Plan- og bygningsrett
v/ Hilde Heggheim og Tonje Kyrkjeeide Åsebø
Presentasjon av plan- og
bygningsretten
• Kommunen si rolle
• Plan
 Arealdelen til kommunenplanen
 Reguleringsplaner
• Søknad om tiltak og dispensasjonar
• Ulovlege tiltak
• Avslutning
Kommunen sin rolle
• Kommunestyret er øverste
kommunale planmynde, jf. Pbl. § 3-3
• Statleg og regional planmynde
• Samarbeid og medverknad på tvers
av forvaltninga
Kvifor planleggje?
Føringar for planlegginga
Bærekraftig utvikling
Samordning
Openheit, føreseielegheit og medverknad
Omsynet til barn og unge sine oppvekstvilkår
Oppgåver og omsyn ved planlegging
Gode bumiljø
Oppvektsvilkår
Verdiskaping
Næringsutvikling
Folkehelse
Omsyn til klima
Samfunnstryggleik
Naturmangfald
Fremme viktig infrastruktur
Miljø
Kvalitet i landskap
Kommuneplan
Rettsverknad
• Planen fastsetter framtidig arealbruk
for området
• Bindande frå kommunestyrets vedtak
• Nye tiltak skal vere i samsvar med
arealdelen til kommuneplanen.
Reguleringsplan
Prosess
Kommunens ansvar i byggesak
• Plan- og bygningslova – ein
JA-lov – om lag 90% positive
vedtak
• Ein “sjå til” rolle
• 01.07.2015 – forenklingar i lov
Lova sine krav til tiltaka
• Mange vilkår som skal vere oppfylt i lova
for å få løyve
– Nokre klare krav- VVA, høgde, avstand til
grense
– Andre er meir skjønnsmessige regler f.eks pbl.
§ 29-2 – «Ethvert tiltak etter kapittel 20 skal
prosjekteres og utføres slik at det etter
kommunens skjønn innehar gode visuelle
kvaliteter både i seg selv og i forhold til dets
funksjon og dets bygde og naturlige omgivelser
og plassering.»
Terrengtilpassa? Fjernverknad?
Bygging her utløyser høge murar –
ønskjeleg?
Terrengtilpassa?
Dispensasjon
• Dispensasjonsadgang i plan- og bygningslov –
Kvifor?
• To vilkår:
– Dispensasjon kan ikke gis dersom hensynene bak
bestemmelsen det dispenseres fra, eller hensynene i
lovens formålsbestemmelse, blir vesentlig tilsidesatt.
– I tillegg må fordelene ved å gi dispensasjon være klart
større enn ulempene etter en samlet vurdering.
• Saksbehandlingstid 01.07.2015 – 12 eller 16
veker
• Fylkesmannen har uttalerett og klagerett på saker
der statlege og regionale omsyn vert påverka
Behandling av dispensasjon
• Dispensasjon er eit unntak frå lov og plan –
skal ikkje vere kurant å få
• Sjå tiltaket i ein større samanheng enn ein
vil gjere i ein enkel byggesak som er i
samsvar med lov og plan
– Presedensverknad
– Vilkårsadgang
Rettleiing og vilkårsadgang
Opphavleg søknad
Etter rettleiing
Klagebehandling
• Klagesaker går til politisk behandling før
eventuell endeleg avgjerd hjå
fylkesmannen
• I hovudsak klage på dispensasjonar,
unntaksvis klage på byggjeløyve/avslag på
byggjesøknad
• Saksbehandlingstid på klager per i dag – 4
månadar – mål om 8 veker frå 01.01.2016
Ulovlege tiltak
• Kommunen har plikt til å følge opp brot på
plan- og bygningslova
• Kva er eit ulovleg tiltak?
– Tiltak oppført utan løyve
– Tiltak som vert bygd eller vert nytta i strid med
løyve
• Kvifor gjere noko med disse sakene?
– Rettferd – lova er lik for alle
– Ikkje vere fordelar for dei som byggjer utan
løyve, eller nyttar tiltak i strid med løyve
Kva verkemiddel har vi?
• Per i dag har vi registrert om lag 800 tips
om ulovlege tiltak
• Korleis følge dette opp?
– Ber om søknad
– Dersom det ikkje vert søkt, eller ein får avslag –
varsel om pålegg om retting
– Tvangsmulkt
– Lovbrotsgebyr
Takk for oss!
Spørsmål?