NORDHORDLAND ARSMELDING TILTAKSKONTOR FOR 1981 20. DRIFTSAR INNHALD Forord 2 Medlemsliste 3 Representasjon, styre, administrasjon Arbeidet ved kontoret 6 8 Kommunikasjonar 13 Trafikkutviklinga 17 Utviklinga 19 i folkesetnaden Næringar og arbeidskraft 21 Mongstad 25 Skulesektoren 26 Den økonomiske utviklinga 27 Konklusjon 28 Tabellar 30 -- 35 2 F O R O R V Me legg med dette 6~am åÆ~meld~ng60~ No~dho~dlandTifta~konto~ 60~ 7987 og ~om ~ det 20. dJr.~6uåÆ. Konto~ethaÆ ~åle~ ~unda e~n m~epel ~ ~~ ~oge, og det v~t ~ det høve gjeve ut e~t jub~leum~~~6t. Vet ~ d~60~ ~kkje teke med noko att~~yn ~ åÆ~meU~nga. MeU~nga gjev e.c: ov~~yn ov~ ~ty~e, ~ep~uentant~kap og adm~~:tJr.Mjon~amt e.c: ov~~yn ov~ ~a~mengd og om6ang. Ven gjev ~pu~ell omtaleav ~akene ~om haÆ 066entleg k~akt~ og ~om ~ av ~pu~ell menn ~nt~u~e. mat~~le Vet ~ ~ meld~nga og~o teke med ~ta~~k på.y~e 6ett og .som~yn~ :tJr.end ~ utv~kunga - og .som elt nætr~e komment~t•. Vet ~ å.vona at meU~nga v~ v~ta til hjelp og nytte 6M de~ e~Mk&e kommuneadm~~:tJr.Mjonane, planleggjM~ og 60lk ellu .som ~ opptekenav ~~~6unM~puk~mål. S T Y RET 3 MEDLEMER I NORDHORDLAND Austrheim TILTAKSKONTOR kommune Fedje kommune Lindås kommune Masfjorden kommune Meland kommune Radøy kommune Alver Hotel Alversund og Meland Sparebank Austrheim og Fedje Sparebank Bergen Bank Bergens Sparebank Bergen- Nordhordland Rutelag AlS Blom's Oppmåling Bruknapp, Andreas Bø, Johan, Plastindustri Duesund Mekaniske Dyrkolbotn Industrier AlS Leirskule Eknes, Georg, Metallindustri Erstad Trevarefabrikk Fiskeredskap AlS AlS AlS Fosse Bruk AlS Frekhaug Støperi AlS Frekhaug Servicesenter Frekhaug Trevarefabrikk AlS AlS Frekhaug. Trappeverkstad Giertsenm Tryggve AlS, Plastindustri Grindheim, Normann, Kjøkkenindustri Grønnevik, Terje PR. 31.12. 1981. 4 Hansen, Johs. Sletten A/S Haugsvær Auto Bil & Mek. Verkstad Helland Elektro A/S Hella Betongprodukter Hillesvåg Ullvarefabrikk A/S Hjelmås Slipp & Mek. Verksted Høyland Auto Haaland, Wilhelm adv. Jotungruppen A/S Kaland Trelast, Bygningsartikler Kvinge Møbelverkstad A/S Larsen, L. Aug. Lindås Sparebank Lindås Masfjorden Branntrygdelag Manger Fiskemat A/S Manger Sparebank Marøy, Reidar Masfjorden Sparebank Slipp & Mek. Verksted A/S Mastrevik Menzi Ernst Norge A/S Mjanger Trelast A/S Mohn Frank, (Flatøy) A/S Myhren, I. Jernindustri Myking, Håkon Metallindustri Møbelproduksjon A/S A/S A/S Nebb Installasjon Nordhordland Elektro v/Idar Kallekleiv Nordhordland Forlag A/S Nordhordland Gjensidige Nordhordland Kraftlag Nordhordland Regnskapskontor Nordhordland Transportkontor Nordhordland Vaskeri A/S Norges Brannkasse Norsk Hydro A/S Nortrykk A/S Branntrygdelag 5 Olsen's, Theodor, Eftf. Osterfjorden Fartøy- og Sandeigarlag AlL Prahl, Håkon Glatved Radøy Mekaniske Verksted AlS Rafinor AlS & Co. Reikerås Industri Als Reknes Byggjevarer LIL Rognaldsen Bakeri Sellevold, L.K. Plastindustri Signa Plast AlS Solheim, Reidar Spenncon AlS Strilen Sunnfisk Sætre Vest-Norsk Dørfabrikk AlS Vestlandsbanken Vikebø Strikkevarefabrikk AlS Viken Møbler AlS Villanger, Tore Visted Fabrikker Aase, Gunnar Sølvvarefabrikk Ved utgangen 6 kommunar, av 1981 har kontoret 85 medlemar. 78 verksemder medrekna Desse er banka r og trygdelag, og 1 privatperson. Det har kame til 17 nye medlemar verksemder i året, og 4 medlems- er nedlagde og har gått ut. Netto tilgang er såleis 13 medlemar. * * * * * * * * 6 Desse er kommunevalde Nordhordland Austrheim representantar Tiltakskontor til årsmøtet i i valbolken 1980/1983: kommune: Asbjørn Fjeld, Mastrevik Asmund Skår, Seim Norleiv Sætre, Austrheim Harald Kleiveland, Ole Lysø, Austrheim Øyvind Holsen, Ostereidet Knut Risnes, Mastrevik Asbjørn Leiknes, Hjelmås Sverre Kaland, Fonnes Halvard G. Sjurseth, Lindås Magne Hope, Fonnes Masfjorden Vararepresentantar: Myking kommune: Albert A. Kjetland, Matredal Knut Øksnes, Austrheim Ole R. Øksnes, Austrheim Nils Einestrand, Masfjordnes Jon Hope, Matredal Tor Hovda, Mastrevik Oskar Ingebrigtsen, Fedje kommune: Einar Kvinge, Masfjordnes Matredal Erling Koppen, Fedje Meland kommune: Gisle Handeland, Jarle Ohnstad, Flatøy Olav Kongestøl, Fedje Fedje Einar Thomassen, Johs. H. Fosse, Frekhaug Fedje Svein Tangen, Fedje Frekhaug Ingvald Bastesen, Frekhaug Vararepresentantar: Svein Hop, Fedje Wilhelm Haukedal, Frekhaug Johan Andersen, Edvard Koppen, Fedje Kåre Thomassen, Bjørn Espetvedt, Margrethe Flatøy Kårbø, Rossland Fedje Vilgerd Storset Husa, Fedje Thorleif Gullaksen, Fedje Radøy kommune: Konrad Sylta, Bøvågen Nils Gjerde, Sletta Lindås kommune: Meinert Helland, Manger Ivar Veland, Ostereidet Martha Husdal, Hjelmås Johs. Haaland, Alversund Liv Gjerde Eikanger, Torunn Dyrkolbotn, Hjelmås Vikanes Mans Veland, Dalsgrend Georg Dalland, Sæbøvågen Bjarne Storheim, Sæbøvågen Nils Soltveit, Manger Dagfinn Thomassen, Håkon Askeland, Sletta Manger Asbjørn Kvalvåg, Bøvågen Reidar Solheim, Lindås Robert Fredriksen, Lindås Håkon Sandvik, Lindås Else Holmås, Vågseidet Peder Tysse, Dalsgrend Kåre Wiik, Vågseidet Kåre Andvik, Dalsgrend Sigmund Rykkje, Seim Vararepresentantar: Petter S. Morken, Manger Martin Tveiten, Manger Arne Villanger, Bøvågen Lars Pletten, Sletta Ragnar Nøttveit, Manger Bertin Olsvoll, Sæbøvågen Mons Marøy, Bøvågen. 