Nr. 2 I juni 2015 I 43. årgang God sommar! Utgjeve av Sogndal og Leikanger Kyrkjelege fellesråd Redaktør: Magny Ugulsvik Bukholm Bankgiro: 3720 30 15063 Frå gudsteneste med konfirmantar i Stedje kyrkje. Foto: MUB Postadresse: Sogndal kyrkjelydsblad, Kyrkjevegen 6, 6856 Sogndal Besøksadresse: Kyrkjekontoret Stedjetunet, 2. etasje Kyrkjevegen 6, 6856 Sogndal Telefon kyrkjekontoret: 57 67 99 85, e-post: [email protected] Heimeside: www.sogndal.kyrkja.no Grafisk: skrivargarden.no Kyrkjelydsbladet blir sendt til alle heimane i Sogndal kommune. Det er også mogleg å tinga bladet for dei som bur utanfor kommunen. Neste blad kjem ut om lag 15. oktober. Stoff kan sendast til [email protected] innan 15. september. LEIAR: Gode råd Eit vårsemester er på hell og eit konfirmantår er omme. 84 ungdommar er blitt bedt for og velsigna i kyrkjene i Sogndal kommune, 25 ungdommar i Leikanger. Og konfirmantane var sjølve med på å tenne lys og be for ein medkonfirmant. Ei sterk oppleving, også for oss som sat i kyrkjebenkene. Me ynskjer dei lukke til vidare i livet og håpar at me som kyrkje kan lukkast i å fortsatt involvere og inkludere desse flotte ungdomane i kyrkjelydsfellesskapen. 20.juni er det ei storhending i Stedje kyrkje. Då skal to prestar og ein diakon ordinerast og vigslast til teneste for Gud. Dyktige og motiverte medarbeidarar som de kan lese intervju med i dette nummeret av bladet. Beredskapsteneste i Sogn: Ved akutte behov kveld/natt og helg kan prest nåast på telefon 95 48 33 74. Og til hausten er det kyrkjeval igjen! Bladpengar: kr. 300,- pr. år, kr. 400,– for abonnentar. Søndagsskuletur til Amlaholten 9.mai. Foto: MU Foto på framsida: Konfirmantar i Fjærland. Foto: NS Småtrolltrall123 i kapellet. Foto: MU Babysong på Stedjetunet. Foto: MUB 2 nr. 2-15 Sogndalkyrkjelydsblad 14. september er datoen - samtidig med kommune- og fylkestingsvalet. Gjennom deltaking der får du vere med å påverke framtida både til di lokale kyrkje og til kyrkja på nasjonalt plan. Dette fordi du både kan røyste på ditt lokale sokneråd og på bispedømerådet. Alle bispedømeråd utgjer til saman Kyrkjemøtet, som er det øvste organet i kyrkja – på folkemunne kalla «kyrkja sitt Storting». De vil finne meir informasjon om valet i bladet og oversikt over kandidatar som stiller til val i alle sokne våre i Sogndal. Nominasjonskomiteane har gjort eit godt arbeid med å finne gode kandidatar som skal styre den lokale kyrkja dei kommande fire åra. Eit sitjande bispedømerådsmedlem har skrive ein god artikkel om kva soknerådet er og kva bispedømerådet er. Kom og gje kyrkja gode råd – godt val! Magny Ugulsvik Bukholm Redaktør Nytt frå fellesrådet Det blir endringar i arbeidsstokken den nærmaste tida. Diccon og Sandra Pearce har bestemt seg for å flytte tilbake til England. Dei avsluttar difor ei årelang trufast teneste som organist og kyrkjetenar her hjå oss. Dei har hatt hovudarbeidsstad i Leikanger kyrkje, men Sandra har også vore kyrkjetenar i Norum ei tid. I tillegg har vi vore heldige å få nytte oss av deira gode eigenskapar i nærmast alle sokna i løpet av dei åra dei har vore her. Diccon og Sandra har vore gode bidrag inn i staben, og vi kjem til å sakne dei veldig både som kollega, som dyktige musikkutøvarar og som gode medarbeidarar i kyrkja. Vi vil ynskje dei lykke til med deira nye liv i England, og takke så mykje for alt dei har bidrege med i over 20 år her hjå oss! Når Diccon og Sandra dreg kjem Hallgeir og Cristina til oss. Hallgeir heiter Øgaard til etternamn og startar som ny kantor (organist) i august. Hovudarbeidsstaden hans vil vere på Leikanger, men me får truleg også nytte godt av musikaliteten hans i dei andre sokna også etter kvart. Cristina heiter Sandor til etternamn, og skal vere kyrkjetenar både på Leikanger og i Norum. Ho tek eigentleg til i jobben i august, men vil jobbe nokre helgar i sommar også. Vi gleder oss til å bli betre kjende med dei, og vil ynskje dei velkomne og lykke til i jobbane! I tillegg vil to som har delt på ungdomsprest-stillinga avslutte sine vikariat, og den som eigentleg fekk stillinga ta til i den. Nils Einar Berget og Andreas Hjelme har delt ungdomsprest-stillinga mellom seg, der Nils Einar har hatt hovudansvar for dei over konfirmasjonsalder og Andreas har hatt hovudansvar for konfirmantkullet. Denne ordninga har vart sidan hausten 2014, og det har fungert bra. Dei takkar no for seg, men me håpar me framleis vil treffe på dei i kyrkja både som frivillige og som deltakarar. Tusen takk for innsatsen til dykk begge to! Andreas Danbolt fekk den utlyste stillinga som ungdomsprest i fjor sommar, og har brukt det siste året til å fullføre praktikum og med det prestestudiet. Han vil bli ordinert som prest 20. juni saman med Kjell Olav Høstaker Nordheim som sokneprest og Gitte Th. Torstad blir vigsla som diakon. Andreas Danbolt er opprinneleg frå Toten, men har i nokre år arbeidd i Fjell utanfor Bergen. Me gleder oss til å bli betre kjent med han, og ynskjer han velkomen til oss og til Sogn! De finn meir informasjon om ordinasjons- og vigslingsgudstenesta ein annan stad i bladet. Møt gjerne fram og bli med på denne storhendinga i Stedje kyrkje! Foto: E. Askvik Det er alltid trist når nokon me har vore saman med ei tid skal slutte, men det er også spennande å treffe nye. Det vert difor ein spennande haust for oss på kyrkjekontoret, og slik også for kyrkjelyden. Med dette vil me ynskje dykk alle ein retteleg fin sommar – og ein spennande haust! Jorunn Merete Haukås-Eide Kyrkjeverje Ill.foto: morguefile.com Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 3 PANGSTART 2015 – Leir for 11–13 åringar Lyng mo 10.– 13 augu . st Har du lyst til å vera med på noko kjekt før sommarferien tek slutt? Du vil ikkje gå glipp av Pangstart 2015. Dette er ein spennande og annleis leir for deg som er 11–13 år. viktig at du gir beskjed om særlege behov, slik at me kan leggje til rette for at du skal få det kjekt på leir. Me som skal vera leiarar gler oss til fine og aktive sommardagar saman med deg! Monica Ugulsvik Tekst Foto: F. Duhrmann Pangstart-leiren er eit samarbeid mellom Lyngmo og trusopplæringa i Luster og Sogndal/Leikanger. Den er med hensikt lagt til veka før skulestart, fordi me veit at mange foreldre då er attende på jobb, medan borna framleis har skulefri. Då kan det vera eit godt alternativ å reise på leir, på Lyngmo. Me vil gje deg nokre fine, aktive dagar, slik at du er klar for ein ny og spennande haust! Tema for leiren er «Noko i lufta». Det blir temasamlingar og kreative verkstadgrupper. Det blir aktivitetar både inne og ute; sykling, bading og kanopadling. Du kan glede deg til god mat, kveldssamlingar, gudsteneste og mykje meir! 4 nr. 2-15 Lurer du på kva du skal pakke med deg? Sovepose, laken, toalettsaker, Bibel, kle og sko til å vera både ute og inne, badekle og sykkel dersom du har det! Leiren varer til torsdag 13. august kl. 17, då inviterer me foreldre og familie til PANGSLUTT, ein felles avslutning av leiren. Er du fødd i 2002- 2003 og 2004? Då kan du melde deg på og bli med! Leiren kostar 800 kr. Påmeldinga er opna og det er fint om du melder deg på før sommarferien tek til; Send ein e-post til [email protected] eller ring 57 68 43 66. Då er det Sogndalkyrkjelydsblad - OG EG ER MED! 4-årssamling i Stedje kyrkje DETTE SKJER I AUGUST–SEPTEMBER–OKTOBER: August 9.og 10. Ungdomsleiar-leir på Lyngmo 10.–13. Pangstart-leir for 11-13 åringar, saman m/ungdommar frå ungdomsleiar-leiren, på Lyngmo 16. Utdeling av 6-årsbok kl. 11 i Stedje kyrkje 16. Utdeling av 6-årsbok kl.18 i Kaupanger kyrkje September 16. Babysong, nytt semester tek til på Stedjetunet kl. 11 27. Undringstime for 4-åringar kl.10.15 i Norum kyrkje, gudsteneste m/bokutdeling kl. 11 27. Stedje barnehage kl. 11 i Stedje kyrkje 27. Stedje kyrkje. Gudsteneste m/bokutdeling kl.11. Undringstime laurdag kl.16-17 27. Undringstime for 4-åringar kl. 15 i Kaupanger kyrkje, gudsteneste m/ bokutdeling kl. 16 Oktober 17. Livets skattekiste-dag for 11- og 12-åringar i Fjærland frå kl.11.30 og Undringstime for 4-åringar kl.16 i Fjærland kyrkje 18. Gudsteneste m/bokutdeling til 4-åringar kl. 11 i Fjærland kyrkje 25. Undringstime for 4-åringar laurdag i Stedje kyrkje. Gudsteneste med bokutdeling søndag kl.11. 