidspunkt for mogleg realisering av hovudsamlevegen langt fram i tid.
Tabellen viser utbyggingsområde bustad som er teke inn i planen.
Namn
Område
totalt areal (daa)
eks. bustadareal (daa)
"Nytt" areal (daa)
Sjømyrane
B1
9
0
9
Sjømyrane
B2
33
10
23
Rystene
B3
116
13
103
Rystemarka
eks reg
145
0
145
Rystemarka nedre del
B4
75
18
57
Gerhard Ryste
B5
17
0
17
Osmarka 3
B6
78
0
78
Osborg
B7
40
5
35
Ose ‐ Smådalane
B8
158
30
128
Ose B9
21
4
17
Øvre Mo 3
B10
237
7
230
Ellingsbakkane
B11
37
1
36
Jomarka
B12
21
0
21
Engeset/Fonna
B13
14
0
14
Vallabøen ‐ Fonna
B14
40
0
40
Hoggamyra
B15
75
3
72
Enokmarka
eks reg
37
4
33
Hovdeb. Barnehage
eks reg
46
40
6
Rystefeltet (JS1)
B16
2,5
0
2,5
Sum
1067
Fritidsbustad
I grunnlaget for planen er det ikkje rekna ut eit konkret arealbehov for fritidsbustadar, men ein
har peika på at der er eit behov, og Liadal-Rjåneset som aktuelt område. Ein har også sagt at
fritidsbustadar skal plasserast i område der det er god nok teknisk infrastruktur, og at
utbyggingar bør samlast i eigne område/felt. I planframlegget er det lagt inn totalt 89 daa, alt
Planomtale
Ørsta kommune
Side 33
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
på strekninga Flesjen-Rjåneset. Dei områda som no er innarbeidde var også innarbeidde i
kystsoneplanen, bortsett frå området like vest for Bakkedalselva og området BFR3 i Grøvika som
den gong i hovudsak var lagt ut til framtidig bustadområde. Etter 1. gongs offentleg ettersyn
vart det gjennomført ei synfaring i området, og det viste seg då at arealet vest for Bakkedalselva
truleg ville vere for bratt for utbygging. I tillegg var området i konflikt med automatisk freda
kulturminne (motsegn). Dette arealet er difor teke ut av planen.
Desse områda meiner ein er godt egna til føremålet, og er i mindre grad i konflikt med andre
arealbruksinteresser. Lokaliseringane frå Liadal til Rjåneset er svært sentrale mtp. vegsamband
og tilkomst gjennom fjordane (Ørstafjorden-Vartdalsfjorden-Voldsfjorden-Rovdefjorden. I dette
området er det også etablert småbåthamn og friområde/badeplass). Men ein må ta omsyn til
rasfaren for deler av BFR3. Lokaliseringa på Flesjen (BFR1) er ei utviding av det eksisterande
feltet, men ein må ta omsyn til rasfaren for deler av området.
Tabellen under viser utbyggingsområde fritidsbustad som er teke inn i planen.
Namn
Område
totalt areal (daa)
eks. bustadareal (daa)
Flesjen
BFR1
47,0
0,0
47
Liadal
BFR2
10,0
0,0
10
Grøvika
BFR3
35,0
3,0
32
Sum
"Nytt" areal (daa)
89
Sentrumsføremål
Gjennom sentrumsføremål er det opna for forretning, kontor, tenesteyting, kjøpesenter, næring
(hotell og bevertning, småskala industriproduksjon, bensinstasjon), bybustadar, idrettsanlegg,
samferdsleanlegg og grønstruktur. Svært høg arealutnytting er ein føresetnad. Likevel må ein ta
omsyn til omgjevnadane og til eksisterande kulturverdiar og verna bygg.
Alle område innanfor sentrumsføremålet er regulerte i dag. Desse reguleringsplanane skal
framleis gjelde, med unntak for der dette er særskilt vist med gjennomføringssone – område for
fornying. Dette gjeld for to område innanfor sentrumssona:
 H830_1, område mellom sjøfronten, AMFI og gågata, der ein vil legge restriksjonar i
påvente av tettstadsutviklingsprosessen og ny reguleringsplan jf. avsnittet under om
tettstadsutvikling.
 H830_2, ”Lødetomta”. Gjeldande reguleringsplan vert oppheva med sikte på å utarbeide
ny reguleringsplan med føremål å endre arealbruken til offentleg tenesteyting. I
rådmannen si tilråding var arealet lagt ut til offentleg tenesteyting. Planutvalet gjorde
vedtak om å utvide området for sentrumsføremål slik at ”lødetomta” vart liggande
innanfor sentrumsføremålet. Planutvalet har ikkje gjort vedtak om å endre lista av
reguleringsplanar som skal opphevast. Planutvalet sitt vedtak er tolka slik at det ikkje var
planutvalet sin intensjon å endre realiteten i rådmannen sitt framlegg om framtidig
arealbruk for ”lødetomta”. I framlegget som er sendt til offentleg ettersyn er såleis
framstillinga for området slik det går fram ovanfor. Det må difor utarbeidast ein ny
reguleringsplan for området.
I tillegg er det føresett at verneplanen for Kyrkjegata skal utvidast og reviderast jf. motsegn frå
Møre og Romsdag fylkeskommune.
For dei områda der føremåla i gjeldande reguleringsplan samsvarar med sentrumsføremålet, vil
reguleringsplanane gjelde uendra. For dei områda der det er motstrid mellom
kommunedelplanen og reguleringsplanen, vil kommunedelplanen gjelde framom
reguleringsplanen.
Tettstadsutvikling
Når sjølina no er teke ut av planen, opnar det seg nye mulegheiter for utviklinga i Ørsta
sentrum. Det er også fleire element i gjeldande reguleringsplan som ikkje lenger ”heng heilt
saman”. Dette gjeld sjøfronten, men også i høve korleis Ørsta som handelssentrum skal utvikle
seg vidare. Rammer for dette er tenkt utvikla gjennom eit tettstadutviklingsprosjekt med m.a.
arkitektkonkurransen Europan13. I denne samanhengen er det naudsynt å setje av eit område
Planomtale
Ørsta kommune
Side 34
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
med krav til ny reguleringsplan for å sikre at det ikkje vert sett i verk tiltak som er i vesentleg
konflikt med ei ønskt utvikling. Deretter vil det vere behov for å revidere reguleringsplanen for
sentrum. I samband med denne prosessen skal ein også fastsetje område for detaljhandel.
Kjøpesenter og forretningar
Det er ikkje innarbeidd eigne føremål for forretningar eller kjøpesenter i planframlegget. Desse
føremåla inngår i sentrumsføremålet eller er del av godkjende reguleringsplanar. Dette er
vurdert å gje tilstrekkeleg dekning innan planperioden.
Utanom sentrumsområdet definert for detaljhandel, må ein legge til grunn dei til ei kvar tid
gjeldande bestemmelsar med rammer for detaljhandel. Pr i dag er maks 3000m2 detaljhandel
ramma innanfor kvart område. Det er naturleg å forstå regelverket slik at Hovdebygda vil vere
eitt slikt område, Ose eit anna og områda i sentrum utanfor sentrumskjernen som eit anna.
