Sunnfjord Energi - Årsrapport 2014
SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 3 3100 km 2 utgjer forsyningsområdet fordelt på 7 kommunar: Solund, Hyllestad, Fjaler, Gaular, Førde, Naustdal, Jølster INNHALD 01 OM SUNNFJORD ENERGI Konsernet i tal – hovudtal og nøkkeltal for 2014. 01 02 03 Om selskapet s. 03 Direktøren har ordet s. 04 Om Sunnfjord Energi s. 06 Hovudtal s. 07 Eigarar og styre s. 08 Organisasjon s. 09 Årsmelding s. 10 Resultatrekneskap s. 17 Balanse s. 18 Kontantstraumoppstilling s. 20 Notar s. 21 Revisjonsmelding s. 36 Frå våre forretningsområde s. 38 Verdiskapingsrekneskap s. 43 SUNNFJORD ENERGI SITT LINJENETT HAR EI LENGDE PÅ 02 ÅRSMELDING Resultatet er i samsvar med framtidsutsikter varsla i årsmeldinga for 2013. Styret seier seg ikkje nøgd med utviklinga. Framhald av arbeid med forbetringar i drifta gjer likevel at styret ser positivt på utviklinga framover. 2783 km 10 KRAFTSTASJONAR Foto: David Zadig, Thomas Bickhardt, Olav Reiakvam www.sunnfjordenergi.no Morselskapet Sunnfjord Energi AS er lokalisert i Førde og er organisert i 4 avdelingar: kraftproduksjon, nett, marknad og administrasjon. Føremålet med selskapet slik det er uttrykt i vedtektene er å syte for produksjon, overføring og omsetning av energi og stå for utbygging av naudsynte anlegg i samband med dette. Selskapet skal arbeide for ei sikker og rasjonell energiforsyning i eigarkommunane. Verksemda kan og drivast i samarbeid med eller deltaking i andre føretak med same eller liknande føremål. Konsesjonsområdet for nettdrifta dekkjer ca. 3100 km2 i 7 kommunar, frå Solund i vest til Jølster i aust. Morselskapet står også for dagleg drift av BKK sitt nett i Høyanger Kommune på nordsida av Sognefjorden. MIDDELPROD. NETTKUNDAR FIBERKUNDAR 517 GWh 15000 6500 Ved utgangen av 2014 fekk om lag 26 000 innbyggarar straum via kraftlinjene til Sunnfjord Energi. Utanom Førde har vi personell på oppmøteplassar i Skei i Jølster, Hålandsfossen i Fjaler, Staurdalen i Hyllestad, kraftstasjonen Øvre Svultingen, Hardbakke i Solund og Kyrkjebø i Høyanger. Pr. 31.12.14 var om lag 15 000 kundar kopla til linjenettet som består av: • 151 km med 132 og 66 kV (kilo Volt) linjer Marknad, produksjon, nettdrift og anna verksemd. Utforming: Rein Design Konsernet Sunnfjord Energi består av Sunnfjord Energi AS, Fossheim Energiverk AS, Kjøsnesfjorden Kraftverk AS og Enivest AS. Etrygg er tilknytt selskap. Gjennom Enivest AS tilbyr konsernet framtidsretta kommunikasjonsnett på fiber og DSL/ breiband til heile fylket. Ved utgangen av året leverte vi fiber til 6500 kundar Fossheim Energiverk og Kjøsnesfjorden Kraftverk er kraftproduksjonsselskap som er drifta av morselskapet sine tilsette. Samla middelproduksjon for konsernet er 517 GWh. Sunnfjord Energi AS eig direkte 8 kraftstasjonar med samla middelproduksjon på 245 GWh. I 2014 hadde konsernet 154 tilsette og 9 lærlingar som utførte 153 årsverk. 03 FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE ÅRSMELDING 2014 SUNNFJORD ENERGI Om selskapet • 1144 km med 22 kV linjer og kabel • 1488 km med lågspentlinjer og lågspentkabel 153 ÅRSVERK I KONSERNET SUNNFJORD ENERGI • 10 sekundærstasjonar • 1086 større og mindre transformatorar (nettstasjonar) 4 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Viktige steg Selskapet feira 100 år i Jølstra og tok viktige steg gjennom året 2014 som gjorde selskapet betre rusta for framtida. Vi er ikkje nøgde med det økonomiske resultatet. Vi er likevel nøgde med at vi har halde leveringstryggleik på eit høgt nivå, trass i utfordrande vêr. Vi tok også store steg i fornying av eldre kraftverk og viktige forsyningsanlegg i 2014. Eigenkapitalen er styrka fordi gjeld er bytta ut med innskot av eigenkapital i det deleigde dotterselskapet Kjøsnesfjorden Kraftverk. 100 ÅR I JØLSTRA I 1914 blei den første kraftstasjonen i Brulandsfossen og kraftnett med forsyning til Førde bygt. Det blei feira med ei markering ved stasjonen i juni og middag etterpå. Gjestene var mange og orda som blei framført var gode. God energiforsyning og eit godt og solid selskap er vekse fram på dei hundre åra. Samfunnet har endra seg og vil endre seg mykje i dei neste hundre åra. Selskapet si oppgåve er å fornye seg slik at vi kan ha moderne energiforsyning og relevant verksemd rundt energiforsyninga i Sunnfjord også i framtida. VÊR OG DRIFT Vi vart utfordra av vêret fleire gonger i 2014. Gjennom sommaren fekk Norge lynaktivitet som var fem gonger det normale. Mykje av aktiviteten kom ned i Sunnfjord Energi sitt konsesjonsområde. Ferietida vart travel for dei som var på vakt og dei som vart kalla inn til feilretting. Seint i oktober opplevde vi hundreårsflommen i Jølstra. I fyrste omgang måtte vi då auke overvakinga sidan vi ikkje visste kor høgt vatnet ville gå. Vi opplevde nest høgaste vannstand målt i Jølstra. Bruene heldt, så skadane blei mindre enn vi frykta på det verste tidspunktet. Deretter blei det mykje arbeid å reinske inntaksristene til stasjonane. Produksjonsanlegga og mannskapet klarte utfordringane bra. I dagane opp mot jul opplevde vi tung nedbør med ising. Slikt skjer ikkje så ofte her. Det førte til stor påkjenning på kraftliner og skog. Vi fekk vanskelege utfall med reparasjonar langt frå vegi tungt terreng. Beredskapsorganisasjonen vår klarte utfordringane. Vi unngjekk store utfall i tettbygde strok, men i fleire av dalføra blei kundane belasta mykje dette året. Vi er svært glade og takksame for dei tilsette sin innsatsvilje og lojaliteten til oppgåvene i selskapet. Vi er lei for at nokre kundar blei råka fleire gonger. VIKTIGE STEG I 2014 investerte Sunnfjord energi for 100 mill kr. Det er ein kraftig auke frå tidlegare år og vi tok viktige steg mot fornying av gamle kraftverk og viktige nettanlegg. Vi har hatt god utvikling i forbetringsarbeidet og går stødig mot dei måla som er sett. Vi gler oss også over vekst og framgang i det deleigde dotterselskapet Enivest. ENDRINGAR PÅ VEG Vi er godt i gang med innkjøpsprosessane for dei nye avanserte straummålarane som skal vere på plass i sikringsskapet hos alle nettkundane i 2018. Det skjer i eit større samarbeidsprosjekt med andre energiselskap. Nye målarar og tilknytt datasystem for styring og overvaking av nettet vil gi kundane og nettselskapet innsparingar i kraftkostnader og moglegheiter til å ta i bruk dei nye anlegga for fornybar kraftproduksjon og forsvarleg energibruk som kjem som følgje av klimautfordringane. Reiten-utvalet som fekk oppgåva med å sjå på eit betre organiset straumnett la fram innstillinga si i 2014. Dei tek utgangspunkt i at vi har eit vel fungerande straumnett i Norge, men at framtida sine behov vil tvinge fram endringar. Dei gjer framlegg om funksjonelt og eigarmessig skilje mellom den regulerte nettverksemda og dei konkurranseutsette forretningsområda som er kraftproduksjon, straumsalg, breibandsverksemd og fleire mindre forretningsområde. Om det vert gjort vedtak i tråd med tilrådinga, må Sunnfjord Energi delast opp i fleire selskap. I EU gjeld ei førebels grense der slike pålegg berre gjeld selskap med meir enn 100 000 kundar. Den omlegginga er alt gjort i Norge og vi meiner det kostar meir enn det smakar å tvinge slike løysingar på mindre selskap. I tillegg til Reitenutvalet sine tilrådingar, kjem det fleire nye forskrifter om avrekning som trer inn før dei nye målarane er på plass slik at vi fram til 2018 vil få fleire generasjonar endringar i forskriftene. For kraftproduksjonen er vi no fokusert på elsertifikatmarknaden og fristane som gjeld omkring 2020. Slik vi og fleire ser det i dag, vil kraftmarknaden betre seg for oss etter den datoen. Vi må likevel være førebudde på at klimautfordringa vil gje høg endringstakt for rammevilkåra. God finansiell soliditet er derfor naudsynt. Auka kompleksitet set krav til ny kompetanse, samarbeid og fleire fellesprosjekt med andre energiselskap. Ivaretaking av selskapet og eigarane sine interesser er heile tida aktuelle tema. Det gjeld lokal kontroll med prioriteringane sett opp mot stordrift og ei vurdering om kva løysing som best vil gje modernisering av energiforsyninga og relevant verksemd i Sunnfjord. DEI KOMANDE 100 ÅRA Markeringa av 100 år i Jølstra dreg også opp viktige perspektiv for framtida. Vi skal halde fram med den samfunnsnyttige aktiviteten. Prosjekt for utviding av kraftproduksjonen i Jølstra og utvikling av prosjekt for fjernvarme i Førde har gjort viktige steg framover i 2014. Utanom disse er det moderniseringa av forsyningsnett og regulering av energien som skal gjennom nettet det som vil dominere verksemda i dei komande 10-åra. Alle kraftanlegg med vassveg i fjell er varige og relevante i eit 100 års perspektiv. Vi er inne i ein periode der energi frå fossile kjelder er på veg ut og det er høg innovasjon i utvikling av ny fornybar energiproduksjon og i forbruk som krev rask regulering. Det er ikkje mogleg å spå utviklinga i 100 nye år. Den etablerte vasskrafta er så rimeleg å drive og så lett å regulere at det er sannsynleg at den er like relevant for energiforsyninga om 100 år som i dag. Fredrik H. Behrens 5 6 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 OM SUNNFJORD ENERGI HOVUDTAL OG NØKKELTAL SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 7 Hovudtal og nøkkeltal Sunnfjord Energi AS 2013 2014 Konsern 20142013 Tal i heile mill. kr RESULTATREKNESKAP 387 278 Driftsinntekter 449 550 150 106 Herav energi 184 230 181 126 overføring 126 181 138 61 EBITDA 150 224 98 19 Driftsresultat 46 131 34 -20 Resultat før skatt 1 89 3 -26 Årsresultat -5 56 BALANSE 1342 1371 Anleggsmidlar 1753 1714 211 170 Omløpsmidlar 215 253 522 466 Eigenkapital 894 979 Langsiktig gjeld Kortsiktig gjeld 137 97 1553 1542 Totalkapital 698 605 1150 1187 120 174 1969 1966 RENTABILITET 25,3 % 6,8 % Netto driftsmargin 10,3 % 23,9 % 0,5 % -5,2 % Eigenkapitalrentabilitet -0,7 % 9,5 % 8,2 % 1,9 % Totalkapitalrentabilitet 2,3 % 8,3 % SOLIDITET 33,6 % 30,2 % 1,5 0,6 Eigenkapitalandel Rentedekningsgrad 35,5 % 30,8 % 1,0 2,3 LIKVIDITET 92,6 50,5 Kontantstraum frå drifta 85,3 127,2 -506,1 -99,8 Kontantstraum frå investeringar 440,0 50,9 Kontantstraum frå finansiering -133,0 -85,6 45,1 2,8 26,4 1,5 01 OM SUNNFJORD ENERGI 1,50 1,80 Netto endring i likvidar -2,6 44,4 Likviditetsgrad 1 1,80 1,40 5,28 13,00 Konsernet i tal – hovudtal og nøkkeltal for 2014. Netto rentebærende gjeld/EBITDA 5,65 4,12 ANDRE HOVUDTAL 253 199 PRODUKSJON, GWh 15022 15213 393 364 FORBRUK i forsyningsområdet, GWh 231 210 117 114 468 510 15213 15022 364 393 KRAFTSAL til sluttbruk, GWh 210 231 Tilsette, årsverk pr 31.12 153 155 KUNDAR i forsyningsområdet EBITDA = Driftsresultat før renter, avskrivingar og nedskrivingar Netto driftsmargin = Driftsresultat / driftsinntekter x100 Eigenkapitalrentabilitet = (Resultat før ekstraordinære postar - skattekostnader ) / gjennomsnittleg eigenkapital x 100 Totalkapitalrentabilitet = (Resultat før ekstraordinære postar + finanskostnader ) / gjennomsnittleg totalkapital x 100 Eigenkapitalandel Rentedekningsgrad Likviditetsgrad 1 = Eigenkapital / totalkapital x 100 = (Resultat før ekstraordinære postar + finanskostnader ) / finanskostnader = Omløpsmidlar / kortsiktig gjeld Resultat før ekstraordinære postar er i rekneskapen identisk med resultat før skattekostnader 8 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 EIGARAR OG STYRE STYRE 31.12.2014 ORGANISASJON EIGARAR Styreleiar Harry Mowatt Nestleiar Atle Neteland Styremedlem Siv Karin Hestad Aud Marit Hage Nils Gjerland Vegard Strand Arild Horsevik (Tilsettrepresentant) Jan Halvor Storkås (Tilsettrepresentant) Varamedlem Ole Gunnar Krakhellen Trude Meek Birger C. Schønberg 3,31% ORGANISASJONSKART 31.12.2014 4,33% 7,54% 6,83% 37,45% ADM. DIREKTØR Fredrik H. Behrens 7,54% 22,19% 10,82% BKK AS Hyllestad kommune Tilsett vararepresentantTurid Vik Fjaler kommune Jølster kommune Førde kommune Naustdal kommune Gaular kommune Solund kommune Per Morten Frivik SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 VASSDRAGSTEKN. ANSV. Odd Rune Håland PERSONALSJEF Marit Moene HMS OG KVALITET Trond Hatleset •Personal Fotograf: Olav Reiakvam. •Kommunikasjon NETTSJEF / SAKKUNNIG DRIFTSLEIAR Oddvar Hatlem Frå venstre: Siv-Karin Hestad, Fredrik Behrens, Jan Halvor Storkås, Aud Marit Hage, Harry Mowatt, Nils Gjerland, Atle Neteland, Vegard Strand og Arild Horsevik. MARKNADSSJEF Rune Reed ADMINISTRASJONSSJEF Ingvar Byrkjeland •El-engros •Økonomi • Måling / AMS •Kundekontakt • Sekretariat / arkiv •Drift/plan •Kraftsal PRODUKSJONSSJEF / BERDESKAPSLEIAR Olav Osvoll •Stasjonsdrift • Kjøsnesfjorden Kraftverk • Entreprenør/sal av tenester • Fossheim Energiverk •DLE • Prosjektutvikling kraft •HMS •Småkraft • Nettstrategi, tariffering •Sekundærstasjonar •Kraft-kommunikasjon • Forvaltning, drift, vedlikehald, bygg •Montasje • Base Ytre • Base Indre 9 10 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 ÅRSMELDING ÅRSMELDING SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Sunnfjord Energi er eit vertikalt integrert energikonsern med 3 dotterselskap, Kjøsnesfjorden Kraftverk AS (78,5%), Fossheim Energiverk AS (60%) og Enivest AS (51%). Vi har røtene våre i 7 kommunar i Sunnfjord og Ytre Sogn og historie tilbake til 1914. HOVUDPUNKT ETTER 2014 Lågare resultat Konsernet Sunnfjord Energi fekk eit årsresultat på minus 5 millionar i 2014 mot pluss 56 millionar i 2013. Det låge resultatet skuldast i hovudsak lågare inntektsramme for nettverksemda og lågare inntekter frå produksjon av kraft. Både i 2013 og 2014 er det gjort nedskrivingar av anleggsmidlar som følgje av venta nedgang i langsiktige kraftprisar. Driftsresultatet vart 46 millionar mot 131 millionar i 2013. Resultatet er i samsvar med framtidsutsikter varsla i årsmeldinga for 2013. Styret seier seg ikkje nøgd med utviklinga. Framhald av arbeid med forbetringar i drifta gjer likevel at styret ser positivt på utviklinga framover sjølv om utsiktene omkring kraftprisar er utfordrande både for selskapet og for bransjen generelt. Auka investeringar Konsernet sine investeringar i varige driftsmidlar var 134 millionar mot 94 millionar i 2013. Investeringane omfattar fornying av kraftnettet inkludert styrka forsyning til Førde, fullført oppgradering av kraftstasjonane i Stakaldefoss og Øvre Svultingen, og vidare utbygging av fiber. Investeringar i varige driftsmidlar i morselskapet var 99 millionar mot 79 millionar i 2013. Til tross for lågare resultat er investeringane gjennomført med stor grad av eigenfinansiering. 