ONEN
2/2015
Ute på tur kan tankane vandra fritt. I Friluftsåret 2015 oppmodar
Hauge-senteret alle til å oppleva den flotte naturen i og omkring
Ulvik. Hugs å ta med deg undringa på turen.
Foto: Rolf M Aagaard Kolon forlag
Foto: Christina U. Andersen
Foto: Robert Mapplethorp
Foto: Oddleiv Apneseth
NYTT FRÅ OLAV H. HAUGE-SENTERET 5. ÅRGANGEN
FORFATTARMØTE MED
STEINAR OPSTAD
Steinar Opstad gjev ut ny diktsamling i haust, Kjærlighetstapene,
og gjester Ulvik laurdag 31. oktober. Opstad har gått på Skrivekunstakademiet i Hordaland og debuterte med diktsamlinga
Tavler og bud i 1996, som han fekk Tarjei Vesaas’ debutantpris
for. I 2013 gav han ut Å høye dag som fekk strålande mottaking
hjå kritikarane. Her er det tilhøvet mellom lengsel og det å vera
bunden som står sentralt. Opstad blir rosa for sitt klare, poetiske
språk og for å ha ei brennande tru på poesien. Tidlegare i år fekk
han Wildenveys poesipris. Kjærlighetstapene er den åttande
diktboka hans. På Drøs kafé vil du denne kvelden få møta Opstad
i samtale og opplesing.
DIKTARTAVLA TIL KJARTAN HATLØY
Olav H. Hauge-senteret og Hardanger folkemuseum heidrar
Kjartan Hatløy med Diktartavla 2015. Den legendariske
diktarstien i tunet på Hardanger folkemuseum blir med
dette utvida med steintavle nr. 24. Prisvinnar Kjartan
Hatløy debuterte i 1996 med Solreven og har til no gjeve ut
11 diktsamlingar. Naturmotiva pregar poesien hans, men
der er variasjon og spennvidd i forfattarskapen. Hatløy
framfører utvalde dikt under prisutdelinga søndag 23.
august, som blir avslutta med konsert med pianist
Inger-Kristine Riber og operasongar Ekatarina Kardakova.
PUNKENS GUDMOR GJENDIKTA TIL NYNORSK
Den amerikanske artisten Patti Smith er like mykje poet
som musikar og utmerkar seg med sterke,
visjonære tekstar. Tre norske forfattarar er blitt inspirerte av
hennar tekstunivers og har gjendikta henne til nynorsk:
Ragnar Hovland, Agnes Ravatn og Brit Bildøen. Songar Kari
Harneshaug har samarbeidd med desse forfattarane og
framfører gjendiktingane saman med gitarist Karl Gøsta
Klaseie. Dette blir eit intimt møte med punkens gudmor på
nynorsk, på Drøs kafé 10. oktober.
HAUGE-SENTERET I FRILUFT
Hauge-senteret har samarbeidd med Ulvik Sogelag og Ulvik
Turlag om ulike aktivitetar i Friluftsåret 2015. På
programmet står mellom anna stølsdag på Furusete og tur
frå Hallingskeid til Osa, med Hauges artikkel «Fjellet kring
Upsæte, Hallingskeid og Finse i eldre tid» frå 1950 som
bakteppe. I tillegg får stølstrimmen eit nytt tilskot i år.
Under tittelen Tankegang er det i postkassane på dei ulike
stølane plassert ut litterære og filosofiske tekstar om
vandring. Me vonar tekstane kan gje dei vandrande både
refleksjon og kveik!
O L AV H . H A U G E - S E N T E R E T
eit dokumentasjons- og formidlingssenter
lyrikk i mange former på tvers av språkgren
ARRANGEMENT HAUSTEN 2015
TYSDAG 18. AUGUST
11.00 Hauge-senteret, Ulvik
Olav H. Hauges 107. fødselsdag
Me markerer Hauges fødselsdag
og inviterer til eit lite dykk inn i
boksamlinga hans
Gratis
SØNDAG 23. AUGUST
14.30 Hardanger folkemuseum, Utne
Diktardagen 2015
Opplesing ved prisvinnar Kjartan
Hatløy. Konsert med Inger Kristine
Riber og Ekatarina Kardakova.