Offentleg eller privat tenesteyting
Barnehage
I grunnlaget for planen er det gitt eit behov for to nye sentrumsbarnehagar med 6 avdelingar i
kvar. For å dekke dette behovet er det vurdert tre aktuelle lokaliseringar; Jomarka, Ose og
Osmarka. I planframlegget er alternativa på Jomarka og Osmarka innarbeidde. Desse er vurdert
å vere dei beste med tanke på nærleik til bustadområde og omkringliggande friluftsområde. I
tillegg til desse to kan det vere rom for utviding av Hovdebygda barnehage.
Namn
Område
totalt areal (daa)
eks. bustadareal (daa)
"Nytt" areal (daa)
Ose
BBH1
9,0
0,0
9
Jomarka
BBH2
9,0
0,0
9
Sum
18
Skule
I grunnlaget til planen er det gitt eit behov for auka kapasitet på om lag 200 nye elevplassar.
Dette behovet kan dekkast gjennom areal som allereie er regulerte. Hovden skule kan etter
gjeldande reguleringsplan doble kapasiteten. Velle skule er tilnærma full pr i dag, men det er
planlagt eit andre byggjesteg som vil kunne ta ein del av kapasitetsbehovet. Arealet på Mosflata
som er regulert til offentleg areal/skuleførmål er avsett til ny vidaregåande skule. Området bør
framleis reserverast til dette. Om/når dette vert ein realitet kan arealet for dagens
vidaregåande skule omdisponerast til ny barneskule. Om vidaregåande skule ikkje flyttar kan
arealet på Mosflata nyttast til eventuell framtidig barneskule. Ei samlokalisering av skulane i
dette området er gunstig ut i frå samdriftsfordelar ved bruk av idrettsanlegga og at området er
sentrumsnært og med tilknyting til offentleg transport. Det er uansett ein føresetnad for planen
at Velle skule vert sikra tilstrekkeleg areal.
Institusjon/Helse
I grunnlaget til planen er det gitt behov for areal ved Ørstaheimen og areal til bustadar med
personalbase. I planframlegget er det sett av areal aust for Ørstaheimen og på Jomarka. I tillegg
er det allereie regulert eit større areal på Bakk-Ola-marka. Arealet på Jomarka er tiltenkt
bustadar med personalbase. Dette føremålet kan også vere aktuelt innanfor dei andre områda,
men her kan det også vere aktuelt med andre føremål, t.d. institusjon.
Namn
Område
totalt areal (daa)
eks. bustadareal (daa)
Jomarka
BOP1
14
0
14
Ørstaheimen
BOP2
10
0
10
Sum
"Nytt" areal (daa)
24
Fritids- og turistføremål
Ørsta camping har kome med ønske om utvidingsareal, men grunneigarane i aust ønskjer å nytte
arealet til bustad. Ved 1. gongs offentleg ettersyn var området foreslått som utvidingsareal for
Planomtale
Ørsta kommune
Side 35
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
campingplassen. For å høyre begge dei aktuelle føremåla har ein no endra den austlege delen til
bustadføremål. Kommunen vil ta endeleg stilling til føremål for dette området etter
høyringsperioden. I planframlegget er det likevel sett av utvidingsareal mot nord. I tillegg er
noverande arealbruk med utleigehytter/turisme i Smådalane teke inn i plankartet som fritids- og
turistføremål.
Næring
I grunnlaget til planen er det gitt at ein ut frå ei rein arealvurdering truleg har tilstrekkeleg
næringsareal i lang tid framover. Likevel er om lag heile dette arealet lokalisert i Melsgjerda.
Det er difor eit behov for eit meir differensiert tomtetilbod, m.a. for sjønært areal og areal
lokalisert nærare viktige samferdsleaksar. I planframlegget er det lagt inn 237 daa til
næringsføremål. Areala i Rystene (langs Industrivegen), Sjømyrane og Vikeura er sjønære. Ein
ønskjer ikkje å legge til rette for industri langs sjøen i andre delar av Ørstafjorden no.
Ved utarbeiding av reguleringsplan for Hovden næringsområde, måtte den delen som skulle
romme industriføremål takast ut av planen på grunn av motsegn frå Fylkesmannen. Det er svært
viktig å kunne gje eit tilbod om slike føremål i dette svært sentrale område for
næringsverksemd. Dei overordna prinsippa og prioriteringane som er lagt til grunn for
arealbruken i kommunedelplanen styrkjer også vurderinga av at dette vil vere ei rett
samfunnsmessig avveging. Området er innarbeidd i planframlegget.
Innanfor gjeldande reguleringsplan på Rystelandet er der eit visst potensiale for vidare utbygging
og ev. flytting av verksemder som ikkje er avhengig av sjønære areal. Dette kan truleg gje rom
for noko ny næringsverksemd her.
Området nord for flyplassen, mellom E39 og Indrehovdevegen, har i tidlegare samanhengar vore
vurdert som aktuelt næringsareal. Høgderestriksjonar knytt til flyplassen gjer at det ikkje er
praktisk mogleg å legge inn dette som utbyggingsområde no. Ved eventuelle justeringar av
høgderestriksjonskrava vil arealet vere aktuelt som næringsområde i framtida.
Namn
Område
totalt areal (daa)
eks. areal (daa)
"Nytt" areal (daa)
Hovden næringsområde
BN1
85
0
85
Rystene ‐ industrivegen
BN2
67
2
65
Sjømyrane
BN3
30
8
22
Vikeura
BN5
65
0
65
Sum
237
I tillegg er fleire eksisterande næringsbygg (Hovden møbel, Hagevegen, Sætre) teke inn i
plankartet som noverande næringsområde (BN).
Idrettsanlegg – hestesport
I grunnlaget til planen er det gitt eit behov for areal til nytt hestesportanlegg. Det er vurdert sju
lokaliseringsalternativ. Av desse er fem samanstilte i alternativvurdering; Regulert område på
Daleteigane, arealet like framom Askjellhaugen - ”Nedre Daleteigane”, Mele/Melsbygda1 (ved
elva), Mele/Melsbygda2 (øvre alternativ) og Sporstøl.
I planframlegget ved 1. gongs offentleg ettersyn er det høyrt fire alternative lokaliseringar;
”Nedre Daleteigane”, Mele/Melsbygda 1, Mele/Melsbygda 2 og Sporstøl.
Fylkesmannen har fremja motsegn mot alternativ Mele/Melsbygda 1 med bakgrunn i
landbruksinteresser. Vidare er det peika på store naturverdiar knytt til Melsholmane og
flaummarksskogen langs Ørstavassdraget. Desse er svært sårbare og vil ikkje vere foreinelege
med hestesportanlegg.
Gjennom merknadene kjem det fram sterk motstand mot alternativ ”Nedre” Daleteigane, med
bakgrunn i at området er eit viktig tur- og friluftsområde, jakt- og beiteområde, samt at det
representerer ein potensiell ressurs for landbruket. Etablering av hestesportanlegg i dette
Planomtale
Ørsta kommune
Side 36
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
området vil truleg også utløyse behov for oppgradering/flytting av veg. Hestesporlaga og
Idrettsrådet har peika på ”Nedre” Daleteigane som den lokaliseringa dei ønskjer.