02 ÅRSMELDING Resultatet er i samsvar med framtidsutsikter varsla i årsmeldinga for 2013. Styret seier seg ikkje nøgd med utviklinga. Framhald av arbeid med forbetringar i drifta gjer likevel at styret ser positivt på utviklinga framover. Styrka eigenkapital I januar 2014 vart eigenkapitalen i Kjøsnesfjorden Kraftverk AS auka etter vedtak om konvertering av lån frå eigarane. Konverteringa medførte ei styrking av konsernet sin soliditet med om lag 131 millionar som følgje av BKK sitt bidrag som minoritetsaksjonær. OM SUNNFJORD ENERGI Sunnfjord Energi er eit vertikalt integrert energikonsern med 3 dotterselskap, Kjøsnesfjorden Kraftverk AS (78,5%), Fossheim Energiverk AS ( 60%) og Enivest AS (50,9%). Vi har drifta og røtene våre i 7 kommunar i Sunnfjord og Ytre Sogn, og historie tilbake til 1914. Morselskapet Sunnfjord Energi AS er eigd av dei same 7 kommunane og av BKK AS. Hovudkontoret ligg i Førde. Vår forretningsidè er å syte for lønsam produksjon, overføring og omsetning av miljøvenleg energi, og skape ny aktivitet innanfor område som kan ha tilknyting til kjerneaktivitetane og der vi kan utnytte selskapet sine fortrinn. Gjennom Enivest AS tilbyr vi framtidsretta kommunikasjonsnett og tilhøyrande tenester via fiber og DSL-teknologi. Vi tilbyr også entreprenørtenester mot kommunar og andre energiselskap, rådgjeving til småkraftutbygging, bygger ut fiber til eigne føremål og leverer varmepumper. Som netteigar, kraftprodusent og kommunikasjonsleverandør legg vi stor vekt på rolla som samfunnsnyttig aktør og at våre funksjonar i aukande grad er kritiske for samfunnet. 162 medarbeidarar i konsernet jobbar dagleg for ei sikker og økonomisk rasjonell utvikling av infrastruktur. OM ÅRSREKNESKAPEN Det har ikkje vore endringar i rekneskapsprinsipp i 2014. Styret meiner at presentert rekneskap gjev ei rettvisande oversikt over utviklinga i konsernet og av konsernet si stilling. Rekneskapen er gjort opp med føresetnad om framleis drift. Styret vurderer at morselskapet og konsernet har ein solid økonomi. Driftsinntekter og driftskostnader Driftsinntektene gjekk ned frå 550 til 449 millionar. Dette skuldast lågare overføringsinntekter og lågare inntekter frå energisal. I morselskapet er det tilsvarande utvikling. Andre driftsinntekter er uendra på konsernnivå. I morselskapet er andre driftsinntekter redusert med 11 millionar som skuldast lågare sal av entreprenørtenester. I konsernet har inntekter frå kommunikasjonstenester og fiberkundar auka slik at andre driftsinntekter er uendra frå 2013. Personalkostnader er redusert med 9 millionar i konser- 11 12 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 ÅRSMELDING net og 10 millionar i morselskapet, i hovudsak som følgje av inntektsført planendring for pensjonar i morselskapet. Planendringa kjem som følgje av levealderjustering og endring av venta uttak av uførepensjon. Underliggande personalkostnader er tilnærma uendra på konsernnivå og er gått noko ned i morselskapet. Eigne investeringsarbeid har auka med om lag 6 millionar på konsern og 5 millionar i morselskapet. Dette skuldast prioritering av eigne tilsette til investeringsarbeid. Andre driftskostnader har auka noko, i hovudsak knytt til meir bruk av kjøpte tenester til vedlikehald. Driftskostnadene i konsern inneheld også ei nedskriving av anleggsmidlar i Kjøsnesfjorden Kraftverk på 29,5 millionar. Nedskrivinga er gjort med bakgrunn i fallande og usikre framtidige kraftprisar. Det vart også gjort nedskriving i 2013 med 21 millionar. Anleggsmidlane er etter dette bokført til ein verdi som kan forsvarast av estimert framtidig inntening. Finanspostar Finanskostnader i konsernet er 3 millionar høgare i 2014 enn i 2013. I 2014 er endring i fallrettplikter kostnadsført med nær 10 millionar. Lågare diskonteringsrente aukar pliktene meir enn nedgang i framtidig prisnivå reduserer desse. Lågare rentenivå og rentekostnader, mellom anna som følgje av konvertering av gjeld til eigenkapital, medfører at samla finanskostnader berre aukar med 3 millionar. I morselskapet er netto finanskostnader redusert med 25 millionar. Nedskriving av morselskapet sine aksjar i Kjøsnesfjorden Kraftverk var 20 millionar mot nedskriving i 2013 på 55 millionar. Skattar Lågare prisutsikter medfører også at estimat for framtidig nytte av tidlegare års negative grunnrenteinntekt må revurderast. Innanfor ein tidshorisont på 10 år er om lag 8,5 millionar kroner tekne ut av framføringsgrunnlaget og har medført samla skattekostnad på 5,3 og 5,6 millionar i konsern og i mor. Dette sjølv om konsernet sitt resultat før skatt er nær 0, og morselskapet sitt tilsvarande resultat er negativt med 20 millionar etter nedskriving av aksjepost i dotterselskapet Kjøsnesfjorden Kraftverk med tilsvarande sum. Nedskriving på aksjar gjev ikkje grunnlag for skattefrådrag. Kontantstraum, investeringar og finansiering I konsernet vart kontantstraum frå drifta 85 millionar mot 127 i fjor. I morselskapet vart kontantstraum også redusert frå 93 til 50 millionar. Investeringar i varige driftsmidlar auka med 40 millionar i konsernet til 133 millionar og med 22 millionar i morselskapet til 100 millionar. Til tross for redusert kontantstraum frå drifta er det framleis høg grad av eigenfinansiering av morselskapet og konsernet sine investeringar. Kontantstraum frå finansiering i konsernet vart positiv med 45 millionar mot 3 millionar i fjor. Postar for konsernet er tilgang som følgje av omtala konvertering av ÅRSMELDING langsiktig gjeld til eigenkapital med 131 millionar, netto opptak av lån frå kredittinstitusjonar med 60 millionar og betalt utbyte frå konsernselskapa med 16 millionar. Netto gjeld til kredittinstitusjonar i morselskapet auka med 63 millionar i 2014. Netto reduksjon i likvidar er 3 millionar mot ein auke på 44 millionar i 2013. I morselskapet har likvidane auka med 2 millionar mot 26 millionar i 2013. Balanse og kapitalstruktur Ved årsskiftet hadde konsernet ein eigenkapital på 698 millionar mot 604 millionar i 2013. Endring i eigenkapital gjennom året består av årets underskot, avsett utbyte, aktuarberekna estimatavvik for pensjonar på minus 21 millionar i morselskapet og auka minoritetsinteresser i Kjøsnesfjorden Kraftverk AS som følgje tidlegare omtala konvertering av gjeld. I morselskapet er eigenkapitalen redusert frå 522 til 466 millionar. Pensjonsplikter har auka med 30 millionar, i hovudsak som følgje av lågare langsiktig rentenivå. Anna langsiktig gjeld i konsernet er redusert med 75 millionar til 933 millionar. Reduksjonen kjem frå minoritetsinteressene si konvertering av lån til Kjøsnesfjorden Kraftverk AS til aksjekapital. I morselskapet har anna langsiktig gjeld auka til 842 millionar som følgje av nye låneopptak på 64 millionar kroner. Likvidar ved utgangen av året var 85 millionar i konsern og 53 millionar i morselskapet. Konsernet har i tillegg unytta trekkrettar i bank på 32 millionar ved utgangen av året. Denne er knytt til morselskapet og er uendra frå året før. Forholdstalet mellom omløpsmidlar og kortsiktig gjeld (likviditetsgrad 1) er 1,8 mot 1,4 i 2013. Samla er eigenkapitaldel i konsernet auka til 35,5%. Bokført eigenkapital er no om lag på gjennomsnittet for norske kraftselskap. I morselskapet er eigenkapitaldelen 30,2%. Eigenkapitaldelen blir vurdert som tilfredsstillande. DISPONERING AV ÅRSRESULTATET Styret gjer framlegg om at årsresultatet for Sunnfjord Energi AS på -25,766 millionar vert disponert med 8,8 millionar til utbyte og 34,566 millionar overført frå annan eigenkapital. Kjøsnesfjorden Kraftverk vart bygd i ein periode med høge kraftprisar og optimisme omkring kva byggekostnader som kunne tolast. Marknadsendringane har no slått ut i negative konsekvensar for konsernet sitt resultat dei siste to åra. Selskapet skal likevel fylle sine oppgåver knytt til fornying av nettet i forsyningsområdet og bygging av nett for tilknyting av ny lokal produksjon. Vi er også inne ein periode med naudsynt fornying av selskapet sine eldre kraftstasjonar og det vert arbeidd med å sikre konsesjon og rettar til ny utbygging. SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Styret har gjort vurderingar for å sikre forsvarleg eigenkapital og likviditet til oppgåvene framover. Styret ynskjer også å halde oppe soliditeten i selskapet for å være i posisjon til å sikre ny utbygging om det vert vurdert som lønsamt. Målet er å ruste selskapet til nye periodar med hausting. Medverknad frå eigarane er eitt av fleire tiltak for å skaffe finansielt handlingrom. I tiltaka inngår også spareprogram, forbetring av drifta og streng prioritering av investeringar. Nett Driftsresultat for nettverksemda i 2014 vart langt svakare enn i 2013. Driftsresultat etter NVE-utrekning gav ei historisk låg avkastning på nettkapitalen med minus 1,7%, mot 15,3% i 2013. NVE-renta desse to åra var 6,6 og 6,9%. Svingande inntektsramme og estimatendring for pensjonsplikter som etter NVE-reglar blir ført rett mot driftsresultatet, medfører forholdsvis store svingingar i nettavkastninga. DRIFTA I 2014 Innkrevingsgrunnlaget i 2014 var 118 millionar mot 171 millionar i 2013, jfr note 5. Kraftproduksjon Året 2014 var tørrare enn normalen og mykje varmare. Vi gjekk inn i 2014 med høg magasinfylling som utgjorde 85 % av total kapasitet. Utover hausten sank magasinfyllinga til 67 % ved utgangen av desember. Samla produksjon i konsernet vart redusert til 468 GWh, mot 510 GWh i 2013. Middelproduksjon i konsernet er 517 GWh. Statnett si bygging av ny 420kV linje gjennom Sogn og Fjordane medførte i periodar store kapasitetsbegrensingar. Dette medførte nedregulering av magasinkraftverk og større vasstap enn naudsynt. Gjennomsnittleg pris på kraftbørsen NordPool Spot for vårt område vart 22,7 øre pr kWh i 2014 mot 29,2 øre i 2013. Oppetida på stasjonane for 2014 var betre enn målsettinga med unntak av Stakaldefossen og Øvre Svultingen. Desse hadde lange avbrot som følgje av planlagde revisjonar. Stakaldefossen fekk lenger avbrot og større vasstap enn planlagt då vedlikehaldsbehovet blei meir omfattande enn ein såg føre seg på førehand. Rehabiliteringa av Øvre Svultingen gjekk som planlagt, men mykje nedbør i slutten av året gjorde at vasstapet også her blei noko større enn rekna med på førehand. Ved utgangen av 2014 var to av dei eldste kraftstasjonane våre fornya for nye 50-70 år drift til oppgraderingkost på under 60 øre pr kWh. Produksjonsavdelinga har fullført ein 7 års prioriteringsplan for oppgradering av dei gjenverande eldste kraftverka. Kost her er vurdert til om lag 120 øre pr kWh. Sunnfjord Energi har konsesjonssøkt og jobbar med å utvikle nye Jølstra Kraftverk. Kraftverket er planlagt å nytte fallet frå Tongahølen til Reinene i elva Jølstra. Kraftverket er planlagt med ein produksjon på over 200 GWh, eit stort og viktig bidrag med ny fornybar energi. I juni arrangerte NVE folkemøte om prosjektet med påfølgjande høyring av konsesjonssøknaden. NVE har signalisert sluttbefaring våren 2015 og sende si innstilling til departementet på ettersommaren. For å rekke fristen for elsertifikat i 2020 er det inngått intensjonsavtaler med planleggingsmiljø slik at Sunnfjord Energi kan vere i posisjon til å starte utbygginga straks ein konsesjon er avklara, lønsemd er vurdert på nytt og finansiering er på plass. Den høge inntektsramma i 2013 og usikkerhet om framtidige rammer