1. No category

Nøkkeltal for økonomisk
utvikling
Stian Skår Ludvigsen
Seniorrådgjevar, PhD
Regionalavdelinga
Forsking, internasjonalisering og analyse
2
Vi må gjere noko for å handtere
denne informasjonen,
men først: Har alle fylt på med kaffi?
3
Korleis handtere
informasjonsmengda?
• Steg 1: Snevre inn søket.
– Kva ønsker vi å seie noko om?
– Kva informasjon treng vi?
– Kva informasjon treng vi ikkje?
• Steg 2: Hente inn og vurdere nøkkeltal.
– Kva seier tala oss?
– Kva seier tala oss ikkje?
– Kva manglar vi av informasjon?
• Steg 3: Utvide søket.
– Bruke andre kjelder til utfyllande informasjon.
4
Steg 1: Snevre inn søket
Frå www.regionalomstilling.no (Innovasjon Norge):
• Regional omstilling består av fire fasar:
–
Avklaringsfasen, strategi- og forankringsfasen, gjennomføringsfasen, og avslutningsfasen
• I avklaringsfasen skal det lages…
«En samfunnsmessig konsekvensanalyse [som] dokumenterer omstillingsområdets nærings- og
sysselsettingsutvikling de seneste 10 årene og gir en prognose for utviklingen de kommende 10 år. Det er
viktig at analysen også beskriver forutsetningene som ligger til grunn for prognosene, og vurderer hvor sikre
de er. Dokumentasjonen må også omfatte relevante demografiske forhold: fraflytting, tilflytting, utdanning,
pendling, alders- og kjønnsfordeling i området. osv. I tillegg skal fremskriving av kommunens økonomi
utarbeides».
• I (eller helst i forkant av) avklaringsfasen skal fylkeskommunen…
«Overvåke utviklingen i sine kommuner og har et særlig ansvar for å avdekke sårbarhet i kommunene.
Fylkeskommunen kan iverksette en samfunnsmessig konsekvensanalyse for sårbare kommuner.
Fylkeskommunene har tilgang til statistikk, analyser og prognoser som er verdifulle i arbeidet med
konsekvensanalyser. Selv om det er fylkeskommunen som har ansvaret for og utarbeider den
samfunnsmessige konsekvensanalysen i avklaringsfasen, skal den gjennomføres i nært samarbeid med
sentrale aktører i kommunen».
5
Vi har verktøy, om vi aksepterer
følgjande avgrensing:
• Økonomisk berekraftig kommune ≠ kommune med
omstillingsbehov
• Om ein kommune har omstillingsbehov, er det
tilstrekkeleg til å seie at den manglar økonomisk
berekraft, men
• om den ikkje har omstillingsbehov, så er det ikkje nok til
å seie at den er økonomisk berekraftig
6
Kvar finn ein tal til
sårbarheitsanalysen?
• Ikkje openbart: ligg ikkje «i dagen»
• SNF-rapport frå 2007: «Indikatorer for lokal sårbarhet», nr. 22/07
• Rapporten har undertittel «Utredning av et analyseverktøy», men dette
verktøyet er ikkje teken i bruk
• Rapporten blei laga på bestilling (og i samarbeid med) KMD og Innovasjon
Norge. HFK var med i referansegruppa.
• HFK (samt Nordland, Nord-Trøndelag og Buskerud) har via Pandagruppen
gått saman med Innovasjon Norge og SINTEF for å lage eit analyseverktøy.
KMD er med i referansegruppa.
• Testversjon er tilgjengeleg. Fullverdig versjon planlagd til februar.
• Seksjon for forsking, internasjonalisering og analyse planlegg å bruke dette
verktøyet til å lage ein sårbarheits-/omstillingsanalyse for Hordaland.
7
Kva kan kommunane gjere?
• Fire alternativ:
1) Vente på sårbarheitsanalysen frå HFK
2) Melde seg inn i Pandagruppen og bruke
omstillingsverktøyet sjølve
3) Ved hjelp av denne presentasjonen gjere eigne
utrekningar utan verktøyet
4) Bruke data frå statistikk.ivest.no
I alle tilfelle bør ein følgje godt med no…
8
Omstillingsmodul i PANDA
• Utvikla i samarbeid mellom Pandagruppen, SINTEF og
Innovasjon Norge, med KMD i referansegruppa
• Testversjon tilgjengeleg for medlemmar av
Pandagruppen
• Ferdig versjon planlagd i februar
9
Indikatorar for omstillingsbehov/
sårbarheitsanalyse
• Arbeidsledige
• Arbeidsledig ungdom
• Arbeidsmarknadsintegrasjon
• Einsidig næringsstruktur
• Konkurranseutsette næringar
• Naturbaserte næringar
• Offentlege arbeidsplassar
• Utdanningsnivå
• Førsørgingsbyrde
10
11
Resten av presentasjonen
• Presentasjon av indikatorane i statistikk.ivest.no
• Utdjuping av korleis indikatorane kan reknast ut på
eigenhand (i skjulte lysark, eitt døme i synleg lysark).
12
Offentlege arbeidsplassar
49 Kommunal tenesteyting
50 Statleg tenesteyting
22
Offentlege arbeidsplassar
• Offentlege arbeidsplassar et utsett for rasjonalisering og nedbygging. Det er også
tendensar til at offentlege arbeidsplassar blir trekt mot større regionale sentra.
50
𝑖=49
𝑆𝑦𝑠𝑠𝑒𝑙𝑠𝑒𝑡𝑡𝑒𝑖
(
)
𝑆𝑢𝑚_𝑠𝑦𝑠𝑠𝑒𝑙𝑠𝑒𝑡𝑡𝑒
• Nasjonalt strekk tala seg frå 0,1 (Sola) til 0,69 (Kvæfjord). Halvparten av landets kommunar ligg mellom 0,28 og 0,38.
• I Hordaland strekk tala seg frå 0,12 (Austevoll) til 0,5 (Samnanger). Halvparten av hordalandskommunane ligg mellom
0,28 og 0,39.
23
Steg 2: Hente inn og vurdere
nøkkeltal
• http://statistikk.ivest.no
26