7 STYRE: Til årsmøtet for 1980 som vart halde i Lindås, stod følgjande styremedlemer og varamenn på val: Styremedlem Varamann Frå Fedje Erling Kleppe Karl Storhaug " Lindås Nils Holmås Kåre Sletten Hansen " Lindås Olav Ro Mons Vel and " Masfjorden Jon Hope lei f S. Kvinge Magnus Stordal Hans G. Dåe Bjørn Espetvedt Olav Flatøy Styremedlem Varamann Ole Lysø Idar Kaland " " Meland " Styre i 1981 har vore: Representant Austrheim frå kommune Fedje " Karl Storhaug Erling Walderhaug Lindås " " " Asmund Skår Bjarne Foss Mons Veland Kåre Eikanger Turid Wisnes Kåre Sletten Hansen " Jon Hope Albert Kjetland " " Einar Kvinge Hans G. Dåe Meland " Johs. H. Fosse Bjørn Espetvedt Radøy " Nils Gjerde Jon Hope " " Konrad Sylta Bjarne Storheim Ivar Fivesdal Jarle Ohnstad " " Masfjorden Verksemdene Nils Gjerde vart attvald som styreformann for 1981 og styret valde seinare Jon Hope til varaformann. Kjell Sellevold har vore revisor. Det har i 1981 vore hal de 7 styremøter og 20 styresaker er blitt handsama. Administrasjon: Det er 3 tilsette ved kontoret. Desse er tiltakssjef sekretær Magne Jordal og kontorassistent til 30.april hadde tiltakssjefen berre 2 tilsette ved kontoret, som tiltakssjef. Per Fr. Hillestad, Ingeborg Sperrevik. permisjon. I permisjonstida og Magne Jordal var konstituert Frå 1.jan. var det i stillinga 8 ARBEIDET VED KONTORET Arsmøtet for 1980 vedtok følgjande arbeidsplan for 1981. a) Få klårlagt ressursar og naturlege føremonar i området. b) Hjelpa kommunar, verksemder leggjing, igangsetjing c) og einskildpersonar med plan- og utviding av verksemder. Driva publisitetsarbeid og søkja kontakter med det føremålet å få igang tiltak i området. d) Utarbeida og leggja til rette nærare oppgjevne utbyggjingsprosjekt. e) Samarbeida med kommunane om ein aktiv tomtepolitikk, slik at ein m.a. i tide sikrar seg og klårgjer høvelege industri- og bustadtomtar f) for framtidig industri- og bustadreising. Leggja tilhøva til rette for ein auke i turistnæringa. Arbeidsplanen er følgd opp så langt det har vare høve til det, og det har vare saker innan dei fleste sektorar innan arbeidsplanen. Det vart i 1981 teke opp 39 nye saker til handsaming, 2 fleire enn året før. og dette er Ved inngangen av året hadde kontoret 35 saker under arbeid, slik at total saksmengde i året har vare 74 saker, eller 2 fleire enn året før. Av sakene vart 35 avslutta med positivt resultat, 14 med negativt resultat, og 25 saker var framleis under arbeid då året gjekk ut. Saksmengda ved kontoret dei 5 siste åra har vare: 1977 1978 1979 1980 1981 Saker frå tidlegare år 23 30 31 35 35 Nye saker i året 34 36 37 37 39 Saker under arbeid i året 57 66 68 72 74 Avslutta med positivt resultat 22 27 25 26 35 5 8 8 11 14 Ikkje avslutta 30 31 35 35 25 SUM 57 66 68 72 74 " " negativt " 9 Sakene som vart avslutta med positivt resultat refererer seg til: Nyetableringar 13 saker Utviding, rasj onali ser ing m.v. 10 saker Andre saker 12 saker SUM 35 saker Dei 35 sakene som vart avslutta positivt representerer behov på kr. 24.465.000,- mot kr. 20.963.000,- eit kapital- året før. Finansieringa vart ordna slik: Kr. 2.584.000,- " 4.843.000,6.499.000,- Eigenkapital " " " " " SUM Kr. 24.465.000,- Investeringstilskot Lån Distriktenes " " " " og anna statstilskot Utbyggingsfond i statsbankar " " sparebankar forretningsbankar " andre kredittinstitusjonar Distriktenes 2.926.000,2.637.000,2.313.000,2.663.000,- har gjeve garanti med kr. 187.500. Utbyggingsfond Det har vore saker frå alle kommunane, og fordeling av sakene i 1981 var: Avslutta Avslutta Ikkje positivt negativt avslutta SUM Austrheim 3 O 2 5 Fedje 1 O O 1 Lindås 10 3 9 22 Masfjorden 6 3 4 13 Meland 3 2 3 8 Radøy 12 3 6 21 --O --3 --1 4 35 14 25 74 Andre saker SUM Av dei 13 nyetableringane gangen av året. ca. 70. var dei fleste komne i gang ved ut- Talet på arbeidsplassar Dei 10 sakene som gjeld utviding, rasjonalisering har alle medført investeringar utstyr. i desse verksemdene Sysselsetjinga m.v., i bygningar eller produksjons- har også auka i ein del av desse. andre saker kjem omstilling, er opplæring, planleggjing 0.1. Under 10 Ein del av desse sakene har såleis med auke i sysselsetjinga gjera. å Det kan nemnast at det vart innvilga opplæringstilskot på kr. 322.000 i 1981. Ved utgangen av året hadde kontoret 25 saker under arbeid. Kapitalbehovet for 5 av sakene var rekna til 15 mill. kroner, og det var søkt finansiering til ein del av dette. Dei siste 10 åra har det vore registrert 382 saker. avslutta med positivt resultat, tilsvarande 1972 Kr. 10.405.000 1973 " 31.473.000 1974 " 5.611.000 1975 " 12.773.000 1976 " 9.742.000 1977 18.394.000 1981 " " " " " SUM Kr. 173.601.000 1978 1979 1980 Distriktenes Utbyggingsfond 64%, og kapitalråma har vore: 13.690.000 26.085.000 20.963.000 24.465.000 fordeler seg såleis: Finansieringa Av desse er 245 (heile 1.000 kroner) lån og tilskot kr. 64.325 - 37, 1?~ Statsbankar " 23.791 13, 7?~ Sparebankar 19.300 11 ,1?~ 24.675 14, 2?~ 16.373 9 ,4?