25. Hausttakkefest m/Stedje barnehage kl. 11 i Stedje kyrkje Babysongavslutning våren 2015 Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 5 Konfirmantar 2015 Konfirmantar – Fjærland. Foto: Nils Skeie Konfirmantar – Kaupanger. Fotograf Svigggum Konfirmantar – Norum. Foto: Ørjan Talle Konfirmantar – Stedje. Fotograf Svigggum 6 nr. 2-15 Sogndalkyrkjelydsblad Konfirmantsamling Kyrkjelydsoppsummering Siste obligatoriske samling i konfirmantåret er fullført. Anledninga vart sett så stort på, at både slekt og konfirmantar møtte i både bunad, dress og kjole. Kvifor så staseleg? Vi snakkar sjølvsagt om konfirmasjonsdagen. Og den har sanneleg vore vel verdt å feire. Gjennom nesten eit heilt skuleår har konfirmantane vore samla om det viktigaste i livet. Det som gjev livet meining, og plasserer mennesket i eit evigheitsperspektiv, der målet er evig kjærleik og glede heime hjå Gud. Vi leiarane meiner vi har oppdaga noko som er så godt at vi vil bruke både arbeidstid og fritid på å dele det med andre. Då er det kjekt at ungdomen er så opne og seriøse som årets konfirmantar har vore. Dei har lett for å snakke om tru og tvil, og for dei av dykk som les her no: Fortsett med det! Det å dele sine djupe tankar kan vere styrkjande både for ein sjølv og andre. Kanskje har nokon eit godt svar på det du lurer på, eller kanskje ikkje. I så fall snakkar du med ein som i alle fall forstår deg. Alle konfirmantane har sine høgdepunkt frå året. Mine er dei gongane eg har fått snakka ordentleg med dei. Då vi var på tur i Sogndalsdalen, i samtalegruppene, og på leir. Nokre har sagt at gudstenestene har vore det beste, og det er særs inspirerande å høyre. For det er jo det alt fell ned på: Å Vere saman med Gud, anten det er i kyrkja eller heime – og få kjenne på gleda og velsigninga som følgjer ved å høyre han til. Ta vare på det de har lært! Jesus seier han er med dykk alle dagar, så lenge verda står. Det er sanneleg verdt å feire :) Konfirmantsamling Andreas Hjelme Tekst Monica Ugulsvik Foto Ill.foto: morguefile.com Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 7 VÅREN I FJÆRLAND På soknemøte denne sundagen vart det og vedteke små endringar i gudstenesteliturgien. Kunngjeringane vert flytta til etter 3x3 klokkeslag. Det vert brukt Halleluja-vers i samband med tekstlesingi, og etter kvart, bruk av kalkar i samband med nattverd i midtgangen. Fjærland er og so heldige at ein del glade songarar har starta eit Kammerkor. Desse stiller opp og syng når dei vert spurde til å medverka, i kyrkja og elles. Fredag kveld 19.juni har dei konsert i kyrkja. Garantert flott å høyra. Foto: Maryann G. Mundal Den lange og snørike vinteren her i bygdi ser no ut til å ha sleppt taket, når dette vert skrive litt før 10. mai. Me var litt skeptiske til om all snøen vart vekke til dugnaden på kyrkjegarden. den 5. mai. Det låg vel att litt taksnø på nordsida, så dugnadsettermiddagen gjekk greitt. Med stort og smått møtte 28 personar fram. Dette er ca 10% av folketalet i Fjærland. Damene jobba inne i kyrkja med vasking, støvsuging og rydding. Og so rigga dei til med mat til alle som var der, i ein triveleg pause. Karane, pluss nokre damer arbeidde ute på kyrkjegarden. Denne dagen var det særskilt grusgangane inn til, og rundt kyrkja som vart utsett for hakker og river. Det er slik at grusveger har lett for å gro att, om ikkje dei vert ruska opp av og til. Litt torv og stein ligg og att på kyrkjegarden 8 nr. 2-15 Som nemnt tidlegare var det konfirmasjon 1. pinsedag. To barn vart og døypte denne dagen. Det er ikkje så ofte det er barnedåp i Fjærland, men desto gildare når det skjer. Namna på dei to er: Johanna Juklestad Mundal og Jaran Mundal. Lukka til vidare til både konfirmantane og dåpsbarna. Nils Skeide Tekst og foto og måtte fjernast. Skal me få ein jamn og fin kyrkjegard i Fjærland, står det ein god del arbeid att. Gjerde skulle og vore oppattpussa og måla. I vinter har me her i Fjærlandskyrkja hatt god hjelp av konfirmantane våre. Dei to har vore trufaste og hjelpt til på omtrent kvar einaste gudsteneste. Tusen takk skal de ha. No har Grete og Thomas, som er namni deira, hatt samtale med presten. Dei slapp fram, som dert vart sagt i gamle dagar. Den dagen vart dei feira med marsipankake og pizza på kyrkjekaffien. No står konfirmasjonen for tur. Det er 24. mai. I Fjærland er det vedteke at konfirmasjonsgudstenesta er lagt til 1. pinsedag. Sogndalkyrkjelydsblad Frå gudsteneste med konfirmantane 26. april Foto: BLS Ordinasjons- og vigslingsgudsteneste i Stedje kyrkje laurdag 20. juni kl. 14.00 Biskop Halvor Nordhaug kjem til Stedje kyrkje laurdag 20. juni for å ordinere Kjell Olav Høstaker Nordheim til sokneprest og Andreas Danbolt til ungdomsprest. Og for å vigsle Gitte Therkelsen Torstad til diakon. Kjell Olav Høstaker Nordheim har fungert som sokneprest i eit år medan han har fullført utdanninga som prest. Gitte Therkelsen Torstad har arbeidt som diakon parallelt med at ho har gjort seg ferdig med utdanninga. Andreas Danbolt tek no til i stillinga som prest for ungdom og studentar i Sogndal og Sogn prosti. Om lag 20 % av hans stilling skal vere spesielt retta mot studentane. Vi gler oss over at vi no får i gang ei studentprest-teneste i Sogndal. Ordinasjon og diakonvigsling er ein festdag for kyrkjelydane. Finn fram finkleda, kom gjerne i bunad og møt opp i Stedje kyrkje denne laurdagen. Etter gudstenesta ber sokneråda alle inn til eit måltid i kantina på Høgskulen, og vi håpar at så mange som mogeleg vert med på det òg. Vi oppmodar folk om å vere ute i god tid. Parker gjerne ved høgskulen og bruk beina fram til kyrkja. Sogndalkyrkjelydsblad Kjetil Netland Prost nr. 2-15 9 seks åra arbeid som diakon i Sogndal. Ho fullførte masterutdanninga ved Diakonhjemmet våren 2014. mot korleis kyrkja i større grad kan vere ein plass for ungdom etter konfirmasjonsalder. Kva oppdrag har ein diakon? Kva er vårt ansvar for flyktningar og arbeidsinnvandrarar? Diakonen er leiar av kyrkja sitt sosiale omsorgsarbeid, og skal bidra til at evangeliet kjem ut i handling, som kyrkja sine hender og føter. Kva oppgåver er det viktig at kyrkja tek tak i her i bygdene våre ? Gitte Gitte er oppvaksen på Søreide i Fana, Bergen. Ho har budd i Sogndal sidan 1989. Gitte er utdanna sosionom og diakon og har dei siste Sokna er ulike og har forskjellige utfordringar, det vil difor vere varierande behov for tiltak og tilbod frå stad til stad. Likevel kan vi trekkje fram to oppgåver: byggje ulike møteplassar i kyrkjeleg samanheng som gjer at alle kan finne sin plass og kjenne tilhøyring til kyrkja. Ei anna viktig oppgåve vil retta seg Kva mål har du for tenesta di som prest? Kjell Olav Kjell Olav Høstaker Nordheim er fødd og oppvaksen her i Sogndal. Han har mellom anna arbeidd som diakon, som seniorrådgjevar i Difi, og sidan hausten 2009 som prestevikar. Dei siste seks åra har han studert teologi ved NLA Høgskolen i Bergen ved sida av arbeidet. 