Det er knytt landbruksinteresser til både Mele/Melsbygda 2 og Sporstøl, men korkje
Fylkesmannen eller landbruksmynde lokalt vurderer desse til å vere så omfattande som for
Mele/Melsbygda 1 og Daleteigane. For Sporstøl-alternativet har ikkje Fylkesmannen merknader i
det heile. For begge desse alternative er det lokal motstand blant grunneigarane.
Med bakgrunn i motsegna frå Fylkesmannen tek kommunen ut alternativet Mele/Melsbygda 1 av
planen. Grunna potensiell konflikt med friluftsinteresser (jf. også fleire merknader til planen) og
konflikt med landbruksinteresser tek kommunen også alternativet på ”Nedre Daleteigane” ut av
planen. Både Sporstøl og Mele/Melsbygda 2 er trygge for ras jf. den nasjonale
rasfarekartlegginga. For å gje kommunestyret eit best mogleg grunnlag for å fatte avgjerd ved
eigengodkjenning, foreslår ein no å høyre begge desse alternativa når dei andre er teke ut av
planframlegget.
Det alternativet som vert valt må gjennom ein reguleringsprosess. Det alternativet som går ut vil
verte LNF-område.
Naust
I grunnlaget til planen er det ikkje gitt eit spesifikt arealbehov for naust. Ein peikar likevel på
eit visst behov, og ein har strategi om at naustområde bør leggast i tilknyting til eksisterande
infrastruktur, og i samband med andre utbyggingsområde.
På strekninga Hagen/Sætre har ein motteke mange innspel om naustbygging. Området er
allereie regulert og til dels utbygd med naust. Den indre delen av gjeldande plan vert vidareført,
men den ytre delen er føresett omregulert for å fastsetje avkøyrsleplasseringar og kva område
som kan byggast på. På Liadal-Rjåneset er det lagt ut naustområde som eit tilbod til dei
hytteområda som er foreslått. På Sørheim er det sett av eit avgrensa område for naust nærast
bebyggelsen. Ein har også vurdert ei større utbygging i tilknyting til småbåthamna i Vikeura, men
på grunn av store kostnadar knytt til omlegging av vegen var dette sett på som lite aktuelt.
I planframlegget er det lagt inn 8 naustområde.
Namn
Område
totalt areal (daa)
eks. bustadareal (daa)
"Nytt" areal (daa)
Sørheim
BUN1
3
0
3
Storeneset
BUN2
4
1,5
3
Sætre
BUN3
4
0
4
Hagen
BUN4
9
1
8
Grøvika
BUN5
8,5
1,4
7
Mork
BUN6
6,5
0
7
Hagen
BUN7
1
0
1
Liadal
BUN8
1,2
0
1
Sum
33
Hamner og kaier
Det er djupvasskai og hamneterminal på Rystelandet inst i Ørstafjorden. Området er regulert til
føremålet, og anlegget er godkjent i hht Norsk hamnesikringsforskrift og ISPS kode del b.
Anlegget er nytta til rutetrafikk for gods, utskipingskai for tømmer og der er ein viss aktivitet
med anløp av cruiseskip. Djupne er 10,5 meter på lågvatn i heile lengda, som inneber at det
ikkje er avgrensingar i høve storleik på båtar som kan gjere anløp.
I seinare tid er det gjort utbetringar på land. Med dette ligg det til rette for å lenge kaifronten,
frå dagens 95 meter til 180 meter. Anlegget kan då få status som nasjonal utskipingskai for
tømmer. Kommunen eig grunn og anlegg, drifta er ved VIK Ørsta.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 37
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Djupvasskai i andre delar av Ørstafjorden har vore drøfta i tidlegare plansamanhengar, men er
ikkje prioritert no. Ein legg til grunn at det skal satsast på dagens terminal og vidareutvikling av
denne og planframlegget vidarefører gjeldande plan.
Den gamle kommunekaia på motsett side av fjorden, nedom Webjørn Svendsengata, vart
øydelagt av orkanen Dagmar i 2011. Kaia var ikkje lenger i bruk. Sjøsida langs denne delen av
Ørstafjorden vert å arbeide vidare med i tettstadsprosjekt i etterkant av denne
kommunedelplanen.
Mineralske ressursar
Regulert område for råstoffutvinning innanfor planområdet er pukkverk på Klubben ved
Digernes. I NGU sin database for grus og pukk er fylgjande andre førekomstar registrerte,
viktigheit oppgitt i parentes: Steintipp ved Eiksundtunnelen (viktig), grusressurs på Liadal (lite
viktig), Skorgeura (ikkje vurdert), Nupen (lite viktig) og Storeindvika mellom Lianeset og Flesjen
(viktig). Sistnemnde med massetak i sporadisk drift. På Digernes er det registrert
karbonatmineraler, viktigheit ikkje oppgitt. Steintippen ved Eiksundtunnelen er snart brukt opp
og skal i fylgje reguleringsplan tilbakeførast til landbruk.
Andre regulerte område for råstoffutvinning i kommunen er Indre Standal (regionalt viktig),
Grossmyra i Åmdalen (viktig) og Holen i Bondalen (viktigheit ikkje oppgitt) og Flatnes (viktig).
Detaljreguleringsplan for Åmbø massetak/deponi er under utarbeiding. Ei rad andre grus- og
pukklokalitetar kjem i tillegg, til saman er 38 lokalitetar registrerte i grus- og pukkdatabasen til
NGU. Gjennom desse områda har ein ein viss reserve for mineralske ressursar.
Reguleringsplanen for Klubben massetak ver vidareført gjennom kommunedelplanen. Innan
planområdet ser ein ikkje lokaliseringar for nye massetak som er aktuelle innan planperioden.
Det vil likevel vere behov for å vurdere framtidige arealreservar, men dette må vurderast i
samband med kommuneplanen sin arealdel.
6.2.2 Samferdsel og teknisk infrastruktur
I grunnlaget til planen er det gitt behov for å erstatte sjølina med Ørstafjordkryssing (E39), og å
fastsetje ein samanhengande hovudvegstruktur rundt Ørsta sentrum.
I planframlegget er det innarbeidd to alternativ for framtidig E39, eit med bru mellom Sørheim
og Lianeset, og eit med tunnel under Raudøya. Alternativ for fjordkryssing er alt gjort gjennom
konseptvalutgreiinga til Statens vegvesen, men endeleg val av løysing tek ein ikkje stilling til no.
Alternativ for fjordkryssing som ligg inne i planen erstattar sjølina.
I planframlegget er det også foreslått ein hovedsamlevegstruktur frå Hovdebygda til Morkabrua.
Løysinga baserar seg på Torvmyrvegen, Leitevegen, Osborgvegen, Mosmarkvegen og Håkonsgata.
Nye vegstrekningar er Hovden næringsområde til Rystefeltet, Osborg til Mosflata, Mosflata til
Øvre Mo og lenging av Håkonsgata frå Vinjevoll til Hagevegen. Totalt gir dette om lag 3,1km ny
kommunal veg.
Det ligg føre politiske vedtak i både Volda og Ørsta kommunar som peikar på behovet for å bygge
ein forlenga Torvmyrveg. I samband med tidlegare reguleringsplanprosess og i pågåande
kommunedelplan for E39 Volda-Furene ligg det føre motsegner som ikkje er løyst. Desse
spørsmåla må løysast som del av den pågåande planprosessen eller seinare
reguleringsplanprosess. Spørsmålet om vegen er såleis ikkje teke opp til vurdering i samband
med dette planarbeidet (Kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda). Området er vist i
plankartet som ei bandleggingssone for seinare planlegging.