medførte eit etterslep i innkreving av nettleige (mindreinntekt). Selskapet er pålagt å styre meir-/mindreinntekt mot 0 over tid ved å justere nettariffane. Nettariffar hadde vore uendra frå 2011 men vart auka med 9 % frå 1. juli 2014. Gjennom 2014 fall forbruket i forsyningsområdet med 7% frå 393GWh i 2013 til 364 GWh. Reduksjonen i forbruk medverka til at nett-tariffane måtte justerast opp ytterlegare med om lag 5% frå 1.1.2015. Justering i nettleiga skal ta omsyn til venta utvikling i framtidig inntektsramme og venta utvikling i forbruk i forsyningsområdet. Med svingande inntektsrammer og fallande forbruk er det risiko for at nettariffane framover må justerast oftare. Fornyingsbehov i eige nettområde og annonserte utbyggingsbehov i sentralnettet på landsbasis, tilseier at nettleiga vil auke meir enn alminneleg prisutvikling, om ikkje forbruket aukar. Målt oppetid i nettet vart 99,96 % som tilsvarar at kvar kunde i gjennomsnitt var utan straum i 3 timar og 30 minutt mot 2 timar og 34 minutt året før. Noko av grunnen til auka oppetid i 2014 var uvanleg mykje torever og lynskadar. Stort snøfall i desember og snø som la seg på linjene førte til mange driftsavbrot i delar av forsyningsområdet. Selskapet sin KILE-kostnad er auka frå 3 millionar kroner i 2013 til 5,6 millionar i 2014. KILE-kostnad reduserer nettselskapet sitt grunnlag for innkreving av nettleige. Vi blir revidert av tilsynsorgana DSB og NVE utan store avvik, som borgar for at vi driftar våre anlegg og vår områdekonsesjon på ein tilfredstillande måte. Leveringstryggleik, skogrydding og førebyggande vedlikehald av våre nettanlegg har høg prioritet. Ny 132 kV kraftline frå Erdal til Førde vart ferdigstilt i oktober 2014. NVE gav i 2012 konsesjon til å bygge og drive ny 132 kV kraftline frå Erdal til Førde. Tilrettelegging og bygging vart fullført som planlagt i perioden fram til oktober 2014. Eksisterande 66kV line i same traseen er sanert. Den nye linja styrker forsyningstryggleiken til Førde om det oppstår feil i nettet. Også i dei andre kommunane i forsyningsområdet er det gjort til dels omfattande fornyingar og forbetringar i nettet. Omlegging av E39 mellom Sande og Øksland i Gaular har også krevd store omleggingar i linjenettet. 13 14 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 ÅRSMELDING ÅRSMELDING NVE har pålagt alle nettselskap å installere avanserte målesystem hos kundane (AMS) innan 1.1. 2019. Sunnfjord Energi har gått inn i eit samarbeid på Vestlandet (SORIA) for å gjennomføre prosessen så smidig og rimeleg som mogeleg for kundane. Samarbeidet har etterkvart vorte utvida til i alt 29 nettselskap. AMS og tilhøyrande digitalisering av straumnettet opnar framtidige fordelar for kunden, for kraftsystemet og klimaet. gjennom låge kraftprisar enn dei betaler som påslag for subsidiar til ny fornybar produksjon. Nett styrer investeringane sine etter ein 10 års plan. Nedgang i forventa kraftprisar vil gjere fleire planlagte vind- og småkraftverk ulønsame, og nettet treng då ikkje forsterkast i like stor grad som tidlegare estimert. Tal småkraftverk som er planlagt utbygd er likevel betydeleg større i fylket vårt enn i resten av landet. Dei kraftverka som blir utbygd vil medføre både nybygging og kapasitetsutviding av gamle linjer. I tillegg gjenstår forholdsvis store investeringar for modernisering av eldre nettanlegg og tilpassing til auka effektuttak hos husstandane. Innan områda IT, tele- og kraftkommunikasjon pågår eit forbetrings- og utviklingsarbeid for auka tryggleik, betre stabilitet, meir intelligent styring, og for å legge til rette for overgangen til AMS. I sum krev desse behova større investeringar i distribusjonsnettet enn føregåande år. Anna verksemd, breiband og fiberkommunikasjon Anna verksemd i konsernet omfattar sal av varmepumper, entreprenørverksemd, utleige av byggeskåp, utleige og drift av fiber, drift av BKK sine anlegg på Høyanger nordside og rådgjevings-tenester/ingeniørtenester til småkraft. Gjennom Enivest AS tilbyr konsernet kommunikasjonsløysingar på fiber og DSL/breiband. Forbrukarrådet er i gang med å opprette ny prisportal for tilgjengelege pristilbod til forbrukarar. Denne oversikta skal erstatte den oversikta Konkurransetilsynet har i dag. Grunnen er at dagens prisoversikt ikkje fungerer som tenkt og at ein ønskjer alle tilgjengelege tilbod samla. Eksponering mot marknadsrisiko ved kraftsal er vurdert låg då selskapet sitt hovudprodukt til våre kundar er områdepris med påslag. FORETAKSSTYRING OG FINANSIELL RISIKO Kredittrisiko ved sal til sluttbrukarar er vurdert låg. Risiko ved sal av kraftproduksjon er også vurdert låg som følgje av at handel og oppgjer skjer gjennom regulert børs. Finansielle kraft-kontrakter er også handla over børs for å redusere motpartrisiko. Selskapet si foretaksstyring er innretta for å realisere selskapet sine langsiktige mål. Styringa er basert på vedtekter, instruksar og årsplaner for systematisk gjennomgang av risiko og strategiar, budsjett og resultat 70 60 mill. kr 50 40 30 20 10 0 -10 -20 2004 SE AS Konsern 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Kraftomsetning Som ein følgje av mild vinter med redusert forbruk og hard konkurranse om kundane, har sal til sluttbrukar gått ned med om lag 9%. Store aktørar kjempar om marknadsandelar noko vi merkar i form av lokketilbod for å kapre våre kundar. Den milde vinteren og god tilgang på kraft har gitt ein kraftpris for 2014 i vårt område som er 6,5 øre lågare enn i 2013. Utanom 2012 må vi heilt tilbake til 2007 for å sjå så låge årsprisar. Selskapet har innretta seg for å tilby kundane eit produkt som svingar med kraftprisane. Dette gjev eit forståeleg produkt for kunden, og stabil inntening for selskapet. Sjølv om vi ikkje kan konkurrere med lokketilbud frå landsdekkande kjeder, er responsen frå kundane at produktet står seg godt i konkurransen over litt lengre tid Den norsk-svenske ordninga med elsertifikat der sluttkundane betalar ekstra for at utbyggarar av ny fornybar kraft skal få auka inntekt, har så langt medført mest inntekter til ny svensk produksjon. Kvoten som skal dekkast inn av kunden var i 2014 6,9% av kraftforbruket. Kundane kan glede seg over at dei sparar langt meir Rentenivå påverkar også estimat på framtidige pensjonsplikter og medfører svingingar i NVE-fastsett nettresultat og i inntektsramma då fleirtalet av selskapet sine tilsette er knytt til nett. Vi legg vekt på at selskapet si pensjonsordning skal tilpassast i takt med utviklinga i bransjen. Bransjen får over tid kompensasjon for kostnadsutviklinga via inntektsramma. Ut frå dette meiner vi at risikoen knytt til slike svingingar er avgrensa. Samla omsetning for området var 135 millionar mot 137 millionar i 2013. Omsetninga knytt til Sunnfjord Energi vart redusert som følgje av ressursbruk til eigne behov. Enivest har halde fram si positive utvikling med aukande omsetning og overskot. UTVIKLING I RESULTAT SISTE 10 ÅRA 80 halvparten av samla langsiktige lån. For nettkapitalen blir i tillegg auka rentenivå kompensert over tid av høgare avkastning på kapitalen i nettmonopolet (NVE-rente). Rentebærande aktiva i nettinvesteringar tilsvarer om lag storleiken av lån med flytande rente slik at morselskapet og konsernet sine langsiktige lån i hovudsak er fullt rentesikra ved utgangen av året. Situasjonen er uendra frå 2013. Årleg risikokartlegging evaluerer og munnar ut i tiltak for å handtere risikofaktorar som kan opptre med høg sannsynlighet og medføre alvorlege konsekvensar for selskapet si drift og økonomiske stabilitet. Styret har også årleg gjennomgang av norsk utvalg for eierstyring og selskapsledelse (NUES) sine tilrådingar. Styret vurderer at bruk av tilrådingane styrker tilliten til selskapet og kan auke verdiskapinga over tid. Avvik frå NUES er i hovudsak knytt til offentlege reguleringar av produksjonsverksemda Konsernet sin finansielle risiko er i stor grad knytt til utvikling i kraftprisar og rammevilkår for drifta. Vedvarande låge kraftprisar vil legge press på konsernet sine resultat og medføre risiko for nedskriving av produksjonsaktiva, og dermed lågare eigenkapital. Forholdet blir halde under oppsikt og blir testa halvårsvis med nedskrivingsanalyser. Konsernet nyttar finansielle instrument innanfor rammer lagt av styret for å dempe konsekvensar av svingande kraftprisar. Rammene er knytt til ein 3 års sikringshorisont. Sikringa skjer i Sunnfjord Energi AS og er i storleik innanfor morselskapet sitt produksjonsvolum i same periodar. Sikringa vil gje omrømingstid for negative konsekvensar av raske prisfall. Svingingar som følgje av renteendringar er for konsernet vurdert som avgrensa. Konsernet og morselskapet har ved utgangen av året rentebindingsavtale for om lag Selskapet er eksponert for valutasvingingar ved at Euro er noteringsvaluta på kraftbørsen. Risiko er vurdert avgrensa ved at fysisk handel blir direkte veksla til norske kroner og ved at volum og tidshorisont for finansiell krafthandel er regulert av rammer sett av styret. Risiko for tapt produksjon som følgje av havari på maskiner er dekka ved systematisk vedlikehald, og forsikringsmessig med tingskade og avbrotsdekning med tak på samla eigendelar. I rekneskapsprosessen blir kontrollar av viktige rekneskapspostar gjennomført i form av analytiske vurderingar, avstemmingar, og kontroll mot sjekklister. For alle transaksjonar er det også lagt opp til attestasjonsprosedyrer og betalingsrutiner som reduserer risikoen for misleghald. PERSONELL, TRYGGLEIK, ARBEIDSMILJØ OG KLIMA Ved utgangen av 2014 hadde konsernet 153 årsverk inkludert 12 lærlingar. I morselskapet var det 114 årsverk inkludert same tal lærlingar. Sunnfjord Energi sin kjernekompetanse er innan elkraft, og verksemda jobbar målretta for utvikling av slik kompetanse lokalt og for å sikre tilgang til kjernekompetanse i framtida. Vi har vore ein aktiv bidragsytar ved etablering av ingeniør-utdanning innan elkraft i Sogn og Fjordane, og vi har god dialog med teknisk fagskule i Førde. Ikkje minst har vi til ein kvar tid 9-12 lærlingar som utdannar SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 seg fram til fagbrev, primært innan energimontørfaget. I samarbeid med Framtidsfylket AS deltek Sunnfjord Energi og andre arbeidsgjevarar frå Sogn og Fjordane på karrieremesser ved ulike studiestader i Norge. Morselskapet og bransjen styrer også mot eit generasjonsskifte for mange av våre kompetente medarbeidarar. Det er eit mål å rekruttere personell som kan bygge vidare på denne kompetansen og som har med seg ny kompetanse for å tilpasse oss mot framtidige utfordringar. Sjukefråværet i konsernet gjekk ned frå 4,8% i 2013 til 4,5% i 2014. I morselskapet gjekk fråværet ned frå 4,0 til 3,4% . Målsettinga i morselskapet er eit sjukefråvær under 3%. Det blir jobba målretta med å redusere sjukefråværet, med fokus på førebyggjande tiltak og tett oppfølging av oppståtte saker. Langtidsfråvær (over 16 dagar) utgjer om lag 75% av det totale fråværet. Korttidsfråværet og bruk av eigenmeldingar er lågt. Tryggleik Det vart registrert 2 arbeidsskader med fråvær, og 2 arbeidsskader utan fråvær i 2014. Skadane gjeld personell i morselskapet. H1-verdi i morselskapet var på 9 og H2 på 18 i 2014, Dette er på same nivå som i 2013. H1- verdien er definert som tal fråværskader per million arbeidde timar. H2-verdien er definert som tal arbeidsskader med og utan fråvær per million arbeidde timar. På konsernnivå vart H1-verdien på 7,2 og H2-verdien på 15,2. Dei to siste åra har vore eit tilbakesteg for arbeidsskader i høve til den positive utviklinga i perioden 2008 til 2012. Dette viser at det skadeførebyggande arbeidet må halde fram med full fokus. Det årlege målet er null skader. Omsynet til tryggleik skal komme først i alle arbeidsoppgåver, kvar einaste dag. Vi held fram arbeidet med dei tiltaka som allereie er sett i gang. Viktige stikkord er opplæring, avviksmeldingar – og handtering, bruk av sikker-jobbanalyse, jobbobservasjonar og vernerundar. Arbeidsmiljø Vi ønskjer å fremme likestilling og framhevar like muligheter for kvinner og menn ved tilsettingar. I morselskapet er kvinneandelen 10 % og i konsernet 16%. Kvinneandelen i styret i morselskapet er 33% for dei aksjonærvalde medlemmene (2 av 6). I leiargruppa i morselskapet er kvinneandelen 17 % (1 av 6). Morselskapet og konsernselskap har fokus på tilrettlegging for personar med permanent eller midlertidig nedsett funksjonsevne. Vi ynskjer og å trekke til oss arbeidskraft med ulik etnisk bakgrunn som avspeglar det kulturelle mangfaldet i samfunnet. Vedtekne etiske retningsliner i morselskapet framhevar haldningar om gjensidig respekt og motarbeiding av all diskriminering i arbeidsrelasjonar. Styret vurderer at arbeidsmiljøet i morselskapet og i konsernet er godt. 15 16 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 ÅRSMELDING Klima Produksjon av fornybar vasskraft og overføring av