10 nr. 2-15 Eg ynskjer å vere ein vanleg prest for vanlege folk. Vi bed alltid for konfirmantane, om at dei må få ha ein heim i Guds kyrkje på jorda. Eg tenkjer det ikkje berre gjeld konfirmantane, men oss alle: Vi treng ein stad å høyra til. Om eg ved å vere prest kan følgje Jesus på ein slik måte at folk vinn større klarheit og tryggheit i høve til eiga tru, så er eg glad for det. Først og fremst er eg ein døypt som høyrer til i eit fellesskap av mange andre døypte. Slik høyrer me saman, og slik har kvar av oss noko å gje andre. Eller som det heiter i trusopplæringa: Gud gir – vi deler. Kva vil du leggje vekt på dei fyrste åra som sokneprest i Stedje og Kaupanger? Sjølv om eg er herifrå, ynskjer eg for det første å ha fokus på å bli endå betre kjend med bygdene og Sogndalkyrkjelydsblad Som kyrkje er det vårt hovudansvar å møte kvart menneske med respekt, uavhengig av tru og ståstad. Kyrkja bidreg med å avhjelpe naud både i Noreg og ute i verda. Som kyrkje i Sogn vil vi ta imot menneske som ynskje kontakt, og i møte med flyktningar og arbeidsinnvandrarar vil vi leggje vinn på å vere gjestfrie. Eit viktig vers i Bibelen: Joh. 13.15: "Det er eit føredøme eg har gjeve dykk: Som eg har gjort mot dykk, skal de òg gjera." grendene, bedrifter, arbeidsplassar og organisasjonsliv, særleg det første året. Eg er svært open for invitasjonar! For det andre vil eg legge vekt på å vere tilgjengeleg og tilsnakkandes, og arbeida for at det må vere låg terskel for å ta kontakt om alt som måtte røre seg. For det tredje vil eg svært gjerne vere med å vidareutvikle barne- og ungdomsarbeidet. Sist, men ikkje minst - eg er oppteken av samanhengen mellom kyrkje og kulturliv. Eit viktig vers i Bibelen: Då tenker eg på Matteus 11, 28, der Jesus snakkar om kvila han vil gje. Desse orda står nederst på altertavla i Stedje. Eg tenker at sjølv om dei er eldgamle, så har dei veldig mykje å seie til oss, som lever i ei tid prega av stress og tilkortkommenheit, under presset av eit samfunn som blir kalla både Perfeksjons-samfunnet og Prestasjons-samfunnet: ”Kom til meg, alle de som slit og har tungt å bera; eg vil gje dykk kvile!” NLA i Bergen. Han har lang erfaring frå barne og ungdomsarbeid i ulike organisasjonar, mellom anna frå speidaren, Det norske misjonsselskap. Han har òg erfaring frå Fjell kyrkjelyd der han har vore tilsett som ungdomsarbeidar. Han er glad i ulike formar for friluftsliv, og trivest godt med å jobbe med ungdom. Vi ser fram til å få Andreas som prest for ungdom og studentar i Sogndal, og lurar på kvifor ein austlending vil slå seg ned og arbeide her? Andreas Andreas er oppvaksen på Toten. Han har fagbrev som industrimekanikar og har studert teologi ved Sogndal har mykje å by på, ikkje minst gode moglegheiter for friluftsliv og mange trivelege folk. Når eg såg at det var ei ledig stilling som ungdomsprest her, så måtte eg berre søke jobben. BESLUTNING Herre, jeg har tatt en stor beslutning: Frå denne stund er jeg på din side! Det er ingen følelsesladet beslutning, for den slags ville jeg aldri tillate meg. Nei, den kom både frå hjernen og fra hjertet etter at jeg hadde tenkt over tingene. Jeg lover troskap mot deg og troskap i tjenesten. Det lyder flott, Herre, men du kjenner meg. Jeg har ikkje mye å gi deg, men du kan få livet mitt. Jeg ønsker å investere det i din sak. Noe i meg taler om det heltemodige i beslutningen, – en slags Jeanne dArc-innsats, men selvsagt tilpasset de åndelige dimensjonene mine. Noe annet i meg skyver meg tilbake til virkeligheten Ved å spørre: «Hva akter du egentlig å foreta deg?» Kva har kyrkja å gje til unge menneske i 2015? Kyrkja er ein fellesskap der alle er velkomne. Her kan me vera saman om tru og spørsmål rundt trua og livet, og heilt andre ting. I kyrkja kan unge få sjå livet sitt frå ein annan kant enn kva ein presterer eller korleis ein ser ut. Ikkje minst er kyrkja ein fellesskap kor Gud sjølv er saman med oss. Eit viktig vers i Bibelen: Johannes 3.16: ”For så elska Gud verda at han gav Son sin, den einborne, så kvar den som trur på han, ikkje skal gå fortapt, men ha evig liv.” Jeg vet ikkje, Herre. Jeg vet simpelthen ikkje. Jeg ber at du vil veilede meg. Jeg stiller meg til din disposisjon og vil gjøre det jeg kan for deg, så vennligst legg tingene til rette for meg. Finn en jobb der eg kan tjene deg, Herre, ved å tjene min neste. Jeg ber ikke om en plass i forreste rekke, Herre, (selv om mitt «ego» løfter øyenbrynene og hoster spørrende mens jeg sier dette). Men jeg vil gjerne kjenne meg ønsket og nyttig. Lønnen teller mindre, skjønt jeg må ha til kost og losji og litt annet også, forresten. Bruk meg et eller annet sted, Herre… Dette ber jeg om inntil videre mens eg venter på at du viser meg hvor jeg skal ta fatt. Flora Larsson Henta frå diktsamlinga «Mellom deg og meg, Herre!» Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 11 Skal du stemme ved kyrkjevalet 2015 ? Det er valår, og den 14. september er det tid for kommune- og fylkestingsval. Samstundes er det kyrkjeval, og det skal veljast representantar til både sokneråd og bispedømeråd. Kva er soknerådet? Soknet er grunneininga i den norske kyrkja. Frå gamalt av var soknet rekna ut frå staden der det var oppført ei kyrkje, og bestod av dei som hadde ei kyrkje å sokne til. Medlemane i soknet vel soknerådet. Soknerådet skal etter kyrkjelova ha si merksemd mot alt som kan nære og styrkje det kristne livet i soknet, slik som til dømes gudstenesteliv, relasjonsbygging og arbeid blant konfirmantar og unge. Soknerådet skal mellom anna leggje til rette for at kyrkjeleg undervisning, kyrkjemusikk og 12 nr. 2-15 diakoni vert innarbeidd og utvikla i soknet. Rådet har også rett til å medverke ved utnemning og tilsetting i kyrkjelege stillingar, men er ikkje arbeidsgjevar, og gjev høyringsfråsegner i ulike saker. I tillegg til sokneprest består soknerådet i Stedje av åtte personar, og av seks personar i Fjærland, Kaupanger og Norum. Kva er bispedømerådet? Bjørgvin bispedømeråd skal, på same måte som sokneråda, ha si merksemd mot alt som gjerast for å vekkje og nære det kristne livet i dei ulike sokna i bispedømet. Geografisk er Bjørgvin samanfallande med Sogn og Fjordane og Hordaland fylke. Bispedømerådet tilset prestar, og fordeler mellom anna tilskot til kyrkjelege formål gjennom midlar frå Opplysningsvesenets fond (OVF). Medlemane i bispedømerådet er også utsendingar til det årlege Kyrkjemøtet. Kyrkjemøtet er det øvste demokratiske organet i Den norske kyrkja, og har ein «lovgjevande» Sogndalkyrkjelydsblad funksjon for kyrkja som på mange måtar kan samanliknast med Stortinget. Val av representantar til Bispedømerådet er derfor viktig dersom du ønskjer å påverke framtida til Den norske kyrkja på nasjonalt nivå. Av aktuelle saker som er venta i perioden 2016 til 2019 kan nemnast ny organisering etter skiljet med staten, mobilisering for dåp, fleirkulturelt dialogarbeid, rekruttering til kyrkjelege stillingar og spørsmål om forbønn eller vigsel for likekjønna par. I tillegg til biskopen og to kyrkjeleg tilsette, består bispedømerådet av sju leke medlemmer. I Bjørgvin skal fire av desse veljast direkte 14. september, medan dei tre siste vert valt av sokneråda i november. Har eg stemmerett? For å ha stemmerett må du være medlem av kyrkja. Forenkla sagt er medlemmer alle som er døypt i kyrkja, og som ikkje seinare er utmeldt. I kyrkja er myndigheitsalderen 15 år, og du kan derfor stemme dersom du fyller 15 år i løpet av 2015. Kven er kandidatar til bispedømerådet? Bispedømet sin nominasjonskomité er valt av representantar frå sokneråda. Komiteen si liste har 17 kandidatar i prioritert rekkjefølgje. Kyrkjevalet er eit personval. Kandidatane er såleis ikkje representantar for grupperingar eller parti, men lista speglar ei breidde både i alder og ulike syn innanfor kyrkja. Presentasjon av dei ulike kandidatane finn ein ved å følgje lenkja under. Kontakt gjerne også kandidatane personleg dersom du har spørsmål. https://kirken.no/globalassets/ bispedommer/bjorgvin/dokumenter/kyrkjeval/leke-kandidater/ leke-kandidatar-eigenpresentasjon-pr-26-mars-2015.pdf Åpen folkekirke er ein organiasjon som har stilt alternative lister i 9 bispedøme, og som har fått mykje merksemd i media. Organisasjo- nen ønskjer mellom anna å arbeide for at også likekjønna par kan gifte seg i kyrkja. Åpen folkekirke stiller ikkje liste i Bjørgvin, og nominasjonskomiteen si liste er derfor den einaste i bispedømet. Korleis stemmer eg? Alle med stemmerett vil motta valkort i august. Valkortet vil informere om dine rettar som veljar, og om kvar du kan stemme. Du kan også førehandsrøyste ved kyrkjekontoret i perioden 1. august til 11. september. Kontakt gjerne kyrkjekontoret i god tid dersom du