~ Eigenkapital " " " " 25.137 14, 5?~ SUM Kr.173.601 Forretningsbankar Andre Gjennomsnittleg kapitalbehov -100 .os for kvar sak er ca. kr. 710.000. Kontoret har elles saman med kommunane arbeidt med å få ei vidare industriutbygging på Mongstad, og om gassilandføringssaka. Kontoret har i året vore sekretariat for: Det nye Mongstadutvalet Bompengestyret for Salhusbrua Nemnda for framskunding Renovasjonsstyret Nordhordland av Austfjordvegen for Nordhordland Handverk-og Industrilag. 11 Det nye Mongstadutvalet. I samband med ilandføringa av gass frå Statfjordfeltet, Heimdal m.v., vart det etter pålegg frå sentralt hald oppretta eit kontaktutval representert ved dei kommunar som alternativt gassilandføringa, dep. fylkesmannen, Kontaktutvalet Kommunaldep. vart berørde av og Olje- og Energi- vart oppløyst sumaren 1981 etter at ilandførings- saka var tek e avgjerd til i Stortinget. Vedtaket i Stortinget den 10.juni 1981 om ilandføring av gassen til Kårstø var eit stort vonbrot for Nordhordlandsregionen. Den negative utviklinga i regionen når det gjeld sysselsetjinga og den offentlege økonomien m.v., gjev grunn til sterk uro. For å motverka ei framhaldane utvikling i negativ lei er det viktig at regionen står samla, og det medfører eit behov for eit organ som framleis skal fremja regionen sine interesser og krav ovanfor sentralstyresmaktene. På denne bakgrunn vart det den 17.august 1981 skipa eit nytt Mongstadutval. Her er medlemskommunane i tiltakskontoret med, og også Osterøy kommune, Gulen kommune og Nordhordland og Industrilag. Utbyggingssjef Fylkeskommunen er representert ved Plan- og J. JervelI Pettersen og formann i Nærings- og Miljø- styret Rasmus Skurtveit. Fylkesmann Lars Leiro er formann i Mongstad- utvalet, og i hans stad fylkeskontorsjef Per Skulstad. Utvalet har hatt 2 møter i 1981, og ein del .Nemnda for framskunding har 2 representantar Gulen. Handverk- arbeidsutvalsmøter • av Aust fjordvegen frå kvar av kommunane Lindås, Masfjorden og Nemnda hadde fleire møter i 1981, og den hadde møte med representantar for Samferdselsdepartementet og Samferdselskomiteen. Renovasjonsstyret hadde fleire møter i første halvåret, og det vart arbeidt mykje med planlegging, utforming av vedtekter for eit driftsselskap finansiering av renovasjonsanlegget i Kjevikdalen vart Nordhordland skipa. og Gulen Første byggjesteg Interkommunale medlemskommunane, statstilskot, Kommunal Landspensjonskasse. i Lindås. Renovasjonsselskap av anlegget i Kjevikdalen rekna til 9 mill. kroner, og finansieringa og I juni I/S var kostnads- vart ordna med kapital frå lån i lokalbankar, Kommunalbanken og 12 Den 6.juli vedtok styret at tiltakskontoret skal vera sekretariat Nordhordland mot godtgjerdsle for renovasjonsselskapet inntil vidare. Handverk- og Industrilag dekkjer same området som tiltakskontoret med tillegg av Gulen kommune. Det har tilmeldt 67 medlemer. Aktiviteten i laget er stor, og sekretariattenesta god del arbeid. sekretariatet Laget tek opp mange spørsmål og saker der får er til nytte i medfører ein god kontakt med næringslivsspørsmål og dette tiltaksarbeidet. Sekretariatenestene og finansieringa er ikkje registrert av renovasjonsanlegget som saker ved tiltakskontoret, er ikkje medrekna i tabellen på side 9. I tillegg til arbeidet med dei registrerte med oppfølgjing sakene, har det vore arbeidt av tidlegare avslutta saker. med mindre ekspedisjonssaker, utgreiingar, Det har også vare arbeidt rådgjeving 0.1. arbeid som tidlegare ikkje har vore registrertA Dette er I framtida vil ein stor del av dette arbeidet verta rekna som INKO tenester, og det vil bli ført statistikk over det. INKO-tenesta. Stortingsmelding nr. 22 (1977-78) omhandlar mellom anna tiltak som rettleiingsteneste i små og mellomstore tilrådd av Industridepartementet verksemder. Meldinga er den 26.august 1977 og gjort kjent ved Kongeleg resolusjon same dag. I Hordaland fylke vert INKO-tenesta selskapet for Næringslivet administrert på Vestlandet, av Utviklings- som også utfører tenesta i dei delar av fylket der det ikkje er tiltakskontor. elles lagt til dei regionale tiltakskontora, 5 slike kontor i fylket. Arbeidet er og det er no oppretta Til dekning av meirkostnader, får dei regionale kontora tilskot frå fylke og stat. Det har i året, med jamne mellomrom, industrikonsulenten vore halde sammøter mellom i fylket, Utviklingsselskapet på Vestlandet og tiltakssjefane/tiltakskonsulentane kontora. for Næringslivet ved dei regionale På møta har ein utveksla erfaringar og idear, og arbeidt med å koma fram til sams arbeidsmåtar- og registreringsopplegg m.v~ 13 I Nordhordland i gang sumaren 1981. kom rettleiingsarbeidet Ein må likevel påpeika at liknande arbeid har det vore arbeidt med tidlegare utan at det har vore registrert i saksmengda åt kontoret. Registrering av INKO-saker tok ein først til med på slutten av 1981, og det vart registrert 24 INKO-saker i desember. etablering av INKO-tenesta, Ved som nemnt er vedtaket på årsmøtet den 9.april 1981 om dette spørsmålet følgt opp. KOMMUNIKASJONAR Salhusbruprosjektet Med opninga av Hagelsundbrua steget av