I sykkelstrategien er det peika på fleire konkrete utbetringar mtp. syklande. Løysingane baserar
seg i stor grad på G/S-veg langs køyreveg eller sykkelfelt, og det er ikkje foreslått eigne trasear
for syklande. Dagens E39 gjennom sentrum er tenkt 40 km/t og med MPG-tiltak (miljøprioriterte
gjennomkjøringstiltak).
Grunna mange merknader knytt til vegløysingane i Sjømyrane (Sjøvegen og Industrivegen) vart
det gjort ei alternativvurdering av det framtidige vegsystemet i området. I denne er det vurdert
om det er Sjøvegen eller Industrivegen som skal vere fylkesveg for framtida. I konklusjonen er
Planomtale
Ørsta kommune
Side 38
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
det ikkje teke endeleg stilling til framtidig fylkesveg, men ein har konkludert med at både
Sjøvegen og Industrivegen uansett bør leggast om for å betre stigningstilhøva. Moglege
framtidige vegføringar er viste i planen.
Likeeins er det gjort ei alternativvurdering for moglege vegføringar frå Øvre Mo til Brekke.
Denne vurderinga konkluderer med at der er to alternativ ein bør arbeide vidare med på
reguleringsplannivå. Desse er teke inn i planen som alternative vegføringar.
6.2.3 Grønstruktur
I grunnlaget til planen er det gitt eit behov for å sette av areal som gir samanheng mellom
parkar, turvegar, friområde og friluftsområde, og at desse er knytt saman med bustadområda.
Det overordna turvegnettet er innarbeidd i plankartet. I tillegg har ein prioritert viktige
sentrumsnære naturområde med eige føremål, og ein har definert tiltaksgrense langs vassdrag.
For å sikre viktige nærfriluftsområde har ein lagt omsynssone over området rundt HovdeåsaneHelgehornet- Hovdevatnet og området i Daleteigane. Dette medfører ikkje nødvendig vis forbod
mot andre tiltak (nydyrking, skogsvegar e.l.), men ein skal vurdere desse særskilt opp imot
friluftsinteressene.
Temakart for grønstruktur syner den samanhengande grønstrukturen, også innan regulerte
område. Omtalen av temakartet (kap 5.6) gir ei meir utfyllande skildring.
6.2.4 Landbruks-, natur- og friluftsføremål
I grunnlaget til planen har ein erkjent at på lenger sikt vil alt jordbruksareal innan
tettstadgrensa verte omdisponert. I planframlegget er det likevel gjort ei prioritering som sikrar
det ein meinar er det viktigaste jordbruksarealet dei neste 20-30 åra. Dette skal gje
eigarane/drivarane tilstrekkeleg tryggleik til å gjere naudsynte investeringar. Dette gjeld t.d.
områda i Åsen-Hovdebygda, Rystene, resterande del av Mosflata (det som ikkje er regulert) og
Ellingsbakkane. Områda på Brekke, Melsbygda og ein del område på nordsida av Ørstafjorden og
på Liadal ligg utanom tettstadgrensa, og her er landbruksinteressene prioriterte.
I planframlegget er det foreslått eitt LNF-område med spreidd busetnad i Ytre-Hovden. Dette
området er relativt oppstykka, og lite eigna for moderne landbruksdrift. Det er lagt opp til inntil
8 nye bustadhus innan området.
6.2.5 Bruk og vern av sjø og vassdrag
Ørstafjorden er i planframlegget lagt ut som sjøområde for ålmenn fleirbruk (natur, fiske,
ferdsel og friluftsliv). Det er ikkje opna for akvakulturanlegg. Langs strandlinja skal natur- og
friluftsinteressene ha fortrinn, og sjølv om eit område vert utbygt skal ein så langt som råd halde
strandlinja open for ålmenn ferdsel.
Dei største elvane innan planområdet er viste med eige føremål i plankartet, og det er lagt
byggeforbodssone på kvar side. Innan denne sona er det forbod mot nye tiltak (jf. pbl §1-6).
Forbodet gjeld også landbrukstiltak. Det kan likevel etablerast tursti/turveg i samsvar med
plankartet samt enkel tilrettelegging for friluftsliv.
Langs sjøen gjeld byggegrense på 100m. Der offentleg veg ligg nærare sjøen enn 100m er vegen
grense for byggeforbodet. For noverande byggeområde er det definert byggegrense i plankartet.
For framtidige byggeområde skal byggegrensa fastsettast gjennom reguleringsplan.
I grunnlaget til planen er det gitt eit behov for om lag 90 nye småbåtplassar i Ørstafjorden. I
arbeidet med planen har ein vurdert tre alternativ; Vikaura (regulert), Osstranda (etter innspel)
og Notaplassen (etter innspel). Dei to sistnemnde medførte store negative konsekvensar (jf.
konsekvensutgreiing), og vart difor vurderte som uaktuelle. Kommunen har ikkje motteke andre
innspel på plassering av småbåthamn, og har heller ikkje vurdert andre alternativ som aktuelle
lokaliseringar. Vikaura gir tilstrekkeleg dekning innan planperioden og er difor vidareført. I
tillegg er det sett av eit areal utanfor Ørsta sentrum som skal vurderast i samband med
tettstadsposjekt og arkitektkonkurranse. Eit forslag er å etablere marinaløysingar med
Planomtale
Ørsta kommune
Side 39
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
gjesteplassar i dette området. Endeleg konklusjon vert trekt i samband med ny reguleringsplan
for Ørsta sentrum.
6.3. OMSYNSSONER
6.3.1 Faresone
Jf. temakart for naturfare er det berre kartlagt risiko i høve rasfare og flaumfare.
Ras (H310_1)
Omsynssone H310_1 angir ytterkant av kjent- og potensiell rasfare. Alt areal innan denne sona
må avklarast nærare i høve rasfare etter den aktuelle tryggleiksklassa. Areal som ligg utanom
denne sona er trygge i høve rasfare med nominelt sannsyn på 1:5000 (”5000-årsraset”, S3).
Temakart naturfare viser grense både for ”1000-årsraset” (S2) og ”5000-årsraset” (S3). I tillegg
har kommunen oversikt over mange rasfarevurderingar, noko som gjer at eit område kan
”friskmeldast” utan behov for vidare utgreiing, sjølv om det ligg innanfor omsynssona. I stor grad
er konkrete rasfarevurderingar teke inn i temakartet.
Flaum (H320)
Område som er utsett for flaumfare er merka i kartet med omsynssone H320_1. Denne sona
dekker både areal som er utsett for kjellarflaum og areal som er utsett for 200-års flaum. I
temakart for naturfare er desse to sonen skilt med ulik farge. I tillegg til flaumfare frå elv må
ein ta omsyn til dimensjonerande stormflonivå (pr. i dag 2,72moh) og oppskyllingshøgde etter ras
i Åkneset (jf. NGI-rapport 20110232-00-1-R).
Område merka H320_2 er 20 m tryggleikssoner rundt mindre elvar og bekkar.