I samarbeid med Hardanger folkemuseum
Kr 200
LAURDAG 10. OKTOBER
21.00 Drøs kafé, Ulvik
Patti Smith på nynorsk
Konsert med songar Kari
Harneshaug og gitarist Karl Gøsta
Klaseie
Kr 150
LAURDAG 31. OKTOBER
19.00 Drøs kafé, Ulvik
Forfattarmøte med Steinar Opstad
Opplesing og samtale
Kr 150
Omvising i basisutstillinga
I samarbeid med Den kulturelle
spaserstokken, Ulvik herad og Ulvik
pensjonistlag
Kr 150 / pensjonistar gratis
SØNDAG 13. DESEMBER
13.00 Hauge-senteret, Ulvik
Familiedag med juleverkstad
Forfattar og illustratør Martine
Grande les
Juleverkstad i Poesiverkstaden
Julegraut på Den grøne kafé
Kr 50 / 150 familie
Foto: Oddleiv Apneseth
Foto: Arkiv, OHH
LAURDAG 22. AUGUST
15.00 Furusete, Ulvik
Friluftsåret 2015: Stølsdag
Stølsdag på Furusete med ulike
aktivitetar og tradisjonell stølskost
Arrangør: Ulvik Sogelag i samarbeid med Ulvik bygdekvinnelag,
Ulvik Turlag og Hauge-senteret
Gratis
MITT HAUGE-DIKT
Det er den draumen
Det er den draumen me ber på
at noko vedunderleg skal skje,
at det må skje –
at tidi skal opna seg
at hjarta skal opna seg
at dører skal opna seg
at berget skal opna seg
at kjeldor skal springa –
at draumen skal opna seg,
LAURDAG 19. SEPTEMBER
08.00 Allmenningen, Ulvik
Friluftsåret 2015: I Hauge sine
fotefar Hallingskeid til Osa
Vandring frå Hallingskeid til Osa
med faglege og kunstnarlege innslag
undervegs
Det vert sett opp transport. Påmelding til turlaget
I samarbeid med Ulvik Turlag og
Ulvik Sogelag
Kr 250
Foto: Knut Utler
TORSDAG 26. NOVEMBER
17.00 Hauge-senteret, Ulvik
Knut Hamre og Ranveig
Lægreid
Konsert i heradstyresalen med
utgangspunkt i Hauges dikting
Foto: Samlaget
På begynnelsen av nittitallet studerte jeg ved Universitet i Bergen. Jeg var et par og
tyve år gammel og fortsatt dypt fanget av ungdomstidens melankoli. Grytidlig en
morgen beveget jeg meg gjennom regnet med paraplyen oppslått. Da oppdaget jeg
brått at en av de høye murene i hellingen på vei opp til Sydneshaugen var blitt
dekket av ”Det er den draumen” i løpet av natten. Hele diktet var skrevet med
rødt og gult kritt på muren. I det samme jeg sto der og beundret diktet sluttet
det å regne og solen brøt gjennom skylagene. Jeg slo paraplyen sammen og leste
diktet mange ganger og kjente på en stor takknemlighet over livet. Det var som
om diktet der på muren åpnet sinnet og ga dagen en helt ny giv, og ikke bare den
dagen: synet av Hauges dikt denne morgenen har jeg ofte tenkt på som et nærmest
at me ei morgonstund skal glida inn epifanisk øyeblikk og et vendepunkt i livet.
Steinar Opstad
på ein våg me ikkje har visst um.
GJESTENE HAR ORDET
Det var ei stor oppleving å
vera her! Takk for god orientering om Olav H. Hauge.
Vitjinga her har lyfta oss ut
av kvardagen. Vi kjem att!
Kåre Skadberg og Ragnhild Sohr
frå Oslo 23.5.2015
om Olav H. Hauge og enser
SKULEBESØK PÅ HAUGE-SENTERET
T I L S K O T S G I VA R A R
ULVIK
HERAD
Under tittelen «Ein tanke slo meg har um dagen» har 200 elevar i 8.
klasse fått bli betre kjende med Olav H. Hauge på Hauge-senteret
i vår. Tittelen er den fyrste linja som Hauge skreiv i dagboka si
som 15-åring. I møtet med den unge Hauge som søkte seg mot
litteraturen, er elevane blitt utfordra til å tenkja på seg sjølve som
lesararar og skrivarar, og dei har fått utfalda seg kreativt i Poesiverkstaden. Gjennom eit samarbeid med Sparebanken Vest har
Hauge-senteret kunne sponsa inngang og transport. Det går ut ny
invitasjon til hausten.
