Nynorsk substantivbøying veke 40

NYNORSK SUBSTANTIVBØYING
Veke 40
MÅL FOR TIMEN
Kunne hovudreglane for bøying av substantiv.
KORLEIS BLI BETRE I NYNORSK?
Lese
Skrive
Høyre
Øve
ARE KALVØY
Kåseri om nynorsk:
https://www.youtube.com/watch?v=s7olTWEIwAI
HANKJØNN – HOVUDREGEL
Hovudregelen er at hankjønnsord får endinga -ar og -ane i
fleirtal:
EINTAL
FLEIRTAL
Ubestemt form
Bestemt form
Ubestemt form
Bestemt form
ein båt
båten
båtar
båtane
ein politikar
ein hane
HANKJØNNSORD MED VOKALSKIFTE
Nokre hankjønnsord får vokalskifte i fleirtal. Enkelte av dei får
også -(e)r og -(e)ne i fleirtal:
EINTAL
FLEIRTAL
Ubestemt form
Bestemt form
Ubestemt form
Bestemt form
ein bror
broren
brør
brørne
ein son
sonen
søner
sønene
ein fot
foten
føter
føtene
ein mann
mannen
menn
mennene
HANKJØNNSORD MED VALFRI BØYING
Substantiv som endar på –nad (månad) og på –a
(pizza) har valfri fleirtalsbøying.
EINTAL
FLEIRTAL
Ubestemt form
Bestemt form
Ubestemt form
Bestemt form
ein månad
månaden
månadar/månader månadane/månadene
ein søknad
søknaden
søknadar/søknader søknadane/søknadene
ein pizza
pizzaen
pizzaar/pizzaer
pizzaane/pizzaene
ein sofa
sofaen
sofaar/sofaer
sofaane/sofaene
OG HOVUDREGELEN FOR BØYING AV
HANNKJØNNSORD ER…
HOKJØNN – HOVUDREGEL
Hovudregelen er at hokjønnsord får endinga -er og -ene i
fleirtal.
EINTAL
FLEIRTAL
Ubestemt form
Bestemt form
Ubestemt form
Bestemt form
ei seng
senga
senger
sengene
ei avis
ei gruppe
UNNTAK:
HOKJØNNSORD SOM ENDAR PÅ -ING
Hokjønnsord som endar på -ing, får endingane -ar og -ane i
fleirtal.
EINTAL
FLEIRTAL
Ubestemt form
Bestemt form
Ubestemt form
Bestemt form
ei melding
ei opning
ei dronning
ei setning
meldinga
meldingar
meldingane
HOKJØNNSORD DU BØR MERKE DEG
Nokre hokjønnsord har omlyd og/eller samandraging i fleirtal.
Endinga er som etter hovudregelen –er og –ene.
EINTAL
FLEIRTAL
Ubestemt form
Bestemt form
Ubestemt form
Bestemt form
ei dotter
ei mor
ei søster
dottera
døtrer
døtrene
OG HOVUDREGELEN FOR BØYING AV
HOKJØNNSORD ER…
BØYING AV INKJEKJØNNSORD
Inkjekjønnsord har inga ending i ubestemt form fleirtal
og endinga -a i bestemt form fleirtal:
EINTAL
FLEIRTAL
Ubestemt form
Bestemt form
Ubestemt form
Bestemt form
eit hus
huset
hus
husa
eit eple
eit dokument
eit område
OG REGELEN FOR BØYING AV INKJEKJØNNSORD
ER…
NÅ ER DET DIN TUR!
Løys oppgåver i nynorskboka:
Oppgåve 13, 14 og 15 på side 132.
Tips: Følg skjemaa på side 126, 127 og 128.
SPRUTSKRIVING
Skriv det som fell deg inn, utan å tenkje for mykje på oppbygging av innhald.
Vel ei av følgjande oppgåver:
 Haust
 Natt