Handelspolitisk teknokrati pdf
6 SAMFUNN DAG OG TID FREDAG 20. MARS 2015 SAMARBEIDER OM Å UTVIDE BRINGEBÆRSESONGEN Bærprodusentar og Bio forsk samarbeider no om å utvide bringebær sesongen i Noreg. I butikkane har dei gjerne ferske bringebær året rundt, men den norske sesongen er berre juli og august. Men norske bringebærbønder drøy mer om også å kunne levere bær i mai og juni, og dei går no saman for å prøve ut ulike dyrke metodar og ulike bringe bærsortar for å sjå om Foto: Vegard Grøtt / NTB scanpix det er mogleg å oppnå. Når bæra skal reise kort og seljast fort, kan produsentane prioritere smak og farge meir enn når bæra skal reise langt og seljast over ein lengre peri ode, derfor er kortreiste, norske bær svært populære i dei periodane av året dei er på marknaden. Den internasjonale fagforeininga Public Services International demonstrerrtte mot Tisa i Genève i april i fjor. Foto: PSI Handelspolitisk teknokrati SATSAR PÅ GOD KRUS Tysdag denne veka starta forskings prosjektet KRUS. Temaet er ull frå nor ske sauar, og målet er å få meir kunn skap om norsk ull og korleis denne ulla kan marknadsførast. Prosjektet er kalla opp etter det forskarane sjølve meiner er det viktigaste trekket ved norsk ull: godt krus. KRUS er eit sam arbeidsprosjekt med fjorten aktørar frå forskingsinstitusjonar, næringa sjølv og interesseorganisasjonar i inn- og utland, og det er leidd av Ingun Grim stad Kledd ved Statens institutt for for bruksforsking. Prosjektet skal avslut tast i 2018, og da skal dei ha kartlagt alle ledda i ullproduksjonen, frå sau ene på garden til ullundertøy i butik ken. Politiske parti og fagforbund krev meir openheit, men ikkje ein gong då EU offentleggjorde Tisa-mandatet, ville UD gje etter. HEIDI LUNDEBERG Kommentar Foto: Lise Åserud / NTB scanpix R egjeringa offentleggjorde denne veka det som vert kalla norske posisjonar til forhandlingane som går føre seg om tenestehandelsavtala Tisa. Utanriksdepartementet (UD) har sidan forhandlingane starta for to år sidan, vorte kritisert for manglande openheit og informasjon. Då EU offentleggjorde sitt mandat sist veke, vart UD spurd om norske styresmakter kunne vere dårlegare. Departementet la openbert ikkje si ære i å vere like demokratiske som EU, for dei svara i fyrste omgang at dei ikkje ville offentleggjere mandatet. Nokon må ha funne ut at dette var ein litt dårleg strategi, og nokre dagar etter kom ei nettsak med tittelen «Norske Tisa-posisjonar». Det er ikkje fyrste gong departementa (Tisa og WTO ligg under UD, medan Efta-frihandelsavtaler ligg under NFD) har halde informasjon om handelsforhandlingar som går føre seg, tett til brystet. Handels politikken er unndregen VIL HA UTESTENGD-REGISTER PÅ PLASS TIL HAUSTEN Regjeringa sende denne veka ut på høyring eit forslag om å opprette eit register for utestengde studentar, døypt RUST. Registret skal vera til gjengeleg for utdan ningsinstitusjonar, Sam ordna opptak og Nasjonalt organ for kva litet i utdanninga (NOKUT) ved behov. I registret vil regjeringa at utdanningsinstitusjonar skal leggje inn informa sjon om kandidatar som Foto: Vegard Grøtt / NTB scanpix av ymse årsaker er ute stengde frå utdanning ein periode, slik at andre utdanningsinstitusjonar kan unngå å ta inn desse som studentar. I forslaget heiter det at denne informasjonen skal slettast frå registret når karanteneperioden er over. Høyringsfristen er 11. juni, og målet er at forskrifta skal setjast i verk frå 1. august. [email protected] Når fylket gjer opp Fylkeskommunen vert stadig meir forgjelda. STATISTIKK JON HUSTAD [email protected] F ylkeskommune... Heilt sidan Bård Tufte Johansen agerte kulturkonsulent i fylkeskommunen, har omgrepet hatt ein litt datert klang, men fylkeskommunen er her enno, og han veks. I det minste om vi måler veksten i skuld. Gjennom dei seinaste fire åra, fortel SSB, har gjelda gått frå 36 milliardar i 2011 til 49,5 milli- ardar i 2014. Det seinaste året åleine har skulda auka med knapt 10 prosent. Held veksten fram, vil gjelda innan relativt kort tid overstiga dei årlege inntektene, som i 2014 var på 68 milliardar kroner. Overskotet var ikkje nett stort, to milliardar, så noka snarleg utsikt til gjeldsreduksjon er det ikkje, særleg med tanke på at det er ei halvering av resultatet frå 2013, som var på fire milliardar. Den største utgiftssektoren for fylkeskommunen er den vidaregåande skulen; 46,5 prosent av utgiftene gjekk dit, medan knapt 30 prosent gjekk til samferdsle. Hadde ikkje fylkeskommunen kunna låna til investeringar, hadde underskotet vore på 3,7 milliardar. Trøysta får vera at i den store samanhengen er fylkeskommunen ein liten del av dei offentlege utgiftene, ein så liten del at det nok er duka for ei avvikling litt lenger framme i løypa. debatt. Avtale etter avtale vert forhandla bak lukka dører og fyrst når heile pakka er signert, pakka og klar, vert ho offentleggjord og send til Storting for ei pro-forma-handsaming. Talet frihandelsavtaler som er inngått det siste tiåret, er for mange til at me kan telje dei på fingrane, men talet konsekvensutgreiingar og høyringar kan teljast med to fingrar. Folk har likevel sett seg lei av teknokratiet. Både innanfor og utanfor Stortinget har ordskiftet om handelspolitikken auka tydeleg siste året. Årsaka Om regjeringa vil stille all uroa rundt avtala, så er det vel berre å leggje korta på bordet? er dei såkalla Tisa-forhandling ane og dei forhandlingane som går føre seg om ei avtale mellom USA og EU (TTIP). Fagrørsla er uroa for den norske velferdsstaten, for offentleg sektor og lokalt demokrati. Bonderørsla er svært uroa for mat, og Forbrukarrådet fryktar kyllingar dyppa i klor (jau – det er faktisk sant, dei gjer det i USA). Alle krev meir openheit og debatt om handelsavtalene. Engasjementet gjev atterklang på Løvebakken. UD garanterer at ingen treng å uroe seg, at det ikkje kjem på tale å liberalisere offentleg sektor eller røre ved det politiske handlingsrommet. Dersom det er så skråsikkert, så kan det vel heller ikkje vere problematisk å gje informasjon om forhandlingane, eller ein skikkeleg analyse av konsekvensar Tisa vil få i Noreg, slik me gjentekne gonger har bede om. Om regjeringa vil stille all uroa rundt avtala, så er det vel berre å leggje korta på bordet? For kven vert vel ikkje skeptiske til hemmelegheitskremmeri? Eit fyrste steg kan vere å offentleggjere Tisa-mandatet, det offisielle dokumentet, og ikkje ei fillenettsak som gjev oss denne informasjonen: «[Norge] skal i forhandlingene arbeide for at våre offensive og defensive interesser blir ivaretatt på best mulig måte.» Heidi Lundeberg er leiar av Handelskampanjen.
© Copyright 2024