kraft ureinar i liten grad det ytre miljø. Utbyggingane har i seg sjølv medført inngrep i naturen. Denne påverknaden på det ytre miljøet blir ivareteke gjennom konsesjonsvilkår og lovverk som set rammer for drifta og plassering av anlegga. Det er etablert system for handtering av miljøfarleg avfall og handtering av risiko for lekkasjar av til dømes transformatorolje. Stoffregister, kjemikalierom og substitusjonsvurdering er innført for bruk av kjemiske stoff i verksemda. Sunnfjord Energi har også oppretta eigen funksjon som ansvarleg for natur og miljøforhold knytt til drifta av kraftverka. For drift av det langstrakte kraftnettet og kraftstasjonane disponerer selskapet om lag 75 køyretøy. Desse går i hovudsak på diesel. Både av kostnads- og miljøomsyn ser vi på høve til å redusere tal køyretøy eller erstatte dieseldrift med elektrisk drift når teknologien er klar for dette. Konsernet har tidlegare bygd ut ladestasjonar for el-bilar i forsyningsområdet og lagt til rette for overgang til miljøvennleg transport for våre kundar og eigarkommunar. TILHØVA ETTER ÅRSSKIFTET Julaftan 2014 oppstod ein feil i transformatoren til dotterselskapet Kjøsnesfjorden Kraftverk AS, med påfølgjande full driftsstans. Transformatoren har vore til reparasjon og er ultimo mars 2015 montert tilbake i kraftstasjonen. Hendinga har ikkje påverka driftsåret 2014 då det ikkje var planlagt produksjon i juleveka. Hendinga er heller ikkje venta å få økonomiske følgjer for verksemda i 2015 ut over karenstid og eigendel på tingskadeforsikring. RESULTATREKNESKAP I slutten av januar 2015 har morselskapet tatt opp obligasjonslån som er notert på ABM-børsen. Lånet er på 250 millionar med løpetid 3 år. Lån med tilsvarande forfallstid er refinansiert og lånet dekkar i tillegg venta kapitalbehov til investeringar i 2015. Styret er ikkje kjend med andre viktige forhold som vedkjem konsernet og morselskapet etter balansedato. Resultatutviklinga framover vil i hovudsak være avhengig av kraftprisar, produksjonsvolum og inntektsramme. For året 2015 er inntektsramma for nettverksemda noko høgare enn i 2014. Kraftprisutsikter for 2015 er i starten av året nær nivået for 2014. Styret vurderer difor at resultatet for konsernet blir betre enn for 2014. Styret arbeider målretta for å betre selskapet si drift og styrke inntening og framtidig utbyteevne. I eit langt perspektiv vil syklus med bygging, hausting, fornying og førebuing for ny vekst og ny hausting, vere naturlege livsløp. Svingande inntektsramme og usikker utvikling for framtidige kraftprisar utfordrar selskapet sine finansielle evner og utbyteevne ut over desse livsløps-svingingane. Styret ser fram til vidare arbeid for å gjere selskapet framtidsretta og skape verdiar for samfunnet, kundar og eigarar. Styret takkar alle tilsette for aktivt engasjement for selskapet og medverknad i prosessane som er sett i gang. 17 Resultatrekneskap Sunnfjord Energi AS Konsern 2013 FRAMTIDSUTSIKTER SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 2014 Tal i heile 1000 kr Note 20142013 149 951 106 258 Energisal 3 184 388 230 016 181 109 126 417 Overføringsinntekter 5 125 885 180 743 56 064 45 497 Andre driftsinntekter 139 136 139 295 387 124 278 172 Driftsinntekter 449 410 550 054 83 090 62 699 Energikjøp 3,21 13 019 13 737 Overføringskostnader 96 615 86 593 Personalkostnader -14 529 -19 359 39 567 41 871 67 854 87 430 20 086 17 219 7,8 110 709 119 973 Aktiverte personalkostnader 7 -22 293 -16 437 Avskrivingar 9 74 522 70 907 Nedskriving av driftsmiddel 62 582 Andre driftskostnader 8 706 8 410 Eigedomsskatt, avgifter, erstatningar 14 940 15 397 289 049 259 347 Driftskostnader 403 093 418 668 65 397 9 29 500 21 300 23 107 776 102 879 98 075 18 824 Driftsresultat 5 46 316 131 386 2 212 2 848 Renter frå selskap i same konsern 1 670 3 607 Utbytte frå selskap i same konsern 5 181 3 402 72 835 48 846 -63 771 -38 990 Inntekt på investering i tilknytt selskap 32 285 Andre rente- og finansinntekter -1 932 26 777 Andre rente- og finanskostnader 3,10 43 610 69 606 Netto finanskostnader -45 510 -42 544 34 304 -20 165 Ordinært resultat før skatt 807 88 841 31 549 5 600 Skattekostnad på ordinært resultat 13 5 328 32 992 -25 766 ÅRSRESULTAT -4 521 55 849 2 755 Minoritetsdel av årsresultat 5 929 -4 140 13 000 Framlegg til utbyte -10 245 -34 566 Overført frå annan eigenkapital 2 755 -25 766 SUM DISPONERT 8800 18 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 BALANSE BALANSE Balanse Balanse EigedelarKonsern Sunnfjord Energi AS 2013 2014 Tal I Heile 1000 Kr 2013 8 046 Utsett skattefordel 13 Note 20142013 55 112 19 Eigenkapital og gjeldKonsern Sunnfjord Energi AS 8 542 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 2014 Tal I Heile 1000 Kr Note 20142013 45 365 Innskoten eigenkapital 18 000 18 000 Fallrettar 22 94 391 94 391 200 000 200 000 Aksjekapital 15 200 000 200 000 26 542 26 046 Immaterielle eigedelar 149 503 139 756 153 001 153 001 Overkurs 153 001 153 001 61 260 66 226 Bygningar og tomter m.m. 9,11 66 226 61 260 163 852 204 153 171 437 199 905 Kraftstasjonar 2,9,11 980 222 324 152 344 741 Overføringsanlegg 9 368 744 Opptent eigenkapital 168 563 112 948 Annan eigenkapital 997 317 Minoritetsinteresser 348 941 521 564 Sum eigenkapital 465 949 95 715 97 419 Fiber, samband, transportmidlar, m.m. 9 163 898 148 260 15 033 17 110 Anlegg i arbeid 9 21 300 15 033 71 724 101 060 667 597 725 400 Varige driftsmidlar 1 600 390 1 570 810 44 039 35 762 0 0 95 453 555 014 Investeringar i dotterselskap 10 0 0 115 763 136 821 1 125 1 125 Investeringar i tilknytt selskap 10 997 965 777 938 841 860 548 494 62 500 Lån til foretak i same konsern 12 0 0 Investeringar i aksjar og andelar 10 1 583 1 124 Obligasjonar og andre fordringar 1 079 538 181 218 47 604 14 698 072 604 758 8 101 060 71 724 Andre avsetningar for plikter 19 115 643 107 714 Utsett skatt 13 199 0 Avsetning for plikter 216 902 179 438 863 319 802 677 Pensjonsplikter Gjeld til kredittinstitusjonar 11 Øvrig langsiktig gjeld 11 70 085 205 355 777 938 Anna langsiktig gjeld 933 404 1 008 032 841 860 1 238 730 7 957 1 238 32 229 35 513 647 389 619 906 Finansielle anleggsmidlar 3 536 3 327 13 348 2 421 26 888 1 341 528 1 371 352 Sum anleggsmidlar 1 753 429 1 713 893 13 000 51 799 23 336 Anna kortsiktig gjeld 4,5,12,18 34 788 65 219 6 8 996 13 324 137 264 96 978 Kortsiktig gjeld 120 455 174 264 Kundefordringar 12 65 595 66 270 1 030 965 1 075 659 Sum gjeld 1 270 762 1 361 735 Andre fordringar 4,5,12 56 231 85 814 Fordringar 121 826 152 084 1 552 529 1 541 608 SUM EIGENKAPITAL OG GJELD 1 968 834 1 966 492 17 84 583 87 191 9 549 8 996 62 252 62 084 88 120 46 557 150 372 108 641 Lager av materiell Leverandørgjeld 12 27 521 37 460 Betalbar skatt 13 14 731 26 104 26 908 Skuldige offentlege avgifter 30 914 29 376 8800 Framlegg til utbyte 12 501 16 107 Bankinnskot, kontantar m.m. 51 081 52 620 211 002 170 256 Sum omløpsmidlar 215 405 252 599 1 552 529 1 541 608 SUM EIGEDELAR 1 968 834 1 966 492 20 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 KONTANTSTRAUMOPPSTILLING NOTAR SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Kontantstraumoppstilling Sunnfjord Energi AS Konsern 2013 2014 Note 20142013 Tal I Heile 1000 Kr Rekneskapen er presentert i samsvar med krav i rekneskapslova og god rekneskapsskikk i Norge. Noteopplysningar er identiske for konsern og morselskap om ikkje anna er sagt. + =likviditetstilføring, - =likviditetsbruk Kontantstraum frå drifta 34 304 -20 165 Resultat før skattekostnad 807 -8 848 -13 348 Betalte skattar -26 094 -13 355 0 0 Estimatavvik plikter til framtidig utbetaling 9 954 -17 174 Gevinst ved sal av driftsmidlar 88 841 0 -190 -190 -99 0 -1 501 Gevinst ved sal av finansielle anleggsmidlar -1 501 0 39 567 41 871 Ordinære avskrivingar 74 522 70 907 -32 -285 Inntekt frå investering i tilknytt selskap utan kontanteffekt 60 725 21 254 Nedskriving finansielle anleggsmidlar 30 754 27 025 2 805 163 Pensjonskostnad utan kontanteffekt -64 2 805 128 554 28 083 Sum tilført frå verksemda i perioden 88 156 158 667 7 886 168 Endring i kundefordringar 675 7 841 9 234 3 283 Endring i leverandørgjeld -9 938 9 517 -230 20 Endring i off. avgifter, skattetr. m.m. 1 538 -894 -52 791 18 348 Endring i andre tidsavgrensingspostar 4 293 -47 493 -101 554 Endring i lager 554 -438 -36 004 22 373 Netto likviditetsendringar i balansen -2 879 -31 468 50 456 Netto kontantstraum frå drifta, 85 277 127 199 92 550 A KONTANTSTRAUM FRÅ INVESTERINGAR -78 722 Investeringar i varige driftsmidlar 8 000 382 -435 398 -2 049 0 1 501 Sal av finansielle anleggsmidlar (salssum) -506 120 -99 840 -99 674 -133 840 -93 970 Sal av varige driftsmidlar (salssum) 382 8 151 Investering i finansielle anleggmidlar -1 050 247 Netto kontantstraum frå investeringar, B 1 501 0 -133 008 -85 572 KONTANTSTRAUM FRÅ FINANSIERING 0 0 Endring i driftskreditt 0 0 455 675 155 900 Opptak av ny langsiktig gjeld 163 126 37 827 -2 680 -91 978 Nedbetaling av langsiktig gjeld -233 250 -20 960 0 0 Nto innbetaling av ny eigenkapital 131 354 0 -13 000 -13 000 Betalt utbyte -16 107 -14 114 439 995 50 922 Netto kontantstraum frå finansiering, 45 123 2 754 C 26 426 1 539 24 655 51 082 Netto endring i likvidar i perioden, Note 1 Rekneskapsprinsipp A+B+C -2 608 44 380 51 081 Kasse, bank m.v. ved inngangen til perioden 87 191 42 811 52 621 Kasse, bank m.v. ved utgangen av perioden 84 583 87 191 Konsolideringsprinsipp Aksjar i dotterselskap, selskap der Sunnfjord Energi AS direkte eller indirekte eig meir enn 50 %, er i morselskapet vurdert etter kostmetoden. I konsernrekneskapen er eigarskapen konsolidert inn etter oppkjøpsmetoden ved at bokført verdi av aksjane er eliminert mot eigenkapitalen i dotterselskapet på kjøpstidspunktet. Eventuelle meir-/mindreverdiar er lagt til aktuell aktiva eller gjeld, og avskrive/handsama likt med denne posten. Tilknytt selskap er einingar der konsernet har eigarskap og stemmeandel mellom 20 og 50%. Tilknytt selskap er i morselskapet vurdert etter kostmetoden. I konsernrekneskapen er andel av resultat ført som finansinntekt og lagt til balanseført verdi og eigenkapital (eigenkapitalmetoden). Inngåande balanse blir ikkje omarbeidd ved endring av klassifisering som tilknytt selskap eller dotterselskap i løpet av året. Andre aksjeinvesteringar blir bokførte etter kostmetoden både i konsern og morselskap. Intern omsetning og mellomvære mellom selskapa i konsernet er eliminert. Det er brukt einsarta rekneskapsprinsipp i konsernselskapa sine rekneskap. Oversikt over dotterselskap og tilknytte selskap går fram i note 10. Klassifisering og vurdering av eigedelar og gjeld Eigedelar bestemt til varig eige eller bruk er klassifisert som anleggsmidlar. Andre eigedelar inkludert fordringar som forfell til betaling innan eitt år, er klassifisert som omløpsmidlar. Ved klassifisering av kortsiktig og langsiktig gjeld er tilsvarande kriterium nytta, men første års avdrag på langsiktige lån er inkludert i langsiktig gjeld. Anleggsmidlar blir vurdert til historisk kost, men blir nedskrivne til verkeleg verdi når verdifallet er venta å vere varig. Anleggsmidlar med avgrensa økonomisk levetid blir avskrivne planmessig. Langsiktig og kortsiktig gjeld blir balanseført til nominell motteken sum på etableringstidspunktet, og nedskriven i takt med faktisk nedbetaling. Omløpsmidlar blir vurdert til det lågaste av historisk kost og verkeleg verdi. Elsertifikat Kjøp av elsertifikat vert presentert som energikjøp i finansrekneskapen. I den grad ein har kjøpt for lite/for mykje i løpet av året vert dette balanseført som gjeld/ fordring. Lågaste verdi prinsipp er nytta. Immaterielle eigedelar Verdi av fallrett er aktivert til anskaffelseskost/noverdi av framtidige utbetalingar på tidspunkt for byggestart. Fallrettar i Kjøsnesfjorden Kraftverk er overtatt på betingelsar som i hovudsak overfører økonomisk risiko og kontroll til selskapet (finansiell leasing). Fallrettar balanseførast under immaterielle eigedelar og tilhøyrande plikter står oppført under avsetning for plikter til noverdien av betalingane. Selskapet føretek ikkje avskrivingar på fallrettane, og fallrettspliktene blir redusert med betalt vederlag og tillagt berekna rentekostnad. Renter førast som finanskostnad og utbetaling til grunneigarar førast som reduksjon av pliktene. Estimatavvik kjem fram som differanse mellom plikter ved utgangen av året etter oppgjort vederlag og ny utrekning med oppdaterte føresetnader om rente, prisbaner og venta produksjon. Estimatavvik førast som finanspost. I tillegg til fallrettar nevnt over har morselskapet fallrettar knytt til Stakaldefossen, Øvre- og Nedre Svultingen. Varige driftsmidlar, avskriving og aktivering Varige driftsmidlar er vurdert til historisk kostpris med frådrag for ordinære avskrivingar. Avskriving skjer planmessig i tråd med bransjemessig tilrådde satsar. Gevinst og tap ved sal av varige driftsmidlar er ført som ordinær