Lausmasseras/Ustabil grunn (H310_2)
Terrenganalyse har utelukka område med terrengfall < 1:15. Store deler av dei attverande
områda er heilt eller delvis utbygd over ein periode på mange tiår. Ingen registreringar som
tyder på at det er funn av grunn med kvikkleire. I regionen er det heller ikkje denne typen
grunntilhøve kjent. Opplysningar om utførte grunnboringar (På Ose) gir ingen indikasjon på leire
eller kvikkleire. Kommunen finn det usannsynleg at faren for kvikkleireskred er til stades i eit
omfang som overstig grenseverdiane i TEK i desse områda. Område med ustabil grunn langs
sjøfronten i Ørsta sentrum innarbeidd i temakart og plankart.
Brann- og eksplosjonsfare( H350_1)
Innan omsynssone H350 er det arealmessige avgrensingar for å sikre omgjevnadane rundt anlegg
som oppbevarer eksplosjonsfarlege stoff. Etablering av tiltak innan denne sona skal vurderast
særskilt opp imot bestemmingane om tryggleiksavstand for det aktuelle tiltaket jf. Forskrift 26.
juni 2002 nr. 922 om håndtering av eksplosjonsfarlig stoff (eksplosivforskrifta). Verksemda som
driv eksplosivanlegget skal kontaktast, og dersom kommunen gir løyve innanfor
tryggleiksavstanden må verksemda dokumentere tilstrekkeleg tryggleik for DSB.
Aktuelle tryggleiksavstandar: Offentleg veg, kai m.m = 320m. Bustadhus = 480m. Alle objekt
(institusjon, skule, barnehage, forsamlingslokale osb.) = 960m.
Høgspenningsanlegg (H370_1)
Innan omsynssone H370 er det potensiell stårlingsfare frå høgspenningsanlegg. Det er ikkje gjort
konkrete målingar ut ifrå kor mykje straum som går gjennom linjene, men det er lagt inn ei
buffersone på 35m til kvar side frå ytterste fase. Ved bygging/regulering innan denne sona må
det gjerast ei konkret vurdering opp imot grenseverdien på 0,4 mikrotesla.
6.3.2 Omsynssoner
Omsynssone landbruk (H510)
Innan planområdet er det tre område som er peika på som svært viktige for landbruket. Området
på Brekke inneheld store areal som er fulldyrka i dag og som er dyrkbare. Området heng saman
med dei store landbruksområda vidare framover Brudavollen/Brungot. Arealet på Engeset er del
av eit viktig driftsgrunnlag for bøndene i dei mest sentrumsnære områda. Dei to areala på Liadal
er viktige i høve dei lokale landbruksinteressene på Liadal.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 40
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Omsynssone friluftsliv (H530)
Innan planområdet er det to område som er vekta som viktige nærfriluftsområde; området rundt
Hovdeåsane/Hovdevatnet og området i Daleteigane. Desse er innarbeidde i plankartet med
omsynssone for friluftsliv. Nye tiltak innan desse områda skal vurderast særskilt opp imot
friluftsinteressene.
Kulturminne og kulturmiljø (H570)
Alle kjende kulturminne og kulturmiljø er framstilte i temakart for kulturminne. I plankartet er
automatisk freda kulturminne innarbeidde som bandleggingssone (jf. kap 5.4.3), og kulturminne
av regionale kulturminne er innarbeidde som omsynssone H570 der det er aktuelt (sjå tabellen
under).
Automatisk freda kulturminne (nasjonal verdi) kjem fram av Riksantikvaren sin database
Askeladden. Kjende lokalitetar er innarbeidde i plankartet som bandlagde jf. lov om
kulturminne.
Kulturminne av nasjonal og regional verdi:
Objekta er definerte gjennom regional delplan for kulturminne. Planen er på høyring, og det kan
verte aktuelt å gjere justeringar som følgje av den vidare handsaminga.
Objekt
Bruksbutikken, Ørstavik
Verdi
Regional
Fagerlia, Ørstavik
Regional
Ivar Aasen-tunet,
Hovdebydga
Nasjonal
Kalkomn i Hovdebygda
Regional
Kvernhus i Skorgeura
Kyrkjevoren, Ørstavik
Regional
Regional
Raudøya, gravrøyser
Nasjonal
Raudøya/Raudøyholmen
Regional
Svendsengarden,
Ørstavik
Velle, gravhauger
Regional
Nasjonal
Nasjonal
Planstatus
Regulert til
skule
Regulert til
bevaring
Regulert til
bevaring
(eldste delen)
LNF
Regulert verna
Regulert til
bevaring
Automatisk
freda. Eigen
verneplan
Eigen
verneplan
Regulert til
bevaring
Automatisk
freda
Automatisk
freda
Regulert off.
føremål/kyrkje
Regulert til
industri
KDP
Ligg innanfor sentrumsføremålet med
krav om ny reguleringsplan
Vidareført, med krav om ny
reguleringsplan
Vidareført. I temakart vert Ivar-Aasentunet markert som kulturminne av
nasjonal verdi
Innarbeidd med grøntområde og
omsynssone
Vidareført
Ligg innanfor sentrumsføremålet. Status
vert vidareført i ny plan
Vist i plankart med omsynssone
Vidareført bandleggingsområde
Ligg innanfor sentrumsførmålet. Status
vert vidareført i ny plan
Vist i plankart med omsynssone
Ytre Steinnes,
fornminne
Ørsta kyrkje, Ørstavik
Vist i plankart med omsynssone
Regional
Ørsta Tricotagefabrikk
Regional
Ørstavik kyrkjestad
(stod kyrkje før
reformasjon)
Ørstavik tettstad
Nasjonal
Automatisk
freda
Ligg innanfor sentrumsføremålet. Status
vert avklara gjennom framtidig
sentrumsplan.
Ligg innanfor reguleringsplan for Ørsta
kyrkje
Regional
Regulert til
bevaring
Vidareført, føresett utvida gjennom ny
reguleringsplan
Vidareført
Kulturminne av lokal verdi
Kommunen er i ferd med å registrere kulturminne i kulturminneatlas som eit kunnskapsgrunnlag
for kommunedelplan for kulturminne. Ein hadde intensjon om å utarbeide denne planen parallelt
med kommunedelplanen for Ørsta sentrum og Hovdebygda, men på grunn av manglande
Planomtale
Ørsta kommune
Side 41
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
finansiering er arbeidet utsett. Vekting av lokale kulturminne og – miljø er derfor ikkje utført
enno. Som bakgrunn for temakartet har ein gjort ei førebels sortering av kulturminne av lokal
verdi og prioritert dei som kan kartfestast og som inngår naturleg i større kulturmiljø som alt er
verna (gjeld særleg bebyggelse i Kyrkjegata og Vikegata).Temakartet viser såleis ikkje ei
endeleg vekting av lokale kulturminne i denne delen av kommunen, dette vil skje i samband med
kulturminneplanen.
6.3.3 Bandleggingssoner
Bandlagt for regulering etter pbl (H710)
Område merka H710_1 er planleggingssoner i dagen kring framtidige trasear for E39. Desse
områda er bandlagde inntil ny kommunedelplan eller reguleringsplan for vegtrase ligg føre.
