MS-sjuke får ikkje gratis behandlingsreiser: – Det er urettferdig I Noreg finst det for nokon tilbod om gratis behandlingsreiser til utlandet for utvalde diagnoser. MS-er ikkje blant desse. HELSE ØRJAN RYLAND – Dei første signala fekk eg i 1983, med litt sånn nummenheit. Då var eg i fullt arbeid. Etter ei lang periode med utgreiing, fekk Hans Omberg (66) fra Fredrikstad i 2001 påvist multippel sklerose (MS). Han blir stadig sjukare, og hamna i rullestol i 2003. Saman med kona bur han i eit sjølvteikna hus på eitt plan. NORDEN I VERDSTOPPEN Om lag 11 000 personer har MS i Noreg i dag. Det registrerast kring 350 nye tilfeller i året. Norden er i verdstoppen i forekomst av den kroniske betennelsessjukdommen. Omberg er nyleg heimkomen frå behan dlingsreise på Costa Blanca Fysioterapi på Albir i Spania. Der har han fått fysiotera pibehandling. – Den første behandlingsturen var eg på i 2003, på Casas Heddy. Der har eg vore fleire gonger i ettertid, fortel han. BETALT AV EIGA LOMME Slik dagens system er, må han, når han er på behandling i utlandet, dekke reise, opphald og mat av eiga lomme. Sjølve fysioterapien får han dekka av HELFO GIR IKKjE OPP: Hans Omberg likar ikkje systemet, men vil ikkje gi opp kampen for likeverd for MS-sjuke. (Helseøkonomiforvaltinga). Oslo Univer sitetssykehus har eit eige opplegg for ut valde diagnoser. Dette opplegget er kost nadsfritt, med unntak av eigenandelen. – For å få tildelt behandlingsreise må du ha riktig diagnose i forhold til våre ut takskriterier, vere sjølvhjulpen og kunne delta i behandlingsopplegget i det diagno sespesifikke programmet. Eit behandling sopphald er ikkje ei ordinær feriereise, seier Hilde Mogan, leiar for seksjon for behandlingsreiser ved Oslo universitets sjukehus. DOKUMENTERT GOD EFFEKT MS går ikkje inn under denne ordnin ga. Mona Enstad, generalsekretær i MS-forbundet, meiner dagens ordning er urettferdig, og tilbakeviser argument om at behandlingane ikkje har stor nok effekt. Tori Smedal, leiar for MS forløpspros jektet, var med på eit doktorgradsarbeid der dei samanlikna effekten av eit firev ekers behandlingsopplegg for MS-pasien tar i Hakadal, Noreg, med eit tilsvarande opplegg i Tenerife. I resultatet kom det fram at det var større positive effekter tre månader etter behandling i Spania, sa FOTO: ØR JAN RYL AND manlikna med i Noreg. – Utfrå resultata i studien meinar eg be handlingsreiser burde vore dekka for ak tuelle MS-pasienta. Omberg har vore aktiv i debatten, og møtt politikarane personleg. – Dei lova å fremme saka, men lite har skjedd sidan. Det er politisk uans varlegheit. Mennesker er viktigare enn tog og vegar. Helse- og omsorgsdepartementet ar beider med å utforme ei ny forskrift for behandlingsreiser, som er planlagt å bli sendt på høyring i 2016. Der solen helbreder – Jeg føler meg så sprek her nede! Denne turen opp og ned til kirken hadde jeg ikke klart for en uke siden. HELSE SOLVEI SUNDBØ Det forteller Leif Harald Tesdal (87), som sammen med Liv Berit Rønning (80) ikke er i tvil om at denne ferien vil hjelpe på deres fremtidige helse. På spanske Costa Blanca ligger Sol gården, et feriested for folk med behov for ekstra tilrettelegging. På Solgården finnes en rekke tilbud for gjestene som bor der. Leger og sykeplei ere som er tilgjengelige 24 timer i døgnet; fysioterapeut; massør og frisør – og alle snakker norsk. Helsesenteret åpnet dørene allerede i 1972. – Oppholdet på Solgården er et ferieop phold, og du kan ikke søke om refusjon fra HELFO for det du betaler. Det eneste unntaket er for fysikalsk behandling. Har gjesten med legerekvisisjon fra Norge kan de få dekket behandling etter de samme regler som i Norge, avhengig av diagnose, forteller Pablo Sbertoli, direktør ved Sol gården. – Vi mener det er mye helse i et ferieop phold på Solgården, men har fått veldig lite støtte fra myndighetene på det, mener Sbertoli. MERKER EFFEKTEN: Liv Berit Rønning og Leif Harald Tesdal sier de kjenner at reisene til Solgården har merkbar effekt på helsen. F O T O : S O LV E I S U N D B Ø — Journalen / april 2016— —3—
© Copyright 2024