Salhusbruprosjektet som no førestår, er første byggjefullført. Første byggjesteget knyter Meland kommune til resten av distriktet, og gjev tilkomst til endepunktet for hovedbrua over fjorden. Spørsmålet om fast samband mellom Nordhordland og Bergen vart teke opp allereide i 1962. langs kysten, og rlet er Sambandet er ein lekk i stamvegen særleg viktig for næringslivet i Nordhordland og ei utbygging av det. Dei første åra var det sett på mange løysingar. over Salhusfjorden var kostnadsrekna nu drøfta i 1963, og i 1965 vart forprosjekt for flytebru presentert. alternativet Røyrtunnel Dette prosjektet, hengjebru har det vare arbeidt vidare med, heile tida i samråd med Hordaland Vegkontor, Vegdirektoratet og Havnedirektoratet/Kystdirektoratet. I 1975 var første byggjesteget planlagt og kostnadsrekna 36,0 mill. kroner. prisstigning til Det var rekna med byggjetid på 4 år, og i byggjetida på 10.0 mill. kroner. og 14 Finansieringa var søkt ordna slik: 12,4 mill. kr. 1• Bompengar 2. Forskot (Hm) 3. Forskottering, 4. Distriktsutbyggingsmirllar 5. Ordinær løyving 10,0 Overslag 36,0 mill. kr. Frank Mohn og Meland kommune (1975 prisnivå) 6,6 " 2,0 " 5,0 " " " " " " Hovedsakleg grunna vanskar med å få fastsett seglingshøgda Hagelsundet bru, vart byggjetida lenger enn føresett. Dette førde til større prisauke, og det at seglingshøgda istaden for 43 m, med førde på 84,95 mill.kroner, kostnadsauke. og finansieringa rå vart sett til 50 m Prosjektet kjem no er ordna såleis: 15,35 mill. kr. Bompengar Forskot 8,60 Distriktsutbyggingsmidiar 5,00 " " 56,00 " Ordinære løyvingar " " " 84,95 mill. kr. Dei forskotterte midlane er no refunderte over statsbudsjettet. I St.meld. nr. 75 (1979-80) om brua over Salhusfjorden, Vegdirektoratet at eit eventuelt brusamband over Salhusfjorden vert bygt etter flytebrualternativet. Om og når det skal byggjast bru må søkjast avklåra i arbeidet med Norsk Vegplan. departementet miljøinngrepet tilrår slutta seg til denne tilrådinga, Samferdsels- og viste til at vert minst ved flytebrualternativet og la dessutan vekt på kostnadene. Stortinget handsama meldinga 10.april 1981 og i samferdselsnemnda sine merknader står følgjande (Innst. S.nr. 215 (1980-81): "Nemnda har i møte med kommunar og interessegrupper distriktet frå fått munnlege og skriftlege informasjonar i tillegg til meldinga. Vidare har Samferdselsdepartementet nemnda og Vegdirektoratet i møte med 10.mars d.å. gjort nærare greie for ei rekke spørsmål. Under møtet kom det ikkje fram noko spesielt nytt i høve til meldinga med omsyn til hengebrualternativet og konklusjonane 15 om det. Men for flytebrualternativet vart det uttalt og stadfesta med brev av 11.mars, at Vegdirektoratet undersøkingar og utgreiingar, innverknaden eventuelt med nye modellforsøk brua kan få på straum- og istilhøve, og forureining. om klima, fiske Det vart såleis konkludert med at Stortinget burde gjeva høve til vidare undersøkingar prosjektet, ynskte å setja i gang vidare og utgreiingar utan bindande prinsippvedtak av flytebru- om at brutypen skal byggjast. Nemnda sluttar seg til departementet om at hengebrualternativet si grunngjeving Salhus-Frekhaug og tilråding ik~e er aktuelt. Fleirtalet i nemnda, alle unnateke Kvanmo, ser likevel dette fastlandssambandet så viktig som sambindingsveg og for stamvegtrafikken bør førast vidare. nord-sør,;at o d . a. løysinga med brusambandet Fleirtalet meiner såleis at Stortinget bør gjeva høve til vidare undersøkingar Vegdirektoratet for landsdelen om flytebruprosjektet slik har skissert i før nemnde brev av 11.mars " I Stortingsmelding nr. 80 (1980-81) om norsk vegplan, står mellom anna følgjande om bru over Salhusfjorden: "St.meld.nr. 75 (1979-80) om bru over Salhusfjorden behandling i Stortinget. Stortingsmeldinga ligger til omhandler kun valg av brutype og tar ikke opp nsr brua skal bygges og hvordan den skal finansieres. Samferdselsdepartementet foreslår ikke midler til brua i perioden 1982-85, og mener at igangsetting av prosjektet må vurderes ved neste revisjon av Norsk Vegplan." Samferdselsnemnda sluttar seg til dette (Innst , Stortingsbehandlinga konkluderte med at utgreiinga skulle halda fram, utan at det var gjort byggjast flytebru. Dette inneber at av ei flytebru på isforhold, Vidare skal undersøkast i nærområdet. S.nr. 361 (1980-81». av flytebruprosjektet prisippvedtak undersøkingane om at det skal om verknadene klima, fiske, forureining vert ført vidare. verknader av ei flytebru på straumforholda Desse arbeida er allereide i gang, og det er rekna med at resultatet av undersøkingane skal føreliggja i 1983, slik at 16 prosjektet kan vurderast i samband med revisjonen av Norsk Vegplan for åra 1986-89. Austfjordvegen: Dette veganlegget opprusting vart i 1979 av eksisterande kalkulert til 34 mill. kroner, pluss veg. Nordhordland Tiltakskontor har ved fleire høve peika på kor viktig denne vegen er for distriktet. Hordaland fylkesting prioriterte Austfjordvegen i 1982-85 som riks- veg med 3.0 mill. kroner, men hadde ikkje funne plass til noko løyving i 1986-89. Nemnda for framskunding av Austfjordvegen la