Område merka H710_2 er planleggingssoner i dagen kring framtidig trase for Torvmyrvegen (jf.
kap. 6.2.2.). Desse områda er bandlagde inntil ny kommunedelplan eller reguleringsplan for
vegtrase ligg føre.
Bandlagt etter lov om naturvern (H720)
Område innan omsynssone H720 (1 og 2) er bandlagde gjennom ”Forskrift om vern av Raudøya
som landskapsvernområde med plantelivsfreding” og ”Forskrift om vern av Raudøya som
naturreservat”.
Bandlagt etter lov om kulturminne (H730)
Alle kjende automatisk freda kulturminne er innarbeidde i plankartet som bandlegginssoner.
6.3.4 Sikringssone
Areal innan omsynssone H310 er det høgderestriksjonar knytt til Ørsta-Volda lufthamn, Hovden.
Sjølv om omsynssona omfattar store delar av sentrumsområdet er det i berre i dei områda som
ligg nærast flyplassen der det er konflikt mellom bygg/terreng og høgderestriksjonsplanet.
Omsynssone H190_1 omfattar område der det er skog i løsneområde for snøskred. Her har
skogen forankrande effekt på snødekket. Det naturlege skogsbildet skal difor ivaretakast og
flatehogst er ikkje tillate. Hogst i kulturskog kan likevel skje i horisontale striper med maks
breidde slik det går fram av fig. 25, jf. NGI-rapport 20120078-01-R, kap. 6. Skogsvegar skal
utførast slik at overvatnet ikkje fører til fare for erosjon og ras, jf. vegleiar Skogsveger og
skredfare, ISBN: 978-82-7333-178-6, August, 2011.
6.3.5 Gjennomføringssone
Gjennomføringssone – krav om felles planlegging
Planomtale
Ørsta kommune
Side 42
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Enkelte av utbyggingsområda er avhengige av avklaring av tilhøve innan eit tilgrensande
utbyggingsområde. Til dømes kan det vere ein føresetnad at det vert regulert ein samla tilkomst
inn til området. For desse områda er det stilt krav om samla planlegging, slik at regulering av eit
område ikkje vert til hinder for regulering/gjennomføring av dei tilgrensande.
Innan sona H810_1 skal områda BOP1, B12 og BBH2 planleggast samla.
Innan sona H810_2 skal områda BOP3 og del av B15 planleggast samla.
Innan sona H810_3 skal del av B15 planleggast samla.
Innan sonene H810_4 og 5 skal det utarbeidast ny plan for å take i vare kulturminneinteressene.
Område for fornying
Innan omsynssona H830_1 kan det ikkje gjennomførast tiltak før det ligg føre ny reguleringsplan
for sentrum. Dette området vil vere del av sentrumsutviklingsprosjekt med t.d.
arkitektkonkurranse.
6.3.6 Detaljeringssone
Detaljeringssone – vidareføring av reguleringsplan
Mange av dei gjeldande reguleringsplanane innan planområdet skal vidareførast heilt eller
delvis. Dei delane av reguleringsplanane som skal vidareførast uendra er vist med
”detaljeringssone – vidareføring av reguleringsplan”. Dei områda som vert endra er vist med
eigne arealføremål med tilhøyrande bestemmelsar. I vedlegg til føresegna er alle planane lista
opp i ein tabell der det går fram om dei vert vidareførte heilt eller delvis, eller om dei vert
oppheva.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 43
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
6.4. VERKNADER AV PLANFRAMLEGGET
Samla areal for nye utbyggingsområde i planframlegget er 1516 daa. Dette fordeler seg slik:
Bustadar
Fritidsbustadar
Offentleg tenesteyting
Næring og turisme
Idrettsanlegg
Naust
1067 daa
89 daa
42 daa
237 daa
(48) daa
33 daa
I tillegg kjem 3,1 km med ny veg. Framtidige trasear for E39, lokale tilkomstvegar og mindre
samlevegar kjem i tillegg.
Foreslegne utbyggingsområde beslaglegg 504 daa fylldyrka jord (197 daa av dette er innanfor
kjerneområde landbruk) og 178 daa dyrkbar jord. Utbyggingsområda er i hovudsak lokalisert til
områda innanfor tettstadgrensa. Utbyggingsområda er viktige for vekst og utvikling. Gjennom
utbygging vil ein misse fleire landbruksareal nytta til fôr og beite. Planframlegget ivaretek til ein
viss grad store og samanhengande landbruksområde innanfor tettstadgrensa definert som
driftsgrunnlag for bruk som er i aktiv drift i dag. Landbruksområda utanfor tettstadgrensa er i
liten grad lagt ut som utbyggingsområde, og gjennom å definere ei tettstadgrense ønskjer ein å
gje viktige landbruksareal utanfor denne eit sterkare vern.
Ved å konsentrere utbygging til sentrumsnære område oppnår ein meir effektiv areal- og
transportbruk. Dette vil bidra til å redusere bilbruk og legge til rette for auka bruk av sykkel og
gange, noko som vil vere positivt for mellom anna folkehelsa og i høve til å redusere
klimagassutslepp.
Summen av alle bustadområda legg opp til ein stor vekst i folketalet. Folketalsvekst vil gje eit
generelt auka behov for alle typar kommunale tenester, og ein må rekne med investeringar og
auke i kostnadar. Folketalsvekst vil mellom anna medføre behov for auka kapasitet i barnehage
og skule. Det vil aktualisere behov for sanering og oppgradering av vassleidnings- og avløpsnett i
Hovdebygda og utbygging av ringleidning på Øvre Mo for sikker vassforsyning der, og behov for
bygging av hovudsamleveg til Øvre Mo.
For fleire av utbyggingsområda i planframlegget er naturfare ikkje endeleg avklara. Områda
dette gjeld kjem fram av aktsemdkart utarbeidd som del av areal-ROS. Avklaring av naturfare
skjer gjennom reguleringsprosess eller som følgje av avklaringar i nasjonal skredfarekartlegging.
Ingen av utbyggingsområda er i konflikt med kjent verksemdrisiko eller sårbare objekt, jf. arealROS. På generelt nivå er det eit risikomoment knytt til transport av farleg gods langs E39.
Den langsiktige arealstrategien legg opp til store arealbeslag, men ingen trua elle nær trua artar
er påverka, heller ikkje anna verdifullt naturmangfald. Planlagt arealbruk får fylgjer for fleire
Sefrak-registrerte bygg. Omsynet til desse kan til ein viss grad ivaretakast gjennom regulering.
Konflikt med kjente automatisk freda kulturminne er låg, men ved realisering av
utbyggingsområde er det potensial for konflikt med hittil ikkje kjente automatisk freda
kulturminne.
Samla landskapseffekt av utbygginga vil redusere grøne drag og ”lunger” i sentrumsområda, men
vil ikkje medføre markante silhuettendringar.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 44
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
6.5. OPPSUMMERING
Bygg og anlegg (§11-7, nr. 1)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Utbyggingsområde innarbeidd i planframlegg
Bustad
Arealbehov ca. 500 daa, fordelt på
bybustadar (20%), konsentrerte
bustadbygg (50%) og einebustadar (30%).
Fortette i eksisterande bustadområde, og
lokalisere bustadar innanfor
tettstadgrensa, nær kollektivnett og med
tilgang til grønstruktur/friområde.