har spørsmål. to stemmer. Dette gjeld både for val av sokneråd og bispedømeråd. Det er ikkje mogleg å stryke kandidatar frå listene, men ved val av sokneråd kan du kan føre opp inntil tre nye namn på stemmesetelen. Det er ikkje høve til å gje desse tilleggstemmer. Framleis litt forvirra? Alt dette og meir informasjon finn du også på nettadressa www.kyrkjevalet.no. Godt val! Arnt Erik Nordheim Tekst Valet til sokneråd og bispedømeråd skjer ved to ulike lister. Dersom du leverer stemmesetel utan korrigeringar vil ikkje stemma bli forkasta, men alle kandidatane på den innleverte lista får då éi stemme kvar. For å påverke prioriteringa på listene kan du gje éi tilleggsstemme til inntil tre kandidatar, som då får Kandidatlister til soknerådsvalet: FJÆRLAND SOKNERÅD 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 NILS SKEIDE BERIT CARLSEN ORHEIM SVERRE TUFTE MUNDAL MARIANNE SUPPHELLEN HANS HAUGEN MARITA KVITBERG SIV JANE RAUBOTI GERD TURID JUKLESTAD HILDE SUPPHELLEN ANDRÉ ØYGARD KLARA HEIMLID BØYUM 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND 6848 FJÆRLAND Pensjonist Pensjonist Entreprenør Dagleg leiar/kyrkjet Bonde Førskulelærar Lærar Bonde Bonde/Heimehjelp Sjølvst. næringsdriv Helsefagarbeidar Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 13 KAUPANGER SOKNERÅD 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 EINAR SKEIE KARI ALME KENNETH BJØRK KIRSTEN ANNY AMLEDAL KNUT KAI BERGET KAREN HELENA DALAKER CHRISTOFFER KNAGENHJELM BRITT ELIN YTTRI GEIR BØYUM SVANHILD KARIN BREISNES VEGARD HOVLAND ANNE-HELENE LILLE-HOMB KAUPANGSVEGEN 29, 6854 KAUPANGER HAUKÅSSVINGEN 10, 6854 KAUPANGER 6854 KAUPANGER 6854 KAUPANGER ROGNEVEGEN 1, 6854 KAUPANGER 6854 KAUPANGER KYRKJEGOTA 1, 6854 KAUPANGER HAUKÅSSVINGEN 1, 6854 KAUPANGER PORSMYRVEGEN 11, 6854 KAUPANGER BRÅTAVEGEN 8, 6854 KAUPANGER KAUPANGSVEGEN 1, 6854 KAUPANGER 6854 KAUPANGER Pensjonist Spes.pedagog Eigedomsmeklar Pensjonist Pensjonist Pensjonist Arkeolog/Sj.næringsd Postbud Rekneskapsførar Pensjonist Byggmester/fagl.leia Pensjonist NORUM SOKNERÅD 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 RØNNAUG DAHL 6859 SLINDE AGNAR NORNES 6859 SLINDE EDIT FLATLAND 6859 SLINDE HEIDI FONDENES 6859 SLINDE PER MAGNE FIMREITE 6856 SOGNDAL ELLEN KRISTIN NJØS SLINDE 6859 SLINDE PER HENRIK HJELMESETER 6858 FARDAL ANNE MARIT VENES 6858 FARDAL SOLLAUG BOGE ØLMHEIM 6859 SLINDE GUNNBORG IRENE YLVISÅKER LYNGSET 6858 FARDAL GUNN KJERSTI BÅRDGARD 6858 FARDAL Pensjonist Bonde Pensjonist Lærar Bonde Landskapsarkitekt Sjølvst.næringsdriv. Reinhaldar Pensjonist Bankfunksjonær Førstesekretær STEDJE SOKNERÅD 1 OVE BUKHOLM STØLEN 5, 6856 SOGNDAL Byggmester 2 ASTRID HOVE MARKAVEGEN 25, 6856 SOGNDAL Rådgjevar 3 JAN GUNNAR BØTHUN 6856 SOGNDAL Fagarbeidar 4 MÅLFRID MYRKASKOG HUSNES STEDJEVEGEN 38, 6856 SOGNDAL Pensjonist 5 PER HILLEREN 6856 SOGNDAL Bonde 6 SISSEL AINA VATNAMOT ÅBERGE 6856 SOGNDAL Lærer 7 EDVIN ORRESTAD 6856 SOGNDAL Entreprenør 8 LISE ELVAGJENG 6856 SOGNDAL Fagrådgjevar 9 ODD SOLBERG 6856 SOGNDAL Lærar 10 INGRID MONSEN PRESTAVEGEN 1, 6856 SOGNDAL Butikkmedarbeider 11 SIGNE MARIE FOSSE REFSDAL KONGABERGVEGEN 19, 6856 SOGNDAL Sjukepleiar 12 ELDBJØRG REPPEN ØLNES 6856 SOGNDAL Pensjonist 13 ODDBJØRG BORGNY UGLUM KONGABERGVEGEN 12, 6856 SOGNDAL Pensjonist 14 LEIF STEINAR ENGLAND 6856 SOGNDAL Innkjøpssjef 15 REIDUN BOSTEDT DRÆGNI DALAVEGEN 2 E, 6856 SOGNDAL Pensjonist 16 JOFRID ROGNE TJØDNALI 30, 6856 SOGNDAL Pensjonist 17 OTTAR HUSUM 6856 SOGNDAL Bonde 18 AASHILD VIKDAL 6856 SOGNDAL Pensjonist 19 OMAR EGGUM 6856 SOGNDAL Lærar 20 GRO LERUM BONDEVIK ÅBERGEVEGEN 11, 6856 SOGNDAL Trade mark.konsulent 21 JORUNN HOLE KONGABERGVEGEN 41, 6856 SOGNDAL Pensjonist 14 nr. 2-15 Sogndalkyrkjelydsblad Kyrkjekaffi Ein prestevikar takkar for seg Historia begynte med at telefonen ringte ein tidleg aprilmorgon. Det var eit ukjent namn som spurte om eg ville ta til å jobbe som prestevikar i Sogndal etter lærarskulen. Eg sa ja mest for å få han til å legge på, og så måtte omstillinga ta til. kvifor ikkje? Vi trur at bøn blir høyrt, og at det er eit kraftig verkemiddel. Kanskje er bøna det viktigaste vi gjer det møtet! At slikt skjer bak lukka dører er både tillitskapande og trusstyrkjande. Presten står ikkje berre og messar på søndagen om forskjellig han har høyrt på skulen. Jobben er ikkje berre ein jobb som må gjerast. Han deler eit liv og ei lære som han sjølv har tru på og oppmodar om å følgje, fordi han veit kor stor betydning det kan ha for den einskilde. Kyrkja er ingen dårleg plass å vere lærar. Ikkje berre har eg fått undervist mykje, men eg har fått undervist eine og åleine om det viktigaste faget som finst: Frelsa og livet ved trua på Jesus Kristus. Som vikar har eg hatt stor glede av å dele den glade bodskapen. Sidan jobben min har vore hovudsakleg konfirmantarbeid, har eg som regel hatt forkynnaransvar på dei gudstenestane som konfirmantane samla har vore med på. Då er det ein fryd å bli gitt lyttande øyrer frå konfirmantane, men også alle foreldre og tilhøyrande som møter opp. Fleire av desse er innom kyrkja berre når dei har ei spesiell anledning. Då treng dei ei nistepakke av Guds Ord som dei kan ta med seg vidare, frå ei god oppleving i kyrkja. Det har eg ikkje gjort åleine, men saman med eit kollegium som verkeleg trur på det dei forkynner. Sjølv om eg veit at dei er prestar og diakonar vart eg likevel litt overraska over viljen til å avslutte elles «faglege» møter med bøn. Ja, Det er mange tilsette på kyrkjekontoret på Stedje, med ulik alder, bakgrunn, livsstil, arbeidsmåte og mykje meir! Det har vore ein styrke når vi har hatt arrangement. Avslutningsvis vil eg trekke frem Gitte sin (Diakon) sans for detaljer og forutsigbarheit, Kjell Olav si (fungerande Sokneprest) ro, og evne til å finne kloke ord, og Kjetil sitt (Prost) rike initiativ og erfaringsbase. Alle dei nemnde jobbar tilsynelatande døgeret rundt, og er store førebilete på sine måtar. Dermed kan eg takka for i år, og sjå tilbake på kyrkja som ein arbeidsplass det ikkje er utenkjeleg at eg vender tilbake til. Eg har stor tru på det arbeidet som de gjer, og som Andreas Danbolt, ny spesialprest for ungdom, går inn i. Til lukke vidare. Må Gud signe arbeidet dykkar! Andreas Hjelme Tekst Monica Ugulsvik Sogndalkyrkjelydsblad Foto nr. 2-15 15 Intervju med Kari Marie Navarsete v/Ester Nordheim 1. Kva betyr kyrkja for deg? Når du høyrer ordet ”kyrkje”, kva stemning/ følelse gjev det deg? Tenkjer du først på bygningen eller på alle folka som ”er” kyrkja? Kvifor det, trur du? Når eg høyrer ordet «kyrkje» kjem det fram mange bilete hjå meg. Sjølvsagt tenkjer eg på den flotte bygningen med alle sine uttrykk. Gjennom arbeidet mitt i barnehagen har eg ved fleire høve vore på besøk i kyrkja saman med born. Å følgje born si undring over det dei ser og deira evne til å bli merksame på detaljar er fascinerande, og det har også hjelpt meg å sjå. Likevel er det eigne opplevingar i kyrkja som er med å skape kjensler til kyrkjerommet og det me finn der. Ord som kjem når eg tenkjer på dette er: tradisjon, glede, sorg, fellesskap, omsorg, haldepunkt, musikk, tankar om tru, familie. Kyrkjerommet er for meg ein god stad å vera på «gode og vonde» dagar. Eg tenkjer også på samarbeid. Som styrar i Stedje barnehage gjennom mange år har eg hatt eit godt samarbeid med kyrkja representert ved Bård Haukedal og Kjell Olav Nordheim. Når barnehagen samarbeider med kyrkja, utfordrar det oss i høve at barnehagen har eit mandat som legg føringar for kva innhald og formidling borna skal møta. Undring saman med borna, her og no perspektiv, kunnskap og respekt for mangfaldet vert stikkord. Mitt møte med kyrkja i dette samarbeidet har vore svært givande og kjekt. Eg trur me har gitt borna gode opplevingar og kunnskap til å forske på eiga tru. 2. Har du opplevingar du har lyst til å trekke fram? 16 nr. 2-15 Det er mange. Då vel eg å trekke fram alle dei flotte hausttakkefestane me har delteke på med borna i Stedje barnehage. Ei fullsett kyrkje med forventingsfulle born og foreldre. Ei kyrkje som evnar å forme gudstenesta slik at borna er «med», og der det er «plass» til dei utan at det går ut over forma til gudstenesta. Dette har sett «spor» i meg. Elles har eg hatt mange flotte musikkopplevingar i kyrkja. Å gå på konsert i kyrkja forsterkar musikkopplevinga og gir for meg ei sterk kjensle av fellesskap. Eg meiner det er viktig at kyrkjerommet vert brukt i eit mangfaldsperspektiv der kvar einskild kan finna sin plass på sin måte. 3. Når blei du sist overraska i kyrkja? Heilt ærleg ! For ei tid sidan var eg i gravferda til tanta mi. Når presten song «What a wonderful world” som ein del av talen sin, vart eg overraska og veldig fokusert. 