ned mykje arbeid for å få auka denne løyvinga til 6 mill. kroner, slik at anleggsarbeidet kunne koma igang. Anlegget kom ikkje med i Norsk Vegplan for 1982-85, men samferdselskomiteen i Stortinget seier m.a.: " Nemnda ser dette vegsambandet som særs viktig for distriktet, og då særleg for kommunane Masfjorden og Gulen, og vidare ved at ferjesambandet Sævråsvåg-Duesund kan verta nedlagt og erstatta med pendelferje Duesund-Masfjordnes, eventuelt bru på lengre sikt. Utan omsyn til om vegsambandet skal vera fylkes- eller riksveg bør vegprosjektet vidare, og då med eit samla kostnadsoverslag planleggjast og realistisk prioritering. Nemnda meiner dette må vera fylket si oppgåve før Stortinget kan ta stilling til saka." Etter at Hagelsundet Lindåshalvøya bru er opna vil trafikken mellom Halsnøy og auka sterkt, og det er ynskjeleg å få bygt ny veg mellom Frekhaug og brua over Krassnessundet. Vegen er kostnads- rekna til 11,5 mill. kroner, og 1,5 mill. kroner er ført opp på statsvegbudsjettet for 1982. det vil det planlagde Vegen vil stå ferdig i 1983-84, og med sambandet mellom Holsnøy og Knarvik vera fullført. Spørsmålet om bru over Fosenstraumen har det vore arbeidt med sidan 1970. Dette sambandet er viktig for samferdsla i nord-vestre luten av Nordhordland. Det må sjåast i samanhang med Austrheim kommune sin plan om veg til øyane i Austrheim. av denne planen vil gje vegutløysing Gjennomføring for busetnaden på øyane, samstundes som ferjereisa til Fedje kunne kortast monaleg. ' 17 Det har i heile 1981 vore arbeidt på brua over Hagelsundet. Andre vegarbeid som har vore igang er: På riksveg 14 har det vore arbeidt i Lindås og Masfjorden. Mellom Ostereidet og Vikanes er 1 km veg forsterka i følgje vegves.net sitt 10-tonns program, og det har vore arbeidt på tunnellen forbi Matreberget mellom Matre og Hogsvær. grunna pengemangel, gjennomslag Her var det stogg i fle~re månader men arbeidet er no igang att, og det er von om sumaren 1982. På riksveg 568 har det vore utført kurveutbetringar mellom Vågseidet og Haukås i Lindås, og restarbeid på Lervåg ferjekai med veg i Austrheim. Mellom Lunde og Manger i Radøy vart om lag 300 m av riksveg 565 forsterka til å tala 10 tonns akseltrykk. Det har elles vore utført ein del utbetringsarbeid på fylkesveg 399 ved Lindås, på fylkesveg 410 og 411 ved Mangerøy og Tveiten i Radøy. Det er brukt 24 millionar kroner til riks- og fylkesveganlegg i 1981, av dette gjeld 1,06 mill.kroner er planlagt drift for vel 31 mill.kroner, fylkesvegar. I 1982 og det skal leggjast fast dekke for nær 12 mill.kroner. Til samanlikning kan nemnast at det i åra 1978 - 1980 vart nytta 56,6 mill. kroner, 60,8 mill. kroner og 53,8 mill. kron~r. Det er store oppgåver å løysa på vegsektoren, ei styrking av vegstandarden. og det er trang for Ein ser difor med uro på ned- trappinga i denne sektoren. TRAFIKKUTVIKLINGA Trafikken med ferjene viste ein liten auke i 1981. både for køyrety og passasjerar, men det vart bussar med ferjene enn tidlegare. passasjertalet med rutebåtane Dette gjeld transportert Det var ein liten nedgang i mellom Bergen og Nordhordland. Dette kjem av nedlegging av båtruta Bergen - Manger - Toska. Snøggbåten færre frakta fleire passasjerar i 1981 enn året før. 18 Etter oppgåve frå Bergen-Nordhordland i 1981 på dei viktigaste Rutelag AlS har trafikken sambanda vore: Køyrety Endring Personar Endring Steinestø - Knarvik 865.235 + 16.936 2.214.897 + 74.044 Salhus - Frekhaug 234.316 + 1.012 582.017 3.760 + 17.948 2.796.914 + 70.284 Ferjene over Salhusfjorden 1.099.551 Samla trafikkauke med ferjene over Salhusfjorden var 1,7 % for køyrety og 2,8 % for passasjerar. Døgertrafikken var i gjennomsnitt: Køyrety: Passasjerar: Steinestø - Knarvik 2.371 6.068 Salhus - Frekhaug 642 --- 1.595 7.663 3.013 Med snøggbåten mellom Bergen og Nordhordland frakta 459.825 passasjerar, fleire enn året før. Fordelinga av passasjerane vart det i 1981 og dette er 4.029 eller 0,9 % var 192.522 over Frekhaug, og det var auke på 8.700, og Knarvik der det var 267.303 og nedgang på 4.600. Gjennomsnittleg frakta snøggbåten 1260 passasjerar dagleg mellom Bergen og Nordhordland. På ferjesambandet over indre del av Fensfjorden, Sævråsvåg og Duesund/Masfjordnes, dei siste 2 åra. mellom har det vore nedgang i trafikken Arsaka til dette er at alternative vart opna i 1980. samband Trafikken på dette sambandet har dei siste 5 åra vore: 1980 1981 1977 -- 1978 -- 1979 -- Køyrety 140.613 149.950 151.716 138.154 110.575 Passasjerar 401.061 399.677 404.169 375.114 306.134 I desember 1980 vart det opna nytt ferjesamband Fensfjorden, over ytre del av mellom Leirvåg i Austrheim og Sløvågen, Byrknesøy og Sandøy i Gulen kommune. Med ferja på dette sambandet vart det i 1981 ført 47.559 køyrety og 126.883 personar. 19 Trafikken med ferjene i indre Osterfjorden 1981. Mellom Vikanes og Stamneshella 18.595 personar, og mellom Vikanes 15.116 personar. Nedgangen og 15.521 personar. var det 5.890 køyrety og og Tyssebotn Med ferja til Fedje vart det frakta 10.318 Sambandet Hoplanssjøen nedgang på 1.034. - Rossnes hadde 5.362 køyrety og 17.069 og dette er auke på 419 køyrety og 1.494 personar. UTVIKLINGA Folkemengda 1,52 ?6. 