Fritidsbustadar bør etablerast der det er
god nok teknisk infrastruktur, og samlast
i eigne område/felt.
Lagt inn om lag 1000 daa inklusive
ubebygde område som allereie er
regulert. Utbyggingsområda ligg innanfor
tettstadgrensa og i tilknyting til
hovudsamlevegen.
Behov for to nye 6-avdelingsbarnehagar i
sentrum, kvar på min. 6-7 daa. Viktige
lokaliseringskrav er sikker tilkomst og
trafikktryggleik, tilgang til gode
nærfriluftsområde og nærturområde,
soltilhøve, lokalklima, nærleik til
bustadområde.
Arealbehovet er dekt gjennom allereie
regulert areal, men med folketalsvekst
vil det vere behov for å auke kapasiteten
i grunnskulen tilsvarande om lag 200 nye
elevar. Det er utvidingsmoglegheiter på
Velle skule, Mosflata og Hovden skule.
Behov for areal til utviding av
Ørstaheimen og kommunale bustadar
(bustadar med 4-5 bueiningar i kvar).
Helsetenester, bukollektiv og
institusjonar bør samlokaliserast, og vere
sentrumsnært med tilgang til tenester og
funksjonar.
Behov for utvidingsareal ved Ørsta
camping.
To utbyggingsområde lagt inn, Jomarka og
Osmarka. Totalt 18 daa.
Tilstrekkeleg regulert areal innan
planperioden, men behov for
differensiert tilbod (sjønært og alternativ
til Melsgjerda).
Lagt inn 237 daa til næringsføremål.
Areala i Rystene (langs Industrivegen),
Sjømyrane og i Vikeura er sjønære. I
tillegg er det sett av areal ved
eksisterande næringsområde ved
flyplassen.
Tilstrekkeleg regulert areal innan
planperioden. For å styrke sentrum må
detaljhandel lokaliserast i sentrum,
medan plasskrevande varer bør
lokaliserast i Hovdebygda.
Behov for areal til sentrumsnært
hestesportanlegg, om lag 15 daa netto.
Prioritering for andre anlegg er gjort i
KDP for Idrett og fysisk aktivitet, men
det er ikkje avdekt andre arealbehov.
Tilstrekkeleg areal er vidareført gjennom
gjeldande reguleringsplanar og innan
sentrumsføremålet.
Fritidsbustadar
Tenesteyting
- Barnehage
- Skule
- Helse
Fritid- og
turistformål
Næring
- Industri/lager
- Forretning/
kontor/
tenesteyting
Idrett
Planomtale
Ørsta kommune
Lagt inn 100 daa, alt på strekninga
Flesjen-Rjåneset.
Ingen nye areal utanom eksisterande og
allereie regulert areal.
Lagt inn areal aust for Ørstaheimen og på
Jomarka. Totalt 24 daa. I tillegg er det
allereie regulert eit større areal på BakkOla-marka. Sett krav om reguleringsplan
for ”Lødetomta” mtp. omregulering til
offentleg tenesteyting (helse)
Lagt inn utvidingsareal
Med bakgrunn i motsegna frå
Fylkesmannen tek kommunen ut
alternativet Mele/Melsbygda 1 av planen.
Grunna potensiell konflikt med
friluftsinteresser (jf. også fleire
merknader til planen) og konflikt med
landbruksinteresser tek kommunen også
alternativet på ”Nedre Daleteigane” ut av
planen. Både Sporstøl og Mele/Melsbygda
2 er trygge for ras jf. den nasjonale
rasfarekartlegginga. For å gje
Side 45
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
Naust
Sentrumsføremål
Mineralske
ressursar
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Naust bør etablerast der det er god nok
teknisk infrastruktur, og inngrepa må
samlast i eigne område/felt.
Behov for å definere areal til
sentrumsføremål, der ein legg til rette
for forretning, kontor, tenesteyting,
kjøpesenter, næring (hotell og
bevertning), bybustadar og grønstruktur.
Området bør ikkje vere større enn at det
kan nåast til fots.
Vurdere kapasitet i eksisterande
massetak, og om det ev. er nye område
innan planen som er aktuelle for slike
føremål.
Sist revidert (C):
18.03.2015
kommunestyret eit best mogleg grunnlag
for å fatte avgjerd ved eigengodkjenning,
foreslår ein no å høyre begge desse
alternativa når dei andre er teke ut av
planframlegget. Det alternativet som går
ut etter høyringa vil verte LNF-område.
Seks naustområde er lagt ut; Sørheim,
Storeneset, Sætre, Hagen, Bjønndalen,
Grøvika. Totalt 33 daa.
Gjennom sentrumsføremål er det opna for
forretning, kontor, tenesteyting,
kjøpesenter, næring (hotell og
bevertning, småskala industriproduksjon,
bensinstasjon), bybustadar,
samferdsleanlegg og grønstruktur. Svært
høg arealutnytting er ein føresetnad.
Likevel må ein ta omsyn til omgjevnadane
og til eksisterande kulturverdiar og verna
bygg.
Planen vidarefører massetak på Klubben.
Ikkje andre lokalitetar i planområdet er
vurdert som er aktuelle.
Samferdsleanlegg og teknisk infrastruktur (§11-7, nr.
2)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Utbyggingsområde innarbeidd i planframlegg
Veg
Behov for å erstatte sjølina med
Ørstafjordkryssing, og fastsetje
overordna kommunalt vegnett.
Lagt inn to alternativ (konsept) for
Ørstafjordkryssing, bru mellom Sørheim
og Lianeset og tunnel under Raudøya.
Gang/sykkel
Hamn og
kaianlegg
Løysingar for overordna sykkelvegnett er
omtala i sykkelstrategien for Ørsta og
Volda kommunar. Behovet er i stor grad
knytt til eksisterande og framtidige
vegtrasear.
Behov for å sikre at kommunen har
tilfredsstillande fasilitetar for mottak og
utskiping av gods og tømmer, og
cruiseskipsanløp.
Lagt inn hovudsamlevegstruktur frå
Hovdebygda til Morkabrua.
I sykkelstrategien er traseane knytt opp
imot eksisterande/framtidige vegar, og
tiltak langs desse vegane.
Planframlegget vidarefører gjeldande
plan for Ørstaterminalen.
Grønstruktur (§11-7, nr. 3)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Utbyggingsområde innarbeidd i planframlegg
Grønstruktur og
friluftsliv
For å styrke dei grøne kvalitetane,
folkehelse og tur- og naturområda, må
ein i planen legge opp til å etablere eit
mest mogleg samanhengande turvegnett
omkring sentrum, som også bind saman
bustadområda og nærfriluftsområda.
Temakart for grønstruktur viser den
samanhengande grøne strukturen rundt
sentrum. Turvegtrasear og
nærfriluftsområde (omsynssone) er
innarbeidde i plankartet.
LNF-område (§11-7, nr. 5)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Utbyggingsområde innarbeidd i planframlegg
LNF-område
Utbygging må i hovudsak styrast til
områda innafor tettstadgrensa slik at ein
hindrar fragmentering av viktige
produksjonsområde utanfor
tettstadgrensa. Store og samanhengande
produksjonsareal innanfor tettstadgrensa
bør ikkje utbyggast før det er naudsynt,
men på lenger sikt må ein rekne med at
også desse vert omdisponert til
utbyggingsføremål.