4. Kva tankar har du om kyrkja si rolle i lokal-samfunnet? Har du tankar om korleis kyrkja kan bli endå meir synleg i lokalsamfunnet? På kva nye måtar trur du at lokalsamfunnet og kyrkja kan samvirka? For meg er det viktig at kyrkja er ei kyrkje for folket. Det er viktig at det er plass til alle, der mangfald og inkludering er stikkord. Då er det viktig at bygdefolket deltek i råd og organ der ein kan vera med å påverke korleis kyrkja skal utvikle seg vidare. Det vert viktig at kyrkjekontoret er opne for innspel og aktive i dialogen med bygda. Her vert gode møteplassar eit stikkord. Elles Sogndalkyrkjelydsblad handlar det om å byggje tryggheit og tillit mellom kyrkja og folket. 5. Har du tankar om korleis me kan inkludera endå fleire i gudstenestefellesskapet? Gudstenestene er på mange måtar det viktigaste kyrkja gjer, her får kyrkja mellom anna sin identitet. Frå din ståstad- kva trur du skal til for at fleire skal oppleva seg inkludert i fellesskapet rundt gudstenestene? Eg trur kyrkja i dag gjer mange gode grep som kan utviklast vidare: Viktige element er å møte born og ungdom der dei er med arbeidsmåtar som treff dei. «Å våge å gå utanfor ramma, men likevel behalde forma» Stikkord må vera «den gode opplevinga» og at ein kjenner at ein har ein «plass.». Deltaking vil og vera eit stikkord. Eg trur det er viktig at gudstenesta kan ha ulike ”ansikt”. Det er og viktig at kyrkja kan variere tidspunkt for gudstenester. Men som sagt: Mi oppfatning er at kyrkja i Sogndal på mange område er ny tenkjande og kreativ i sin måte å møte kyrkjelyden på. Foto: Privat Takk og farvel og nokre refleksjonar Då var det slutt. Eg tek med meg familien min og vender nasen mot Sunnmøre. Me har no budd i Sogndal i 7 år. Og når sant skal seiast, har det blitt vår heimplass. Men no opplever me at Gud vil ha oss på ein annan stad. Og me gler oss til å finne ut kva me skal få vere med på “der oppe”. Eg har jobba med ulike ting i kyrkja i eit par år no. Eg har vore litt kyrkjetenar, trusopplærar, ungdomsog studentprest, og til sist fengselsprest. Makan! Og skal eg vere heilt ærleg, så har alt eigentleg vore ganske kjekt. Det er difor med vemod at eg avsluttar dette kapittelet. Her er nokre refleksjonar om kyrkja og det som har vore. Eg har, som sagt, trivest godt. Det skyldast naturlegvis meiningsfulle arbeidsoppgåver. Men staben skal òg ha ein god porsjon av æra for det. Dei har vore positive og imøtekommande mot meg heile tida. Kudos! Men når det gjeld arbeidsoppgåvene, så har eg funne ut at ein ikkje blir automatisk “from” av ein slik jobb. Ein skulle jo tru at det var lett å ha fokus på Guds rike når ein jobba i kyrkja. Men slik har det ikkje vore for meg. Arbeid blir fort “berre” arbeid. Det blir noko ein berre gjer. For å halde motivasjonen oppe har eg måtte stadig minna meg sjølv om kva eg eigentleg driv med. Og uansett kva eg kjem til å drive med seinare, så har eg lært noko om å løfte blikket - både i jobb og elles. Uansett om ein jobbar i barnehage, i kyrkja eller sel kvitevarer, så er ein del av eit større fellesskap. Og det kan det vere lurt å tenkje på av og til. Kyrkja har sine utfordringar. Eit interessant spørsmål er kva kyrkja skal vere. Skal den først og fremst vere ein kyrkjelyd for folk som ynskjer hjelp til å følgje Jesus, eller skal den vere ei folkekyrkje der folk kan kjenne seg heime sjølv om dei ikkje er der så ofte. Ideelt sett skal den klare begge deler. Og kanskje er det fullt mogleg. Men for meg så fortonar det seg iallefall som den har lukkast best i det første. Mange er innom i løpet av eit år, og mange har positive opplevingar. Det er bra. Men eg slit med å tenkje at det berre skal vere slik. Kyrkja er jo grunna på Jesus Kristus. Og kyrkja kom ein gong hit på grunn av at ei lang rekke folk hadde prøvd å vere lydige mot misjonsbefalinga. Jesus sa: gå ut i verda og gjer alle folkeslag til mine læresveinar. Og me har kanskje fokusert på å få folk til å bekjenne trua. Nokre vil sikkert seie at kyrkja nettopp har makta det. Dei lærde stridast (uten å skulle gå nærmere inn på det her). Men å få folk kristne er berre halve misjonsbefalinga. Resten handlar om å få folk til å gjere det som Jesus sa at dei skulle gjere. Ein skulle, med andre ord, gjere det som måtte til for å skape folk som likna på Jesus. Det er dette som er disippelgjering. Og dessverre er det slik at dei som har vore mest ivrige på å lære, går til andre typar menigheiter. Resultatet er mange plassar - at snittalderen på dei faste går oppover. Med andre ord: noko må gjerast. Ein kan ikkje berre støtte seg til alt det gode som skjer og vere fornøgd. Ein skal vere positiv, men ein må ikkje la positiviteten stå i vegen for endring - viss det er naudsynt. Men så trur eg kyrkja jobbar med slike tankar allereie - iallfall her lokalt. Utfordringa blir å ha to tankar i hovudet samstundes - korleis ein på mest mogleg effektiv måte kan skape ivrige etterfølgjarar av Jesus utan å støyte frå seg folk flest. Nils Einar Berget Tekst Jostein Heggestad Sogndalkyrkjelydsblad Foto nr. 2-15 17 Om namnet på kyrkja i Norum sokn BAKGRUNN FOR SAKA: KVA HAR VORE GJORT: For om lag 15 år sidan vart det sett opp skilt med påskrifta Norum + kyrkjesymbol ved avkøyrsla frå riksvegen opp til kyrkja. Det vart etter dette mange avisinnlegg og diskusjonar vedkommande namnet på kyrkja. Mange meinte det var feil at kyrkja heiter Norum kyrkje, og at Ølmheim kyrkje skulle vere det rette namnet. Saka var oppe i soknerådet i februar 2014, og underteikna påtok seg arbeidet med å finne ut meir om det formelle rundt namne-endringa. Våren 2014 var eg i kontakt med Riksarkivet i Oslo, Statsarkivet i Bergen og Bjørgvin bispedømmekontor. I protokollane vidare var Ølmheim kyrkje nytta, med eitt og anna unnatak ,- ein gong i 1951, ein gong i 1962 og ein gong i 1964 der Norum var nytta. Frå siste halvdel av -80 talet er Norum brukt som namn på kyrkja. På bakgrunn av at det var ein del debatt om namnet på kyrkja i år 2000, vart saka teke opp i fellesrådet som gjorde fylgjande vedtak: «Sogndal kyrkjelege fellesråd sender saka over til Norum sokneråd av di namnesaker skal starte i sokna. Fellesrådet vil ogso tilrå soknerådet å skipe til eit soknemøte på saka før vedtak blir gjort. I namnesaker på kyrkjer skal saka starta i soknet, gå vidare tenesteveg til Kyrkje- utdannings – og forskningsdepartementet for endeleg vedtak. Når vedtak er gjort i departementet er namnet gyldig.» I protokollen til soknerådet finn ein at saka var oppe på møte 24.02.2000. Det vart gjort vedtak om å utsette saka. Foto: Arild Slinde I samband med kyrkjejubileet 2013 skreiv Anders Slinde eit stykkje om dette i jubileumsheftet. Anders Slinde var mellom anna med og restaurerte kyrkja i 1963/64. I januar 2014 mottok soknerådet brev frå Anders Slinde der han ber om at namnet på kyrkja blir teke opp som sak, at «namnet skal vere slik det har vore i alle år bakover (fleire hundre år): Ølmheim kyrkje i Norum sokn.» Ingen av desse instansane kunne finne at sak om namne-endring hadde vore behandla. Etter dette tok eg føre meg gamle protokollar frå soknerådsmøte i Norum sokn. Desse går attende til 1922. Frå den tida og fram til 1940 var det kun brukt Ølmheim kyrkje, slik eg har greid å finne ut. I 1943 brukar presten Torvanger namnet Norum kyrkje i eit brev til kyrkjelyden vedkommande innsamling av midlar til nytt orgel. 