3.913 køyrety og over Vikanes var på ialt 5.072 køyrety køyrety, auke på 817, og 43.048 personar, personar, viste stor nedgang i I FOLKESETNADEN i området auka i 1981 med 362 personar, Folketalet dei siste tilsvarande har auka kvart år sidan 1970, og utviklinga 5 åra har vare: 1977 -- 1978 -- 1979 1980 -- 1981 Innflytta 1085 1183 1162 1206 1112 Fødde 342 -- 323 -- 333 -- 356 -- 327 Tilgang 1427 1506 1495 1562 1439 Utflytta 894 818 752 823 861 Døde 210 -- 202 -- 223 -- 203 216 Frågang 1104 1020 975 1026 1077 Netto innflytta 191 365 410 380 251 Fødselsoverskot - 132 121 -- 110 -- Netto auke 323 486 520 149 - 111 -- Området har i tida 1977 - 1981 hatt innflyttaroverskot og fødselsoverskot medlemskommunane på 1600 på 627, som tilsaman gjev ein netto folke- auke på 2.227 personar Dei prosentvise 362 529 eller 10,1 %. endringane i folketalet for dei einskilde har dei siste åra vare: 1977 1978 1979 1980 1981 Austrheim +1,9 +0,2 +1,0 +1,6 +0,7 Fedje -0,6 -0,6 -0,4 -1,8 +1,1 Lindås +1,7 +3,0 +2,9 +2,4 +2,3 Masfjorden +0,2 +0,3 +1,4 -0,8 -1,2 Meland +2,5 +4,1 +4,7 +5,7 +3,5 Radøy +0,9 +1,4 +0,4 +1,6 -0,2 Området ~1 ,5 +2,2 +2,2 +2,3 +1,5 20 Som vist i tabellen ovanfor hadde Meland den største folkeauken i 1981, rekna i prosent. tilfelle'dei4 føregAande år. Det same var også Fedje, som har hatt nedgang kvart ~r sidan 1976, hadde i 1981 ein auke på 1,1 %. I Masfjorden var det nedgang i folketalet for andre året på rad, og dette ser ein på som alvorleg. det også i Radøy Nedgang var kommune. I Austrheim og Lindås var det auke. lnnflyttar- Fødsels- overskot overskot Endring Austrheim + 0,3 + 0,4 + 0,7 Fedje + 1,6 - 0,5 + 1,1 Lindås + 1,5 + 0,8 + 2,3 Masfjorden - 1,2 - 1 ,2 Meland + 2,6 + °0,9 + 3,5 Radøy -=-Jh1 - (l , Kontorområdet + + 0,4 1,1 1 - 0,2 + Tabell III bak i årsmeldinga viser grupperinga 1,5 av folketalet etter kjønn og alder pr. 1•1• 1981. Det er grunn til å merka seg den positive utviklinga regionen har hatt i aldersfordeling av primærarbeidskraft, 20,8 % i 1970. sidan 1970 med aukande prosentandel aldersgruppa 20 - 39 år. Andelen var I 1980 var den på 28,3 % meda n den var på 29,1 % for Hordaland fylke. 21 NÆRINGAR OG ARBEIDSKRAFT Primærnæringane I 1981 var det auke i talet på mjølkekyr og ungfe i høve til året før, og mjølkeleveransane var 2,7 % større enn i 1980. Det var også auke i talet på sau og høner, men nedgang i talet på gris. Talet på husdyr (pr. 2.februar) dei siste 5 åra har vore: 1977 -- 1978 -- 1979 -- 1980 -- 1981 -- Mjølkekyr 3730 3677 3506 3260 3344 Ungdyr 6692 6840 7182 6928 7400 Sau 12557 13819 14936 14584 16255 Gris 1530 1647 1916 2283 2124 32007 33820 28692 28609 31776 Fjørfe Mjølkeleveransane til Bergensmeieriet: Ar Liter 1977 14.554.540 1978 14.154.062 1979 13.705.291 1980 13.663.388 1981 14.032.388 Det vart i 1981 fulldyrka 322 dekar og overflatedyrka og 137 dekar tidlegare dyrka jord vart grøfta. 66 dekar, Kostnadsoverslaga for dette var på vel 1,63 mill.kroner. Det vart også m.a. investert i 82 siloanlegg, slag 2,6 mill.kroner, samla kostnadsover- og det vart investert i driftsbygningar. Dei siste 5 åra er det fulldyrka vel 1300 dekar og overflatedyrka vel 280 dekar, og omlag 720 dekar tidlegare dyrka jord er grøfta. 22 Arleg hogst i kubikkmeter fast mål og tilplanta areal dei siste 5 åra har vore: 1976/77 Hogstkvantum Tilplanta 1978/79 1977 /78 3 6650 m 5570 m 3 1977 1978 2428 da 2308 da 1979/80 3 1980/81 5200 m3 5300 m3 1979 1980 1981 2758 da 2218 da 1498 da 5015 m Skogplantinga har gått sterkt attende i høve til året før. rydjing, grøfting og suppleringsplanting for kr. 1.121.000. Med er det tilsaman investert Av denne summen er statstilskot kr. 728.000. Investeringar og tilskot er mindre enn i 1980. Hovedoppgåva i skogbruket er framleis skogreising, og ein bør koma saman og finna botemiddel for nedgangen. Hogsten i 1981 var omlag som året før. vore hogge mykje meir. dårleg samfunnsøkonomi plantegrana Forstleg sett kunne det ha Det er mykje gamal furuskog, og det er å ha den ståande på rot. Ein stor del av er også hogstmoden og byrjar å koma opp i slike dimensjonar at transport og skjering vert vanskeleg. Det er bygd omlag 12 km med skogsvegar er bygde med 50 % statstilskot. kr. 450.000 i 1981. bestemt hogskvantum , og omlag 5,5 km av desse Investeringane Statstilskotet her var på omlag er gjeve på vilkår av at eit vert avvirka over ein 8-års periode. Oppfylling av dette ville f'øra til monaleg auka hogstkvantum. Pågangen etter skogsvegar er stor og det let seg på langt nær gjera å f~lgja opp med løyvingar til alle. Kommunale løyvingar til skogsvegar har synt seg å vera ein god stimulans, og har kanskje vore utslagsgjevande med omsyn til igangsetjing av vegprosjekt. Elles er det å merka at interessa for åsetja er stor. 3 1000 m • Dette gjeld gardssagbruk igang med sagbruk med eit tømmerforbruk på omlag Slik tilhøva er no, kan det kanskje vera vanskeleg å forsyna dei med nok tømmer. og er også eit servicetilbod. Sagbruksverksemda gjev sysselsetjing, 23 Oppal av laks og