Landbruksinteressene er prioriterte
utanfor tettstadgrensa. Innanfor
tettstadgrensa har ein gjort ei prioritering
som sikrar sentrale jordbruksareal dei
neste 20-30 åra. Det er lagt vekt på i
ivareta areal i aktiv drift og som inngår i
dei viktigaste områda i ”Kjerneområde
landbruk”.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 46
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Bruk og vern av sjø og vassdrag (§11-7, nr. 6)
Føremål
Arealbehov og strategiar
Utbyggingsområde innarbeidd i planframlegg
Bruk og vern av
sjø og vassdrag
For å bevare mest mogleg av den opne
strandsona bør ein søke å samle inngrep
og i minst mogleg grad ta i bruk ”nye”
delar av strandsona.
Behov for ca. 90 nye plassar for å oppnå
dekningsgrad på 1 båtplass pr. 20
Innbyggjarar (inkl. folketalsauke).
Ørstafjorden er i planframlegget lagt ut
som sjøområde for ålmenn fleirbruk
(natur, fiske, ferdsel og friluftsliv). Det er
ikkje opna for akvakulturanlegg.
Vikaura småbåthamn gir tilstrekkeleg
dekning innan planperioden og er difor
vidareført. I tillegg er det sett av eit
areal utanfor Ørsta sentrum som skal
vurderast i høve småbåthamn/marina i
samband med tettstadsprosjekt og
arkitektkonkurranse.
Småbåthamn
Andre arealbehov og strategiar
Utbyggingsområde innarbeidd i planframlegg
Energi
Konsekvensar av endra klima er vurderte i
ROS-analysen. Aktuelle målsetjingar i
klimaplanen er følgt opp.
Kulturminne og
kulturmiljø
Gjennom samfunnsdelen har ein strategi
om å planlegge for endra klima.
Klimaplanen har prioritert konkrete
strategiar som vert å fylgje opp gjennom
denne kommunedelplanen.
Behov for å utarbeide temakart som viser
kulturminne- og miljø av nasjonal,
regional og lokal verdi.
Kulturminne og -miljø av nasjonal verdi er
framstilt med omsynssone i plankartet.
I temakart viser kulturminne og – miljø av
nasjonal, regional og lokal verdi.
6.6. PLANDOKUMENT
Plankart
Plankartet er utarbeidd i samsvar med kartforskrifta og ”Nasjonal produktspesifikasjon og
digitalt planregister”. Kartdata er utarbeidd i sosi-versjon 4.5 (prodspek ”Kommuneplan –
20120416”), og i koordinatsystem UTM-sone 32 basert på EUREF89.
Plankartet inneheld mykje informasjon, og spesielt gjer eit stort tal omsynssoner at kartet er
vanskeleg å lese. For å betre lesbarheita er det utarbeidd fire kartutsnitt; Landbruksområde,
Kulturminne, Naturfare og omsynssoner knytt til verksemder og tekn. infrastruktur. Karta
inneheld eit utdrag av omsynssoner for å vise ulike interesser. Desse karta er juridisk bindande
på lik line med det primære plankartet.
Føresegn
Føresegner til planen er juridisk bindande og kjem i tillegg til tilhøva som er fastlagde i
plankartet, jf. pbl. §11-6. Føresegndokumentet inneheld også retningsliner som ikkje er juridisk
bindande. Dersom retningslinene må fråvikast skal dette grunngjevast. Oversikt over gjeldande
reguleringsplanar er vedlegg til føresegna.
Planomtale
Planomtalen gjer greie for føremål, hovudinnhald og verknadar av planframlegget, og viser
korleis nasjonale og overordna mål og retningslinjer er ivaretatt, jf. pbl. § 4-2. Verknadar for
miljø og samfunn, konsekvensutgreiing, er del av planomtalen men er skilt ut som eige
dokument. Hovudkonklusjonar frå konsekvensutgreiinga er teke inn i planomtalen.
Temakart
Grøntstruktur
Temakartet viser samanhengen i grønstruktur både innanfor og utanfor regulerte område. Kartet
viser m.a. parkar, friluftsområde, naturområde, turvegar og stiar. Ein del av samanhengane i
temakartet ligg innanfor område som er lagt ut som t.d. bustadføremål i plankartet. Turvegen er
vist som linjesymbol slik at ein må ta omsyn til grønstrukturen i den påfølgande
reguleringsplanen.
Planomtale
Ørsta kommune
Side 47
Nasjonal ArealplanID
1520 2012007
KDP:
Ørsta sentrum og Hovdebygda
Sist revidert (C):
18.03.2015
Landbruk
Temakart for landbruk viser dyrka areal, dyrkbart areal, innmarksbeite og dei delane av
dyrkaarealet som er del av kjerneområde landbruk. I tillegg er det synleggjort kva delar av dyrka
og dyrkbart areal som vert foreslått omdisponert til byggeføremål som følgje av
kommunedelplanen. Areal som er omdisponert gjennom tidlegare planar har ikkje fått denne
skravuren.
Naturfare
Temakart for naturfare viser dei kjende naturfarene. Dette gjeld skred og steinsprang – vist med
aktsemdområde eller faregrense for ”100-årsras”, ”1000-årsras” og ”5000-årsras”.
Flaumfareområde er vist med sone for kjellarflaum og ”200-årsflaum”, og potensielle område for
lausmasseras/ustabil grunn. I kartet er også innarbeidd 20m aktsemdsone langs mindre elvar og
bekkar. NVE si nasjonale rasfarekartlegging gir avklaring for store deler av planområdet. Endeleg
versjon av dette kan medføre mindre endringar.
Kulturminne- og kulturmiljø
I tråd med planprogrammet og råd frå fylkeskommunen har ein i temakartet valt å framstille
kulturminne av nasjonal verdi (automatisk freda), regional verdi (i hht fylkeskommunen si
prioritering) og lokal verdi (i hht Kulturminneatlas og SEFRAK).
Ein hadde intensjon om å utarbeide Kommunedelplan for kulturminne parallelt med denne
kommunedelplanen, men på grunn av manglande finansiering er arbeidet utsett. Vekting av
lokale kulturminne og – miljø er derfor ikkje utført enno. Som bakgrunn for temakartet har ein
gjort ei førebels sortering av kulturminne av lokal verdi og prioritert dei som kan kartfestast og
som inngår naturleg i større kulturmiljø som alt er verna (gjeld særleg bebyggelse i Kyrkjegata
og Vikegata).Temakartet viser såleis ikkje ei endeleg vekting av lokale kulturminne i denne
delen av kommunen, dette vil skje i samband med kulturminneplanen.
Infrastruktur
Temakart viser noverande og framtidig hovudvegsystem, samlevegar, kollektivstopp
(eksisterande og mogleg plassering av framtidige) med synleggjering av 300- og 600 meter
gangavstand.
Andre plandokument
Konsekvensutgreiing
Vurdering og kommentar av innkomne merknader
Alternativvurdering Hestesport
Alternativvurdering Ørstafjordkryssing
Alternativvurdering vegføringar på Øvre Mo
Alternativvurdering vegføringar i Sjømyrane
Temaomtale ”Hovudstruktur turvegar”
Planomtale
Ørsta kommune
Side 48