driftsinntekt/-kostnad. Eigne investeringsarbeid blir aktivert etter standardsats basert på utførte timar utan påslag for forteneste, og ført som reduksjon av personalkostnader. Anlegg under utføring blir bokført til kostpris, og avskrive frå det tidspunktet anlegget blir teke i bruk. Renter som knyter seg til anlegg under utføring blir aktivert som ein del av kostprisen. Magasinbehaldningar Magasinbehaldningar vert ikkje balanseført, og endring i magasinbehaldning er tilsvarande ikkje resultatført. Selskapet sin magasinkapasitet er relativt liten i høve til middelproduksjonen. Variasjon i nedbør og tilsig frå år til år betyr difor vesentleg meir for total produksjon og inntekt. Magasinbehaldning er vist i note 2. Inntekts- og kostnadsføring Som hovudregel er inntekter ført på det året dei er opptent (oppteningsprinsippet), og utgifter er kostnadsført i same periode som tilhøyrande inntekt (samanstillingsprinsippet). Energisal i morselskapet er vist som sal til sluttkundar og engrossal over børs (Nord Pool Spot AS). Inntekter frå energisal i sluttbrukarmarknaden er periodisert etter avrekna forbruk pr balansedato. Kundegrupper med timesmåling, og andre kundar med effekt over 50 KW, 21 22 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 NOTAR blir avrekna kvar månad. Kundegrupper med forbruk under 8000 kWh og næringskundar med effektuttak under 50 kW blir avrekna årleg med akonto kvar andre mnd. Resterande kundegrupper, i hovudsak privatkundar, har avlesing og avrekning kvar 2. mnd. Kjøp av energi skjer via børs samt frå lokale produsentar. Overføringsinntekter er inntekter frå transport av kraft i selskapet sitt linjenett. Inntekter frå overføring er regulert av NVE (Norges vassdrags- og energidirektorat) i form av vedtak om inntektsramme. Overføringsinntektene i rekneskapen viser inntektsført frå sluttkundar, andre netteigarar og kraftprodusentar og korrigert med meir-/ mindreinntekter. Meir-/mindreinntekter oppstår som avvik mellom netto utfakturerte overførings-inntekter og eigedomsskatt knytt til nettanlegg med frådrag av tillatt inntektsramme frå NVE og avbrotskostnader. Meir-/ mindreinntekter blir balanseført som gjeld eller fordring mot nettkundane og renterekna i samsvar med reglar fastsett av NVE. Overføringskostnader er nettleige til overordna og sideordna nett, og innmating frå kraftprodusentar. Innmatingskostnader/-inntekter frå eigne kraftstasjonar er eliminert i rekneskapen til morselskapet. Kraftkontrakter for framtidig levering Selskapet har rammer for krafthandel og kan sikre innanfor eit volum som er kobla mot lågaste observerte produksjon i 3. kvartal. Verdien av finansielle kraftkontrakter blir ikkje balanseført etter prinsipp om at all slik handel skjer innanfor rammene for sikringsbokføring. Både kjøp og sal av framtidige kontrakter skjer med volum som ligg innanfor vår produksjon/kjøp i tilsvarande periode og vi kan med bakgrunn i sikringsbokføring unnlate å ta dette over balansen 31.12. Kraftkontraktar på kjøp frå produsentar og levering til sluttbrukarar kan også sikrast innanfor pårekneleg volum. Pensjonskostnader Pensjonskostnader og pensjonsplikter for Sunnfjord Energi AS er handsama i samsvar med prinsippa i norsk rekneskapsstandard for pensjonskostnader, NRS 6 der estimatavvik er ført direkte mot eigenkapital. Pensjonsmidlar og pensjonsplikter pr 31.12 blir balanseført til faktiske verdiar med unntak av eventuelle uamortiserte planendringar. Sunnfjord Energi AS har ei offentlig pensjonsordning. Pensjonskostnad i perioden vert sett til estimert pensjonskostnad pr. 1.1. i rekneskapsperioden og med same aktuarmessige føresetnader som vart nytta pr 31.12. i forrige rekneskapsperiode. Aktuarmessige gevinstar og tap som oppstår ved differanse mellom estimert pensjonskostnad i perioden og faktisk pensjonskostnad, blir ført mot eigenkapitalen etter justering for utsett skatt. Pensjonsordninga er å sjå som ein ytingsplan. Perioden sin netto pensjonskostnad er inkludert i personalkostnader, og består av pensjonsopptening i perioden, rentekostnader på utrekna plikter, fråtrekt venta NOTAR avkasting på pensjonsmidlane. Pensjonspliktene er utrekna på grunnlag av langsiktige vurderingar av diskonteringsrente, avkasting på pensjonsmidlar, lønsvekst, regulering av pensjonar under utbetaling og demografiske føresetnader om død- og uføreutvikling. Det er lagt til grunn ein kurva lønsvekst fremover. Beregningene er utført av kvalifisert aktuar. Spesifikasjon av pensjonskostnad og plikter er vist i note 8. Utanom morselskapet har dotterselskapet Enivest tilsette. Dei har innskotsbaserte pensjonsordningar. Erstatningar og leige av vassrettar Selskapet betaler erstatning til grunneigarar som følgje av vasskraftutbygging, og for bruksrett til vassfall og grunn. Erstatningane blir gjort opp og bokført i form av eingongsbetalingar, årlege kontantutbetalingar eller leveransar av erstatningskraft. Eingongsbetalingar og kjøp av fallrettar blir aktivert som ein del av anleggsinvesteringa. I morselskapet er årlege kostnader i hovudsak motsvara av tilhøyrande inntekter frå bruk av rettane (samanstillingsprinsippet). Årlege kostnader som ikkje er motsvara av inntekter for bruk av rettane er balanseført som plikter. Pliktene er utrekna ved neddiskontering av venta framtidige utbetalingar. Skattar Konsernet sin skattekostnad omfattar betalbar skatt (overskotsskatt), grunnrenteskatt, naturressursskatt, samt endring i utsett skatt knytt til allmenn inntekt og grunnrenteinntekt. Utsett skatt og eventuell utsett skattefordel for allmenn inntekt og grunnrenteinntekt er presentert kvar for seg i balansen. Særskilde skattar knytt til kraftproduksjon er naturressursskatt og grunnrenteskatt. Naturressursskatt til kommune og fylkeskommune blir fastsett med grunnlag i eit gjennomsnitt av det einskilde kraftverket sin produksjon i likningsåret, og dei føregåande 6 åra. Skatten blir samordna med overskotsskatten slik at naturressursskatt som overstig overskotsskatten er ein forskotsbetalt skatt som blir framført med renter. Grunnrenteskatt til staten blir fastsett ut frå skattemessig driftsresultat for det einskilde kraftverket minus ei utrekna friinntekt. Friinntekta skal tilsvare ei normalavkastning på skattemessig verdi av kraftverket sine driftsmidlar. Overskot som utnytting av naturressursen gjev, ut over normalavkastning, blir skattlagt. Skattekostnaden for grunnrente består av betalbar skatt og endring i utsett skatt. I utsett skatt blir det teke omsyn til: • • • Midlertidige forskjellar mellom rekneskapsmessige og skattemessige verdiar for kraftverk Akkumulerte negative grunnrenteinntekter Midlertidige forskjellar knytt til netto pensjonsplikter for tilsette knytt til kraftverket. Den delen av den akkumulerte negative grunnrenteinntekta som ut frå dei mest sannsynlege føresetnadene kan nyttast innanfor ein 10 års periode blir aktivert med nominell sats 31%. Eigedomsskatt er ein overskotsuavhengig skatt, og blir utrekna på grunnlag av eigedomsskattetakstar for nettanlegg, eigedomar og kraftstasjonar. Skatten utgjer maksimalt 0,7% av desse takstane. Eigedomsskatt er i rekneskapen klassifisert som driftskostnad. Bruk av estimat For fastsetting av storleikar med usikkert utfall er det i morselskapet og konsernrekneskapen nytta beste estimat på bakgrunn av tilgjengeleg informasjon på tidspunktet for avlegging av rekneskapen. Dette gjeld særleg for pensjonsplikter, utsett skattefordel, avskrivingar, verdi av immaterielle eigedelar og avsetningar for plikter. Framtidige hendingar kan medføre at estimat endrar seg. Forutsetningar for estimat blir vurdert løpande og eventuelle endringar i estimat blir rekneskapsført i den perioden endringane oppstår. Kontantstraumoppstilling Kontantstraumoppstilling er utarbeidd med basis i den indirekte metode. Vi tek utgangspunkt i resultat før skatt og presenterer kontantstraumar frå ordinær drift, investeringsverksemd og finansieringsverksemd i året. Note 2 Magasinbehaldning/ produserte mengder Magasinbehaldning for konsernet var 57,9 GWh ved utgangen av året noko som utgjer 57 % av samla magasinkapasitet og 12% av middelproduksjon. Behaldninga ved inngangen til året var 86,5 GWh som utgjorde 85 % av magasinkapasitet. Samla magasinkapasitet i konsernet er 101,7GWh. Magasinbehaldning i morselskapet ved utgangen av året, tilsvararar 16 GWh, og 41 % av samla magasinkapasitet og 7 % av middelproduksjon. Samla magasinkapasitet knytt til kraftverka er 39,3 GWh. Ved inngangen til året var magasinbehaldninga 32,5 GWh, som utgjorde 83 % av magasinkapasiteten. Produksjon for konsernet i 2014 var 468,3 GWh mot 510,3 GWh i 2013. Tilsvarande tal for morselskapet var høvesvis 199,4 og 250,7 GWh. Middelproduksjon i konsernet er rekna til 517 GWh, og for morselskapet 245 GWh. Note 3 Finansiell marknadsrisiko Handel kraftmarknaden - kraftprisrisiko: Som kraftprodusent vil Sunnfjord Energi sine inntekter variere med svingingar i marknadsprisane på kraft og med svingingar i produksjon. Låg kraftpris har historisk til ein viss grad vore vegd opp av store tilsig og høgare produserte mengder. Prisane på alternative energikjelder og kvoteprisar for CO2-utslepp påverkar også marknadsprisane i vesentleg grad. Grunnrenteskatt (skatt på profitt ut over risikofri rente) vil dempe svingingane av endra kraftprisar og produksjon i selskapsrekneskapen. SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Styret i Sunnfjord Energi AS har vedteke rammer for sikring av inntil 97 GWh av konsernet sin produksjon. Sikringa gjeld sal av produksjon for 3. kvartal dei neste 3 åra. Vidare blir fastprisavtaler for kjøp av kraft frå eksterne kraftverk sikra med finansielle kontraktar så langt det let seg gjere. Som kraftseljar er Sunnfjord Energi utsett for risiko ved at kraftprisar inn kan endre seg raskare enn selskapet har høve til å justere mot kunde. Denne risikoen er sterkt redusert ved at selskapet sitt hovudprodukt til sluttkundar er marknadspris (vekta områdepris) pluss margin. Over 99 % av kundane vel dette produktet i slutten av 2014. Pr. 31.12.14 var Sunnfjord Energi eksponert for 46,4 GWh i finansielle instrument som gjeld sal av eigen produksjon. Marknadsverdien av handlane var positiv med 0,79 millionar kroner ved årsskiftet. Sikringa er ikkje balanseført. Selskapet hadde også eksponering i finansielle kontraktar på til saman 49,6 GWh knytt til kjøp av straum frå eksterne kraftverk. Her var marknadsverdien positiv med kr 20.000 ved utgangen av året. Handel med finansielle instrument for sikring av eigen produksjon skjer med eigenhandel over børs medan sikring knytt til kjøp av straum frå eksterne kraftverk blir handtert av Fjordkraft. Handel i finansmarknaden – renterisiko I finansmarknaden har konsernet nytta rentebyteavtalar (renteswap) som sikringsinstrument for langsiktige lån, jamfør også note 11. Resultat av avtalene blir bokført ved realisering saman med ordinært renteforfall for sikringsobjektet. Verdien av avtalane blir såleis ikkje balanseført. Avtalane hadde negativ marknadsverdi på til saman kr 56,8 millionar kroner ved årsskiftet, jamfør gjennomsnittsrente på portefølje som går fram av note 11. Sunnfjord Energi er også eksponert for renterisiko gjennom inntektsramma for nett, friinntekt knytt til grunnrenteskatt ved kraftproduksjon og diskonteringsrente på pensjonar. Ved renteauke, sett isolert frå andre eksterne faktorar, vil dei største utslaga komme i form av auka avkasting på bokført nettkapital og dermed auka inntektsramme, og auka rentekostnader. Desse effektane vil delvis motverke kvarandre og ikkje gje vesentlege utslag i morselskapet. Andre forhold som reduserer risiko ved renteendring er rentesikringsavtale for finansiering av Kjøsnesfjorden Kraftverk. Handel i valutamarknaden Morselskapet er eksponert for valutarisiko knytt til sal av forward-kontraktar via børs. Selskapet er også eksponert for valutarisiko knytt til prisen på sal av eigenprodusert kraft. Konsernet hadde ingen sikringsavtaler for valuta pr. 31.12.14. 