FRÅ BOKSAMLINGA
Platon
Olav H. Hauge las mykje forskjellig litteratur,
men nokre tema hadde han eit særskilt blikk for.
Hauge var til dømes oppteken av korleis diktaren
vert forstått. Etter å ha lese den greske filosofen
Platon skreiv han i dagboka: «Platon skil millom
‘heilagt vanvit ‘ – det er det poetar og profetar
har – og sjukdom som doktorar lyt ta seg av.»
Olav H. Hauge i dagbok 25. september 1954
MUSEUMSBUTIKKEN
Museumsbutikken på Hauge-senteret har eit godt og breitt
utval i Olav H. Hauge-titlar, samtidslyrikk og nynorsk litteratur for born og vaksne. Hos oss kan du oppdaga nye og
spennande produktmed ulike sitat frå Hauge si dikting:
kaffikopp, handlenett, kjøleskåpsmagnetar, babysmekke,
sofaputer og postkort. Speledåse med ”Blåmann, Blåmann”
og Jakob og Neikob-kopp finn du òg i hyllene våre.
Velkomen innom butikken her i Ulvik eller på www.
handlenett.no.
OPNINGSTIDER
1. mai - 31. august
Tysdag - fredag Laurdag og søndag 1. september - 30. april
Tysdag – fredag Søndag
KONTAKT OSS
Olav H. Hauge-senteret,
Promenaden 7, 5730 Ulvik
Tlf. 56 52 70 70
[email protected]
www.haugesenteret.no
10 - 16
11 - 17
10 - 16
12- 17
UTGIVAR: NYNORSK KULTURSENTRUM ANSV. REDAKTØR: OTTAR GREPSTAD
VIKARIAT PÅ HAUGE-SENTERET 2015 / 2016
Per Magnus Finnanger Sandsmark (25) er tilsett som
formidlar ved Hauge-senteret. Han kjem frå ei stilling som
politisk rådgjevar for Venstres stortingsgruppe og har master i
kulturhistorie og museologi frå Universitetet i Oslo.
Elisabeth Tveite (25) frå Voss er ny salssekretær. Ho har master
i kunsthistorie frå Universitetet i Bergen og kjem frå ei stilling i
Fagforbundet i Oslo. Med desse to tilsetjingane får me på plass
særs kompetente vikarar for dei to tilsette som går ut i
permisjon i september.
NYTT FRÅ AASEN-TUNET
Du opnar ei avis om morgonen, ventar på bussen, sjekkar om
det har skjedd noko i den store verda. Eller slår på fjernsynet
på kvelden. Om noko er sikkert, så er det at du blir utsett for at
nokon vil selje deg noko. Kjøp! kunne det like gjerne stått. Men
reklamespråket er meir subtilt enn det, sjølv om det er nettopp
det reklameskaparane vil at du skal gjere. Temautstillinga om
språk i reklame har fått tittelen Språk til sals!, og er sett saman
av tolv plansjar og seks banner.
Den autoritative røysta vil ein ikkje finne – i staden er den
berande bjelken i formidlinga det råkande sitatet, som utstillingsgruppa har gravd seg fram til i mykje av det som er sagt
om reklame og språk.
SPRÅKFAKTA OM HEILE VERDA
På den europeiske språkdagen 26. september publiserer
Nynorsk kultursentrum Språkfakta 2015 og Language facts
2015 på Aasentunet.no. Dette arbeidet med statistisk dokumentasjon av språk i Noreg, Europa og verda tok til for nesten
20 år sidan, og no er det klart for fjerde utgåve.
– Prosjektet har vakse oss over hovudet, seier Ottar Grepstad.
I tillegg til alt som trengst om skule, kyrkje, offentleg forvaltning og massemedium lovar han snadder og snop som vil
fornye mang ein kvisskveld. – No vil det finnast sikre svar på
kor mange språk Olav H. Hauge er omsett til, og kva land som
første gong hadde ein song på dialekt i finalen i Eurovision
Song Contest. Eit eige kapittel presenterer alle dei meiningane
nordmenn har hatt om språk dei siste 70 åra.
Tilbod frå
nettbutikken
zzzzGH
Hauge-kopp Midtpunkt
Kr 199
Handlenett Hauge
Kr 99
Babysmekke
Kr 89