18 nr. 2-15 Sogndalkyrkjelydsblad Hausten 2000 var det val på nytt sokneråd. Ut frå møteprotokollar kan det synast som om saka ikkje vart oversendt det nye soknerådet. Ved gjennomgang av protokollen finn ein ikkje at saka har vore behandla etter 24.02.2000. DØME PÅ BRUKEN AV NAMNET ØLMHEIM KYRKJE: På tavla i våpenhuset i kyrkja står ein oversikt over dei som var med og bygde kyrkja i 1863. Namnet som er nytta på denne tavla er Ølmem. Dåpsmuggen i kyrkja har fylgjande innskrift: «Gåve til Ylmheims kyrkja frå ungdom i Øvstedalen 1933.» I bygdabøkene til Wilhelm Flugeim (1937) står det om Ylmheims kyrkja. Da kyrkja vart vølt i 1964 var det berre Ølmheim kyrkje som vart nytta i brev frå kommunen og i anna korrespondanse. I 1990 fann Berit og Arvid Slinde på Ylvisåker ein kasse med kvitteringar i eit hus på garden sin. Desse var frå byggjinga av kyrkja i 1863. Det står Ølmeim kyrkje på alle dokument. Desse dokumenta vart overlevert fylkesarkivet 27.11. 1990. Eigar av garden deira på 1860 –talet hadde ansvar for byggjerekneskapen då kyrkja vart bygt. I 1994 var det eit stort slekts-stemne for Ylvisåker – slekta. I den samanheng er nytta Ølmheim kyrkje. Underteikna har spurt gamle folk i bygda om kva kyrkja heiter. Dei meiner kyrkja heiter Ølmheim kyrkje. Har òg snakka med ein del yngre folk som meiner det same. Andre blir usikre når dei får dette spørsmålet. Det er òg folk som meiner at Norum kyrkje er det rette namnet. I haust tok eg ein telefon til ein person i Sogndal. Dette fordi han for ein del år tilbake var med i sokneråd, fellesråd og bladstyret for kyrkjelydsbladet i fleire periodar. Han seier han hugsar godt at lokale personar på den tida var svært ivrige på at det skulle heite Norum kyrkje. Lokalhistorisk årshefte 2014, «so han sa», har i siste nummer bilete av kyrkja på framsida. Inne i bladet er det Ølmheim kyrkje som blir omtala. DØME PÅ BRUKEN AV NAMNET NORUM KYRKJE: Dei gongene eg har funne Norum kyrkje brukt i soknerådsprotokollen før 1985 kan det sjå ut som det først og fremst er prestar som har nytta det. Kanskje dei syntes det var greitt å ha same namnet på kyrkja som på soknet? Personen eg snakka med på Statsarkivet i Bergen sa han visste om andre stader der det hadde vore forskjelllig namn på kyrkja og soknet, og der det då gradvis hadde utvikla seg til at kyrkja fekk same namnet som soknet. Namnet Norum kyrkje var brukt enkelte gonger mellom 1943 og 1970, også på eit bilete (teikning) av kyrkja frå 1972. Frå 1987 vart Norum kyrkje nytta utanpå gravferdssalmar. Tidlegare sto ikkje namnet på kyrkja på desse. På den nye kyrkjeklokka frå 1990 står det Norum kirke. Pr i dag er det Norum kyrkje som blir brukt av kyrkjekontor og andre offentlege instansar. OPPSUMMERING: Ut frå kvitteringar frå byggjerekneskap, gamle protokollar og tavle i våpenhuset skal noverande kyrkjebygning ha hatt namnet Ølmheim (tidlegare skrivemåtar Ølmem, Ølmeim, Ylmheim) kyrkje. Ut frå dette kan ein seie at Ølmheim kyrkje er det historiske namnet. Seinare er namnet Norum kyrkje teke i bruk. Det har ikkje vore mogeleg å finne vedtak på at denne namne-endringa er søkt om eller fatta vedtak om hjå Riksarkivet i Oslo, Statsarkivet i Bergen eller hjå Bjørgvin bispedømekontor. Slinde, mai 2015 Rønnaug Dahl Leiar i soknerådet Norum sokneråd skal handsame sak om namnet i soknerådsmøte i september 2015. Saka vert så sendt vidare til Bjørgvin bispedømmeråd som fattar endeleg vedtak. På førehand vil soknerådet kalle inn til soknemøte om saka, sjå annonse under. Norum sokneråd Innkalling til soknemøte for Norum sokn Norum sokneråd vil med dette kalle inn til soknemøte 13.september 2015 etter gudstenesta kl.16. Sak: Namnet på kyrkja Soknerådet ynskjer å høyra soknet sitt syn på namnet på kyrkja. Alternativ 1: Norum kyrkje Alternativ 2: Ølmheim kyrkje Norum sokneråd Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 19 Dei frivillige kristne organisasjonane er ein viktig ressurs i kyrkjelydane våre. Mykje godt arbeid vert drive, med sikte på å gi barn og unge ein stad der dei kan høyre Guds ord forkynt og vekse i trua på Han. Samarbeidet mellom organisasjonane og kyrkja er difor svært viktig for at ei systematisk trusopplæring kan skje i kyrkjelydane våre. Kyrkjelydsbladet ynskjer å gje eit innblikk i dette arbeidet. INNBLIKK I: 1-2-3 småtroll-trall – Kor er du Krølle? Det er tysdag ettermiddag og ein etter ein kjem det «småtroll», barn mellom 1-3 år saman med foreldre og søsken, inn gjennom døra til kapellet på Stedje. Det første dei spør etter er «henne e krølle?» Dei lurar fælt på kvar Krølle, det vesle koselammet, har gøymt seg denne gongen! 20 nr. 2-15 Då alle små og store har funne seg ein plass på mattene, ynskjer Guri og Siv Anita velkommen til samling. Dei startar alltid med namnesang, det er stas å høyre og synge sitt eige namn med alle saman. Det er ein aktiv og glad gjeng som syng og dansar rundt i ringen. «Bomchikabom», «Spring etter vatn» og «Hvor er du krølle?», der ein leitar etter eit koselamb, er nokon av reglene og songane som blir sunge både ein og to gonger. Siv Anita fortel og vis bilete frå ei barnebok og lærer alle denne bøna, som kan vera fin å be saman ved frukostbordet eller ved sengekanten: Kjære Gud, ta handa mi, slepp den aldri ut av di. Lei meg på din veg i dag, gjer meg trygg og god og glad!. Sogndalkyrkjelydsblad Etter ei fin samlingsstund smakar det veldig godt med saft og kjeks og kaffi. Det er veldig kjekt å blåsa såpebobler med Guri og leike saman ei lita stund, medan dei vaksne sit og pratar. Det nærmar seg kvelds og leggetid, dermed er det på tide å takke for i dag. Småtroll-trallen tek til att med fleire samlingar til hausten, annakvar tysdag. Sjekk nettsida vår www.sogndal.kyrkja. no eller lik facebooksida Størst av alt- og eg er med for informasjon om desse samlingane, samt andre samlingar i trusopplæringa vår! Monica Ugulsvik Tekst og foto S ID E Fargelegg Prikk til prikk Jesus er ljoset for verda. Teikne ein strek frå 1 til 2 og så vidare. Kva skjuler seg her? Teikningar: Asbjørn Tønnesen Finn 5 feil Dei to bileta er nesten like. Finn du dei fem feila på biletet til høgre? Abonnér på barnebladet nr.9 nr.7 David og Goliat nr.3 nr.12 nr.11 nr.13 nr.10 Gulliver: side 2 Det nye Jerusalem Tårnagente side 7–10 ne: De første disiplene Tårnagentene: side 7–10 Gulliver: side 2 Himmelrik og de sm et å Gulliver: side 2 David og Batseba : side Gulliver ne: ente Tårnag 0 7–1 side 16 blader + DVD eller bok (privatabonnement = berre 365,heim i posten) Gruppeabonnement berre 199,per barn 2 Gulliver: side 2 Tårnagentene: side 7–10 Gulliver: side 2 pt r døt er seg ved s bliis ustevis jøen Jesu gJes o fr Tiberiass Tårnagentene: side 7–10 Supersetning Tårnagentene: side 7–10 Gulliver: side 2 Salme 37,5 Legg din vei i Herrens hånd! Stol på ham, så griper han inn. Bibelteikneseriar og gøyale aktivitetar! setnin Super Salme 37,5 g i Herrens hånd! inn. Legg din vei så griper han Stol på ham, ditt 7 av hele kraft og s 10,2 Gud Luka all din selv. en din Herr sjel og av som deg elske din neste Du skal og av hele og din e and, hjert din forst av all Supe rsetni ng 31. august • 2014 Supersetning Tårnagentene: side 7–10 Johannes 3,16 2. 11. 