aure er ei viktig næring i delar av Nordhordland. I den seinare tid har det gått for seg ei omlegging i næringa, ved at ein no produserer meir laks. ein del nyinvesteringar Det har elles vore føreteke i kapasitetutviding, driftsbygningar og utstyr i næringa. Sekundær- og tertiærnæringane Nordhordland har ein allsidig industri, men verksemdene det meste små. gjekk. er for Delar av industrien har hatt vanskar i året som Dette gjeld særleg møbelindustrien. Her har sysselsetjinga gått sterkt attende, og den er vel berre 4-parten av det den var for eit par år sidan. vanskar. Annan trevareindustri har ikkje hatt slike Tvert imot har det her vore utvidingar, arbeidt med planar om utviding. verkstadindustrien eller det vert Ein del av industrien, då særleg har visse van ska r med å skaffa fagfolk. Byggjeaktiviteten har vore mindre i 1981 enn i dei føregåande åra, og det same gjeld aktiviteten på anleggssektoren. hatt mindre arbeid i Nordhordland Vegvesenet har enn året før, og økonomien gjer at det vert mindre av kommunale investeringar. Utbygginga av servicenæringane har halde fram i 1981, og service- tilbodet er no etter måten bra utbygt. i ymse delar er det overkapasitet, Det er likevel sikkert at då næringa for ein del er bygd ut med tanke på ei større industriutbygging som ikkje har kome. Arbeidskraftsituasjonen: I 1981 var det stor arbeidsløyse arbeidslause i Nordhordland. Talet på vert registrert ved utgangen av kvar månad. tal som var registrert var 376 personar og lågaste var 234 (3,07 %). 110 personar. (4,94 % av arbeidsstyrken), Tilsvarande tal for 1980 var 286 og Omlag halvparten av dei ledige var kvinner. Gjennomsnittstal dei siste åra har vore: Nordhordland Hordaland Riket 1979 3,4 Ol 10 1,4 Ol 10 1 ,2 Ol 10 1980 2,8 o- 1,5 Ol 10 1 ,3 Ol 10 1981 3,9 o- 1,8 Ol 10 1,7 Ol 10 10 10 Høgste 24 Ei grafisk framstilling er vist nedanfor: 5 o' 4 o' '0 av arbeidsløysa i Hordaland og Nordhordland .. • . . .) ... .... Nordhordland o '0 · .. ··.. .. ·· ·.. o .0 3 o' 'o. 2 o' 1 o' o o o. o '0 ..\ ,•.~\ .• .• .' . .-....... . o • _'. ., .~ \ l >, ..• .4 : . '.. ••• " ,.-.... , '. ~ .•. .., ø# •• ' ' •.. ." ••..•• 'o r • I 1979 1980 Det vart i 1981 utbetalt arbeidsløysetrygd i Nordhordland ei fordobling. 1981 med 10 mill. kroner mot 5,2 mill. kroner året før. Kommunevis 1981 Austrheim 329,7 715,8 Fedje 340,8 153,0 2.470,8 5.682,9 Masfjord en 403,7 1.091,6 Meland 226,7. Radøy 540,3 1.457,4 1.832,7 5.229,2 10.016,3 Kjelde: Trygdekontora Dette er nær på fordeling dei to åra var:(i heile 1000 kr.) 1980 Lindås og Arbeidskontoret for Nordhordland. I 1981 var det auke i utbetalt arbeidsløysetrygd i høve til året før i alle kommunane med unnatak av Fedje. Ein del av auken kjem av at dagpengesatsane har auka, men elles kan ein ut frå tala slutta at arbeidsløysa enn året før. har vore meir tyngjande Det er også ein reserve av uregistrert kraft, og utpendling arbeids- frå distriktet har auka mykje. Av tabell VII bak i årsmeldinga går det fram at pendlinga til Bergen har auka frå 668 i 1970 til 1412 i 1980, og dette er ein auke på 744. Tabellen viser elles at talet på takarar heimehøyrande ..,.--r--r,--.--...,'--+' . i Nordhordland arbeids- og som arbeidde utanfor 25 distriktet auka frå 780 i 1970 til ca. 1600 i 1980. at "pendlinga" mykje. over kommunegrensene Vidare ser ein innan distriktet har auka Dette må ein sjå på som positivt, og det er eit resultat av utbygginga på vegsektoren, arbeidsplass som gjev folk høve til å velja i større mon enn tidlegare. MONGSTAD I 1981 Ved oljeraffineriet hendingane på Mongstad var dei viktigaste einskild- ferdiggjeringa av det store energiattvinningsprosjektet, og at det er vedteke utviklingstiltak 140 millioner kroner. ved raffineriet for vel For distriktet var nok den viktigaste hendinga at fleirtalet i Stortinget gjekk mot planane om ilandføring av gass frå Statfjordfeltet Samla produksjon ved Mongstad-raffineriet millionar tonn råolje. av totaløkonomien for er no oppnådd gjennom energiattvinningsanlegga, det såkalla LPG-prosjektet, Anlegga representerer kroner. var i 1981 vel 3,6 Det var totalt 1340 skipsanløp. Eit vesentleg bidrag til betring raffineriet til Mongstad. som vart sluttført i 1981. ei investering Dette prosjektet på vel 100 millionar omfattar attvinningsanlegg for gassane propan og butan kombinert med ein stor grad av attvinning av varmeenergi interne fyringsforbruket frå prosessanlegga. Dermed er det redusert med kring 20 prosent, og dette fører til at ei produktmengd på ca. 50.000 tonn vert frigjort for sal. Styret for Rafinor har i året løyvt 120 millionar kroner til bygging av eit nytt bensinanlegg. Anlegget skal stå ferdig sommaren 1983, og vert bygt for at raffineriet kan møta dei nye krav om redusert innhald av bly i høgoktanbensin. I 1981 var det også løyvt midlar til eit nytt anlegg for betre overvaking og styring av prosessanlegga. skal vera driftsklart i 1983. Også dette anlegget 26 I 1981 har b~de Rafino~ og eigarselskapa lagt ned eit om- fattande arbeid i ~ vurdera ulike alternativ av raffinerikapasiteten. for ei utviding Ein reknar med at