23 24 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 NOTAR NOTAR Note 4 Spesifikasjon av postar som er slått saman i balanserekneskap a) Andre fordringar 2014 2013 2014 Fordring selskap same konsern - 11 358 2013 Forskotsbetalte kostnader og påløpte inntekter 11 422 5 836 21 096 14 888 Mindreinntekt i d-nettet, og renter av mindreinntekt 35 135 70 926 35 135 70 926 Sum andre fordringar 46 557 88 120 56 231 85 814 Morselskap Morselskap Konsern Konsern 2014 2013 2014 2013 b) Anna kortsiktig gjeld Tal i heile 1000 kr Påløpt løn og feriepengar 7 841 7 653 11 100 7 653 Påløpte kostnader og forskotsbetalte inntekter 7 749 8 390 15 942 21 811 Meirinntekt i regionalnett og renter av meirinntekt 6 671 34 680 6 671 34 680 Andre avsetningar 1 075 1 075 1 075 1 075 23 337 51 798 34 788 65 219 Sum anna kortsiktig gjeld Note 5 Rekneskapsinformasjon for nettverksemda Morselskapet er organisert i forretningsområda nett, produksjon, marknad og entreprenør/tenestesal. Forretningsområde nett blir regulert og kontrollert av Norges Vassdrags- og Energidirektorat (NVE). I samsvar med presentasjonskrav frå NVE viser vi særskilt rekneskapsinformasjon for nettverksemda (monopolverksemda). Resultatet for konsernet si monopolverksemd er det same som for monopolverksemda til Sunnfjord Energi AS. 25 Note 5 forts. Morselskap MorselskapKonsernKonsern Tal i heile 1000 kr SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Aktiviteten innan monopolverksemda er geografisk avgrensa til selskapet sitt forsyningsområde i samsvar med områdekonsesjon. Aktiviteten i konkurranseutsett verksemd skjer i hovudsak innanfor Sogn og Fjordane. Tal i heile 1000 kr 2014 2013 ProduksjonProduksjon Nett- og kraftom- Sum Nett- og kraftom- Sum verksemd setning m.v morselskap verksemd setning m.v morselskap Driftsresultat 9 621 9 203 18 824 AVKASTING Gjennomsnittleg verdi driftsmidlar 410 119 1% påslag for driftskapital 4 101 = Avkastingsgrunnlag NVE 414 220 Driftsresultat Pensjon ført mot eigenkapital for året Driftsresultat etter pensjon 9 621 -16 653 -7 032 57 889 40 179 98 068 403 299 4 033 407 332 57 889 4 464 62 353 Avkasting nettdrift -1,7 % 15,3 % =(driftsresultat *100/avkastningsgrunnlag) NVE rente: 6,6 % 6,9 % MEIR - / MINDREINNTEKTER i perioden Fakturert inntekt sluttkundar 127 470 127 871 Netto kostnader andre nett og innmating produksjon -1 175 1 638 A = Faktisk inntekt 126 295 129 509 Årleg inntektsramme 118 620 169 235 Kilekostnad* -5 586 -3 004 Eigedomsskatt nettanlegg 2 154 1 953 Tillegg avskrivningar og avkastning på kapital 2 934 2 705 B = Justert inntektsramme-inntekt 118 122 170 889 A-B = Årets endringar i meir- /mindreinntekt 8 173 -41 380 neg.tal = mindreinntekt Samla endring i meir-/mindreinntekt ført over resultat 8 173 -41 380 20142013 MEIR - / MINDREINNTEKT i balanse Samla meir/mindreinntekt inkl renter pr 1.1. 36 282 -6 381 Justering e NVE vedtak, ført over resultat -280 1 046 Årets endringar i meir-/mindreinntekt -8 173 41 380 = Meir/mindreinntekt pr 31.12. 27 829 36 044 Renter av meir/mindreinntekt pr 31.12. inkl KILE 636 238 = Samla meir-/mindreinntekt pr 31.12. 28 465 36 282 pos.tal = mindreinntekt Inntektsramma blir fastsett av NVE og blir oppdatert årleg. Vedtak hos NVE tek omsyn til selskapet sine kostnader, kostnadsnorm/samanlikning med referanseselskapa og nettkapital basert på referanserente, inflasjon og referansepris på kraft. Ikkje levert energi utgjorde 0,131 GWh (130809 kWh) mot 0,0795GWh i 2013. Selskapet har desse åra hatt ein leveringstryggleik på hhv 99,96% og 99,97%, målt som avbrotsmengder i høve til leverte mengder. Samla mindreinntekt pr 31.12.2014 er på 28,5 millionar mot 36,3 millionar i meirinntekt i 2013. Ved fastsetting av nettariffar i legg vi til grunn estimat for inntektsramme og utvikling av leverte mengder. Over tid siktar vi oss inn mot at mindreinntekt/meirinntekt skal gå mot null eller svinge rundt null. 26 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 NOTAR NOTAR Note 6 Lager av materiell Lageret av materiell i morselskapet er i hovudsak innkjøpte standardvarer og reservedelar knytt til vedlikehald og bygging av linjenettet. Lageret er vurdert til inntakskost. Det er gjort frådrag for ukurans med kr 736.863. Frådraget er uendra i høve til 2013. a) Lønskostnader, tal på tilsette Tal i heile 1000 kr 2014201420132013 MorselskapKonsern MorselskapKonsern Løner eks refusjonar 71 815 91 847 70 128 87 966 Arbeidsgjevaravgift 9 740 12 274 9 915 12 003 Netto pensjonskostnader * 3 861 4 233 14 017 14 853 Andre ytingar 1 177 2 355 2 555 5 151 Lønskostnader 86 593 110 709 96 615 119 973 - Aktiverte eigne investeringsarbeid 19 359 22 292 14 529 16 437 Netto lønskostnader 67 234 88 417 82 086 103 536 *) Aktuarberekna kostnad etter frådrag av tilsett-andel på 2% av brutto løn før andel av arbeidsgjevaravgift. Gjennomsnittleg tal fast tilsette (inkl lærlingar) Tal årsverk (inkl lærlingar) 123 114 162 153 125 117 163 155 AFP. Det føreligg ikkje tilstrekkelig informasjon for å innrekne denne plikta i årsrekneskapen. Plikta knytt til denne ordninga er dermed ikkje balanseført.. Sikra ytingar Pliktene omfattar i alt 108 aktive og 60 pensjonistar/AFP-pensjonistar i morselskapet. Ordninga gjev ei definert yting i samsvar med tariffavtalen i offentleg sektor (offentleg tenestepensjonsordning). Ytingane er i hovudsak avhengig av oppteningstid og lønsnivå ved nådd pensjonsalder. Full oppteningstid er 30 år. Usikra ytingar Usikra ytingar blir dekte løpande over drift og omfattar avtalefesta pensjon frå 62 år (AFP). Framtidige ytingar vil vere avhengig av tal tilsette som vel å ta ut slik pensjon. Sunnfjord Energi AS har gjennom handlingsplan for seniorpolitikk lagt til rette for at fleire tilsette skal stå i arbeid fram til pensjonsalder. Ordninga gjev høve til å innvilge permisjon med løn i trinn mellom 20% og 40%. Dette er eit alternativ til at tilsette går ut i AFP som arbeidsgjevar må betale. Ved utgangen av 2014 hadde ingen nye inngått senioravtale i løpet av året og ingen nye personar har gått av med AFP i perioden. I 2013 hadde heller ingen inngått senioravtale og ingen var gått ut i AFP. I dotterselskapet Enivest er det 37 aktive i ei innskotsordning etter lov om innskotspensjon. Det er 37 aktive under ytelsesordninga Inkludert i tala over er det 9 lærlingar i morselskapet og same tal i konsernet ved utgangen av året. I 2013 var det 12 lærlingar i morselskapet og i konsernet ved utgangen av året. Sunnfjord Energi AS har bonusordning som omfattar alle tilsette med ein maksimal sum på kr 17.000 pr tilsett. Det er ikkje avsett bonus for 2014. I 2013 var det avsett kr 1,2 mill i bonus eks. avgift og feriepengar. b) Ytingar til leiande personar Tal i heile 1000 kr Løn 2014201420132013 MorselskapKonsernMorselskapKonsern Adm.dirStyret Adm. dirStyret 1509 320 1509 320 Adm. dirStyret Adm.dirStyret 1377 269 1377 269 Pensjonskostnader 217 217 171 171 Anna godtgjerdsle 142 142 115 115 Selskapet har avtale med adm. direktør om pensjonsopptening for løn over den ordinære grensa på 12G. Ordninga er ikkje sikra. Utover dette har selskapet ingen andre plikter ovanfor adm.direktør enn kollektiv pensjonsordning og ordinær oppseiingstid. Ovanfor styreleiar og styremedlemmer er det ingen plikter utanom styrehonorar. c) Godtgjersle til revisor Tal i heile 1000 kr Lovpålagt revisjon Andre attestasjonstjenester Andre tenester Sum 2014201420132013 Morselskap 159 0 144 303 Konsern 389 0 260 649 Morselskap 220 25 12 257 Konsern 414 28 12 454 27 Note 8 Pensjonsplikter, pensjonsmidlar og pensjonskostnader Pensjonsplikter og pensjonsmidlar Sunnfjord Energi AS har ytingsbasert kollektiv pensjonsordning for sine tilsette. Ordninga tilfredsstiller krava i lov om obligatorisk tenestepensjon. Note 7 Lønskostnader, tal tilsette, godtgjersler m.m. SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Ved utrekning av plikter er følgjande økonomiske føresetnader lagt til grunn: 20142013 Diskonteringsrente 2,40% 4,00% Venta avkasting på pensjonsmidlar 2,40% 4,40% Årleg lønsvekst 3,25% 3,75% G-regulering 3,00% 3,50% Årleg regulering av pensjonar under utbetaling 2,25% 2,75% Uttaksprosent AFP-ordning 40% 40% Gjennomsnittleg arbeidsgjevaravgift 14,1% 14,1% I 2014 har Sunnfjord Energi nytta foretaksobligasjonsrente (OMF rente) som diskonteringsrente. Rekneskapsstiftelsen gir to alternativ på diskonteringsrente. Alternativet til OMF -rente er diskonteringsrente på statsobligasjonar, ei rente som er lågare og ville gitt auka forplikting. Det er lagt til grunn ein kurva lønsvekst fremover. For demografiske faktorar og avgang er vanlege aktuarføresetnader innanfor forsikring nytta. Akkumulert aktuariell gevinst innrekna i eigenkapitalen utgjer kr 28,8 millionar. Alle utrekningar er gjort av aktuar. Tal i heile 1000 kr A)PENSJONSKOSTNAD Sikra ordning Usikra ordning 2014 2013 Årets pensjonsopptening (Service Cost) 7 908 2 421 10 329 10 831 Arbeidsgjevaravgift av årets opptening 1 115 341 1 456 1 527 Rentekostnad på pensjonsforplikter 7 082 588 7 670 4 215 -4 958 -2 600 -10 750 0 Forventa avkastning på pensjonsmidlane Resultatført planendring Administrasjonskostnader -4 958 -12 976 2 227 181 181 1 290 Medlemsinnskot -1 225 -1 225 -1 178 Periodens pensjonskostnad -2 873 5 576 2 704 14 084 Brutto pensjonsplikter 31.12 222 970 16 521 239 492 194 503 Verdi av midlar 31.12 138 432 138 432 122 779 Balanseført pensjonsplikt inkl arb.g.avgift 84 538 16 521 101 060 71 724 Balanseført pensjonsplikt IB=UB førre år 57 035 14 689 71 724 77 206 Resultatført pensjonskostnad -2 873 5 576 2 704 14 084 Aktuarielt tap (gevinst) ført mot eigenkapital 32 570 -3 744 28 826 -8 288 Innbetalinger inkl arb.g.avg -2 194 -2 194 -11 279 101 060 71 724 B) BALANSEFØRT PLIKT UB C) AVSTEMMING PENSJONSPLIKTER Balanseført pensjonsplikt ved årets slutt 84 538 16 521 28 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 NOTAR NOTAR Note 9 Varige driftsmidlar 29 Note 10 Dotterselskap og andre investeringar Sunnfjord Energi AS Fiber, samband Overførings- Kraft- Bygningar, Anlegg Tal i heile 1000 kr transportm. mm anlegg stasjonar tomter m.m. i arbeid Sum Anskaffelseskost 1.1. 201 454 622 179 313 701 82 405 15 616 1 235 354 Tilgang 15 818 31 483 36 438 6 709 9 418 99 866 Avgang 192 192 Overføring 7 924 -7 924 Anskaffelseskost 31.12. 217 080 661 586 350 138 89 114 17 110 1 335 028 Oppskrivingar før 01.01.99 34 668 34 668 Akkumulerte av- og nedskrivingar 31.12. 119 662 316 845 150 235 22 888 609 630 Bokført verdi 31.12. 97 419 344 741 199 904 66 226 17 110 725 400 Årets avskrivingar 12 047 19 583 8 499 1 742 Avskrivingssatsar Avskrivingsplan SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 4 - 33,3% Lineær 2,9 - 4% Lineær 0 - 10 % Lineær Konsern Fiber, samband Overførings- Kraft- Bygningar, Anlegg Tal i heile 1000 kr transportm. mm anlegg stasjonar tomter m.m. i arbeid Sum Anskaffelseskost 1.1 327 920 649 719 1 213 612 82 405 16 009 2 289 664 Tilgang 42 174 31 483 36 438 6 709 13 608 130 412 Avgang 14 081 393 14 474 Overføring 7 924 -7 924 Anskaffelseskost 31.12 356 013 689 126 1 250 049 89 114 21 300 2 405 602 Oppskrivingar før 01.01.99 34 668 34 668 Akkumulerte av- og nedskrivingar 31.12 192 115 320 382 269 828 22 888 805 213 Bokført verdi 31.12. 163 898 368 744 980 223 66 226 21 300 1 600 390 Årets nedskrivingar Avskrivingssatsar 4 - 33,3% 2,9 - 4% Avskrivingsplan Lineær Lineær 29 500 0 - 10 % 0 - 10 % 0 % Lineær Lineær Lineær Som ei følgje av synkande kraftprisar framover er Sunnfjord Energi sine aksjar i Kjøsnesfjorden Kraftverk nedskrivne med 20 millionar. For konsernet blir denne nedskrivinga eliminert. Nedskrivingar på anleggsmidlar i Kjøsnesfjorden Kraftverk blir vist på konsernnivå. 41 871 0 - 10 % 0 % Lineær Årets avskrivingar 27 850 20 369 24 561 1 742 Forretnings- Vår Stemme- Bokført Dotterselskap kontoreigardel andel verdi Fossheim Energiverk AS Skei i Jølster 60,0 % 60,0 % 9 973 Enivest AS Førde 50,9 % 50,9 % 16 606 Kjøsnesfjorden Kraftverk AS Førde 78,5 % 78,5 % 528 435 Sum investeringar i dotterselskap 555 014 74 522 29 500 Basert på verdien av framtidige kontantstraumar har dotterselskapet Kjøsnesfjorden Kraftverk føreteke ei nedskriving av verdiar i kraftverket på kr 29,5 millionar i 2014. Vurderinga er basert på prisbaner frå kraftbørsen Nasdaq første 10 år, deretter prisar frå analysemiljø. Kostnader i analysen er forventa driftsutgifter og forventa reinvesteringar. Tidshorisonten er 60 år, med terminalverdiberekning ved utløpet av perioden. Diskonteringa nytta i berekninga er basert på rente for vegd avkastningskrav (wacc) Tilknytt selskap KostprisVår eigardelBalanseførtBalanseført verdi mor verdi konsern Etrygg AS 1 125 45,0 % 1 125 997 Selskap rekneskapsført etter eigenkapitalmetoden Etrygg AS Opprinnelig anskaffelseskost 1 125 Inngående balanse 01.01. 