4 mai • 201 mars • 2014 Supersetning For så høyt har Gud elsket verden at han Sønn, den enbårne, gav sin for at ham, ikke skal gå fortapt, hver den som tror på men ha evig liv. Johannes 14,6 Jesus sier: «Jeg er veien, sannheten og livet. Supersetning Ingen kommer til Far uten ved meg.» g r Christoffe mfortellinger 20 tegnefil liv. fra Jesu Fortelle r: rg Harald Stoltenbe Tegnere Produsent Merete tning 2. november e god De n e r e n et s 10,14 gj innlesin ber • 2014 Den god e g je t ere n ykking: Dicentia Tegnese riemanu s/produ Runar Bang sent: eforbund Søndagsskol og © Norsk 0606 OSLO Etterstad, PB 6552 2011 Perfekt som faddergåve! av DVD: Bestilling ole.no ondagssk butikk@s En -DVD fra ent på Bli abonn lad s barneb hjem i posten. sskolen rett o Søndag DVD + bok sskole.n + sondag 14 blader på barnas@ Bestill Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 Ting på [email protected] eller på telefon 22 08 71 00 16. novem g: Føyen Arnevåg DVD-tr : , Tønnesen Asbjørn Chris Murphy, Vera Tataro, Jansen, es, Rikke Fjeld Gaustadn Raymond Erik Ødegaard Marku Film Animasjon: Alve, CirkA -DVD En Superse La de små • 2014 ikke! For barna komm e til meg, Guds rike og tilhører slike som hindre dem dem. 19. oktober • 2014 gode De n e r e n jet 14. september • 2014 Lukas 10,27 Du skal elske Herren din Gud av hele ditt hjerte og av hele din sjel og av all din kraft og av all din forstand, og din neste som deg selv. En -DVD fra NSSF 21 S0211 © 2011 Årsmøte og kyrkjelydsfest i Kaupanger Soknerådet i Kaupanger kalla oss inn til soknemøte, årsmøte og kyrkjelydsfest i bedehuset 29. april. Soknerådsleiar Kari ynskte oss velkomne og leia oss gjennom kvelden. JUNI 13.–14. LYNGMO JUBILE 50år 19.–22. Leir 4-7kl. 28. juni–5. juli: Bibelsommar i vest JULI 2015 28. juni–5. juli: Bibelsommar i Vest 12.–18. Familieleir Ungdom i oppdrag Organist Lars Einar spelte til songane, og me fekk eit fint musikalsk innslag av Kjell Olav. Kyrkjeverja vår, Jorunn Merete orienterte om, og synte teikningar av, den nye gravplassen og nytt kyrkjegardshus på Kaupanger. Også parkeringsareal var med i planen. Det er ei god gjennomført planlegging, noko me trur dei fleste i bygda vil bli fornøgde med. Ei grei og gjennomarbeida årsmelding og rekneskap vart lagt fram. Grunnordninga til gudsteneste i Kaupanger vart fastsett og vedteken. Og andakten var ved «gamlepresten» vår, Bård Haukedal. Mellom alt dette koste me oss med kaffi, nydelege kaker og ein god prat. Tusen takk for ein fin og godt gjennomført kveld. Tekst og foto: Kirsten Anny Amledal AUGUST 2015 9.–13. Pangstartleir 11–13 år 27. Småbarnstreff 29. Bibelhelg SEPTEMBER 2015 3. Knøttekor og torsdagsklubb 10. Småbarnstreff 17. Knøttekor og torsdagsklubb 18.–20. Leir 2.–4. kl 24. Småbarnstreff 25.–26. Loppemarked OKTOBER 2015 Ny bok: Kyrkjefolk 1. Knøttekor og torsdagsklubb 2.–5. Leir for 4–7 klasse 8.–11. Leir for 7–10 klasse 15. Knøttekor og torsdagsklubb 16.–18. Internatmøte for kvinner 22. Småbarnstreff 29. Knøttekor og torsdagsklubb 30. Haustbasar Sokneprest Egon Askvik har siste året arbeidd med eit bokprosjektet "Kyrkjefolk". Boka kjem ut i haust på Skald forlag og inneheld inervju med hundre kyrkjemedlemer i Leikanger frå 0-101 år. Kvart alderstrinn er representert. Born og vaksne, unge og gamle, kvinner og menn fortel om sitt forhold til kyrkja og den kristne trua. Her er både ris og ros. Om å høyra til og verta utestengd. Det vert boklansering i samband med Fruktbare dagar i Leikanger torsdag 1.oktober. Alle inntekter av boksalet vil gå til kyrkjelydsarbeidet i Leikanger. For å sikra seg boka kan den førehandstingast på www.sogndal.kyrkja.no 22 nr. 2-15 Sogndalkyrkjelydsblad Kyrkjelydstur 15 august Har du lyst å vere med på kyrkjelydstur til Sunnfjord? Stardalen Laurdag 15.august dreg vi frå Sogndal skysstasjon kl. 10.00. Vi er attende i Sogndal ca. kl. 21.00. På turen skal vi stoppe blant anna på Fonn i Stardalen, på Skei og på Vassenden kyrkjesenter, der vi skal ete middag. Når vi skal heimover tek vi turen rundt Jølstravatnet mot Astruptunet, og før alle tunellane stansar vi i Fjærland og. Det kjem til å bli ein dagstur med godt variert innhald! Det er særleg Ester og Leif Arne Nordheim som har teke på seg oppdraget med å fortelje undervegs. Karstein Bergheim og Birgit K. Johnsen saman med Gitte Th.Torstad er turkomite, medan Vidar Lægreid er sjåfør og kjentmann. Turen kostar kr. 250,- pr. person, som inkluderer reise, lunsj og middag. Sei frå ved påmelding om du treng særkost, og sei ifrå om du treng å bli henta til skysstasjonen i Sogndal. Påmelding til kyrkjekontoret, tlf. 57 67 99 85, eller til [email protected] Påmeldingsfrist er 3. august, men vi oppmodar om å melde seg på snarast då det kan bli rift om dei 55 seteplassane! Tekst: Gitte Therkelsen Torstad Stedje sokn har både dåpsring og kyrkjering Kjelde: stardalen.no Begge ringane med frivillige skal ha samlingane på Stedjetunet frå kl.18.00– 20.00. Forskjellen på dei to ringane, er kva dei vil ha fokus på i sitt frivillige arbeid: Kyrkjeringen i Stedje sokn vil vere open for menn og kvinner. På fire møter i året vil dei leggje vekt på sosialt samvær, samtale om arbeidet i kyrkja, samle inn pengar ved loddsal til ulikt formål; det vil seie utstyr, utsmykking eller anna i kyrkja/kapellet. På møta vert det mat og kaffi, andaktsord og tid for handarbeid for dei som vil det. Dei som ynskjer det vert med på diverse førefallande arbeid ute og inne. Alle får ei tekstmelding frå kyrkjekontoret når dette er aktuelt. Møtedatoar for hausten 2015 er torsdag 3. september og torsdag 15. oktober. Dåpsringen i Stedje sokn vil samlast fire gonger pr. år. Dåpsringen består av kvinner (opent for fleire) som ynskje å treffast på Stedjetunet til sosialt samver, loddsal, mat og kaffi, handarbeid, andakt og song. Midlane som vert samla inn skal gå til dåpsklutar som dåpsfamiliane i Stedje mottek ved dåpen. Dåpsdukane er innkjøpt frå Madagaskar, frå eit misjonsprosjekt som NMS driv for fattige kvinner. Dåpsringen vil i tillegg bidra med økonomiske midlar, i den grad dei kan, til innkjøp av dåpslys og dåpslysestakar. Dåpsringen vil med si støtte vere til stor hjelp for soknerådet, som har kostnadene som er knytt til gåver gitt ved dåpen. Samlingane er opne på ein slik måte at du ikkje treng vere med kvar gong, du kjem når det passer for deg! Møtedatoar for hausten 2015 er torsdag 24. september og torsdag 5. november. 50-årskonfirmantar 2014 Det vert sendt tekstmelding til dei som ynskjer å stå på liste. Kontakt kyrkjekontoret og sei ifrå om du vil ha slike meldingar! Tekst: Gitte Therkelsen Torstad Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 23 Støttespelerane våre: Støttespelarane våre: Hagalandet, 6851 Sogndal • tlf 57 67 16 22 6801 Førde • tlf 57 83 70 90 maskinsenteret.as • [email protected] www.lerum.no www.lerum.no RØYRLEGGJAR RØYRLEGGJAR Arild Johannes Sandvik 6848 6848 FJÆRLAND FJÆRLAND Telefon 03 08 08 67 67 Telefon 97 97 03 Tømrar Jostein Øygard www.skrivargarden.no Ditt TRYKKERI i Sogn og Fjordane nybygg • tilbygg- EKSPRESSTRYKK • rehab • flis • våtrom WEBSHOP - Liftutleige - Parkveien 5, 6856 Sogndal • Tlf. 57 62 88 50 • e-post: post@advokat-tollefsen Telefon 97 09 79 82 [email protected] // Tel. 57 66 23 60 Optiker Kjell M. Talleraas Telefon 90 11 67 83 6856 Sogndal • tlf. 920 94 145 • nettbriller.com Byggmester Ingmar Stenehjem mob. 90 58 10 21 • tlf. 57 67 29 52 www.stenehjembygg.no AMFI Sogningen, Hovevegen 6, 6856 Sogndal www.amfi.no/sogningen E-post: [email protected] Sogn Synssenter Synsprøve • Briller • Kontaktlinser Tlf: 57 67 50 50 Me ME SJÅaST SJÅAST Med topp moderne synsprøveutstyr og fokus på augehelse, tek me C5:C5 26.06.13 10.40 Side 1 synsprøve, trykkmåling og bilete av auga. Ved behov for briller på dagen, har me lager på einstyrkeglas (+/- 4, cyl. 2) 20 24 3-13 nr. 2-15 4-14 nr. SogNdalkyrkjelydsblad Sogndalkyrkjelydsblad Sogndalkyrkjelydsblad Postboks 25, 6851 Sogndal Fossetunet 4, 6856 Sogndal Tlf. 57 68 144,776856 Sogndal Fossetunet Tlf. 57 68 Lærdal 14 77 Avdeling Telefon heile døgnet: Telefon 57 68 14heile 77 døgnet: 57 68 14 77 Kjell Grønli Kjell AnneGrønli Kristin Gunvordal Tønjum, Lærdal Avdeling6887 Lærdal Anne Kristin Gunvordal [email protected] Tlf. 574,666856 86 60 Tønjum, 6887 Lærdal Fossetunet Sogndal Telefon heile døgnet: Kjell Grønli | Siv Anita Loka Berget | Ingar Husum | Hege Urnes [email protected] 66Post86 60og besøksadresse: Tlf. 57 Tlf. 68 57 14 77 57 Parkvegen 68 14 77 3, 6856 Sogndal Avdeling Lærdal Tønjum, 6887 Lærdal Tlf. 57 66 86 60 Telefon heile døgnet: 57 68 14 77 Telefon: 57 67 18 85 Kjell