dette arbeidet kan førast s~ langt at Stortinget i 1982 kan drøfta saka. SKULESEKTOREN Talet p~ avgangselevar fr~ ungdomsskulen har dei siste 5 ~ra vore: 1977 1978 1979 1980 1981 Austrheim 39 56 56 41 50 Fedje 18 18 12 16 25 181 182 163 174 161 Masfjorden 32 31 29 33 38 Meland 49 54 60 53 53 Radøy 74 68 75 59 66 393 409 395 376 393 l.i.ndås Kontoromr~det I 1981 var det 393 elevar som gjekk ut or ungdomsskulen, og dei skal alle ha arbeid eller vidare utdanning. Opptak av elevar i barneskulen: 1977 1978 1979 1980 1981 Austrheim 64 50 60 56 52 Fedje 13 11 15 15 7 Lind~s 195 185 194 207 206 Masfjorden 32 30 33 32 34 Meland 64 85 77 93 86 Radøy 70 70 73 92 65 438 431 452 495 450 Kontoromr~det , Ved utgangen av 1981 var det 4.119 elevar i grunnskulen i området. Av desse vil 430 g~ ut or ungdomsskulen Ved dei vidaregåande og folkehøgskular, skulane i Nordhordland, våren 1982. gymnas, yrkesskular var det ved årsskiftet 1.014 elevar. elevane var 643 heimehøyrande Av i distriktet vårt, og resten, 371 elevar, kom frå andre stader. 27 Ved yrkesskulane var det 240 elevar som gjekk grunnkurs, 79 elevar som tok vidaregåande og kurs. Det er ikkje råd å seia kvar det vert av ungdomen som går ut frå dei vidaregåande skulane. Ein del går vel ut i arbeidslivet, andre tek vidare utdanning. medan Hausten 1980 var det 246 frå Nordhordland som var studentar ved universiteter eller høgskular her i landet. DEN ØKONOMISKE UTVIKLINGA Innskot og utlån åt bankane i Nordhordland var i 1981: (Mill. kroner) Innskot Utlån Alversund og Meland Sparebank 83,6 69,7 Austrheim og Fedje Sparebank 71,4 53,9 Hosanger Sparebank 12,1 7,3 Lindås Sparebank 59,1 57,4 Manger Sparebank 64,2 44,7 Masfjorden 31,4 22,6 321,8 255,6 Bergen Bank 33,2 89,9 Vestlandsbanken 40,1 54,0 395 ,1 399,5 Sparebank Sum sparebankar Alle bankane i området har auka venkserada si i 1981. var året før 338,9 mill.kroner Kommunane i Nordhordland pr. 31.12.1981, tidlegare. og utlån 344,5 mill.kroner. hadde ei samla gjeld på 188 mill.kroner og dette er nær 29 mill.kroner Kommunegjeld kr. 6.946 Fedje " " " " " Masfjorden Meland Radøy Gjennomsnitt meir enn eit år pr. ibuar i medlemskommunane Austrheim Lindås Sum innskot var pr.31.12.81: 4.767 9.436 5.500 5.892 7.291 for Nordhordland var kommunal gjeld pr. ibuar året før. kr. 7.291 mot kr. 6.680 i 28 Budsjettert skatteinnkome kroner. Skatteinngangen for kommunane for 1981 var ca. 76,7 mill. var 80,7 mill. kroner, eller omlag 4 mill. kroner høgare enn budsj ettert. Skatteinngangen året før var på 64,2 mill. kroner. Det er lite trule0 at auken i inntektene veg opp meirkostnadene som kjem av pris- og lønsauke, høgare rentesatsar, auka krav om tenester og oppgåver som kommunane må ta på seg. KONKLUSJON 1981 har vor e eit år med stor aktivitet ved kontoret. auka, og kapitalråma for sakene som var avslutta med positivt resultat var nær 24,5 mill. kroner. gåver. Saksmengda har Kontoret har elles teke på seg nye opp- Det er lagt meir vekt på rettleiing ved at kontoret no ut- fører arbeidet med INKO-tenesta. Næringsstrukturen i Nordhordland har i året endra seg noko. verksemder er nedlagde, og andre har bygt ned. kome til, og andre har utvida. arbeidsplassar Ein del Nye verksemder har Det er likevel klårt at talet på i industrien ikkje har auka. Den strarne økonomien og nedskjerir.gari den offentlege sektor pregar for ein stor del utviklinga i næringslivet. utslag på byggje- og anleggssektoren til tidlegare år. Dette har serleg gjeve som er merkbart redusert i høve Situasjonen har også verknad på einskilde service- foretak, som frå før har vanskar med unytta kapasitet og høge kapitalutloger i høve til omsetnaden. Folketalet i Nordhordland gjekk opp med 1,5 % i 1981, og dette er ein mindre auke enn det var dei 3 føregåande åra. Auken har vore størst i dei delar av området som ligg nær Bergen, men det har også vore vokster i andre delar som har arbeids- og servicetilbod. aldersfordelinga i folkesetnaden Elles er snart på line med fylket elles. er svært positivt og syner at resursen "primærarbeidskraft" er aukande. Det kan ikkje visast til nokon auke i talet på arbeidsplassar. Arbeidsløysa er stor og held seg stabil. Dette 29 Det har i ~ret vore lagt ned mykje arbeid for ~ få ei vidare industriutbygging ein tragedie at på Mongstad. Det må kunna seiast at det er F€SUrSane her ikkje er betre utnytta, og dette må sentralstyresmaktene våre i stor mon ta ansvaret for. Det er vel noko uvanleg at Noregs Storting gjer s~ klåre vedtak som i St.meld. 92 1970/72, utan at dei vert oppfylgde. tilstades. Grunnlaget for ei utbygging er Kommunane har følgt opp sine forpliktelsar, men dei aktuelle industrikonsern og sentralstyresmaktene har svikta i høve til føresetnadene. Siktemålet vårt er å få ei betre utnytting av resursane i Nordhordland, og ei utbygging av næringslivet slik at det vert samsvar mellom arbeidstilbod og folkesetnad. Ein føresetnad for å oppnå dette er at regionen står samla om krava sine. Dette har til no, ved fleire høve, vore føresetnaden for at noko er oppnådd. Isdalstø, den 16.mars 1982 styreformann. @:f.t.~ til takssjef