965 Andel årets resultat 32 Utgående balanse 31.12 997 Andre aksjeinvesteringar KostprisVår eigardelBalanseførtBalanseført verdi mor verdi konsern Sula Kraft AS 143 17,5 % 0 0 Vestavind Offshore 5 250 2,5 % 0 0 Fjord Invest Sørvest AS 1 800 3,6 % 0 0 Vestlandsdrift AS 185 4,4 % 185 185 Bedriftsnettverket Sogn og Fj 205 205 205 Grønn Kontakt AS 109 1,7 % 109 109 Jostedalsbreen AS 30 0 30 Aksjer Sandane Næringshage 15 0 5 Aksjar Bedriftsnettv. i Sogn og Fj. 10 0 10 Aksjer Bluefjords AS 1 000 9,5 % 0 1 000 Andre mindre investeringar 59 38 38 Sum andre aksjeinvesteringer 8 806 537 1 582 Aksjane i Vestavind Kraft AS er selde med ein gevinst på 1,5 mill. kr. Aksjane i Fjordinvest Sørvest er nedskrivne med 0,9 mill. kr. 30 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 NOTAR NOTAR Note 11 Langsiktig gjeld SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Note 13 Skatt Morselskap MorselskapKonsernKonsern 2014201320142013 a) Langsiktig gjeld sikra med pant 24 739 12 300 Balanseført verdi av pantesikra eigedelar: Bygningar 45 286 45 782 45 286 45 782 Kraftstasjonar 24 464 25 431 Maskiner og anlegg 64 353 52 139 Kundefordringar 7 160 5 551 Sum: 45 286 45 782 141 263 128 903 Tal i heile 1000 kr Bygningar er stilt som pant for driftskreditt i morselskapet innanfor ordinær ramme kr 32 millionar og for garanti frå bank overfor NVE kr 0,37 mill, jf. note 16, og 17. For langsiktig gjeld i morselskapet og dotterselskapet Enivest er det stilt negativ pantsettingsserklæring. b) Gjennomsnittleg rente, avdragsprofil og forfall meir enn 5 år etter utgangen av rekneskapsåret: a) Skattekostnad på ordinært resultat Morselskap MorselskapKonsernKonsern Tal i heile 1000 kr 2014201320142013 Betalbar skatt almenn inntekt *) 12 084 4 368 16 376 Betalbar grunnrenteskatt -2 679 1 264 2 734 8 336 =Samla betalbar skatt -2 679 13 349 7 102 24 711 + For mykje / For lite avsett tidlegare år -10 7 + virkning endring skattereglar -31 2 +Endring utsett skatt / skattefordel allmenn inntekt -8 672 16 617 -11 710 13 078 -Endring utsett skatt pensjoner (SORIE) ført mot eigenkapital 7 783 -2 321 7 783 -2 321 +Endring utsett skatt / skattefordel grunnrenteinntekt 9 168 3 934 2 162 -2 485 = Årets skattekostnad 5 600 31 549 5 328 32 992 *) herav utrekna naturressursskatt 2 572 2 572 Akkumulert framførbar naturressursskatt 7 505 4 907 Morselskap Avdragsprofil, tal i heile 1000 kr Gjeld til kredittinstitusjonar Gj.sn rente20152016201720182019 Deretter Sum 3,97 % 33 655 33 655 65 155 78 455 21 775 614 525 847 220 Konsern Avdragsprofil, tal i heile 1000 kr Gjeld til kredittinstitusjonar Gj.sn rente20152016201720182019 Deretter Sum 3,95 % 36 935 36 935 68 435 81 735 25 055 619 625 868 720 Øvrig langsiktig gjeld i konsernet omfattar aksjonærlån frå BKK til Kjøsnesfjorden Kraftverk med til saman 62,5 millionar kroner. Rentebinding: Selskapet nyttar swap/byteavtalar for rentesikring av ein del av gjelda til kredittinstitusjonar. Sikringsprisane er innbakt i gjennomsnittleg rente i tabellane over. Gjennomsnittleg rentebindingstid ved årsskiftet er 3,13 år for morselskapet, og 3,06 år for konsernet, mot 4,12 år for morselskapet og 3,99 år for konsernet i 2013. Morselskapet har rentebinding utover 3 mnd på 50 % av langsiktig gjeld pr 31.12.14 medan konsernet har rentebinding på 49 % utover 3 mnd. Tilsvarande tal for 2013 var 57,3 % for morselskapet og 55,5 % for konsernet. b) Spesifikasjon av betalbar skatt på allmenn inntekt MorselskapMorselskap Tal i heile 1000 kr 20142013 Resultat før skattekostnad -20 165 34 304 Permanente forskjellar 16 874 59 920 Endring midlertidige forskjellar 17 714 -42 772 Ført mot EK (pensjonsforpliktelser NRS 6A) -28 826 -8 288 Skattepliktig resultat alminneleg inntekt -14 403 43 165 Skatt 28% 0 12 084 Betalbar Skatt Betalbar / tilgode grunnrenteskatt 2 421 -2 679 12 084 1 264 = Sum betalbar skatt i balansen 2 421 13 348 For morselskapet er det gjort rentesikring for 50 % av lånesaldo fram til 30.6.2017, deretter for 13 % av lånesaldo fram til 2027. c) Spesifikasjon av midlertidige forskjellar / utsett skatt på allmenn inntekt Note 12 Mellomvære med føretak i same konsern Tal i heile 1000 kr MorselskapMorselskap Tal i heile 1000 kr 20142013 Lån til føretak i same konsern 62 500 548 493 Kundefordringar 4 826 2 234 Andre fordringar 0 11 359 Leverandørgjeld -17 712 -2 902 Sum mellomvære med føretak i same konsern 49 614 559 184 Lån til føretak i same konsern gjeld aksjonærlån til Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. Aksjonærane i Sula Kraft AS har inngått avtale om tilføring av ansvarleg lån til dette selskapet for utvikling av prosjektet. Bidrag frå Sunnfjord Energi AS vil komme i form av innkalling av kapital innanfor ei ramme på kr 1,190 millionar. Pr 31.12.14 utgjer ikkje utnytta låneramme kr. 52.500. Påløpte renter kjem i tillegg til ramma. Morselskap MorselskapKonsernKonsern 2014201320142013 Anleggsmidlar -59 978 -40 685 -150 403 -158 079 Avsetjingar etter god rekneskapsskikk 1 075 1 075 116 718 108 789 Varelager, kortsiktige krav m.v. -27 397 -35 043 -62 929 -78 758 Gevinst- og tapskonto -99 -123 -99 -123 Pensjonsplikter / pensjonspremiefond 101 060 71 724 100 833 71 724 Framførbart underskot 14 403 0 127 091 144 290 Netto forskjellar, grunnlag utsett skatt 29 064 -3 053 131 211 87 842 Utsett skattefordel av nto forskjellar 7 847 -824 35 427 23 717 Utsett skattefordel / skatt alm. inntekt (27%) 7 847 -855 35 427 24 596 Utsett skattefordel / skatt grunnrente (31%) 6 816 9 366 44 610 21 648 - Ikkje balanseført utsett fordel grunnrente -6 617 -25 124 Samla utsett skattefordel / skatt 8 046 8 542 54 913 45 365 Fordel = +, plikt = - 31 32 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 NOTAR NOTAR SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 33 Note 13 f) forts. d) Spesifikasjon av utsett grunnrenteskatt Kraftstasjonar Sunnfjord Energi AS 2014 Tal i heile 1000 kr Nedre Stakalde- B rulandsSvultingen fossen fossen Taksert bruttoinntekt Skattemessige driftskostnader inkl. avskrivingar Friinntekt Årets grunnrenteinntekt Framført negativ grunnrenteinntekt Grunnlag betalbar grunnrenteskatt A) Betalbar grunnrenteskatt 31% Endring skatt av midlertidige forskjellar B) Endring utsett skattefordel Kraftstasjonar Sunnfjord Energi AS 2013 Mo Totalt Kjøsnesfj. Fossheim Konsern 6 054 9 212 11 048 7 211 33 525 57 784 3 531 94 841 5 178 17 977 10 194 6 544 39 892 30 563 3 206 73 661 145 238 587 1 037 2 006 9 760 586 12 352 731 -9 003 268 -370 -8 373 17 461 -260 8 828 - - -786 -33 903 -34 689 - -59 598 -94 287 731 -9 003 -517 -34 273 -43 062 17 461 -59 858 -85 459 227 -2 791 0 -115 -2 679 5 413 0 2 734 231 2 607 6 6 324 9 168 -8 998 1 992 2 162 231 2 607 6 6 324 9 168 -8 998 1 992 2 162 Spesifikasjon avutsett grunnrenteskatt i Nedre Stakalde- balansen (fordel=+, plikt=-) Svultingen Anleggsmidlar Framført negativ grunnrenteinntekt Pensjonsplikter Netto forskjellar, grunnlag utsett skatt allm. innt. B rulands- fossen fossen Mo Totalt Fossheim Kjøsnesfj. Konsern 7 229 -4 391 -2 589 -11 063 20 316 13 377 766 10 056 5 924 1 341 2 290 2 067 1 489 8 570 -2 101 244 482 7 194 26 240 13 377 46 812 Note 14 Eigenkapital Endringar i eigenkapitalen i rekneskapsåret: A+B= Sum kostnad grunnrenteskatt 458 -184 6 6 209 6 489 -3 585 1 992 4 896 e) Avsett skatt i balansen Morselskap MorselskapKonsernKonsern 2014201320142013 -2 421 -13 349 -14 731 -26 104 Tal i heile 1000 kr Avsett betalbar skatt for rekneskapsåret Til gode / skuldig betalbar skatt for tidlegare år Sum betalbar skatt -2 421 -13 349 -14 731 -26 104 Utsett skatt / skattefordel alminneleg inntekt 7 847 -824 35 427 23 717 Utsett skattefordel grunnrenteinntekt 6 816 9 366 44 610 21 648 Sum utsett skattefordel 14 663 8 542 80 037 45 365 Til gode grunnrenteskatt Netto avsett skatt i balansen 2 679 14 921 -4 806 2 679 67 984 19 262 Eigenkapital pr. 31.12.13 Morselskap Konsern Aksje-Overkurs- Annan kapital fondeigenkapital Sum Aksje-Overkurs- Annan Minoritets- kapital fondeigenkapital interese 200 000 153 001 168 563 521 564 200 000 153 001 204 152 Sum 47 604 604 757 Mino ritets andel av auka eigenkapital i Kjøsnes fjorden Kraftverk AS 131 387 131 387 Åretsnetto estimatavvik pensjonar (SORIE) -21 049 -21 049 -21 049 -21 049 Resultat 2014 -25 766 -25 766 -4 521 -4 521 Andre endringer Mino ritets andel av resultat fo r året -5 929 Utbyte - 8 800 - 8 800 - 8 800 Eigenkapital 31.12.14 5 929 -3 701 -12 501 200 000 153 001 112 948 465 949 200 000 153 001 163 852 181 218 698 072 Minoritetsandel i konsernet er ved utgangen av året fordelt med 12,17 millionar på Fossheim Energiverk, 142,6 millionar på Kjøsnesfjorden Kraftverk og 26,6 millionar på Enivest. f) Spesifikasjon av utsett grunnrenteskatt i balansen Note 15 Tal aksjar, aksjeeigarar m.m. Kraftstasjonar Sunnfjord Energi AS 2014 Tal i heile 1000 kr Nedre StakaldeSvultingen Anleggsmidlar Framført negativ grunnrenteinntekt Pensjonsplikter Netto forskjellar, grunnlag utsett skatt allm. innt. Utsett skatt / skattefordel i balansen (31%) fossen B rulandsfossen Mo Totalt Fossheim Kjøsnesfj. Konsern 6 421 -12 908 -2 454 -11 013 19 915 42 402 517 12 557 -99 1 403 2 396 2 162 1 559 7 824 -10 511 225 3 103 641 19 815 42 402 62 858 2 425 -3 259 70 962 199 6 143 13 145 19 486 Ved vurdering av kor mykje av den akkumulerte negative grunnrenteinntekta som kan balanseførast, har ein sett på kor mykje som sannsynleg kan nyttast i ein tiårs periode basert på rimelege føresetnader. Ein utsatt skattefordel på Mo på 6,6 mill. kroner og Fossheim på 25,1 mill. kroner er ikkje balanseført då det ikkje er sannsynliggjort at ein får nytta denne i løpet av ein tiårsperiode. Selskapet sin aksjekapital er på NOK 200.000.460 fordelt på 101.009 A-aksjar, og 202.022 B-aksjar, kvar lydande på NOK 660. B-aksjar kan berre eigast av staten, norske kommunar og fylkeskommunar samt offentleg eigde energiføretak. I alle andre høve er B-aksjar likestilte med A-aksjar. Aksjeeigar A-aksjar B-aksjar Samla aksjetal Eigardel BKK AS 37 823 75 648 113 471 37,45 % Fjaler kommune 10 928 21 855 32 783 10,82 % Førde kommune 22 412 44 820 67 232 22,19 % Gaular kommune 7 619 15 240 22 859 7,54 % Hyllestad kommune 6 899 13 798 20 697 6,83 % Jølster kommune 7 619 15 240 22 859 7,54 % Naustdal kommune 3 340 6 682 10 022 3,31 % Solund kommune 4 369 8 739 13 108 4,33 % 101 009 202 022 303 031 100,0 % Sum 34 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 NOTAR NOTAR Note 16 Garantiansvar, andre plikter Føresetnader Oppstartstidspunkt juli 2010 Sunnfjord Energi har stilt sjølvskuldnarkausjon for driftskreditt til Etrygg AS på inntil 0,25 mill. Selskapet har plikta seg til å teikne kapital i Fjord Invest Sørvest. Nærare omtale i note 10 på dette. Første år med utbetaling Note 17 Bankinnskot, kontantar m.m. Prisbane: Observerte nominelle prisar, NP pr. 31.12.14 - 2024, 2011 Antal år med utbetaling Årleg venta produksjonsvolum 40 247 GWh Diskonteringsrente 2,9 % deretter prisbane frå analysemiljø. I posten inngår bundne midlar på skattetrekkskonto med kr 3,66 millionar, og på depotkonti som trygd for plikter mot Nord Pool Spot AS i samband med fysisk krafthandel på kr 1,43 millionar, samt for depotkonti som trygd for plikter for Statnett på regulerkraft kr 3,16 millionar. Bundne midlar knytt til finansiell krafthandel (Nasdaq OMX) er på 2,23 millionar. Samla sett utgjer bundne midlar kr 10,5 millionar. Bundne midlar for konsernet er identisk med summen for morselskapet. Morselskapet har trekkrett i bank på inntil kr 32 millionar. Note 18 Betinga utfall og andre forhold Selskapet eig fallrett med tilhøyrande frikraftplikter i elva Nausta. Elva vart verna for større vasskraftutbygging i 2005. Årlege frikraftplikter blir utgiftsført ved betaling. Totale plikter er estimert til kr 1,075 millionar og er balanseført. Forpliktelsen er basert på ein evigvarande horisont, ved neddiskonteringa er det brukt faktor som ved liknande berekningar i konsernet. Avklaring omkring utbygging i elva kan redusere framtidige plikter. Note 19 Avsetning for plikter Avsetning for plikter i konsernet omfattar vurdert verdi av framtidige fallrett utbetalingar i samsvar med avtale om overtaking av fallrettar, og utbetaling av vederlag i 40 år frå produksjonsstart. Framtidige plikter kjem fram basert på oppdaterte prisbaner fastsett på noteringar på Nasdaq og analysemiljø, diskonteringsrente og venta produksjonsvolum. Noverdien er utrekna på følgjande måte: Bokført noverdi pr 31.12.2013 Utbetaling i perioden 107 714 000 -2 024 542 Estimatavvik ført over resultatrekneskapen 6 627 000 Renter ført over resultatrekneskapen 3 327 000 Bokført noverdi pr 31.12.2014 115 643 458 Kjøpte elsertifikat: Volum Andre forhold BKK Produksjon AS, som gjennom eigarforhold definerast som nærståande, er långjevar til Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. I 2014 har Kjøsnesfjorden Kraftverk AS betalt 2.253.577 i renter til BKK Produksjon AS. I desember 2013 overtok Sunnfjord Energi lån og renteswapavtale til ein samla verdi av kr 479,7 millionar frå Kjøsnesfjorden Kraftverk. Renteswapavtalen vart vidareført i morselskapet, og vart verdsett til 44 millionar. Fordringane vart konvertert til aksjekapital i KK i januar 2014. Selskapet er pliktig å opplyse om vesentlige transaksjonar med nærståande partar. Opplysningane i denne noten dekker transaksjonar som vurderast som vesentlege i 2014. Note 22 Immaterielle eigedelar Ytingar til leiande tilsette er omtala i note 7. Det er ikkje nærståande-transaksjonar mellom leiande tilsette og konsernselskapa i 2014. Tal i heile 1000 kr Dotterselskap Sunnfjord Energi AS eig 78,5 % av aksjar i Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. I 2014 har det vore følgande transaksjonar med dette dotterselskapet: Fallrettar Anskaffelseskost 1.1. 