Grønli Anne Kristin Gunvordal [email protected] Opplæring klasse A1-A-B-BE-T-M146 Trafikalt grunnkurs E-post: [email protected] www.sognekraft.no - P.b. 3, 6891 Vik i Sogn - [email protected] Melbys skrifthugging AS Navnetilføyelser og oppussing av gravmonumenter. Vi tar oppdrag med •Navnetilføyelser •Oppussingavgravsteiner •Bolting/sikringavgravsteiner Altarbeidblirutførtpåstedet. Ingentilleggavfraktellerandre omkostninger. Ta gjerne kontakt med Kyrkjekontoret i Sogndal, tel. 57 67 99 85 eller til firma Melbys skrifthugging AS tel. 482 40 612. SLINDESENTERET • MARINA • TRANSPORTØR Slinde, 6856 SOGNDAL - Tel. 57 67 65 00 www.slindetransport.no Man: 18.00 – 20.00 Tys og ons: 08.00 – 11.00 Tor og fre: 09.00 – 12.00 Tlf: 57 67 55 55 / 976 75 555 Du kan skrive meldinger eller chatte fra www.kirkens-sos.no Sogndalkyrkjelydsblad Sogndalkyrkjelydsblad nr. 4-14 nr. 2-15 21 25 Ætti i glede og sorg DØYPTE DØDE KAUPANGER NORUM 15.03.2015 Ruben Flugeim Grønsberg Margit Venes 12.12.1916 – 24.02.2015 15.03.2015 Gard Flugeim Grønsberg Unni Marit Nornes 08.04.1960 – 19.03.2015 15.03.2015 Selma Bøe Vikøren 05.04.2015 Sofia Handegård FJÆRLAND 19.04.2015 Ellinor Alfei-Markhus Valborg Horpedal (Urnenedsetting 22.05.15) STEDJE Leif Birger Hellandsjø 01.03.2015 Tuva Bjelde 15.03.2015 Tideman Monsen 15.03.2015 Ida Haug 21.10.1927 – 07.11.2014 04.06.1929 – 08.03.2015 KAUPANGER Daniel Olstad 07.02.1985 – 03.05.2015 22.03.2015 Isalina Othelia Tufte Førde STEDJE 22.03.2015 Ina Lill Skaar Birkeland Sanna Østrem Peersen 06.07.1919 – 25.11.2014 29.03.2015 Anna Sofie Austheim Margit Johansen 12.08.1920 – 03.12.2014 29.03.2015 Lorentz Dybvik Fjellet Døypt i Tanum kirke, Larvik Guri Sitona Tveit 03.06.1929 – 16.12.2014 Marta Kristine Hansen 03.06.1923 – 19.12.2014 Jakob Dvergedal 30.03.1917 – 02.01.2015 Bjarne Kjell Foss 10.10.1948 – 05.01.2015 Malvin Tufte 07.02.1929 – 05.01.2015 Signe Bakken 18.07.1923 – 08.02.2015 FJÆRLAND Olav Steindal 04.11 1930 – 14.02.2015 24.05.2015 Jaran Mundal Lovisa Skarsbø 18.02.1921 – 22.02.2015 24.05.2015 Johanna Juklestad Mundal Kåre O. Dyrdal 13.04.1925 – 24.02.2015 Borghild Navarsete 24.12 1925 – 01.03.2015 Per O. Loftesnes 25.10.1925 – 25.03.2015 Aslaug Flugheim 09.02.1923 – 17.04.2015 Sunneva Orrestad 19.10.1929 – 21.05.2015 12.04.2015 Julian Brenden-Thune 24.05.2015 Johanne Husabø Bjørseth 24.05.2015 Enni Hopperstad Kvammen 24.05.2015 Thea Sofie Yttri Lerum Sjå sogndal.kyrkja.no for påmelding til dåp eller ta kontakt med kyrkjekontoret om moglege datoar for dåp og vigsel. Telefon 57 67 99 85 26 nr. 2-15 Sogndalkyrkjelydsblad Velkomen til gudsteneste Med atterhald om endringar. Sjå Gudstenesteliste i Sogn Avis eller på www.sogndal.kyrkja.no JUNI 20. juni 21. juni 28. juni JULI Stedje kl. 14.00: Ordinasjons- og vigslingsgudsteneste Leikanger kl.11.00: Gudsteneste Fjærland kl.12.00: Blomstergudsteneste Kaupanger kl. 11.00: Gudsteneste 5. juli 12. juli 19. juli 26. juli 29. juli AUGUST Fjærland kl.11.00: Gudsteneste Stedje kl. 11.00: Gudsteneste Leikanger kl. 19.00: Gudsteneste Kaupanger kl. 11.00: Gudsteneste Leikanger kl. 11.00: Gudsteneste Stedje kl.19.30: Kveldsgudsteneste Fjærland kl.11.00: Gudsteneste Kl 12.00: Friluftsgudsteneste Fimreite Kaupanger kl. 19.30: Kveldsgudsteneste (olsok) 2. august 9. august 16. august 23. august 30. august SEPTEMBER Stedje kl. 11.00: Gudsteneste Leikanger kl. 11.00: Gudsteneste Anestølen kl. 14.30: Stølsgudsteneste. Felles for alle sokna Stedje kl. 11.00: Gudsteneste med utdeling av bok til 6-åringane Skrikvatnet kl 12.00: Friluftsgudsteneste Kaupanger kl. 18.00: Gudsteneste med utdeling av bok til 6-åringane Leikanger kl. 18.00: Gudsteneste før skulestart Fjærland kl.11.00: Gudsteneste Leikanger kl. 11.00: Gudsteneste Stedje kl. 19.30: Gudsteneste Kaupanger kl. 11.00: Gudsteneste m/presentasjon av konfirmantar Jamneflaten, felles Norum/Leikanger kl. 12.00: Gudsteneste 6. september 13. september 20. september 27. september OKTOBER Fjærland kl. 11.00: Gudsteneste m/presentasjon av konfirmantar Stedje kl. 11.00: Gudsteneste Norum kl. 16.00: Gudsteneste m/presentasjon av konfirmantar Leikanger kl. 16.00: Gudsteneste m/presentasjon av konfirmantar (A) Kaupanger kl. 11.00: Gudsteneste m/presentasjon av konfirmantar Leikanger kl. 11.00: Gudsteneste m/presentasjon av konfirmantar (B) Stedje kl. 16.00: Gudsteneste m/presentasjon av konfirmantar Stedje kl. 11.00: Gudsteneste Stedje kl. 11.00: Gudsteneste med utdeling av bok til 4-åringane Norum kl. 11.00: Gudsteneste med utdeling av bok til 4-åringane Kaupanger kl. 16.00: Hausttakkefest/4-åringar Leikanger kl. 16.00: Gudsteneste /4-åringar 4. oktober 11. oktober 18. oktober 25. oktober Stedje kl. 11.00: Gudsteneste Fjærland kl. 11.00: Gudsteneste Leikanger kl. 19.00: Salmar og kaffi. Kveldsgudsteneste. Kaupanger kl. 11.00: Gudsteneste Fjærland kl. 11.00: Fam.gudsteneste med utdeling av bok til 4-åringane Leikanger kl. 11.00: Gudsteneste Stedje kl. 19.30: Kveldsgudsteneste Stedje kl. 11.00: Hausttakkefest Sogndalkyrkjelydsblad nr. 2-15 27 INFORMASJON DEN HEILAGE ANDE – FRÅ DIN DÅP OG DI TRU! Av Kjell Sæter Den Heilage Ande (DHA) kan lett bli litt svevande for oss – og Han er jo usynleg! Men på den andre sida så er me jo ganske vande med å forholda oss til ting som me ikkje ser, men som er og verkar likevel: Elektrisiteten for eksempel, som ingen av oss har sett, men me kjenner varmen frå omnen – og opplever motoren snurre rundt. Vinden ser me heller ikkje, men me legg greitt merke til han når seglet blir fylt av energi, eller greinene bøyer seg. Kjærleiken mellom to ser me heller ikkje, men jammen kan han registrerast og merkast. Dette var forresten ikkje så dumme eksempel: Den Heilage Ande er skapande energi. Han er vind, ande, pust – som andar liv inn i oss så me trur. Og Anden let den som trur på Jesus, bli inkludert inn i den evige kjærleiksfellesskapen mellom Faderen og Sonen. Ja, Anden er denne kjærleiken mellom Faderen og Sonen. Derfor kan Paulus sei til Galatarane: Men Andens frukt er kjærleik, glede, fred, tolmod, mildskap, godleik, truskap, audmjukskap og sjølvdisiplin. Den raude fargen me brukar i kyrkja, er Anden sin farge – blodet og elden sin farge. Og den raude eldtunga er også eit ofte brukt symbol på DHA – frå Apg. kap 2: Tunger, liksom av eld, viste seg for dei, skilde seg og sette seg på kvar og ein av dei. Og frå elden kjem jo lyset – DHA ynskjer å lyse opp Jesus, tydeleggjere Han – slik at Han som er lyset for verda, synest godt for oss – skape tru på han. Slik me har lært det i barnelærdommen: Eg trur at eg ikkje av eige vit eller eiga kraft kan tru på Jesus Kristus, min Herre, eller kome til han. Men Den Heilage Ande har kalla meg ved evangeliet, opplyst meg, helga meg og halde meg fast i den sanne tru. (Den vesle katekismen, forklaringa til 3. art). Det mest vanlege symbolet for DHA er dua frå Jesu dåp i Jordan-elva: Og sjå, himmelen opna seg, og han såg Guds Ande koma dalande ned over seg som ei due. DHA si due ser me i nokre kyrkjer henge over preikestolen – som bilde på at Anden er med i forkynninga, ja skaper forkynninga. I andre kyrkjer kan du sjå Anden si due i botnen av dåpsfatet, nettopp den staden der me opplever det Paulus skriv til Titus i kap 3: Han frelste oss ved det badet som gjenføder og fornyar ved Den heilage ande, som han så rikeleg har aust ut over oss ved Jesus Kristus, vår frelsar. Den Heilage Ande, som me så lett plasserer i ei litt svevande, diffus sfære, Han er jo nær og verkar jo gjennom middel som eg kan sjå og ta på og høyre og smake på: I Guds ord som me finn i det skrivne og forkynte bibelordet; i brødet og vinen i nattverden og i vatnet i dåpen. I og gjennom desse ytre tinga verkar den skapande energien – slik det blir sagt i vår Lutherske vedkjenning, Den Augsburgske konfesjon: For med ordet og sakramenta som middel vert den Heilage Ande gjeven, han som verkar trua, når og kvar Gud vil. Foto: F. Duhrmann “DHA ynskjer å lyse opp Jesus…
© Copyright 2024