Gudbrandsdalsseminaret 2016
Industrihistorie i
Gudbrandsdalen
Foto JN Elstad, Fotoarkivet Maihaugen
Velkomne til Gudbrandsdalsseminaret 2016
Industrihistorie i Gudbrandsdalen
Industri er gruvedrift, masseproduksjon, produksjon i seriar. Historisk heng
industri saman med klassesamfunn, kapitalisme og sosialisme. Men industrihistoria er eldre enn som så. Alt i jernalderen vart det produsert store volum av
jern i form av barrar som handelsvare og emne smedane kunne foredle. Ikkje
minst i Oppland fylke nemner arkeologane eldre tiders jernvinne med nemninga
industri. Einkvan har meint at Gudbrandsdalen ikkje er eller har vore eit
ndustrisamfunn. Dette vil Gudbrandsdalsseminaret 2016 prøve å bøte på.
I dalen har primærnæringa vore ein berebjelke. Grunnlag har vorte lagt for
nyskaping og industriell verksemd. Det gjeld foredling, utvikling av teknologi og
rasjonalisering av drift. Eit kosthald tufta på korn drog i gang stor verksemd med
hogging av kvernstein for eige bruk og som handelsvare utanfor dalen. Alt før
1900 førte overgang til auka produksjon av mjølk og kjøt til satsing på slakteri,
og meieridrift stegvis fram til dagens store produksjonsanlegg på Frya.
Lillehammer voks fram som ein industriby, og byen si historie kan ikkje forståast
utan nemningar som kartong og ull. I Nord-Gudbrandsdalen har kleber og skifer
ei tusenårig historie supplert med periodar med anna bergverksdrift.
Framveksten av arbeidarrørsla er uløyseleg knytt til industrien på 1900-talet.
Seminaret set også fokus på treforedling i form av sponplater og møblar basert
på sterke tradisjonar i folkekunst og byggeskikk, og på vilkår som skal til for ei
vidare bløming innanfor industriell verksemd i distriktet.
Maihaugsalen
Maihaugen, Lillehammer
Onsdag 27. januar 2016
Program
09:30
Registrering og kaffe
10:00
Velkomen
Jostein Skurdal
Direktør Stiftelsen
Lillehammer museum
10:15
Frå Bygdemeieri til høgteknologi
Asbjørn Ringen
Journalist og tidlegare redaktør i GD
10:45
Framvekst og fall for
industrien i
Lillehammer
Trond Feiring
Historikar, tidligare HIL
11:15
Pause
11:30
”Sponplåta"-Navet
i kvamsbygda gjennom 45 år.
Arild Teigen
Historikar og lektor ved
Vinstra vidaregående skule
12.00
Rein luft fra Skjåk – fra idé til
100 mill. i omsetning
Vegard Ottesen
Dagleg leiar i Interfil
12:30
Spørsmål og diskusjon
12:45
Lunsj
13:30
Møbelindustrien i
Gudbrandsdalen
Kåre Hosar
Konservator Maihaugen
14:00
Framveksten av arbeidarrørsla i Gudbrandsdalen
Trond Basso
14:30
Kvernsteinproduksjonen i
Lalm. Kva, korleis, når og
kven?
Kaffepause
Gurli Meyer
Lærar ved NordGudbrandsdal vidaregående skule
Norges geologiske
undersøkelse
15:00
15:15
Bergverk og mineralutvinning Bjørn Ivar Berg
i Gudbrandsdalen
16:00
Avslutning
Norsk Bergverksmuseum
Påmelding
Bindande påmelding innan
16. januar 2016 kan sendast til:
Maihaugen
Maihaugvn 1
2609 Lillehammer
Tlf 61 28 89 00
Epost: [email protected]
For spørsmål, kontakt:
Kåre Hosar
906 27 881
Ved påmelding, oppgje:
Namn
Adresse, fakturaadresse
Tlf og epostadr
Lunsj er inkludert, men meld ifrå om
særskilde matbehov
Mesna Bruk as gikk konkurs i 2008
etter nærmere 200 års drift. Foto:
Mesna Bruk as/OAM
Seminaravgift:
Seminaravgifta er 600 kr
Avgifta kan betalast ved påmelding
til konto 1503 23 53824
Merk med Gudbrandsdalsseminaret og namn
Arrangørar:
Gudbrandsdal
Historielag