14 456 Kostpris 180,7 Total verdi 2 311 455 Berekna forpliktelse: Berekna volum 14 310 10 Samla elsertifikatplikt 14 300 Total verdi 2 584 010 Kjøpte elsertifikat vert presentert som energikjøp i finansrekneskapen. I den grad ein har kjøpt for lite/for mykje i løpet av året vert dette balanseført netto som gjeld/fordring. Sunnfjord Energi kjøper normalt inn sertifikat månadleg i forhold til forbruksprofil og avvik som oppstår blir korrigert fortløpande. Morselskap 18 000 KKKonsern 76 391 94 391 Tilgang Avgang Anskaffelseskost 31.12. 18 000 76 391 94 391 76 391 94 391 Akkumulerte av- og nedskrivingar 31.12. Bokført verdi 31.12. 18 000 2 179 585 b) Kjøp av varer og tenester Årets avskrivingar c) Renter/provisjon på lån til KK Antatt økonomisk levetid 2 847 969 0 0 0 uendeleg uendeleg uendeleg Kjøsnesfjorden Kraftverk AS kjøper tenester og materiell til marknadsmessige vilkår. Tenestene består av drift og administrative tenester frå morselskap til dotterselskap. Verdi av fallrett i morselskapet ererverva fallrettar knytt til Stakaldefossen, Øvre- og Nedre Svultingen. Verdi av fallrett i Kjøsnesfjorden Kraftverk er aktivert til anskaffelseskost/noverdi av framtidige utbetalingar på tidspunkt for byggestart. Sunnfjord Energi eig 50,9% av dotterselskapet Enivest AS. I 2014 har det vore følgande transaksjonar med dette dotterselskapet: Note 23 Andre driftskostnader b) Kjøp av varer og tenester Bevegelsar i perioden Note 21 Elsertifikat Enivest og Etrygg kjøper rekneskapstenester og betalar husleige til Sunnfjord Energi AS til vilkår sett etter forhandlingar. Sunnfjord Energi kjøper lovpålagte kontrolltenester frå Etrygg AS. Note 20 Transaksjonar med nærståande partar a) Sal av varer og tenester 13 403 296 * 151 154 * Summen inkluderer leige for bruk av fiberanlegg bygd og eigd av SE. Tilknytta selskap Av tilknytta selskap er det transaksjonar med Etrygg AS (eigarandel 45%) som vurderast som vesentlege. I 2014 har det i sum vore følgande transaksjonar med Etrygg AS: a) Sal av varer og tenester b) Kjøp av varer og tenester 35 Tilgode etter 2013 I morselskapet er beløpet for avsetning av plikter, kr 35,7 mill, attverande verdi på renteswap-plikt overteken frå dotterselskapet Kjøsnesfjorden Kraftverk AS. Beløpet er eliminert i konsernet då det skriv seg frå transaksjon mellom mor- og dotterselskap. a) Sal av varer og tenester SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 338 234 4 251 399 Tal i heile 1000 kr Forsikringar Kjøpte tenester Morselskap MorselskapKonsernKonsern 2014201320142013 1 532 1 174 1 654 1 283 36 021 31 408 38 768 35 536 Leige samband 0 0 32 409 30 010 Leigekostnader 1 020 656 1 159 80 Markedsføring,informasjon 1 702 1 196 5 069 4 400 Reisekostnader 1 783 1 547 2 146 1 884 Telefon/porto Verktøy, materiell og utstyr Øvrige driftskostnader Sum andre driftskostnader 2 069 2 591 2 796 3 605 14 070 15 590 14 945 16 497 7 199 8 419 8 831 9 584 65 397 62 582 107 776 102 879 36 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 REVISJONSMELDING REVISJONSMELDING SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 37 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 39 Jølstravatnet med Kjøsnes i bakgrunnen. TOTALPRIS PR. KWH VED 20.000 KWH/ÅR FORDELT PÅ KRAFT, NETT OG AVGIFTER i 2014 MARKNAD 26% Forretningsområdet har ansvar for kraftomsetning der omsetninga utgjorde 105,7 mill. kr. i 2014. I tillegg til kraftomsetning leverer marknadsavdelinga ulike tenester til nett- og produksjonsavdelinga. Det er 6 tilsette som er direkte knytt til marknadsavdelinga. 38% Til straumleverandør Til netteigar Offentlege avgifter 36% ÅRSPRISAR VEKTA OMRÅDEPRIS EKS. AVG. 50 45 40 03 FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE Marknad, produksjon, nettdrift og anna verksemd. 35 øre/kWh 38 38 30 25 20 15 10 5 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 40 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE FRÅ VÅRE FORRETNINGSOMRÅDE SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 SELSKAPET SINE KRAFTSTASJONAR Stakaldefossen kraftstasjon Midlare produksjon: 61.500.000 kWh/år Maks yting: 10.500 kW Turbin: 2 stk Francis Fallhøgde: ca 40 m Maks vassforbruk: ca 36 m3/sek Byggeår 1954 / rehabilitert i 2014 PRODUKSJON Kjøsnesfjorden Kraftverk AS og Fossheim Energiverk AS inngår i konsernet Sunnfjord Energi. Middelproduksjon for desse kraftverka er 247 og 25 GWh. Morselskapet Sunnfjord Energi AS står for drift av begge desse kraftstasjonane. Produksjonen for Kjøsnesfjorden kraftverk var 240 GWh i 2014 og tilsvarande for Fossheim kraftverk var 19 GWh. PRODUKSJON I MORSELSKAPET SINE KRAFTSTASJONAR 300 250 200 150 100 50 0 2004 2005 2006 1. kvartal I prisområde NO5 var magasinfyllinga 70 % ved utgangen av 2014 noko som er på same nivå som ved inngangen på året. Spotprisen på sal av kraft var fallande i første halvår. I andre halvår snudde trenden og prisane steig fram mot årsskiftet. Gjennomsnittleg områdespris var 227 kr/MWh i 2014 samanlikna med 292 kr/MWh i 2013. Det utgjer ein nedgang på 22 % i høve til året før. I Stakaldefossen kraftstasjon er det gjennomført omfattande rehabilitering som blei sluttført sommaren 2014. Rehabiliteringa blei meir omfattande og kostnadskrevjande enn planlagt noko som også medførte lenger nedetid og større vasstap enn planlagt. Kraftstasjonen Øvre Svultingen blei rehabilitert hausten 2014. Der er installert komplett nytt aggregat, generator og kontrollanlegg. Den gamle røyrgata og stasjonsbygningen er rehabilitert og er i fortsatt bruk. Rehabiliteringa vart gjennomført som planlagt med 5 månaders stopp i produksjonen. Nedtapping av magasin før rehabilitering førde til minimalt vasstap. EFFEKT OG ENERGIMENGDE KRAFTSTASJONAR I DOTTERSELSKAP 350 GWh Dette forretningsområdet har 12 tilsette og samla omsetning for morselskapet Sunnfjord Energi AS utgjorde 62,4 mill. kr. i 2014. Selskapet har 8 heileigde kraftstasjonar med årleg middelproduksjon på 245 GWh. I 2014 var produksjonen 199 GWh og dermed langt under normalproduksjon. Hovudårsaka til den låge produksjonen var lågare tilsig og revisjon av kraftstasjonane Stakaldefossen og Øvre Svultingen som begge var ute av drift deler av året. 2007 2008 2009 2. kvartal 2010 2011 2012 3. kvartal 2013 2014 Kjøsnesfjorden kraftverk Venta midlare produksjon: 247.000.000 KWh/år Maks Yting: 84.000 kW Turbin: 1 stk Pelton Fallhøgde: 785 m Maks. vassforbruk: 12 m3/sek Byggeår 2010 Fossheim kraftverk Midlare produksjon: 25.000.000 kW/år Maks Yting: 8.700 kW Turbin: 1 stk Pelton Fallhøgde: 327 m Maks. vassforbruk: 3 m3/sek Byggeår 1995 4. kvartal NETTDRIFT ANNA VERKSEMD I MORSELSKAPET Det er 67 stillingar som er knytt direkte til nettdrift. Omsetninga for 2014 blei 141,4 mill. kr. som er ein nedgang på 47,8 mill. kr. i høvet til året før. Det er inntektsramme bestemt av NVE som avgjer storleiken på inntektene for forretningsområdet. I inntektsramma for 2013 blei det kompensert for kostnader som nettselskapet hadde i samband med orkanen Dagmar. Det forklarar mykje av den store nedgangen i inntektsramma for 2014. Forsyningsområdet utgjer 7 kommunar i Sunnfjord og Ytre Sogn. Desse kommunane er Solund, Hyllestad, Fjaler, Gaular, Førde, Naustdal og Jølster. Anna verksemd omfattar entreprenørverksemd, fiberutbygging, småkraftavdeling, byggjeskåp, varmepumper og drift av BKK sitt nett på Høyanger nordside. Samla omsetning for forretningsområdet var 35 mill. kr. i 2014. Det er 12 tilsette knytt direkte til denne verksemda. Entreprenørverksemda er i hovudsak basert på kjøp av timar frå konsernet. I tillegg til drift av eige nett har Sunnfjord Energi teke på seg drift av BKK sitt nett på Høyanger nordside. Dette er eit entreprenøroppdrag der både inntekter og kostnader blir rekneskapsført under anna verksemd. Dotterselskapet Enivest AS leverer kommunikasjonsløysingar på fiber og DSL/breiband. Selskapet som hadde 38 tilsette ved utgangen av driftsåret, har hatt ein jamn vekst i både omsetning og resultat dei seinare åra. Omsetninga for 2014 enda på 106 mill. kr. med eit resultat etter skatt på 14,3 mill. kr. Forretningsområdet nett krev årleg store investeringar til fornying av gamalt nett og bygging av nye nettanlegg. EINING20142013 2012 201120102009200820072006 Levert sluttbrukar GWh 364,3 392,6 384,6 369,7 402 374 370 365 340 Av dette prioritert leveranse GWh 342,5 365,8 357,9 346,2 378,5 350 345 340 318 Tap i nettet GWh 34,2 41,1 40,1 35 31 30,1 30,5 32 29,4 ANNA VERKSEMD I KONSERNET Brulandsfossen kraftstasjon Midlare produksjon: 55.500.000 kWh/år Maks yting: 12.500 kW Turbin: 1 stk Francis - frå 1934 1 stk Kaplan - frå 1989 Fallhøgde: ca 20 m Maks vassforbruk: ca 78 m3/sek Byggeår 1914/1989 Hålandsfossen kraftstasjon Midlare produksjon: 20.000.000 kWh/år Maks yting: 4.300 kW Turbin: 1 stk Francis - 2.000 kW 1 stk Francis - 4.200 kW Fallhøgde: ca 60 m Maks vassforbruk: ca 9,5 m3/sek Byggeår 1917/1997 Nedre Svultingen kraftstasjon Midlare produksjon: 36.000.000 kWh/år Maks yting: 8.400 kW Turbin: 2 stk Francis Fallhøgde: ca 71 m Maks vassforbruk: ca 17 m3/sek Byggeår 1964 Tveit kraftstasjon Kombinert kraftstasjon og vassverk Midlare produksjon: 6.000.000 kWh/år Maks yting: 950 kW Turbin: 1 stk Pelton Fallhøgde: ca 386 m Maks vassforbruk: ca 0,3 m3/sek Byggeår 1983 Øvre Svultingen kraftstasjon Midlare produksjon: 26.000.000 kWh/år Maks yting: 4.300 kW Turbin: 1 stk Francis Fallhøgde: ca 114 m Maks vassforbruk: ca 4,8 m3/sek Byggeår 1941 / rehabilitert i 2014 Mo kraftstasjon Kraftproduksjon og drikkevassforsyning FELLESOMRÅDA I MORSELSKAPET Installasjon Mo Maks yting: 10.500 kW Turbin: 2-stråla Pelton Fallhøgde: ca 540 m Fellesområde utgjer resten av verksemda i Sunnfjord Energi og omfattar funksjonar som IKT, personal, administrasjon og leiing med meir. Kostnader for fellesområde blir fordelt på forretningsområda etter eigne fordelingsnøklar. Installasjon drikkevassforsyning Refsdal Maks yting: 425 kW Turbin: Pelton Fallhøgde: ca 420 m Samla midlare produksjon: 40.000.000 kWh/år Maks vassforbruk: ca 2m3/sek Byggeår: 2000 41 42 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 IKKJE LEVERT ENERGI SAMFUNNSREKNESKAP OG VERDISKAPING Varsla Sommaren 2014 var det unormalt stor lynaktivitet i forsyningsområdet. Dette førte med seg mange trafohavari og derav utfall i nettet. 380000 360000 340000 320000 300000 280000 260000 240000 GWh 220000 200000 Den store auken i ikkje varsla levert energi kan i stor grad knytast til lyn og toreveir. 180000 160000 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 43 Samfunnsrekneskap og verdiskaping Ikkje varsla 400000 SUNNFJORD ENERGI ÅRSRAPPORT 2014 Samfunnsrekneskapen viser verdiar som er skapt gjennom innsats av arbeidskraft, kapital, kunnskap og teknologi, og korleis desse verdiane blir fordelt. Dei tilsette får sin del gjennom løn og sosiale ytingar. Kapitalinnskytarane får sin del som renter, utbyte og tilbakehaldne verdiar i selskapet. Stat og kommune Sunnfjord Energi AS 2013 2014 Tal i heile 1000 kr får sin del i form av skattar og avgifter. Sunnfjord Energi sine eigarar får del i verdiskapinga i form av verdistigning på eigedelar (som delvis knyter seg til tilbakehaldne verdiar), i form av utbyte til kapitalinnskytarar, og i form av skattar og avgifter direkte til kommunen. Konsern 20142013 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 VERDISKAPING 444 394 339 486 Driftsinntekter 1) 513 658 609 231 147 131 125 420 - forbruk av innkjøpte varer 2) 206 522 216 032 297 264 214 066 = Brutto verdiskaping i eiga verksemd 307 135 393 199 39 567 41 871 -kapitalslit (ordinære avskrivingar) 74 522 70 907 257 697 172 196 = Netto verdiskaping i eiga verksemd 232 613 322 292 9 064 9 856 + finansinntekter -1 900 27 061 266 761 182 052 = Verdiar til fordeling 230 713 349 353 VERDIFORDELING TILSETTE 86 700 76 852 - Brutto personalkostnader 3) 98 434 107 967 21 993 22 233 ( av dette skattetrekk) 28 110 27 332 KAPITALINNSKYTARAR 72 835 48 846 - renter til långjevarar 43 610 69 606 13 000 8 800 - utbyte 12 501 16 107 STAT OG KOMMUNE 31 549 5 600 -overskotsskatt 5 328 32 992 5 078 4 776 - eigedomsskatt 9 775 10 220 53 310 52 384 - avgifter 4) 55 795 56 277 SELSKAPET 4 289 -15 206 - tilbakehaldne verdiar 5 270 56 184 266 761 182 052 Fordelte verdiar 230 713 349 353 VERDIFORDELING I PROSENT 32,5 % 42,2 % TILSETTE 42,7 % 30,9 % 32,2 % 31,7 % KAPITALINNSKYTARAR 24,3 % 24,5 % 33,7 % 34,5 % STAT OG KOMMUNE 30,7 % 28,5 % 1,6 % -8,4 % SELSKAPET 2,3 % 16,1 % 100,0 % 100,0 % Fordelte verdiar 100,0 % 100,0 % 1) 2) 3) 4) Driftsinntekter = inkludert forbruksavgifter og aktivert eige investeringsarbeid, ekskl påslag for mva Forbruk av innkjøpte varer og tenester = overføringskostnader og andre driftskostnader utanom konsesjonsavgifter og eigedomsskatt Brutto personalkostnader = arbeidskraftkostnader ekskl. arbeidsgjevaravgift Avgifter = konsesjonsavgifter, arbeidsgjevaravgift og forbruksavgift Sunnfjord Energi AS Energihuset Firdavegen 5, Førde Postadresse: boks 123, 6801 Førde Telefon 57 72 23 00 [email protected] sunnfjordenergi.no
© Copyright 2024