Handelsspelet med klimaforhandlingar
Lærarrettleiing, vidaregåande skule
Fag:
Tidsbruk:
Norsk, samfunnsfag
45 minutt
Kompetansemål:
Norsk
• Lytte til og vise åpenhet for andres argumentasjon og bruke relevante og
saklige argumenter i diskusjoner
Samfunnsfag
• Definere omgrepet makt og gje døme på korleis makt blir brukt i
verdssamfunnet
•
Diskutere omgrepa økonomisk vekst, levestandard, livskvalitet og
berekraftig utvikling og forholdet mellom dei
•
Gjere greie for ulike forklaringar på kvifor det finst fattige og rike land, og
diskutere tiltak for p redusere fattigdommen i verda
Til læraren
Dette undervisningsopplegget kan brukast etter at elevane har gjennomført
Handelsspelet med klimaforhandlingar. Målet med oppgåvene er å gje elevane ein auka
læringseffekt gjennom å diskutere med kvarandre, og å løyse oppgåver på eiga hand.
Førebuingar
•
Skriv ut arket med arbeidsoppgåver til elevane
•
Sørg for at elevane har tilgang til PC/internett
Instruksjon
Opplegget er delt inn i tre delar. Sjå instruksjonar under kvar del.
Del 1: Diskusjon i plenum
1. Kva synest de om handelsspelet?
2. Kva hugsar de best av det som skjedde?
Denne delen skal trekkje opp trådane frå spelet, slik at elevane hugsar kva det
gjekk ut på. Han treng ikkje å ta så lang tid - kanskje det er nok med 5 minutt?
Del 2: Klimaendringar og urettferd - arbeidsoppgåver
Les artikkelen om Klimarettferd: www.fn.no/tema/klima/klimarettferdighet
1. Ranger landa som deltok i Handelsspelet ut frå kven som slepper ut mest CO2.
2. Ranger landa som deltok i Handelsspelet ut frå kvar flest har flykta frå
vêrrelaterte naturkatastrofar.
3. Ranger landa som deltok i Handelsspelet ut frå kven som har høgast
brutto nasjonalprodukt (BNP) per innbyggjar.
4. Korleis skil dei tre rangeringane seg frå kvarandre?
5. Gjer kort greie for bakgrunnen for klimaendringane.
6. Sjå nærare på karbonbudsjettet. Forklar med eigne ord kva rekneskapen viser.
7. Kva meiner vi med at klimaendringane rammar urettferdig?
I denne delen skal elevane jobbe individuelt. Dei finn statistikken og
bakgrunnsinformasjonen dei treng, på artikkelen det er lenkja til. Treng dei
meir utfyllande informasjon, kan dei finne det på www.fn.no/klima.
Dersom de har tid, er det lurt å oppsummere i alle fall nokre av spørsmåla i
plenum. Oppgåvene med oppsummering kan ta 20 minutt.
Del 3: Diskusjonsoppgåver
1. Er de samde i desse utsegnene? Grunngje svaret.
a. “Dersom det blir sleppt ut mindre klimagass, vil dei økonomiske
forskjellane mellom land jamnast ut.”
b. “Dei landa som har sleppt ut mest CO2 gjennom historia, har eit større
ansvar for å kutte i klimagassutslepp enn dei som har sleppt ut lite.”
c. “Rike land burde gje fattige land pengar slik at dei kan tilpasse seg
klimaendringane.”
2.
Sjå på karbonbudsjettet. Tenk dykk at de representerer landet de spelte i
Handelsspelet i eit klimatoppmøte i FN. Korleis bør dei siste tonna med CO2
fordelast blant landa i verda?
I denne delen skal elevane jobbe i grupper. Eit tips er å dele inn elevane slik at
kvar gruppe har ein representant frå dei ulike landa som var med i Handelsspelet.
På den måten går dei inn i diskusjonen med ulike røynsler.
Oppsummer diskusjonane i plenum til slutt.
Denne delen kan ta ca. 15 minutt. Sidan det er knapt med tid, er det lurt om
læraren styrer tida, slik at alle når å vere innom alle problemstillingane.
Les meir om karbonbudsjettet her:
http://globalis.no/Grafikk/Figurer/Karbonbudsjett/(language)/nor-NO